Παραλίμνι και Αγία Νάπα “βούλιαξαν” στα λασπόνερα. Έχει αρχίσει η καταμέτρηση ζημιών και ετοιμάζεται σχέδιο για αποζημιώσεις. Ποιος όμως φταίει για τις εικόνες που είδαμε; Είναι αποτέλεσμα καθαρά της κλιματικής κρίσης ή των κακοτεχνιών;
Νατάσα Ιωάννου και Ξένια Λοϊζίδου παραθέτουν τους λόγους που φτάσαμε στην κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ζητώντας διεξαγωγή έρευνας.
Μιλώντας στο AlphaNewsLive η Βιολόγος, Περιβαλλοντολόγος και Μέλος της Πολιτικής Επιτροπής του Κινήματος Οικολόγων Νατάσα Ιωάννου αναφέρεται στους δύο βασικούς λόγους που προκάλεσαν τις εικόνες που είδαμε. Ο πρώτος είναι η επιφανειακή διαρροή νερού λόγω φράξης φυσικών υδατορεμάτων και ποταμών και ο δεύτερος οι πλημμύρες που προκαλούνται από κακή διαχείριση ή μη ύπαρξη αντιπλημμυρικών συστημάτων και έργων σε αστικές περιοχές.
Όπως εξηγεί, το κόκκινο στις φωτογραφίες δείχνει το φαινόμενο surface run off, που συνδέεται με ποτάμιες πλημμυρες, επισημαίνοντας ότι η περιοχή του Παραλιμνίου έχει καθοριστεί ως μία από τις 19 περιοχές κινδύνου που αφορουν ποτάμιες ροές (Ποταμός Λίμνης Παραλιμνίου).
Advertisement“Η φραγή και η κατάργηση υδατορεμάτων, τμημάτων τους ή οι επερμβάσεις σε αυτά μέσω της αλλαγής χρήσης γης, εμποδίζουν την ασφαλή αποστράγγιση μιας περιοχής με αποτέλεσμα να πλημμυρίζει. Οι αναπτύξεις σε ρυάκια, ποταμούς, σε κοίτες χειμμάρων και σε διαδρόμους απορροής προς την παραλία σταματούν την διαδρομή του νερού προς την θάλασσα και δημιουργούν τις συγκεκριμένες πλημμύρες που βλέπουμε.”
Μάλιστα υπάρχει ευρωπαϊκή οδηγία από το 2007 με την οποία τα κράτη-μέλη είχαν την υποχρέωση να καταρτίσουν χάρτες κινδύνου για τις πλημμύρες (πλημμυρικούς χάρτες), οι οποίοι να δείχνουν και το βάθος της δυνητικής πλημμύρας. Από το 2011 έχουν χαρτογραφηθεί οι περιοχές που κινδυνεύουν από πλημμύρες.
Η κ. Ιωάννου εξηγεί επίσης ότι “αυτό το είδος πλημμύρας προκαλείται κυρίως λόγω κακής συντήρησης ή ελέγχου των αντιπλημμυρικών συστημάτων ή μη εφαρμογή τέτοιων συστημάτων στις περιοχές.
“Εάν οι τοπικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τη αντιμετώπιση έντονων βροχοπτώσεων μέσω ενός συνδυασμού διήθησης και επιφανειακής απορροής, το νερό μπορεί να συσσωρευτεί και να προκαλέσει πλημμύρες. Η διαχείριση των όμβριων υδάτων μέσω των αντιπλημμυρικών έργων αλλά και η αποτροπή της σφράγισης του εδάφους έτσι ώστε να απορροφάται η βροχή είναι σημαντικά έργα προς αποφυγή πλημμύρων. Τα δέντρα στις πόλεις αποτρέπουν την διαρροή ομβρίων υδάτων και τις πλημμύρες.”
“Η Κύπρος όπως και όλη η Μεσόγειος είναι hot spot κλιματικής αλλαγής, ζούμε σε συνθήκες κλιματικού χάους” αναφέρει η Διευθύντρια του Κέντρου Μελετών και Έρευνας “Ακτή” Ξένια Λοϊζίδου μιλώντας στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση, τονίζοντας ότι εδώ και 30 χρόνια το ξέρουμε και φωνάζουμε, ωστόσο προχωρούμε σε ακόμα χειρότερες επεμβάσεις στο περιβάλλον.
“Να μην τα αποδίδουμε στην κλιματική κρίση, αυτο το φαινόμενο είναι σαφέστατα λόγω τσιμεντώματος και κακών υποδομών.”
“Όταν οι πόλεις μας δεν έχουν καθόλου χώμα, έχουμε τσιμεντώσει το σύμπαν, πως θα απορροφηθεί αυτή η βροχή;”, διερωτάται και αναλύει την πορεία που έχουν ακολουθήσει τα όμβρια ύδατα με αποτέλεσμα να “βουλιάξει” η περιοχή.
“Βλέπουμε το κοκκινόχωμα να καταλήγει στη θάλασσα, με τι ποταμούς; Οι δρόμοι μας οι οποίοι κακώς έχουν κατασκευαστεί όπως έχουν κατασκευαστεί. Αυτή είναι αστοχία υποδομών, αστοχία πολεοδομικού σχεδιασμού.”
Δίνει επίσης ιδιαίτερη έμφαση στις επεμβάσεις στις παραλίες.
“Δεν έχουμε αφήσει βράχους μέσα στη θάλασσα, οπότε έχουμε καταστρέψει τη φυσική αντίσταση στις φουρτούνες. Έχουμε κατασκευάσει παραλιακούς πεζοδρόμους με κατακόρυφο τοίχο, αυτά είναι αντανακλαστικά μέτωπα τα οποία στέλνουν πίσω το κύμα με πολλή περισσότερη δύναμη απ’ όση έρχεται.”
Μιλά για μια σωρεία κακών επεμβάσεων, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι “έχουμε καταστρέψει το ανοσοποιητικό σύστημα του τόπου μας” και τελικά “πάντα κάθε χρόνο ερχόμαστε αυτή την εποχή και κλαίμε πάνω από το χυμένο γάλα”.
“Ο ποταμός τζαμαί που ρίζει δεν πογυρίζει”, λέει η κυπριακή παροιμία, αναφέρει η κ. Λοϊζίδου και τονίζει ότι έχουμε φράξει ρέματα και όταν κατέβει ο ποταμός, θα πάει στη θέση του, στην κοίτη του.
“Επεμβαίνουμε σε λίμνες ή αλυκές και θεωρούμε ότι δεν θα υπάρχει κάποιο πρόβλημα”, προσθέτει. Όπως εξηγεί η κ. Λοϊζίδου, οι λίμνες και οι αλυκές δημιουργούνται φυσικά αφού όλες οι απορροές καταλήγουν εκεί και μπορούν να απορροφήσουν μεγάλες ροές νερού.
Συνεχίζει λέγοντας ότι όταν φωνάζουν για τις επεμβάσεις, δεν είναι ιδιοτροπίες αλλά έχουν να κάνουν με την επιβίωση του κόσμου και τελικά “ζητούμε χρήματα για να κατασκευάσουμε κυματοθραύστες για να αποκαταστήσουμε τα πρανές που έχουμε καταστρέψει”.
Τέλος, επισημαίνει τη μη απόδοση ευθυνών και διερωτήθηκε αν δεν θα έπρεπε να έχουμε προχωρήσει σε έρευνα για το θέμα αυτό.