Η 4η Φεβρουαρίου καθιερώθηκε ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), που εκπροσωπεί 800 οργανώσεις σε 155 χώρες του κόσμου. Σύνθημα για δεύτερη συνεχή χρονιά είναι «Κλείστε το χάσμα στη φροντίδα των καρκινοπαθών». To Yπουργείο Υγείας συμμετέχει στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου, έμπρακτα μέσω των στοχευμένων δράσεων που υλοποιεί συνεχώς. Στόχος να μειωθούν οι ανισότητες στη φροντίδα των καρκινοπαθών για όλους τους ασθενείς σε όλα τα στάδια της ασθένειας, σε όλες τις περιοχές, για όλους τους συμπολίτες μας ανεξάρτητα της κοινωνικοοικονομικής κατάστασής τους.
Αναγκαία προϋπόθεση για την επίτευξη ενός τέτοιου στόχου ήταν και είναι η εισαγωγή ενός καθολικού συστήματος υγείας και η δημιουργία μιας διευρυμένης κοινότητας όλων των φορέων που προσφέρουν φροντίδα στους καρκινοπαθείς (φορείς της κοινωνίας των πολιτών, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, υγειονομικές δομές, κρατικοί και πολιτειακοί θεσμοί κ.α.).
Ο καρκίνος μπορεί να επηρεάσει όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή κοινωνικής θέσης και ασκεί τεράστια πίεση στα συστήματα υγείας όλων των χωρών. Η παροχή καλύτερης μακροχρόνιας περίθαλψης για ασθενείς που ζουν με καρκίνο σημαίνει μείωση των διαφορών που υπάρχουν, τόσο μεταξύ όσο και μέσα στο κάθε κράτος. Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, μας θυμίζει ότι ο καρκίνος είναι μια τεράστια απειλή για την υγεία του πληθυσμού μας και τα κράτη θα πρέπει να δράσουν στους πυλώνες της πρόληψης, της έγκαιρης παρέμβασης, της θεραπείας, της βελτίωση της ποιότητας ζωής των καρκινοπαθών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2020, διαγνώστηκαν με καρκίνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 2,7 εκατομμύρια άτομα, ενώ άλλα 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξ αιτίας του, μεταξύ αυτών και πάνω από 2 000 νέοι. Στην Κύπρο, με βάση το Αρχείο Καρκίνου, κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 3.700 νέα περιστατικά καρκίνου.
Το Υπουργείο Υγείας ακολουθώντας το Ευρωπαϊκό Στρατηγικό Σχέδιο για τον Καρκίνο και λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη και τις διαχρονικές συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προσπαθεί μέσω των δράσεων που αναπτύσσει να τον περιορίσει. Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Υγείας έχει προχωρήσει στις πιο κάτω δράσεις:
- Επέκταση πληθυσμιακού προγράμματος ελέγχου του μαστού για τις γυναίκες καλύπτωντας τις ηλικίες 45-74 ετών. Μέσω του προγράμματος πολλές γυναίκες έχουν ιαθεί πλήρως, ανιχνεύοντας τον καρκίνο σε πρώιμα- προ κλινικά στάδια. Σύντομα για την εξυπηρέτηση των γυναικών της Επαρχίας Πάφου, ξεκινά την λειτουργία του το Μαστογραφικό Κέντρο στο νέο Κέντρο Υγείας Γεροσκήπου όπως και αυτό της Αμμοχώστου με πλήρη ανακαίνιση μέρους του κτιρίου των Εξωτερικών Ιατρείων του Παλιού Νοσοκομείου Αμμοχώστου. Τέλος έχουν ολοκληρωθεί κτιριακές αναβαθμίσεις στα υπόλοιπα Κέντρα Παγκύπρια. Παράλληλα, με χορηγία του ΟΠΑΠ, αντικαθίστανται οι μαστογράφοι των Μαστογραφικών Κέντρων και των πέντε Επαρχιών με σύγχρονους ψηφιακούς μαστογράφους υψηλής τεχνολογίας που έχουν τη δυνατότητα τομοσύνθεσης.
- Προωθείται η υλοποίηση του πληθυσμιακού προγράμματος για την ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί με βάση τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζουν οι ευρωπαϊκές χώρες.
- Εντάχθηκε το εννιαδύναμο εμβόλιο εναντίον του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων – HPV στα παιδιά ηλικίας 11-12 ετών
- Παρέχονται σημαντικές χορηγίες προς τις Εθελοντικές Οργανώσεις για τη λειτουργία πληθώρας προγραμμάτων στην κοινότητα, με στόχο την ενεργό εμπλοκή τους στην παροχή ποιοτικών υπηρεσιών κοινοτικής φροντίδας.
- Στον διορισμό, με νέα σύνθεση, της Εθνικής Επιτροπής Καρκίνου η οποία θα αποτελεί το πρώτο διοικητικό συμβούλιο του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου. Το Ινστιτούτο θα αποτελεί τον επιστημονικό φορέα εμπειρογνωμοσύνης στα θέματα καρκίνου που θα αναλάβει την οργάνωση και συντονισμό όλων των δραστηριοτήτων που αφορούν την αντιμετώπισή του. Η μελέτη δημιουργίας του έχει ολοκληρωθεί και ακολουθούνται οι απαραίτητες διαδικασίες για έγκριση της μελέτης και θεσμοθέτηση της δημιουργίας του.
