Η δημοσιονομική μεγαλοπρέπεια της Βρετανίας έχει τρομάξει τους επενδυτές ενώ μπορεί να οδηγήσει σε ευρύτερη επαναξιολόγηση της αξίας της στερλίνας

Ο Kwasi kwarteng, ο νέος Υπουργός Οικονομικών της Μεγάλης Βρετανίας επιμένει ότι δεν συγκινείται από τις περιστροφές των ανταλλαγών συναλλάγματος. «Οι αγορές θα αντιδράσουν όπως θα αντιδράσουν», είπε στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 23 Σεπτεμβρίου, αφού ανακοίνωσε τη μεγαλύτερη σειρά φορολογικών περικοπών στη Βρετανία εδώ και μισό αιώνα, η οποία πληρώθηκε σε μεγάλο βαθμό με δανεισμό.

Η ασυνειδησία του έχει δοκιμαστεί. Στις 26 Σεπτεμβρίου η βρετανική λίρα υποχώρησε έναντι του δολαρίου καθώς οι αγορές άνοιξαν στην Ασία, βυθίζοντας για λίγο κάτω από τα 1,04 δολάρια. Η πτώση ήρθε μετά από ένα επώδυνο sell-off την Παρασκευή, μετά την ανακοίνωση του Υπουργού Οικονομικών. Αργότερα μέσα στην ημέρα, η λίρα ανέκτησε τις απώλειές της, ανεβαίνοντας ξανά στα $1,08 περίπου. Το κόστος αυτής της ανάκαμψης ήταν μια απότομη αύξηση των προσδοκιών για υψηλότερα επιτόκια. Το ιστορικό χαμηλό του νομίσματος, μετρημένο με την τιμή στις 4 μ.μ. στο Λονδίνο, επιτεύχθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1985, στα $1,042.

Φέτος, όπως και το 1985, μεγάλο μέρος της πτώσης της λίρας αντανακλά στην πραγματικότητα την ισχύ του δολαρίου. Η στερλίνα υποχωρεί κατά περίπου 20% έναντι του δολαρίου το 2022, όχι πολύ περισσότερο από το 15% του ευρώ και σε συμφωνία με την πτώση του ιαπωνικού γιεν. Ωστόσο, την περασμένη εβδομάδα η στερλίνα υποχώρησε έναντι των περισσότερων νομισμάτων και όχι μόνο έναντι των αμερικανικών νομισμάτων. Αυτή η πτώση συνοδεύτηκε από αύξηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, κάτι που συνήθως θα ενθάρρυνε τους διεθνείς επενδυτές να αγοράσουν περιουσιακά στοιχεία σε στερλίνα με την προσδοκία ισχυρότερων αποδόσεων. Οι πενταετείς βρετανικές αποδόσεις έχουν αυξηθεί από 1,5% στις αρχές Αυγούστου σε πάνω από 4,5% ενώ τώρα καταγράφεται αύξηση περίπου μία ποσοστιαία μονάδα σε μόλις δύο ημέρες.

Αυτός ο συνδυασμός αυξανόμενων αποδόσεων και πτώσης νομίσματος έχει προκαλέσει συζητήσεις για μια ευρύτερη κρίση εμπιστοσύνης στη βρετανική οικονομία και τα περιουσιακά της στοιχεία.

Οι φορολογικές περικοπές της κυβέρνησης θα σημαίνουν αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα και υψηλότερα επίπεδα δημόσιου χρέους στο μέλλον. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Βρετανίας έφτασε το 8,3% του ΑΕΠ τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, το βαθύτερο στη σύγχρονη ιστορία, λόγω των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας.

Σημειώνεται ότι ενδεχόμενο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών είναι κάτι που συχνά ανησυχεί όσους επενδύουν σε αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Νομισματική Κρίση

Ωστόσο, η Βρετανία με άλλους τρόπους είναι μια ασυνήθιστη υποψήφια για μια νομισματική κρίση. Η συναλλαγματική του ισοτιμία είναι ευέλικτη, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει σύνδεση με άλλο νόμισμα, όπως συνέβη όταν η Βρετανία αναγκάστηκε να αποχωρήσει από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών το 1992.

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές της είναι βαθιές και εξελιγμένες. Έχει ελάχιστο χρέος σε ξένα νομίσματα και η κεντρική του τράπεζα είναι ανεξάρτητη από την κυβέρνηση.

Η πιο απλή εξήγηση για το sell-off, είναι ότι οι επενδυτές δεν πιστεύουν ότι οι φορολογικές περικοπές της κυβέρνησης θα οδηγήσουν στην πραγματική οικονομική ανάπτυξη που θέλει ο Υπουργός Οικονομικών. Αντίθετα, προβλέπουν υψηλότερο πληθωρισμό που η Τράπεζα της Αγγλίας δεν θα είναι διατεθειμένη να αντισταθμίσει πλήρως με αυξήσεις των επιτοκίων.

Οι αναλυτές νομισμάτων στην Bank of America προτείνουν ότι ένας συνδυασμός της μεταβαλλόμενης δημοσιονομικής στάσης της Βρετανίας και των μακροχρόνιων επιπτώσεων της απόφασής της να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν οδηγήσει σε μια βαθιά επανεξέταση της λίρας από τους επενδυτές. Αυτό αφήνει το νόμισμα πιο ευάλωτο τα επόμενα χρόνια.