«Minimal interference, maximum benefit», που στα ελληνικά μεταφράζεται «Ελάχιστη παρέμβαση, μέγιστο όφελος». Αυτή είναι η φιλοσοφία του Video Assistant Referee (VAR).
Ο στόχος του, ξεκάθαρος, όπως μας μεταφέρθηκε σε ένα από τα σεμινάρια για τη λειτουργία του συστήματος: «Να σταματήσουν τα πρωτοσέλιδα για διαιτητικά λάθη». Μόνο που στην πράξη (στο On-Field Review, το OFR, αν προτιμάτε για να χρησιμοποιήσουμε και τους όρους του), τα «πρωτοσέλιδα» δεν σταμάτησαν για τη διαιτησία. Μπορεί να μειώθηκαν για τα λάθη μεν, ωστόσο η συζήτηση γι’ αυτήν, κάθε άλλο παρά μειώθηκε.
Το VAR είναι εδώ και μερικά χρόνια στη ζωή μας, έχοντας ξεκινήσει σε δοκιμαστική βάση από το 2016, με τα «αποκαλυπτήρια» του στο ευρύ κοινό να έγιναν στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας, το καλοκαίρι του 2018. Είχε βέβαια τεθεί σε -επίσημη- χρήση νωρίτερα, στις κορυφαίες κατηγορίες σε Γερμανία και Ιταλία.
Πέρα απ’ τα προφανή, την διόρθωση δηλαδή σημαντικών λαθών και τη ποδοσφαιρική δικαιοσύνη, έχει τοποθετήσει τη διαιτησία στο επίκεντρο, όσο ποτέ άλλοτε, σε παγκόσμιο επίπεδο. Απ’ τη μία είναι η άποψη πως δεν δικαιολογούνται πλέον λάθη με το σύστημα και απ’ την άλλη είναι το ότι καθετί σημαντικό πρέπει να ελέγχεται. Αμφότερα, μεγαλώνουν και την πίεση αλλά και την (πολλές φορές αθέμιτη) προβολή στους διαιτητές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Κι αν νομίζετε ότι αυτό είναι μόνο δικό μας… κουσούρι, απατάστε, καθώς η συζήτηση για τις αποφάσεις του VAR αποτελεί αντικείμενο ολόκληρων ενοτήτων σε ξένα ΜΜΕ. Ένα τρανταχτό παράδειγμα είναι αυτό του Dale Johnson, συντάκτη του πασίγνωστου ESPN, που εβδομαδιαίως σχολιάζει τις αποφάσεις του VAR στην Πρέμιερ Λιγκ.
Κάπου εδώ πρέπει να σημειώσουμε το… αυτονόητο, πως δεν είναι σκοπός μας να «δαιμονοποιήσουμε» το VAR, αλλά ούτε και να «καλύψουμε» σοβαρά διαιτητικά λάθη. Συμπεράσματα εξάγουμε, βλέποντας σε χρήση το σύστημα.
Το πότε θα «ηρεμήσει» η κατάσταση με το VAR, αυτό μένει να φανεί, αν και η απάντηση συνήθως σε τέτοιου είδους ζητήματα που αφορούν κάτι καινούργιο, είναι «με τον καιρό». Όταν το συνηθίσουμε και το θεωρήσουμε πλέον μέρος της -ποδοσφαιρικής- ζωής μας, με τα καλά του (πρωτίστως) και τα κακά του (να μην είσαι σίγουρος π.χ. αν θα μετρήσει το γκολ της ομάδας σου).
Για την ώρα, ισχύει αυτό που λέγεται συχνά σε πηγαδάκια… σχετικών με τη διαιτησία πως: «το VAR αντί να λύσει τα προβλήματα, δημιούργησε περισσότερα».