Μετά τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ Β’, που ήταν εξαιρετικά δημοφιλής έπειτα από 70 χρόνια στον θρόνο, ακολούθησε μια σειρά εγκωμίων, τόσο από παγκόσμιους ηγέτες όσο και από απλούς πολίτες. Απέναντί τους οι υπέρμαχοι της κατάργησης της μοναρχίας δυσκολεύονται να ακουστεί η φωνή τους.

«Όχι ο βασιλιάς μου», «Κατάργηση της μοναρχίας»: τη Δευτέρα, 12 Σεπτεμβρίου, μια διαδηλώτρια κατά της μοναρχίας εμφανίστηκε μπροστά από το Ουέστμινστερ κατά την πρώτη επίσκεψη του Καρόλου εκεί, αφού έγινε βασιλιάς της Βρετανίας. Γρήγορα την απομάκρυνε η αστυνομία.

«Το κοινοβούλιο δέχεται τον Κάρολο Ουίνδσορ ως νέο ηγέτη της χώρας αυτής, χωρίς ο λαός της να έχει λόγο», δήλωσε η διαδηλώτρια μιλώντας στο AFP.

Ήδη την Κυριακή, 10 Σεπτεμβρίου, πριν την άφιξη του φερέτρου της Ελισάβετ Β’ στο Εδιμβούργο, η αστυνομία της Σκωτίας συνέλαβε, υπό τα χειροκροτήματα του πλήθους, μια γυναίκα η οποία κρατούσε πανό που έγραφε «Κατάργηση της μοναρχίας», με την κατηγορία της διατάραξης της δημόσιας τάξης.

Οι φωνές όσων είναι αντίθετοι στη μοναρχία είναι εξαιρετικά σπάνιες στη χώρα, η οποία βρίσκεται σε πένθος μετά τον θάνατο της 96χρονης Ελισάβετ την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου.

Πορτραίτα της βρίσκονται παντού στο Λονδίνο: στις στάσεις των λεωφορείων, του μετρό, στις βιτρίνες των καταστημάτων.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του YouGov που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, το 44% των Βρετανών δήλωσε ότι έκλαψε για τον θάνατο της βασίλισσας. Εξάλλου εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν σχηματίσει ουρά χιλιομέτρων αναμένοντας να προσκυνήσουν το φέρετρό της, πριν την κηδεία της τη Δευτέρα.

Ακόμη και το κίνημα Republic, που μάχεται για την κατάργηση της μοναρχίας, εξέφρασε «τη θλίψη του» για τον θάνατο της Ελισάβετ σε σύντομο συλλυπητήριο μήνυμά του.

«Χωρίς συζήτηση»

Ο τόνος όμως άλλαξε δύο ημέρες αργότερα, όταν ο Κάρολος κηρύχθηκε επισήμως βασιλιάς της Βρετανίας. Η άνοδός του στον θρόνο αποτελεί «προσβολή για τη δημοκρατία», έκρινε το κίνημα.

«Η Μεγάλη Βρετανία έχει αλλάξει βαθιά από το 1952», όταν η Ελισάβετ Β’ ανέβηκε στον θρόνο. «Σε αυτή τη σύγχρονη και δημοκρατική κοινωνία, ο επικεφαλής του κράτους μας δεν μπορεί απλώς να αναλαμβάνει τον ρόλο χωρίς συζήτηση ή χωρίς τίθεται εν αμφιβόλω η νομιμότητά του», τόνισε το Republic. Στην πρώτη σελίδα του ιστότοπού του υπάρχει ένα πορτρέτο του Καρόλου Γ’ με το hasgtag #notmyking (όχι ο βασιλιάς μου).

Αντίστοιχα μηνύματα αναρτήθηκαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Η ταχύτητα της ανόδου (του Καρόλου στον θρόνο) είχε στόχο να αποφευχθούν οι συζητήσεις και οι διαφωνίες σχετικά με την κληρονομική μοναρχία», επέκρινε στο Twitter ο Κέβιν Μαγκουάιρ αρθρογράφος της Daily Mirror.

«Είναι πιο εύκολο να επικρίνεις τον Κάρολο» απ’ ό,τι την Ελισάβετ, σχολίασε ο Γράχαμ Σμιθ διευθυντής του Republic. «Δεν χαίρει της ίδιας στήριξης με τη βασίλισσα (…) δεν τον προστατεύει η ίδια αύρα», εκτίμησε. «Οι άνθρωποι, κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχουν ήδη αρχίσει να συζητούν για το θέμα της μοναρχίας».

Αιώνες ιστορίας

Ο Κάρολος, που διαδέχθηκε τη μητέρα του σε ηλικία 73 ετών, γεγονός που τον καθιστά τον μεγαλύτερο σε ηλικία μονάρχη που ανέρχεται στον θρόνο στη βρετανική ιστορία, είναι λιγότερο δημοφιλής από την Ελισάβετ Β’, που ήταν ευρέως αγαπητή. Οι οπαδοί της κατάργησης της μοναρχίας ελπίζουν εδώ και χρόνια ότι η αλλαγή βασιλιά θα τους ανοίξει την πόρτα.

Η δημοτικότητα του Καρόλου Γ’ αυξήθηκε μετά την άνοδό του στον θρόνο, βάσει δημοσκόπησης του YouGov που δημοσιεύθηκε την Τρίτη. Τρεις στους πέντε πιστεύουν ότι θα είναι καλός βασιλιάς, ενώ το 94% αποτίμησε θετικά την πρώτη του ομιλία ως μονάρχη.

Ο Ρόμπερτ Χέιζελ, συνταγματολόγος στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου, εμφανίζεται επιφυλακτικός σχετικά με την κατάργηση της μοναρχίας στη Βρετανία. «Τη σύγχρονη εποχή υπάρχει πολύ περιορισμένη στήριξη στη Βρετανία για την κατάργηση της μοναρχίας. Οι δημοσκοπήσεις παραμένουν εκπληκτικά σταθερές τα τελευταία 30 με 40 χρόνια».

Τον Ιούνιο το 62% των Βρετανών πίστευε ότι η χώρα πρέπει να παραμείνει μοναρχία, με μόνο το 22% να εκτιμά ότι ο ηγέτης του κράτους πρέπει να εκλέγεται. Ωστόσο οι νέοι τάσσονται περισσότερο υπέρ της κατάργησης της μοναρχίας σε σχέση με τους μεγαλύτερους.

«Ως βασιλιάς ο Κάρολος δεν έχει κάνει ατοπήματα, κάτι που συνέβαινε μέχρι τώρα, και εκτιμώ ότι η μοναρχία θα χαίρει το ίδιο επίπεδο στήριξης όπως και επί βασιλείας της Ελισάβετ, αν όχι περισσότερο», επεσήμανε ο Χέιζελ.

Η Τζούλι Μπίσοπ, μια 62χρονη Βρετανίδα, συνόψισε αυτό που φαίνεται να πιστεύει η πλειονότητα των συμπατριωτών της: «Είναι πολύ δύσκολο να σκεφτεί κανείς κάτι άλλο μετά από τόσους αιώνες».