Όσον αφορά στην ανακουφιστική φροντίδα υγείας:
- Έχουν ενταχθεί μέσω του ΓΕΣΥ οι υπηρεσίες ιδρυματικής ανακουφιστικής φροντίδας Οι εν λόγω υπηρεσίες αφορούν στην παροχή υπηρεσιών ανακουφιστικής φροντίδας στα πλαίσια νοσηλείας. Αναμένεται να ενταχθούν και άλλοι πάροχοι με δυνατότητα παροχής εξειδικευμένης ανακουφιστικής φροντίδας σε άτομα με κακοήθεια, προς διασφάλισης της επάρκειας των εν λόγω υπηρεσιών στα πλαίσια του ΓεΣΥ.
- Έχει ενταχθεί η κατ’ οίκον ανακουφιστική φροντίδα στο ΓεΣΥ. Η αποζημίωση των υπηρεσιών αυτών προβλέπει την ολοκληρωμένη φροντίδα υγείας στα άτομα με κακοήθεια τα οποία έχουν ανάγκη λήψης ανακουφιστικής φροντίδας, για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες προβλέπουν την εμπλοκή πολυθεματικής ομάδας, με συμμετοχή ιατρών, άλλων επαγγελματιών υγείας, νοσηλευτών κ.α.
- Ετοιμάζεται από το Υπουργείο Υγείας το πλαίσιο νόμου παροχής υπηρεσιών ανακουφιστικής φροντίδας στους πάσχοντες ασθενείς το οποίο θα περιλαμβάνει την διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, τη λειτουργία και τη δομή των κέντρων που προσφέρουν ανακουφιστική φροντίδα.
Τονίζεται επίσης, πως μετά την καθοριστική παρέμβαση του Υπουργού Υγείας, κ. Μιχάλη Χατζηπαντέλα, επιτεύχθηκε συμφωνία από την 1η Ιανουαρίου 2023, για την κατοχύρωση του δικαιώματος στη λήθη για την ασφάλιση ζωής σε άτομα με ιστορικό καρκίνου, στο πλαίσιο σημαντικής συμφωνίας μεταξύ της Europa Donna Κύπρου και του Συνδέσμου Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου (ΣΑΕΚ).
H συμφωνία “Δικαίωμα στη Λήθη” καθιστά την Κύπρο ως ένα πρωτοπόρο κράτος-μέλος της ΕΕ στο σημαντικό αυτό κοινωνικό ζήτημα.
Η ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου
Με σύνθημα “Γεφυρώστε το χάσμα στη φροντίδα του καρκίνου” η 4η Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου σηματοδοτεί φέτος τον δεύτερο χρόνο μιας τριετούς εκστρατείας που στοχεύει στην εξάλειψη των ανισοτήτων που εξακολουθούν να υπάρχουν στη φροντίδα του καρκίνου παγκόσμια.
Οπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου “κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε ισότιμη πρόσβαση στη φροντίδα του καρκίνου” ενώ χαιρετίζει την επανασύσταση της Εθνικής Επιτροπής Καρκίνου το με στόχο την προώθηση και δημιουργία Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου Κύπρου”.
Σημειώνει, ωστόσο, ότι “υπάρχουν πολλά που πρέπει ακόμα να γίνουν στον τομέα αυτό, γι’ αυτό και όλες οι οργανώσεις καρκίνου που είναι μέλη της ΟΣΑΚ, έχουν ήδη προβεί στα κατάλληλα βήματα για την υλοποίηση του στόχου του 2023 με κεντρικό σύστημα «Ενώνουμε τις φωνές μας και αναλαμβάνουμε δράση» και σκοπό την προώθηση των πολιτικών αποφάσεων που αφορούν στα δικαιώματα των ασθενών με καρκίνο.
Στο πλαίσιο των πιο πάνω προτεραιοτήτων, η Μόνιμη Επιτροπή Καρκίνου της ΟΣΑΚ, προγραμματίζει μέσα στο τρέχον έτος δράσεις με στόχο την ευθυγράμμιση όλων των φορέων της Κύπρου αναφορικά με τα θέματα του καρκίνου και τον καθορισμό κοινών προτεραιοτήτων.
Καταλήγοντας η ΟΣΑΚ αναφέρει ότι “η ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές και πρωτίστως ασφαλείς υπηρεσίες υγείας προς τους καρκινοπαθείς συνανθρώπους μας αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα για το οποίο η Ομοσπονδία θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια να το διαφυλάξει ώστε αυτό να διασφαλιστεί με κάθε τρόπο”.
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), ως μια υπενθύμιση προς τον κάθε ένα από εμάς και κυρίως της πολιτείας, της ανάγκης για πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της νόσου καθώς αναμφίβολα η έγκαιρη διάγνωση αυξάνει σημαντικά τα ποσοστά για επιτυχή θεραπεία.