Καθώς οι πιθανότητες επιστροφής του Ντόναλτ Τραμπ στο Λευκό Οίκο αυξάνονται, εγείρονται σημαντικά ερωτήματα για το τι αυτό θα σημαίνει για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ την επόμενη ημέρα. Θεωρείται σχεδόν σίγουρο, πως ο κόσμος θα βιώσει εκ νέου μια εκλογική μάχη ανάμεσα στον νυν Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τον πρώην Πρόεδρο Ντόναλτ Τραμπ. Αν και οι περισσότεροι Αμερικανοί θα προτιμούσαν να είχαν άλλες επιλογές πέραν των δύο πιθανών μονομάχων, όλα δείχνουν πως τα πράγματα τον Νοέμβριο θα οδηγηθούν και πάλι σε επανάληψη. Ήδη ανά το παγκόσμιο το σενάριο επιστροφής του Ντόναλτ Τραμπ συζητείται έντονα κυρίως ως προς τις συνέπειες που θα έχει στις ΗΠΑ και στις σχέσεις τους με τον υπόλοιπο κόσμο.
Η εκλογή ενός ανθρώπου ο οποίος δεν τρέφει μεγάλο σεβασμό για το κράτος δικαίου, το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα, σε συνάρτηση με τις τάσεις εκδίκησης που φαίνεται να έχει έναντι των πολιτικών του αντιπάλων οδηγεί αρκετούς να είναι ιδιαίτερα ενθουσιώδεις στο να ψηφίσουν τον αντίπαλο του. Δηλαδή, τον Τζο Μπάιντεν.
Αναλυτές όμως, ισχυρίζονται πως οι διαφορές τους στο ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής δεν είναι τόσο μεγάλες, ασχέτως αν παρουσιάζονται έτσι. Η άλλη άποψη είναι πως η εκλογή του Τραμπ θα έχει δραματικές επιπτώσεις στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
Ναι μεν, σύμφωνα με τον αρθρογράφο του περιοδικού Foreign Policy Stephen M. Walt, ο Τραμπ είναι άτσαλος και συγκρουσιακός απέναντι στους συμμάχους των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ. Το βιώσαμε στην πρώτη του θητεία. Τα ζητήματα που θα έχει να αντιμετωπίσει αν εκλεγεί είναι η Ουκρανία, η Κίνα και η Μέση Ανατολή.
Ουκρανία
Η κυβέρνηση Μπάιντεν κάνει από την πρώτη στιγμή του πολέμου ότι μπορεί για να υποστηρίξει την Ουκρανία παρά τις όποιες αντιδράσεις υπήρξαν και την αυξανόμενη ανησυχία ότι το Κίεβο δεν μπορεί να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη του. Οι Ουκρανοί και οι δυτικοί σύμμαχοι τους ανησυχούν ότι ο Τραμπ θα τραβήξει την μπρίζα της αμερικανικής στήριξης και θα αφήσει την Ουκρανία μόνη της με όποια βοήθεια μπορεί να βρει από την Ευρώπη. Εν ολίγοις, στο έλεος του ρωσικού στρατού. Ο Τραμπ επιμένει πάντως πως έχει τη λύση για να τερματίσει τον πόλεμο σε μια μέρα, χωρίς να απαντά ξεκάθαρα κατά πόσο επιθυμεί μια νίκη της Ουκρανίας. Κάποιος θα μπορούσε να βοηθήσει ότι αν ο Τραμπ εκλεγεί, με βάση τα λεγόμενα του, θα έρθουν τα πάνω κάτω. Όμως, αρκετοί εκτιμούν πως και ο Μπάιντεν σε περίπτωση επανεκλογής του ενδεχομένως να επιδιώξει παρόμοιο μονοπάτι με διαφορετικό τρόπο. Τα πράγματα το 2023 δεν πήγαν τόσο καλά για την Ουκρανία και πλέον οι ελπίδες για ανατροπή της κατάστασης που δημιουργείται σβήνουν ακόμα και σε επίπεδο Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ. Αν και ο Μπάιντεν δεν πρόκειται να παραδεχθεί κάτι τέτοιο πριν τις εκλογές λόγω του πολιτικού κόστους που θα συνεπάγεται μια τέτοια παραδοχή, μετά τις εκλογές αναμένεται τα πράγματα να πάρουν αυτή την τροπή. Συνεπώς οι ΗΠΑ αναμένεται να πιέσουν το Κίεβο να υιοθετήσει πιο ρεαλιστικούς στόχους και να προχωρήσει προς την κατεύθυνση μιας διευθέτησης. Ενδεχομένως ο Τραμπ να διαχεριστεί με διαφορετικό τρόπο αυτές τις συζητήσεις, όμως το δεδομένο είναι πως θα μιλάμε για μια συμφωνία πλησιέστερη προς τους στόχους της Ρωσίας παρά εκείνους του Κίεβο.
