Οι μέχρι τώρα ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφορικά με την ανέγερση πυρηνικού εργοστασίου στο Άκκιουγιου στην Τουρκία και οι τυχόν περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα έχει για την Κύπρο συζητήθηκαν στην κοινοβουλευτική επιτροπή Περιβάλλοντος την Τετάρτη, με τους Βουλευτές να εκφράζουν τις ανησυχίες τους για το ζήτημα αλλά και την ικανοποίησή τους για τον βαθμό ετοιμότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας να διαχειριστεί ένα τέτοιο περιστατικό.

Κάλεσαν ωστόσο τις αρμόδιες υπηρεσίες να ενημερώσουν τους πολίτες για το θέμα.

Σε δηλώσεις του, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, είπε ότι ο ίδιος είναι ικανοποιημένος από τον προγραμματισμό της κυβέρνησης και τον εξοπλισμό που ετοιμάζεται να αγοράσει και να εγκαταστήσει. Ωστόσο, ζήτησε να γίνει μια καλή μελέτη επικινδυνότητας και συντονισμός όλων των υπηρεσιών για το θέμα, «για να είμαστε σίγουροι ότι εξετάστηκαν όλες οι πτυχές και είμαστε έτοιμοι να αντιδράσουμε».

Σημείωσε ότι το εργοστάσιο είναι χτισμένο σε σεισμογενή περιοχή και δεν υπάρχει ενημέρωση σε σχέση με το κατά πόσο αυτό λήφθηκε υπόψη κατά την ανέγερση. «Η Τουρκία δεν έχει αυτές τις εμπειρίες, φέρνει κόσμο από τη Ρωσία», σημείωσε, αναφέροντας και ως ανησυχία το επίπεδο εκπαίδευσης του προσωπικού που θα εργοδοτηθεί στον σταθμό, υπενθυμίζοντας ότι υπήρχαν προβλήματα στην Ιαπωνία, που είναι πολύ προηγμένη χώρα.

Ο κ. Θεοπέμπτου ανέφερε επίσης ότι υπάρχει μεγάλη έγνοια για ένα κέντρο τεχνολογίας που πρόκειται να κατασκευαστεί δίπλα από τον πυρηνικό σταθμό στο Άκκουγιου καθώς ίσως να είναι η ευκαιρία για την Τουρκία να αναπτύξει πολεμικό πυρηνικό εξοπλισμό.

Εξέφρασε επίσης ανησυχία για τη διαχείριση των αποβλήτων του σταθμού. «Αν έχουμε διαρροές αποβλήτων στη Μεσόγειο η Κύπρος θα περικυκλωθεί από ραδιενεργά υλικά», είπε, σημειώνοντας ως θετικό το ότι στην Κύπρο έχει προγραμματιστεί εδώ και μερικά χρόνια μια δράση παρακολούθησης της ραδιενέργειας, είτε στη θάλασσα, είτε στον αέρα, είτε στο βρόχινο νερό.

Επίσης, αναφέρθηκε στον κίνδυνο της τρομοκρατίας, κατά την προμήθεια και διαχείριση της πρώτης ύλης, «γιατί είμαστε σε μια περιοχή με μεγάλες αλλαγές, τρομοκρατία, πολέμους. Υπάρχει μια έγνοια αν έχουμε τέτοιου είδους δράσεις στην περιοχή, καθώς είναι ένα πολύ ισχυρό όπλο στα χέρια ενός τρομοκράτη», ανέφερε.

«Ένας πυρηνικός σταθμός μπορεί να στοιχίζει πολύ περισσότερα να τον διαλύσεις παρά να τον κατασκευάσεις», ανέφερε, προσθέτοντας ότι ξεκίνησε τώρα να κατασκευάζεται και στην Αίγυπτο «και σιγά σιγά θα περικυκλωνόμαστε από αυτούς τους σταθμούς».

Σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος, ο κ. Θεοπέμπτου είπε ότι υπάρχει το σχέδιο δράσης ΗΛΕΚΤΡΑ, που ετοιμάστηκε από το Υπουργείο Εργασίας, το οποίο αναμιγνύει περίπου 25 υπηρεσίες και περιλαμβάνει και ενημέρωση του κοινού από πριν για περιπτώσεις ατυχημάτων. «Πρέπει να μεταφερθεί η πληροφόρηση στο κοινό, χωρίς να προκληθεί πανικός», είπε.

Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν ανέφερε ότι το θέμα συζητήθηκε στην επιτροπή εν όψει της ολοκλήρωσης της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού στο Άκκουγιου, ο οποίος βρίσκεται μόλις σε απόσταση 65 χιλιομέτρων από τις βόρειες ακτές της Κύπρου και σε μια ιδιαίτερα σεισμογενή περιοχή. Αυτό, είπε, αποτελεί ιδιαιτερότητα για το Άκκουγιου, αφού κανένας από τους 103 υφιστάμενους σταθμούς στην ΕΕ δεν βρίσκεται σε σεισμογενή περιοχή.

«Εκφράζουμε ικανοποίηση για τους χειρισμούς γενικότερα της κυβέρνησης, οι οποίοι ωστόσο θα πρέπει να εμπλέξουν και τους πολίτες με μία έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση για αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης καταστροφής από τον σταθμό», ανέφερε.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, είπε ότι η πυρηνική ενέργεια δεν αποτελεί καθαρή, ούτε ασφαλή πηγή ενέργειας. «Τα πυρηνικά απόβλητα είναι ανακυκλώσιμα με τεράστιο κόστος διάθεσης, άρα απορρίπτεται και το επιχείρημα για φτηνή ενέργεια», είπε, τονίζοντας ότι ένα πιθανό ατύχημα θα έχει καταστροφικές συνέπειες τόσο στην ανθρώπινη υγεία, όσο και στο περιβάλλον.

