Διασφαλίζεται η προοπτική της χώρας μας και των παιδιών μας με την επίλυση του Κυπριακού, ανέφερε το βράδυ της Δευτέρας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, εκφράζοντας για μια ακόμη φορά την έντονη προσήλωσή του στην προσπάθεια για λύση.

Σε χαιρετισμό του στα εγκαίνια της έκθεσης Γελοιογραφίας και Σκίτσου με θέμα «Πενήντα Χρόνια Κατοχή, 1974-2024», στην Πανεπιστημιούπολη, στη Λευκωσία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι η έντονη προσήλωση στην προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού και για απελευθέρωση του τόπου μας, «δεν είναι απλώς μια ρητορική αναφορά, αλλά η βαθύτατη, έντονη μου πεποίθηση και κορυφαία προτεραιότητα».

«Η προοπτική της χώρας μας και των παιδιών μας διασφαλίζεται σε μια Κύπρο απελευθερωμένη, ενωμένη με το Κυπριακό να έχει επιλυθεί», ανέφερε.

Αναφερόμενος στην έκθεση γελοιογραφίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε ότι είναι μια εκδήλωση με ξεχωριστή σημασία γιατί μας ταξιδεύει στον χρόνο με οδηγό τον Τύπο της εποχής.

Είπε ακόμη ότι «μέσα από τις σελίδες εφημερίδων και περιοδικών γίνεται μια μοναδική περιδιάβαση σε εκείνη την εξαιρετικά δύσκολη και επώδυνη περίοδο (Σ.Σ. του 1974), η οποία σημαδεύει την πατρίδα μας και τον λαό μας τα τελευταία 50 χρόνια».

Ο Πρόεδρος συνεχάρη θερμά τους διοργανωτές της έκθεσης, τον Σύνδεσμο Κυπρίων Γελοιογράφων και τη Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων, και επεσήμανε ότι «η πρωτοβουλία τους, ανάμεσα σε άλλα, προσφέρει την ευκαιρία να μνημονεύσουμε τους δημιουργούς όλων αυτών των υπέροχων έργων, ορισμένοι από τους οποίους αποτελούν τους πρωτοπόρους της γελοιογραφίας, σε Κύπρο και Ελλάδα».

«Η έκθεση που εγκαινιάζουμε απόψε αποτελείται από περίπου 200 γελοιογραφίες και σκίτσα που έχουν δημοσιευθεί σε έντυπα, σε Κύπρο και Ελλάδα, την περίοδο του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής», είπε ο Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι «υπάρχουν και έργα που σχεδιάστηκαν ειδικά για την έκθεση και αναφέρονται στις συνέπειες και επιπτώσεις που βιώνει η πατρίδα μας από το 1974 μέχρι και σήμερα».

Τα σκίτσα που εκτίθενται, συνέχισε, «καυτηριάζουν συμπεριφορές, ψέγουν γεγονότα, επικρίνουν ανθρώπους, μέμφονται νοοτροπίες και σε κάθε περίπτωση, αποτελούν τον παρατηρητή, ενίοτε και τον αυστηρό κριτή, πιο αυστηρό από ένα άρθρο, για πολλά από όσα εξακολουθούν να μας πληγώνουν, 50 χρόνια από τα δραματικά γεγονότα του 1974». 

Εν συνεχεία, τόνισε ότι «τα έργα των εκλεκτών καλλιτεχνών από την Κύπρο και την Ελλάδα, ειδικά όσα δημοσιεύτηκαν την κρίσιμη δεκαετία του 1970, υπερβαίνουν τη μορφή της εικαστικής τέχνης και λειτουργούν ως  ιστορικά ντοκουμέντα, αλλά και ως πολιτιστικά στοιχεία, αποτυπώνοντας τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά τη συγκεκριμένη περίοδο».

«Τα πρόσωπα, οι ήρωες, τα σύμβολα και τα συνθήματα που βλέπουμε στα εν λόγω έργα, πρώτα και πάνω από όλα αγγίζουν τις χορδές της μνήμης όσων έζησαν εκείνη την τραγική χρονική συγκυρία και παράλληλα, κεντρίζουν το ενδιαφέρον των νεότερων, κάτι το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, συγχαίροντας παράλληλα το Πανεπιστήμιο Κύπρου που φιλοξενεί την έκθεση.

«Η προδοσία, η εισβολή και η κατοχή, αποτελούν τον πυρήνα των ζητημάτων που πραγματεύονται τα έργα της αποψινής έκθεσης. Οι πρόσφυγες, οι αγνοούμενοι και το δράμα των συγγενών τους, οι άνθρωποι μιας μοιρασμένης πατρίδας, πολιτικές προσωπικότητες σε Κύπρο, Ελλάδα και εξωτερικό, είναι οι πρωταγωνιστές των μικρών καθημερινών και εβδομαδιαίων στιγμιότυπων μιας μακράς περιόδου, που αποτυπώνονται στο χαρτί από τους δημιουργούς όλων αυτών των μοναδικών σχεδίων», πρόσθεσε.

