Τη σημασία της συνεργασίας για επίλυση του ανθρωπιστικού θέματος των αγνοουμένων ανέδειξαν οι εκπρόσωποι της ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας στη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοούμενων (ΔΕΑ). Μιλώντας στην ημερίδα «Ανθρώπινα Δικαιώματα: Οι επιπτώσεις της μη εφαρμογής τους στο Ανθρωπιστικό Θέμα των Αγνοουμένων» που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις, στην Πάφο, ο Λεωνίδας Παντελίδης και ο Χακκί Μουφτουζαντέ μοιράστηκαν τις εμπειρίες και τις απόψεις του για το έργο που διενεργεί η Διερευνητική Επιτροπή.

Στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στο έργο της η ΔΕΑ αναφέρθηκε ο εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής κοινότητας στη ΔΕΑ. Ο Λεωνίδας Παντελίδης είπε πως αν και από το 2006 έχουν εντοπίσει 1200 άτομα, ωστόσο έχουν ταυτοποιήσει λιγότερους, διότι όπως εξήγησε, υπάρχει ένας αριθμός οστών τα οποία τυγχάνουν ακόμη ανάλυσης και επεξεργασίας. Επίσης, συνέχισε, σε αυτούς τους αριθμούς δεν συμπεριλαμβάνονται αυτοί που κατατάσσονται στην κατηγορία “πεσόντες”.

Πρόσθεσε πως τα σημεία στα οποία εργάζονται τα επτά συνεργεία της ΔΕΑ είναι μεικτά, στελεχώνονται δηλαδή από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Τα συνεργεία δουλεύουν ανά πάσα στιγμή και εργάζονται σε ολόκληρη την Κύπρο, όπου υπάρχουν πληροφορίες, ψάχνοντας για αγνοούμενους, συμπλήρωσε.

Επιπρόσθετα ο κ. Παντελίδης αναφέρθηκε σε συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, μετά την εκλογή του, λέγοντας ότι του ζήτησε «αύξηση των συνεργείων» ενώ αναφέρθηκε και στις πρόσφατες ανακοινώσεις, από πλευράς του ΠτΔ για αύξηση της συνεισφοράς της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο κ. Παντελίδης ανέφερε πως η ΔΕΑ έχει μια ιδιαιτερότητα, καθώς από όλα τα προγράμματα σε όλον τον κόσμο που αφορούν αγνοούμενους, είναι το μόνο πρόγραμμα που σκάβει σε περιοχές οι οποίες δεν βρίσκονται κάτω από τον αποκλειστικό αποτελεσματικό έλεγχο μιας και μόνο Αρχής.

Αυτό, συνέχισε, δείχνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε αλλά και την τεράστια ανάγκη για συνεργασία. «Αν δεν υπάρχει συνεργασία και αν δεν υπάρχει κοινή προσπάθεια δεν μπορούμε να δουλέψουμε», είπε. «Καθημερινά επενδύουμε σε αυτό το κεφάλαιο, στη συνεργασία» συνέχισε, λέγοντας πως η ΔΕΑ προσπαθεί να απομονώσει το ανθρωπιστικό πρόβλημα από την πολιτική του διάσταση.

Αναφέρθηκε επίσης και σε ομάδα Ιρλανδών αστυνομικών που από την περασμένη εβδομάδα εκπαιδεύουν το προσωπικό της ΔΕΑ σε τρόπους εξασφάλισης πληροφοριών.

Ο κ. Παντελίδης είπε ακόμη πως έχουν πληροφορίες για σημεία, που δεν είναι πάντα απόλυτα αξιόπιστες και ακριβείς, λέγοντας πως αυτό περιπλέκει τα πράγματα και δυσκολεύει το έργο που έχει να φέρει σε πέρας η ΔΕΑ. 

Από την πλευρά του, το Τ/κ μέλος της ΔΕΑ, Χακκί Μουφτουζαντέ απευθύνθηκε στις οικογένειες των αγνοουμένων τονίζοντας ότι η ΔΕΑ είναι αποφασισμένη «να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να ανακτήσει τα λείψανα των αγνοουμένων. Πρόκειται για ένα λεπτό ανθρωπιστικό ζήτημα το οποίο θεωρούμε ιερό καθήκον».

