Με πανό και συνθήματα διαδήλωσαν οι αγρότες μέσα στον χώρο της ΔΕΘ, όπου εγκαινιάστηκε η 30η Agrotica, ενώ ο αρμόδιος Έλληνας υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης κάλεσε σε διάλογο και συναίνεση.
Οι κινητοποιήσεις, που ολοκληρώθηκαν περίπου στις 15:00 το μεσημέρι ξεκίνησαν από το πρωί, όταν εκατοντάδες αγρότες από τη Βόρεια Ελλάδα έφτασαν στη Θεσσαλονίκη, με λεωφορεία και ΙΧ, κλιμακώνοντας τις κινητοποιήσεις τους και συγκεντρώθηκαν στη νότια πύλη της ΔΕΘ. Αρχικά, έφτασαν οι αγρότες από τη Νάουσα και τα Γρεβενά, ενώ στη συνέχεια προστέθηκαν και οι αγρότες από τη Θεσσαλία.
Στο πλαίσιο της διαμαρτυρίας, παραγωγοί πέταξαν κάστανα και μήλα στον δρόμο.
«Τώρα είναι η ώρα της συναίνεσης»
Από την πλευρά του, ο κ. Αυγενάκης απηύθυνε πρόσκληση σε διάλογο και συναίνεση, επισημαίνοντας ότι οι τελευταίες εξαγγελίες του πρωθυπουργού έδειξαν ότι η κυβέρνηση ανταποκρίνεται στα λογικά αιτήματα που αφορούν στη μείωση του κόστους παραγωγής και του κόστους ενέργειας.
«Τώρα είναι η ώρα της συναίνεσης, της συναντίληψης, του διαλόγου και της κοινωνικής ομαλότητας», είπε ο κ. Αυγενάκης, στο περιθώριο συζήτησης με εκπροσώπους φορέων, στέλνοντας μήνυμα σε αγρότες, κτηνοτρόφους, αλιείς και μελισσοκόμους και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση «αντιμετωπίζει με σεβασμό τον κόπο των αγροτών και τις αγωνίες τους για το μέλλον της παραγωγής τους».
Στο πλαίσιο αυτό, κάλεσε τους αγρότες να αξιολογήσουν τα μέτρα της κυβέρνησης και να επαναπροσδιορίσουν τη στάση τους. «Είναι η ώρα της συναίνεσης, της συναντίληψης, της κοινωνικής ομαλότητας. Είναι η ώρα του διαλόγου και της κοινής προσπάθειας. Μαζί θα κερδίσουμε πολλά περισσότερα», υπογράμμισε.
Οι αγρότες προχωρούν σε πανελλαδική παναγροτική σύσκεψη στη Νίκαια, την ερχόμενη Τρίτη, για να συντονίσουν τα περαιτέρω βήματά τους.
«Εγκρίνονται από την ΕΕ οι τροποποιήσεις της ΚΑΠ που ζήτησε η Ελλάδα»
Ο κ. Αυγενάκης, μιλώντας σε ημερίδα, αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για να καταστεί εκτός από εθνικό και ευρωπαϊκό, καθώς και στις κοινές δράσεις της EUMED-9 για τη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων στο πλαίσιο της ΕΕ, αλλά αύξησης του Γεωργικού Αποθεματικού.
Παράλληλα ανακοίνωσε ότι η ανεπίσημη ενημέρωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ότι γίνονται αποδεκτές οι αλλαγές στην ΚΑΠ που ζήτησε από τις 28 Δεκεμβρίου η Ελλάδα.
Συνοπτικά η Ελλάδα έχει ζητήσει αλλαγές σε έξι σημεία:
1. Αλλαγές που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα και αφορούν σε τροποποιήσεις στους κώδικες γεωργικής πρακτικής, οι οποίοι αποτελούν τις υποχρεωτικές δεσμεύσεις για την χορήγηση ενισχύσεων στους γεωργούς/κτηνοτρόφους.