Την ίδια στιγμή, όπως είπε, «οι ατέρμονες συνομιλίες για το Κυπριακό, οι ελπίδες και οι απογοητεύσεις, ο ρόλος της διεθνούς κοινότητας, είναι μια άλλη μεγάλη θεματική, με σημαίνοντα και σημαινόμενα που καταγράφουν το παρατεταμένο αδιέξοδο μισού και πλέον αιώνα».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ακόμη ότι «τα σκίτσα και οι γελοιογραφίες αναδεικνύουν και τον καταλυτικό ρόλο που διαδραματίζει ο Τύπος, όχι μόνον ως φορέας μετάδοσης πληροφοριών, αλλά ως κόμβος διακίνησης ιδεών».

Όπως είπε, ένα σκίτσο είναι από μόνο του ένα ολοκληρωμένο άρθρο, μια διεισδυτική ανάλυση και μια καλογραμμένη επιφυλλίδα. Πολλές φορές είναι όλα αυτά μαζί, με ακόμη πιο ισχυρά και ευθύβολα μηνύματα.

Ανέφερε ότι «η δύναμη μιας γελοιογραφίας έγκειται στην απλότητά της, που την καθιστά εύκολα αντιληπτή και κατανοητή, σχεδόν από τον κάθε αναγνώστη, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου και κοινωνικής προέλευσης».

Σήμερα, επεσήμανε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, η πορεία του σκίτσου, που κάποτε ήταν αναπόσπαστο περιεχόμενο των εφημερίδων, είναι παράλληλη με την πτωτική τάση που καταγράφει, δυστυχώς, ο έντυπος Τύπος, ως αποτέλεσμα της επέλασης των ψηφιακών Μέσων Ενημέρωσης και σε αρκετές περιπτώσεις των ανώνυμων ψηφιακών λογαριασμών.

Αυτό προσωπικά, όπως είπε, «με λυπεί, διότι πραγματικά, η κριτική, ακόμη και η πλέον έντονη και αυστηρή, είναι πάντοτε καλοδεχούμενη και απαραίτητη, αρκεί να είναι καλόπιστη και βεβαίως να μην υπερβαίνει τα όρια που ορίζει η δημοσιογραφική δεοντολογία και η πολιτική ηθική».   

«Σε μια εποχή, όμως, όπου, κακά τα ψέματα, η απαξίωση προελαύνει κατά τρόπο σαρωτικό σε όλους τους θεσμούς, οφείλουμε να προσπαθήσουμε να ανακόψουμε την επικράτηση της ισοπέδωσης», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «σε αυτή την προσπάθεια για να αντιμετωπίσουμε αυτή τη μεγάλη πρόκληση, ο ρόλος του Τύπου είναι σημαντικός και καθοριστικός». 

Είναι σε αυτό το πλαίσιο, συνέχισε, που η Κυβέρνησή μας στηρίζει εμπράκτως τον Τύπο μέσα από διάφορες δράσεις και η στήριξη της εκδήλωσης απόψε είναι μια μικρή ένδειξη αυτής της προσέγγισης.

Μορφή έξυπνης δημοσιογραφίας η γελοιογραφία, είπε ο Πρύτανης

Από την πλευρά του, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης, ανέφερε ότι η τέχνη της γελοιογραφίας είναι σημαντική για τον σχολιασμό της καθημερινότητας, αλλά και των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων.

Όπως είπε, «είναι μια μορφή έξυπνης καινοτόμου δημοσιογραφίας που ξεφεύγει από το στερεότυπο πλαίσιο της παρουσίασης μιας είδησης, υπό την έννοια ότι κατορθώνει -κάποτε με αιχμηρότητα, κάποτε με χιούμορ – να σχολιάσει άμεσα και αστραπιαία». Η εικόνα μεταφέρει την άποψη, τη θέση, την κριτική σε δευτερόλεπτα χωρίς περίτεχνο λόγο, συμπλήρωσε.

Σε αυτή την οδυνηρή επέτειο των 50 χρόνων, είπε ο κ. Χριστοφίδης, «είναι σημαντικό να σκεφτούμε πώς μπορεί ο καθένας και η καθεμία από εμάς να συμβάλουμε στο να βγούμε από το τέλμα του εθνικού μας προβλήματος. Είναι ζήτημα κουλτούρας, διεκδίκησης και δράσης ο καθένας και η καθεμία με τη μικρή συνεισφορά του και κυρίως με την άσβεστη θέληση για λύση και επανένωση», τόνισε. 

Τα μηνύματα των σκιτσογράφων-γελοιογράφων

Στον χαιρετισμό του, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Κυπρίων Γελοιογράφων, Σώτος Βοσκαρίδης (Boss), σημείωσε ότι «ανέκαθεν για τους Ελλαδίτες γελοιογράφους, η Κύπρος δεν κείται μακράν».