Κίνα
Στην πρώτη του θητεία ο Τραμπ εξαπέλυσε ένα εμπορικό πόλεμο εναντίον της Κίνας ο οποίος είχε λίγο ή και ελάχιστο αποτύπωμα στο διμερές εμπορικό ισοζύγιο απ’ ότι υποτίθεται θα είχε. Ο Μπάιντεν το εφάρμοσε με ακόμα πιο αυστηρό τρόπο, επιβάλλοντας περισσότερους ελέγχους στις εξαγωγές με στόχο να ελεγχθεί η προσπάθεια διείσδυσης της Κίνας ιδιαίτερα στον τομέα της εξελιγμένης τεχνολογίας. Το εν λόγω ζήτημα εξακολουθεί να είναι ένα απ’ αυτά που συγκεντρώνουν διακομματική υποστήριξη. Γι’ αυτό τον λόγο η πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Κίνας δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί ιδιαίτερα όποιο και να είναι το αποτέλεσμα στις εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου. Η Κίνα παραμένει ως ένας από τους κύριους ανταγωνιστές των ΗΠΑ στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Ο Τραμπ ενδεχομένως να υιοθετήσει μια πιο συγκρουσιακή συμπεριφορά έναντι των συμμάχων των ΗΠΑ στην Ασία, τους οποίους κατηγορεί ότι είναι εξαρτημένοι από την Αμερική για την ασφάλεια τους, όμως δεν μπορεί να τους εγκαταλείψει εάν πραγματικά εννοεί ότι θέλει να σταθεί απέναντι στην Κίνα.
Μέση Ανατολή
Λαμβάνοντας υπόψη την αποτυχία της Αμερικανικής πολιτικής για τη Μέση Ανατολή, κάποιοι ενδεχομένως να εκτιμούν πως τόσο ο Μπάιντεν όσο και ο Τραμπ θα επιδιώξουν να αλλάξουν πορεία το 2025. Ωστόσο άλλοι αναλυτές εκτιμούν πως δεν θα πρέπει να αναμένεται κάποια σοβαρή διαφοροποίηση είτε από τον ένα είτε από τον άλλο. Είναι εξώφθαλμες οι ομοιότητες ανάμεσα στην προσέγγιση και των δύο Προέδρων στο ζήτημα αυτής της εύθραυστης περιοχής. Ο Τραμπ εγκατέλειψε την συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μετέφερε την Αμερικανική Πρεσβεία του Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ και έκλεισε το προξενικό γραφείο των ΗΠΑ για θέματα Παλαιστινίων στην Ουάσιγκτον. Το σχέδιο ειρήνης που προώθησε, υπέσκαψε τη διαχρονική θέση των ΗΠΑ για λύση δύο κρατών, και επιδίωξε την εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τους Άραβες γείτονες του μέσω της Συνθήκης του Αβραάμ.
Το Ισραήλ διόρθωσε τις σχέσεις του με το Μπαχρέιν, το Μαρόκο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Σουδάν, όμως δεν υπήρξε καμιά βελτίωση σε ότι αφορά το ζήτημα των Παλαιστινίων. Ο Μπάιντεν στη συνέχεια τα έκανε ακόμα χειρότερα, αφού το Ιράν σήμερα είναι πιο κοντά από ποτέ στην απόκτηση πυρηνικής βόμβας. Επιπλέον δεν συνέβαλε στην επανέναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών ανάμεσα στο Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους, ενώ η πορεία των πραγμάτων οδήγησε στην ανάδειξη μιας ακροδεξιάς κυβέρνησης στην εξουσία. Επιπλέον όπως και επί Τραμπ, έτσι και επί Μπάιντεν, η Σαουδική Αραβία συνέχισε να απολαμβάνει μια ειδική σχέση με τις ΗΠΑ παρά τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υπήρχαν. Τον τελευταίο χρόνο η Ουάσιγκτον επένδυσε πάρα πολλά ώστε να καταλήξει σε συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων Σαουδικής-Ισραήλ έναντι εγγυήσεων. Έτσι το παλαιστινιακό ζήτημα τέθηκε στο περιθώριο. Η πορεία των πραγμάτων μετά τις αιματηρές επιθέσεις της τρομοκρατικής Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, αφήνει εκτεθειμένο τόσο το Ισραήλ όσο και τις ΗΠΑ. Επιπλέον μέχρι στιγμής ο Βενιαμίν Νετανιάχου φαίνεται να αγνοεί τις εκκλήσεις της Ουάσιγκτον για σταδιακό περιορισμό των ενεργειών του Ισραήλ στη Γάζα.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος για οποιονδήποτε να θεωρεί πως το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ θα διαφοροποιήσει ιδιαίτερα την πολιτική για τη Μέση Ανατολή. Η τροπή των πραγμάτων καθιστά την συμφωνημένη λύση δύο κρατών σχεδόν ανέφικτη.
Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι οι εκλογές θα έχουν μηδενικό αποτέλεσμα στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Ίσως ο Τραμπ επιχειρήσει για παράδειγμα να βγάλει τις ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ, όμως κάτι τέτοιο θα συναντούσε μια τεράστια αντίδραση από το κατεστημένο της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής διεθνώς. Ενδεχομένως τα εσωτερικά νομικά προβλήματα που θα μπορούσε να αποπροσανατολίσει τον Αμερικανό Πρόεδρο από τα σημαντικά θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Τέλος εκτιμάται πως οι επικείμενες εκλογές θα έχουν πολύ μεγαλύτερες συνέπειες στα θέματα εσωτερικής πολιτικής παρά στα κύρια ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής.