2. Αλλαγές που αφορούν σε στοιχεία των άμεσων ενισχύσεων. Μεταξύ άλλων και προτάσεις για τα οικολογικά προγράμματα (περιβάλλον, κλίμα και καλή διαβίωση των ζώων), τις συνδεδεμένες ενισχύσεις του άρθρου 32 και της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι.
3. Παρεμβάσεις, όπως προτάσεις χορήγησης προκαταβολής, στους τομείς οίνου, οπωρηκηπευτικών, ελαιολάδου και μελισσοκομίας.
4. Παρεμβάσεις για την αγροτική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής νέας παρέμβασης για την Επιδότηση ασφαλίστρου με ενωσιακή συμμετοχή 200 εκατ. ευρώ.
5. Παρεμβάσεις αγροτικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων όσων επιφέρουν αλλαγές στους αριθμητικούς στόχους και τα συναφή ορόσημα για τους σχετικούς δείκτες αποτελεσμάτων
6. Αλλαγές για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του συστήματος AKIS και του Εθνικού Δικτύου ΚΑΠ.
Αναφέρθηκε επίσης στην απόφαση της Κομισιόν με την οποία επιτρέπεται η καλλιέργεια σε εδάφη που είχαν μπει στο πρόγραμμα αγρανάπαυσης. Αφορά 1,5 εκατ. στρέμματα και περίπου 130.000 γεωργούς.
Τριαντόπουλος: Η κρατική αρωγή φθάνει έως και 500.000 ανά αγρότη
Ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρήστος Τριαντόπουλος αναφέρθηκε στον τρόπο λειτουργίας της Κρατικής Αρωγής, που αποτελεί μια μεγάλη μεταρρύθμιση, η οποία ήλθε να αντικαταστήσει τα παλιά ΠΣΕΑ και τα ΚΟΕ που πλήρωναν αποζημιώσεις σε πιο περιορισμένη κλίμακα, σε χρόνο πολύ μεγαλύτερο, σε χαμηλότερα τιμολόγια, φθάνοντας τα τέσσερα με πέντε χρόνια μετά τις ζημιές.
Με την Κρατική Αρωγή δημιουργήθηκε το θεσμικό πλαίσιο με το οποίο οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις αντιμετωπίζονται ως επιχειρήσεις και αποζημιώνονται ο εξοπλισμός, τα πάγια και το έγγειο κεφάλαιο. Παράλληλα, επεκτάθηκε το θεσμικό πλαίσιο της Κρατικής Αρωγής και καλύπτονται πλέον άμεσα όλες εκείνες οι ζημιές που είτε δεν καλύπτονταν είτε καλύπτονταν πλημμελώς και μακροχρόνια. Τέλος, στο πλαίσιο της Κρατικής Αρωγής έχει ενταχθεί και οι απώλειες σε φυτικό κεφάλαιο. Σταδιακά, όμως, όπως σημείωσε ο κ. Χρήστος Τριαντόπουλος η εμπλοκή της Κρατικής Αρωγής στον πρωτογενή τομέα ολοκληρώνεται και την επόμενη περίοδο θα δώσει τη θέση της σε ένα νέο ολιστικό πλαίσιο στήριξης που διαμορφώνεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθώς οι μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται.
Όπως είπε ο Χρήστος Τριαντόπουλος ο πρώτος κύκλος της πρώτης αρωγής στη Θεσσαλία έχει χορηγήσει μέχρι στιγμής 148 εκατομμύρια ευρώ σε 43.500 νοικοκυριά, αγρότες και επιχειρήσεις. Όσον αφορά τον πρωτογενή τομέα, έχουν λάβει μέσα από τον πρώτο κύκλο της πρώτης αρωγής 40 εκατομμύρια ευρώ περίπου 19.400 αγρότες και κτηνοτρόφοι. Από την άλλη εβδομάδα ανοίγει και ο δεύτερος κύκλος της πρώτης αρωγής για τα 5.000 έως 10.000 ευρώ.