Στη συνέχεια, ο κ. Μουφτουζαντέ περιέγραψε τη έναρξη της ενασχόλησης του με το ζήτημα των αγνοουμένων. «Η πρώτη μου εμπειρία με το θέμα των αγνοουμένων ήταν το 1964, όταν ο σύζυγος της δασκάλας μου δεν επέστρεψε από τη Λευκωσία μαζί με δύο φίλους του». Αναφερόμενος στο πρώτο διάστημα μετά τη σύσταση της ΔΕΑ είπε ότι η ατμόσφαιρα «ήταν τεταμένη και δεν σημειώσαμε καμία πρόοδο» ενώ «οι δύο πλευρές διαφωνούσαν συνεχώς για δευτερεύοντα ζητήματα και δεν μπορούσαμε να προχωρήσουμε».

«Οι ηγέτες χρειάστηκαν από το 1981 έως το 1997 για να καταρτίσουν τον κατάλογο των αγνοουμένων. Το 2006, η Επιτροπή ανέλαβε το ρόλο ενός δικοινοτικού οργάνου όπου έχουμε συνεργασία», σημείωσε το Τ/κ μέλος της επιτροπής.

«Έχουμε προσλάβει περισσότερους ερευνητές, μεταξύ των οποίων έναν συνταξιούχο αστυνομικό και έναν ψυχολόγο πλήρους απασχόλησης. Οι έρευνές μας έχουν γίνει πιο επιτυχείς. Μαζί με τον συνάδελφό μου κ. Παντελίδη, παίρνουμε οι ίδιοι συνεντεύξεις από μάρτυρες. Πρόσφατα βρεθήκαμε στην Κερύνεια, στην Αφάνεια και στο Τζιάος και πήραμε συνεντεύξεις. Πήγαμε έναν μάρτυρα σε δύο τοποθεσίες στο Τζιάος. Ήμασταν σίγουροι ότι είμαστε κοντά στην ανάκτηση των λειψάνων εκεί. Στην Κερύνεια, ανασκάψαμε το πιο πολυσύχναστο παιδικό πάρκο ψάχνοντας για λείψανα. Δυστυχώς αποτύχαμε. Και πάλι, στην Αφάνεια, η ανασκαφή ήταν ανεπιτυχής. Θα μπορούσα να δώσω περισσότερα παραδείγματα. Ένας μάρτυρας ήταν 95 ετών. Ίσως να ήταν αποπροσανατολισμένος εξαιτίας της ηλικίας του» είπε.

Στη συνέχεια, ο κ. Μουφτουζαντέ περιέγραψε το ρόλο της επιτροπής ως κρίσιμο τονίζοντας ότι «συμβάλλουμε στη συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος. Συνεχίζουμε τις ανασκαφές σε όλη την Κύπρο για την ανεύρεση λειψάνων. Οι ομάδες μας εργάζονται από κοινού χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την εθνικότητα ή την κοινότητα – αποδεικνύοντας την ενιαία προσέγγισή μας. Πρόσφατα, αντιπροσωπείες από την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Συρία και την Κίνα μας επισκέφθηκαν για να διδαχθούν από την εμπειρία μας». 

Τέλος, με αναφορά τη σχέση και τη συνεργασία του με τον κ. Παντελίδη, ο κ. Μουφτουζαντέ τόνισε ότι «εξαρτόμαστε ο ένας από τον άλλον. Συνεργαζόμαστε δημιουργώντας κλίμα εμπιστοσύνης. Αυτό το πνεύμα έχει επεκταθεί και στο προσωπικό της ΔΕΑ που εργάζεται σε πλήρη αρμονία. Είμαι βέβαιος ότι είμαστε κοντά στην ανάκτηση περισσότερων λειψάνων. Έχουμε εντοπίσει τοποθεσίες στην Κερύνεια και αλλού στο βορρά για επικείμενη ανασκαφή και ελπίζουμε να εντοπίσουμε λείψανα. Όπως δήλωσε ο συνάδελφός μου, αποφεύγουμε να κατηγορούμε ο ένας τον άλλον και την πολιτικοποίηση του θέματος».

Στην εκδήλωση παρενέβη διαδικτυακά και το τέως τρίτο μέλος της ΔΕΑ Paul Henri Arni.