Αναφέροντας ονόματα προσώπων που επηρέασαν τη σύγχρονη κυπριακή ιστορία, διερωτήθηκε «ποιοι από αυτούς είναι οι πατριώτες και ποιοι οι προδότες και οι ευκολόπιστοι, ποιοι οι παραδόπιστοι, ποιοι οι υπεύθυνοι, ευφυείς και ικανοί ηγέτες και ποιοι ανίκανοι αδιάβαστοι, αμελέτητοι, κουτοπόνηροι ξενόδουλοι, χρήσιμοι ηλίθιοι.

«Τα σύνορά μας δεν είναι στην Κερύνεια, είναι στη μέση γραμμή μεταξύ των ακτών της Κερύνειας και της Κιλικίας που συνεχίζεται μέχρι το Καστελόριζο. Στα σύνορά μας μπορούμε να φτάσουμε ελεύθεροι χωρίς πόλεμο και χωρίς διαβατήριο, αν αληθινά το θελήσουμε, σε έναν κόσμο που αλλάζει δραματικά και συνεχώς», κατέληξε. 

Από την πλευρά του, ο γελοιογράφος Πέτρος Παπαπέτρου (Πιν), ανέφερε ότι η ιδέα για τη διοργάνωση της έκθεσης ξεκίνησε πέρυσι τον Νοέμβριο, προσθέτοντας ότι χρειάστηκε πολλή έρευνα και πολλή προετοιμασία για να μπορέσει να πραγματοποιηθεί. Ακόμη, έκανε ιδιαίτερη μνεία στον αείμνηστο γελοιογράφο Γιώργο Μαυρογένη και τον καθοδηγητικό του ρόλο στην πορεία όσων ασχολούνται με τη γελοιογραφία στην Κύπρο, επαγγελματικά ή ερασιτεχνικά.

Συνολικά συμμετέχουν 54 γελοιογράφοι και εκτίθενται περισσότερες από 200 γελοιογραφίες, ανέφερε ο κ. Παπαπέτρου, προσθέτοντας ότι στο σκίτσο-έμβλημα της έκθεσης παρουσιάζεται ο Πενταδάκτυλος με τη σημαία της τουρκικής κατοχής.

«Αυτή την εικόνα προσωπικά επιμένω να τη χρησιμοποιώ στις γελοιογραφίες μου για να υπενθυμίσω σε όσους συνήθισαν την ύπαρξή της ή προσποιούνται ότι δεν τη βλέπουν ότι η κατοχή είναι εκεί. Και μπροστά η σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας με σπασμένο ιστό, αλλά συνεχίζει να αντιστέκεται και να υπάρχει», σημείωσε, τονίζοντας ότι «έχουμε χρέος οι γελοιογράφοι να συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε, να μη συνηθίσουμε την κατοχή, να μην ξεχάσουμε».

Ο Πρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων, Πάνος Μαραγκός, είπε ότι η γελοιογραφία αποτελεί «ωδή στο λακωνίζειν» καθώς και «έκφραση της φωνής του αναγνώστη, του πολίτη, του λαού». Γι’ αυτό, όπως ανέφερε, οι γελοιογραφίες βρίσκονται πάντα σε κεντρική θέση του μέσου που τις φιλοξενεί.

«Κάποιοι πολιτικοί ισχυρίστηκαν ότι η Κύπρος κείται μακράν. Εμείς έχουμε ακριβώς την αντίθετη άποψη. Η Κύπρος κείται εντός στο μυαλό, στη σκέψη και στην καρδιά μας», είπε ο κ. Μαραγκός, υπογραμμίζοντας ότι «τα σημαντικά γεγονότα που αφορούσαν την Κύπρο από το 1974 έως σήμερα είχαν πάντα θέση στην πρώτη γραμμή του σχολιασμού και των γελοιογραφιών μας». Απόδειξη, συνέχισε, είναι ότι 23 Ελλαδίτες γελοιογράφοι μαζί 32 Κυπρίους συναδέλφους τους συμμετέχουν σε αυτή την ιστορική έκθεση γελοιογραφίας.

Παράλληλα, ανέφερε ότι ετοιμάζεται στην Αθήνα μια αντίστοιχη έκθεση που περιγράφει τη διαδρομή της Ελληνικής Δημοκρατίας από το 1974 έως σήμερα. Συμμετέχουν 67 Ελλαδίτες γελοιογράφοι με πάνω από 400 έργα, πρόσθεσε ο κ. Μαραγκός, επισημαίνοντας ότι η έκθεση θα παρουσιαστεί στις 14 Οκτωβρίου στην Πλατεία Συντάγματος, στην Αθήνα, ενώ θα εκδοθεί και πολυτελές λεύκωμα. Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Η έκθεση Γελοιογραφίας και Σκίτσου με θέμα «Πενήντα Χρόνια Κατοχή, 1974-2024», θα είναι ανοιχτή μέχρι τις 23 Σεπτεμβρίου και αμέσως μετά θα μεταφερθεί στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης στην Αθήνα. 

Η εκδήλωση των εγκαινίων διανθίστηκε από τραγούδια που ερμήνευσε η Χρυσάνθη Σχίζα.