Οι γύπες αποτελούν εντυπωσιακά πουλιά, αλλά συχνά παρεξηγημένα. Μαθαίνοντας το πόσο μοναδικά είναι αυτά τα πουλιά ίσως εκτιμηθεί καλύτερα ο ρόλος που διαδραματίζουν στον κόσμο μας, αλλά και τη σημασία που έχει η προστασία τους.

Μοιραζόμαστε λοιπόν μαζί σας έξι πράγματα που δεν ξέρατε για τους γύπες και τα οποία θα σας καταπλήξουν:

1. Προσφέρουν μια αποτελεσματική, οικονομικά συμφέρουσα και φιλική προς το περιβάλλον υπηρεσία

Οι γύπες παρέχουν μια αποτελεσματική, οικονομικά συμφέρουσα και φιλική προς το περιβάλλον υπηρεσία, καταναλώνοντας πτώματα ζώων. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τους κτηνοτρόφους, οι οποίοι έχουν την ευθύνη παράδοσης για καταστροφή των νεκρών ζώων τους. Δηλαδή, αντί επωμίζονται το κόστος οι κτηνοτρόφοι ώστε τα πτώματα των ζώων να μεταφέρονται στις ενδεδειγμένες υποδομές επεξεργασίας νεκρών ζώων – συνήθως σε μεγάλη απόσταση από τις εγκαταστάσεις τους – γίνονται τροφή για τους γύπες μειώνοντας παράλληλα τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

2. Όταν πετούν σε κύκλους δεν περιμένουν τη λεία τους να πεθάνει

Πολλοί πιστεύουν ότι οι γύπες πετούν σε κύκλους επειδή περιμένουν να πεθάνει ένα πιθανό θήραμα, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Καθώς οι γύπες είναι μεγάλα και βαριά πουλιά, χρησιμοποιούν ανοδικά, θερμά ρεύματα και κάνοντας κύκλους κερδίζουν ύψος χωρίς να χρειάζεται να χτυπήσουν τα φτερά τους. Αυτό είναι χρήσιμο γιατί, ως πτωματοφάγα ζώα, είναι συχνά δύσκολο για αυτά να βρουν τροφή και έτσι μπορούν να εξοικονομήσουν ενέργεια.

3. Ο πιο κοινωνικός γύπας της Ευρώπης είναι ο Πυρόχρους (Gyps fulvus)

Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι οι γύπες έχουν πιο σύνθετες φωνές όσον αφορά τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και την επικοινωνία μεταξύ τους από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Η μελέτη εντόπισε συνολικά δώδεκα τύπους καλεσμάτων, αποκαλύπτοντας ότι το μέγεθος του φωνητικού ρεπερτορίου του πυρόχρου γύπα φαίνεται να είναι ευρύτερο ή παρόμοιο με εκείνα που ανήκουν σε άλλα είδη, όπως οι παπαγάλοι, γνωστοί για την πολυπλοκότητα των φωνητικών τους επικοινωνιών. 

      4. Μπορούν να γίνουν πηγή οικοτουρισμού

Διάφορες δραστηριότητες αναψυχής που σχετίζονται με τον γύπα, όπως η πτηνοπαρατήρηση και η φωτογραφία, μπορούν να γίνουν πηγή εισοδήματος για τις τοπικές κοινωνίες. Συγκεκριμένα, περίπου τρία εκατομμύρια διεθνή ταξίδια είναι αφιερωμένα στη πτηνοπαρατήρηση κάθε χρόνο. Ο τουρισμός που σχετίζεται με τη πτηνοπαρατήρηση αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, ενώ το μεγαλύτερο μερίδιο τουριστών προέρχεται από την Ευρώπη – καθώς η πτηνοπαρατήρηση είναι ένα δημοφιλές χόμπι για τους Ευρωπαίους.

Τα δεδομένα λοιπόν δείχνουν ότι αυτό το είδος τουρισμού αναμένεται να αυξηθεί περεταίρω, επομένως οι γύπες μπορούν να δώσουν μια επιπρόσθετη ώθηση στο τουριστικό ρεύμα της Κύπρου. Μια πρόσφατη μάλιστα μελέτη, η οποία έγινε στο πλαίσιο του έργου LIFEwithVulture, έδειξε ότι οι διάφορες δραστηριότητες αναψυχής που σχετίζονται με τον γύπα μπορούν να αποφέρουν στην Κύπρο επιπλέον έσοδα της τάξης των €648,818 ετησίως!

 

5. Πέφτουν πολύ συχνά θύματα δηλητηριασμού

Οι γύπες αντιμετωπίζουν πολλές απειλές που θέτουν σε κίνδυνο τους πληθυσμούς τους. Η δηλητηρίαση όμως είναι η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζουν. Τα δηλητηριασμένα δολώματα χρησιμοποιούνται κυρίως για τον έλεγχο θηρευτών, όπως αλεπούδων και αδέσποτων σκύλων, και παρόλο που οι γύπες δεν είναι ο στόχος, αποτελούν τα πιο πιθανά θύματα δηλητηριασμού – ως πτωματοφάγα ζώα.

Άλλοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν: Ηλεκτροπληξία από προσκρούσεις σε ηλεκτροφόρα καλώδια, έλλειψη τροφής, υποβάθμιση βιοτόπων και ενόχληση στις περιοχές αναπαραγωγής.

6. Ο Πυρόχρους γύπας είναι το μοναδικό είδος γύπα που υπάρχει στην Κύπρο και κινδυνεύει με αφανισμό

Ο Πυρόχρους γύπας είναι το μοναδικό είδος γύπα που υπάρχει στην Κύπρο, μετά την εξαφάνιση του Μαυρόγυπα πριν από αρκετές δεκαετίες. Είναι το πιο κοινό από τα τέσσερα είδη γύπα που έχουμε στην Ευρώπη. Με τον πληθυσμό του να αριθμεί σήμερα λιγότερο από 10 άτομα, η Κύπρος φιλοξενεί τον μικρότερο πληθυσμό γύπα στην Ευρώπη, αλλά και τον πιο κινδυνεύοντα για αφανι, σμό.

Πώς το έργο «Πανδώτειρα» προστατεύει τον Πυρόχρους γύπα;

Το έργο «Πανδώτειρα», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ασχολείται με την ορθή διαχείριση του δικτύου Natura 2000 στην Κύπρο και στοχεύει στο να καταστεί το δίκτυο πιο αποτελεσματικό, λειτουργικό και βιώσιμο.

Στο πλαίσιο του έργου «Πανδώτειρα» υλοποιούνται δράσεις για τη προστασία του Πυρόχρου γύπα και των άλλων μεγάλων αρπαχτικών της Κύπρου (σπιζαετού, αετογερακίνας και άλλων) από δευτερογενείς δηλητηριάσεις, αλλά και δράσεις προστασίας των χώρων φωλιάσματος των αρπαχτικών.  Οι δράσεις αυτές δρουν συμπληρωματικά και ενισχυτικά με τα έργα LIFE BONELLI EASTMED και LIFEwithVultures  που επίσης υλοποιούνται αυτή τη στιγμή στην Κύπρο, έχοντας ως απώτερο στόχο την προστασία και βελτίωση του καθεστώτος διατήρησης των μεγάλων αρπαχτικών στη Κύπρο.

Μάθετε περισσότερα για το έργο «Πανδώτειρα» εδώ.