Η παραπληροφόρηση είναι μια “πανδημία” η οποία είναι σε συνεχή έξαρση, κάτι το οποίο επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού και φαίνεται πως τρέφεται από τα Social Media. Ποιο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι το πιο “αθώο” και γιατί αλλά και τι κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση για να προφυλάξει τους πολίτες από ψευδείς ειδήσεις;

Στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση μίλησε ο καθηγητής Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιάννη Θεοχάρη του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου, επικεφαλής ερευνητών από 19 ευρωπαϊκά πανεπιστήμια που προέβησαν σε δημοσίευση στο περιοδικό “New Media & Society” αναφορικά με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που έχουν μετατραπεί όπως προκύπτει από την μελέτη τους σε βασικά κανάλια παραπληροφόρησης, διάχυσης ψευδών ειδήσεων και πόλωσης.

Όπως εξηγεί, διεξήχθη συγκριτική έρευνα σε 17 χώρες, μεταξύ τους η Ελλάδα και το Ισραήλ για να διαπιστωθεί αν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των social media και του να πιστεύει κάποιος σε θεωρίες συνωμοσίας για την προέλευση της πανδημίας του κορωνοϊού. 

Η έρευνα διεξήχθη μέσα από ερωηματολόγιο στο οποίο συμπεριλαμβάνονταν σενάρια για την προέλευση του ιού:

1. Ο κορωνοϊός είναι αποτέλεσμα ενός μυστικού πειράματος του αμερικανικού στρατού
2. Ο κορωνοϊός είναι ένα βιολογικό όπλο το οποίο κατασκευάστηκε από την Κίνα με στόχο να βλάψει τον κόσμο

Στην περίπτωση της Ελλάδας, 10% είπαν ότι είναι αληθές ή σίγουρα αληθές η πρώτη περίπτωση και 20% η δεύτερη. Ενώ 43% και 50% αντίστοιχα απάντησαν ότι δεν είναι σίγουροι, αφήνοντας δηλαδή ανοιχτό το ενδεχόμενο να ισχύουν.

Στόχος της έρευνας ήταν να δουν ποιες πλατφόρμες είναι πιο ανθεκτικές και αποτέλεσμά της ήταν ότι το Twitter μειώνει τις πιθανότητες να πιστεύεις σε θεωρίες συνωμοσίας. Όπως εξήγησε ο καθηγητής, η αρχιτεκτονική της πλατφόρμας είναι αυτή που κάνει τη διαφορά καθώς στο Twitter η δικτύωση είναι με κόσμο που έχει καλύτερη πληροφόρηση, ενώ στις υπόλοιπες πλατφόρμες είναι πιο ομοιογενή η δικτύωση, δηλαδή το κοινό είναι γνωστό μεταξύ του οπότε μειώνονται οι πιθανότητες “σύγκρουσης”.

Μιλώντας στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση ο Εκπρόσωπος Τύπου Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο Αθανάσιος Αθανασίου είπε ότι αποκλείστηκαν περίπου 39 χιλιάδες διαφημίσεις που παραπληροφορούσαν για την πανδημία του κορωνοϊού.

Εξήγησε ότι όταν ξεκίνησε η πανδημία είχαμε ένα “τσουνάμι” παραπληροφόρησης έτσι υπεγράφη ο κώδικας ορθών πρακτικών για τις ψηφιακές πλατφόρμες μεταξύ της Κομισιόν και των μεγάλων πλατφόρμων. Τα social media κάθε μήνα στέλνουν μια αναφορά στην οποία φαίνεται τι ακριβώς έκαναν τον προηγούμενο μήνα βάσει του κώδικα, το άρθροισμα δηλαδή των αναφορών που καταγράφησαν.

Δηλαδή, στη βάση των επιστημονικών οδηγιών, όταν η πλατφόρμα βλέπει ότι κάτι παρεκκλίνει, παρεμβαίνει, όπως για παράδειγμα με μη ενδεδειγμένες μάσκες και δήθεν φαρμακευτικά σκευάσματα. “Ό,τι είναι παράνομο στον πραγματικό κόσμο, είναι παράνομο και στον ψηφιακό κόσμο”, επεσήμανε ο κ. Αθανασίου.