Ο κ. Κέττηρος είπε ότι ο συγκεκριμένος σταθμός αποτελεί τον ένα από τους τρεις που κατασκευάζονται στην Τουρκία. «Καταδικάζουμε την ασυνέπεια της Τουρκίας στην υποχρέωσή της για ενημέρωση σχετικά με την ασφάλεια των γειτονικών χωρών. Σημειώνουμε επίσης την απροθυμία της ΕΕ να ασχοληθεί σοβαρά με ένα τόσο σημαντικό ζήτημα», ανέφερε.

Σημείωσε ότι το ΑΚΕΛ είχε ζητήσει από το 2015 από τον τότε αρμόδιο Επίτροπο της ΕΕ να προβεί σε ενέργειες προκειμένου να διασφαλίσει την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και να υπερασπιστεί το δικαίωμα των κρατών μελών για ασφάλεια.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Ορφανίδης είπε ότι αυτοί που έχουν τη δυνατότητα ελέγχου του σταθμού, «που είναι οι μεγάλες δυνάμεις, οι ευρωπαϊκές χώρες, ο ίδιος ο ΟΗΕ και οι ΗΠΑ αποδεικνύουν ότι δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον ούτε για τον τρόπο κατασκευής ούτε για τα υλικά που χρησιμοποιούνται». Σημείωσε ότι έχει επισημανθεί από χώρες της ΕΕ ότι τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι αμφιβόλου ποιότητας.

«Δυστυχώς η Τουρκία δεν συνεργάζεται», είπε, αλλά θέλει «με σατραπικό τρόπο και ενέργειες να ενεργεί και σ’ αυτή την περίπτωση».

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμή, είπε ότι το πυρηνικό εργοστάσιο στο Άκκουγιου λειτουργεί με ρωσικά κεφάλαια «και αυτό είναι κάτι που αντανακλάται στις διεθνείς εξελίξεις και τις σχέσεις των δύο χωρών». Σημείωσε ότι η Τουρκία αγνοεί τις διεθνείς συμβάσεις, δεν ενημερώνει γειτνιάζοντα κράτη και κατ’ επέκταση την Κυπριακή Δημοκρατία για την εξέλιξη των εργασιών στο εργοστάσιο. Είπε ότι θα πρέπει η ΕΕ, καθώς και ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας να ζητήσουν πλήρη στοιχεία από την Τουρκία, τόσο για την εξέλιξη του έργου, όσο και για το αν υπάρχουν καταστροφές στο εργοστάσιο από τους φονικούς σεισμούς.

Εκ μέρους της Κυπριακής αντιπυρηνικής πλατφόρμας, ο Κυριάκος Τσιμίλλης είπε ότι ολόκληρη η Κύπρος είναι πιο κοντά στο Άκκουγιου από την Άγκυρα. «Προσπαθούμε να το αποτρέψουμε έστω και την υστάτη, αξιοποιώντας και την ευρωπαϊκή προσέγγιση που καλεί την Τουρκία στην τελευταία της έκθεση του 2021 να σταματήσει το έργο και να διαβουλευτεί με γειτονικές χώρες για τους κινδύνους και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από την περίπτωση ενός τέτοιου ατυχήματος», ανέφερε.

Πρότεινε ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει με κυρώσεις προς την κατασκευάστρια εταιρεία, τη ρωσική ROSATOM, η οποία εξήγγειλε ότι θα μεταφέρει τα ραδιενεργά απόβλητα με αεροπλάνο στη Ρωσία.

«Ακόμα και χωρίς ατύχημα, το θέμα των αποβλήτων, μαζί με την αύξηση της θερμοκρασίας στο θαλάσσιο νερό, τη θερμική ρύπανση από απόρριψη του νερού ψύξης, δημιουργεί κίνδυνο για το θαλάσσιο οικοσύστημα και ό,τι άλλο αυτό συνεπάγεται. Συνεχίζουμε την προσπάθεια μαζί με οργανώσεις και φορείς από όλη την Κύπρο, προσβλέποντας και στη στήριξη από την Ευρώπη αλλά και σε διεθνείς περιβαλλοντικούς φορείς», ανέφερε.

Έκδοση προστίμων και ευθανασία ζώων αφορά το νομοσχέδιο για σκύλους, λέει ο Κέττηρος

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος συζήτησε και το νομοσχέδιο που αφορά τους σκύλους.

Σε δηλώσεις του για το θέμα ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος είπε ότι το νομοσχέδιο που κατατέθηκε «δεν αποτελεί τίποτε άλλο εκτός από έκδοση προστίμων, εξωδίκων και ευθανασίας των ζώων».

«Τιμωρούμε τα ζώα για το δικαίωμά τους στο γάβγισμα, τιμωρούμε τους σκύλους για τη φυλή τους, τιμωρούμε τα ζώα, λες κι ευθύνονται για την ύπαρξη και τη συμπεριφορά τους», ενώ σ’ αυτό δεν γίνεται λόγος για δημιουργία καταφυγίων και για καλλιέργεια φιλοζωικής κουλτούρας.