Παράλληλα, ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, τόνισε ότι το τελικό ποσό που μπορεί να λάβει από την Κρατική Αρωγή κάποιος αγρότης που έχει πληγεί ανέρχεται στα 500.000 ευρώ σε αντίθεση με τις παλιές Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις που έφθαναν το πολύ στις 72.000 ευρώ.
Σκληραίνουν τη στάση τους οι Ευρωπαίοι αγρότες
Την ίδια ώρα, τη στάση τους σκληραίνουν και οι άλλοι Ευρωπαίοι αγρότες, με τους Γάλλους να «πολιορκούν» με τα τρακτέρ το Παρίσι και τους Βέλγους να έχουν «κυκλώσει» τις Βρυξέλλες με χιλιάδες αγροτικά μηχανήματα.
Στην Ελλάδα, η κύρια δύναμη των αγροτών βρίσκεται στην Καρδίτσα -περισσότερα από 1.000 τρακτέρ- ακολουθούμενη από τον Πλατύκαμπο (500), την Πτολεμαϊδα (200), το Κάστρο Βοιωτίας (170),την Κουλούρα Ημαθίας και το Δερβένι Θεσσαλονίκης (από 150 τρακτέρ). Επίσης, 100 τρακτέρ βρίσκονται στα Μουδανιά και τα Τρίκαλα, 70 στην Καλαμπάκα και 50 στην Επανομή.
Οι αγρότες θα παραμείνουν στα σημεία -εκτός αυτών που αποχωρούν για να μεταβούν στην Agrotica ώστε να διαμαρτυρηθούν- καθώς φαίνεται τουλάχιστον μέχρι την Τρίτη, οπότε και αναμένεται να λάβουν τις τελικές τους αποφάσεις.
Τα πέντε μέτρα της Ελληνικής κυβέρνησης για τους αγρότες
Νωρίτερα, ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει 5 πρωτοβουλίες για μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας για τους αγρότες, ενώ επαναβεβαίωσε ότι θα επιστραφεί ο ΕΦΚ για το αγροτικό πετρέλαιο και για το 2024, σημειώνοντας ότι πρόκειται για μέτρο ύψους 82 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τα μέτρα για μείωση του ενεργειακού κόστους, σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, η ΔΕΗ θα προσφέρει πρόσθετη έκπτωση 10% στο αγροτικό ρεύμα, από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο.
-Έρχεται ρύθμιση των χρεών των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ), ύψους 87 εκ. ευρώ προς τη ΔΕΗ. Στη Θεσσαλία ειδικά, οι ΟΕΒ θα καταργηθούν και θα ενταχθούν οι σχετικές δραστηριότητες στον νέο Οργανισμό Υδάτων Θεσσαλίας με το κράτος να αναλαμβάνει το 75% του χρέους των ΟΕΒ της Θεσσαλίας (8 εκ. ευρώ). Στην υπόλοιπη Ελλάδα τα υπόλοιπα (76 εκ.) χρέη θα ρυθμιστούν με δεκαετή εξόφληση και μηδενικό επιτόκιο το οποίο θα επιδοτηθεί από το κράτος.
-Η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει στους αγρότες που συμμετέχουν σε συνεργατικά σχήματα και στους αγρότες που ασκούν συμβολαιακή γεωργία), μεσοπρόθεσμη μείωση του κόστους της τάξεως τουλάχιστον του 30% σε σχέση με τις σημερινές τιμές για μια δεκαετία. Αυτό θα γίνει με “συνταγή” που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία, με την επιδότηση της κατασκευής φωτοβολταϊκών πάρκων με μπαταρία που θα διατίθενται αποκλειστικά στις κατηγορίες αυτές αγροτών με τη μορφή μακρόχρονιων διμερών συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
-Οι αγρότες που εργάζονται μόνοι θα επωφεληθούν από νέο Πρόγραμμα με τίτλο «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», ύψους 30 εκ. ευρώ. Παράλληλα, αυξάνεται άμεσα από 3MW σε 6MW η κατά προτεραιότητα διαθέσιμη ενέργεια στους αγρότες ανά υποσταθμό του ΔΕΔΔΗΕ, ενώ αυξάνεται και το επιτρεπόμενο όριο για φωτοβολταϊκά των αγροτών με κατά προτεραιότητα πρόσβαση στον «κλειδωμένο» χώρο από 10kW σε 50kW.
-Έρχεται επίσης το το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια στη χώρα, με την ονομασία Πρόγραμμα Απόλλων, κατά το οποίο μέσα από διαγωνισμούς θα επιλέξουμε ώριμα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που θα είναι έτοιμα εντός διετίας.
«Η ενέργεια που θα προμηθευόμαστε από τα έργα αυτά θα προορίζεται για να καλύψει μέρος των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων συμπολιτών μας, των ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού, των ΔΕΥΑ αλλά και των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων. Μέσα από το Πρόγραμμα Απόλλων δηλαδή, οι ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ θα έχουν σημαντική, και μόνιμη, ανακούφιση από το ενεργειακό κόστος που εμποδίζει την εκπλήρωση της καίριας αποστολής τους αλλά και ανακόπτει την αναπτυξιακή τους δυναμική, ανέφερε ο πρωθυπουργός. Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, το δεύτερο σκέλος του σχεδίου αφορά τις αποζημιώσεις από την κρατική αρωγή και τον ΕΛΓΑ, καθώς και τις τακτικές ενισχύσεις από την ΚΑΠ που πληρώνονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η ΚΑΠ στο επίκεντρο
Ο πρωθυπουργός στάθηκε στο γεγονός ότι «δεν είναι μόνο ελληνική ιδιαιτερότητα το ότι οι τιμές στο χωράφι είναι αρκετά χαμηλότερες από το ράφι, είναι ευρωπαϊκό ζήτημα», ενώ αναφέρθηκε και στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, τονίζοντας ότι “πρέπει να δούμε ενδεχόμενες αδυναμίες εντός της υφιστάμενης ΚΑΠ, ώστε να υπάρχουν ίσοι κανόνες παιχνιδιού στον παγκόσμιο ανταγωνισμό».
Η ΚΑΠ είναι το μεγάλο σημείο τριβής που έχει βγάλει -εκτός των άλλων αιτημάτων, που αφορούν περικοπές σε παροχές, όπως το φόρο στο πετρέλαιο κίνησης- τους αγρότες σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Χιλιάδες αγρότες με τρακτέρ πολιορκούν το Παρίσι -σκορπίζοντας τόνους κοπριάς στο πέρασμά τους- και τις Βρυξέλλες, ενώ στους δρόμους έχουν κατέβει οι αγρότες σε Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Ρουμανία και Πολωνία. Σε ένα μεγάλο μέρος, οι Ευρωπαίοι αγρότες ζητούν να σταματήσουν οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις της ΕΕ για συμφωνίες όπως η συμφωνία Mercosur, καθώς και οι διαπραγματεύσεις με χώρες όπως η Χιλή, η Κένυα, το Μεξικό και η Αυστραλία, καθώς όπως αναφέρουν, τα προϊόντα που εισάγονται από χώρες εκτός της περιοχής «δεν συμμορφώνονται με τους εσωτερικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Στη Γαλλία, όπου διανύουμε τη δέκατη μέρα κινητοποιήσεων, ο νεοκλεγείς πρωθυπουργός της χώρας επιχείρησε να κατευνάσει την οργή των αγροτών, υποσχόμενος από έκτακτη χρηματική βοήθεια μέχρι ελέγχους στα εισαγόμενα τρόφιμα, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να τους πείσει. Οι αγρότες που απαιτούν καλύτερες αμοιβές, λιγότερους περιορισμούς και χαμηλότερο κόστος έχουν κατασκηνώσει σε αυτοκινητόδρομους γεμάτους άχυρο και περικυκλώνουν το Παρίσι, αποτελώντας τη μεγαλύτερη πρόκληση για τον νέο πρωθυπουργό από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του πριν από λιγότερο από ένα μήνα.