Πρόταση-πλαίσιο καταθέτει το ΑΚΕΛ ως βάση συζήτησης με οργανωμένα σύνολα, αρμόδιους και εμπλεκόμενους φορείς, με στόχο τη διαμόρφωση ενός πλαισίου ικανού για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ΜΕΔ και των εκποιήσεων, ανακοίνωσε ο ΓΓ του κόμματος, Στέφανος Στεφάνου επαναφέροντας τα ερωτήματα για το πώς «φιλέτα» ακινήτων καταλήγουν σε άτομα που σχετίζονται με τράπεζες.

Σε διάσκεψη Τύπου μαζί με τον Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Άριστο Δαμιανού και τον επικεφαλής του Τομέα Οικονομίας, Χάρη Πολυκάρπου, ο κ. Στεφάνου είπε ότι το πρόβλημα των ΜΕΔ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία και η οικονομία του τόπου και σημείωσε την ανάγκη προστασίας των δανειοληπτών.

Δυστυχώς, είπε, η προηγούμενη κυβέρνηση το έσπρωχνε συνεχώς παρακάτω μέσα από ημίμετρα και αποσπασματικές ενέργειες -συνήθως πριν από εκλογές- και δημιούργησαν τη στρεβλή εικόνα της προστασίας του δανειολήπτη, ενώ στην πραγματικότητα ο δανειολήπτης είναι απροστάτευτος μπροστά στην αυθαιρεσία των τραπεζών. «Πολύ φοβόμαστε ότι και η νέα κυβέρνηση συνεχίζει στο ίδιο μοτίβο με την προηγούμενη. Μέχρι τώρα ακούμε παραινέσεις και συστάσεις προς τις τράπεζες και κάποια αόριστα μέτρα που ακόμα δεν έχουμε δει», είπε. Και από όσα άκουσαν μέχρι τώρα από τον ΥΠΟΙΚ στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, πρόσθεσε, «η ανησυχία μας αυξάνεται ότι θα είμαστε στο ίδιο έργο θεατές».

Σύμφωνα με τον ΓΓ του ΑΚΕΛ, όχι μόνο έχει κατασπαταληθεί ο ωφέλιμος χρόνος, αλλά και οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί προς το πολύ χειρότερο μετά και τη δραματική αύξηση στο κόστος ζωής και στο κόστος δανεισμού. «Και τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Γίνονται ήδη εκποιήσεις και επίκεινται χιλιάδες άλλες και σε αυτές περιλαμβάνονται και πρώτες κατοικίες», πρόσθεσε.

Αφού ανέφερε πως το ΑΚΕΛ είναι η βασική δύναμης της υπεύθυνης αντιπολίτευσης και γι’ αυτό λαμβάνει την πρωτοβουλία σήμερα, να εισηγηθεί συγκεκριμένες λύσεις, είπε ότι η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής αποτελεί μια ισχυρή βάση πάνω στην οποία στηρίζεται τόσο η ευρωστία του τραπεζικού συστήματος, όσο και οι προοπτικές μιας βιώσιμης και κοινωνικά ισορροπημένης ανάπτυξης.

«Δεν περιμένουμε από τις τράπεζες να κάνουν κοινωνική πολιτική. Απαιτούμε από το κράτος όμως να αναλάβει έμπρακτες δράσεις και πρωτοβουλίες. Οι απλές συστάσεις και η ανταλλαγή επιστολών δεν θα επιλύσουν τα προβλήματα. Η υιοθέτηση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου στήριξης και προστασίας των δανειοληπτών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι επιβεβλημένη», σημείωσε.

Η πρόταση-πλαίσιο του ΑΚΕΛ, ανέφερε, αποτελείται από πέντε πυλώνες με τον πρώτο να στοχεύει στην στήριξη των ενυπόθηκων οφειλετών ώστε να αποκαθίσταται η ισορροπία στη σχέση ενυπόθηκου οφειλέτη – πιστωτή κατά τις διαδικασίες αναδιάρθρωσης του ιδιωτικού χρέους. Μίλησε για σειρά προτάσεων προς αυτή την κατεύθυνση, όπως η Ρύθμιση της εθελοντικής ανταλλαγής υποθηκών έναντι χρέους (DFAS) ώστε στις περιπτώσεις κύριας κατοικίας και μικρής επαγγελματικής στέγης ως αξία ανταλλαγής να ορίζεται η εκτιμημένη αξία και όχι η καταναγκαστική αξία πώλησης.

Ήδη, είπε, ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών έχουν καταθέσει σχετική πρόταση νόμου, η οποία σε πρώτο στάδιο έχει λάβει θετική αξιολόγηση και από την Κεντρική Τράπεζα. «Παράλληλα, ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών εκκρεμεί ακόμα μια πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ που καλύπτει τον δεύτερο πυλώνα και αφορά στην αποκατάσταση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη και σε εξωδικαστικά μέσα».

Μίλησε για παράδοξο, λέγοντας ότι ενώ θεωρητικά αναγνωρίζεται η ύπαρξη των καταχρηστικών ρητρών, εντούτοις το νομοθετικό πλαίσιο δεν παρέχει τα απαραίτητα ένδικα μέσα για γρήγορη, αποτελεσματική και δίκαιη εξέταση.

Η πρόταση νόμου που έχουν καταθέσει, ανέφερε, ρυθμίζει την υιοθέτηση προσωρινών μέτρων αναστολής των εκποιήσεων μέχρι την εκδίκαση της αγωγής, ρύθμιση που αποτελεί και συμβατική υποχρέωση της χώρας μας, σημειώνοντας ότι η ΚΔ κινδυνεύει να αντιμετωπίσει επιπρόσθετες διαδικασίες επί παραβάσει από την ΕΕ καθώς η εναρμόνιση με το κοινοτικό κεκτημένο είναι ημιτελής.

«Παράλληλα, προτείνουμε τη δημιουργία μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών αναφορικά με παράνομες χρεώσεις και καταχρηστικές ρήτρες. Στόχος είναι να εντοπίζονται οι παράνομες χρεώσεις ή/και άλλες καταχρηστικές ρήτρες προτού φθάσουν οι υποθέσεις στο δικαστήριο. Να επαληθεύεται το πραγματικό υπόλοιπο του δανείου και να παρέχεται διαδικασία διαιτησίας για σκοπούς επαλήθευσης του χρέους», είπε.

Ως τρίτο πυλώνα ο Στέφανος Στεφάνου ανέφερε την ενίσχυση του κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των τραπεζών και των Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων με πλήρη διαφάνεια στη λειτουργία τους. Χρειάζεται να θωρακίσουμε το πλαίσιο έναντι των «κακοπληρωτών» αλλά την ίδια στιγμή να αντιμετωπίσουμε και τις λογικές των «κακοχρεωστών», σημείωσε, προσθέτοντας ότι είναι αναγκαίο να συμπληρωθεί το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο ώστε να υπάρχει αποτελεσματική εποπτεία και διαφάνεια και γι’ αυτές τις εταιρείες, λέγοντας ότι έχουν εγείρει σχετικά ζητήματα στην Ολομέλεια της Βουλής αλλά και στις Επιτροπές Οικονομικών και Νομικών.

Επανέλαβε τα ερωτήματα για το ποιοι είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των ΕΕΠ, τι σχέση έχουν τράπεζες με τέτοιες εταιρείες, ποιες διαδικασίες ακολουθούνται, τι γίνεται ειδικά με «φιλέτα» που μεταφέρονται στις ΕΕΠ και βρίσκονται στα χέρια ατόμων που έχουν σχέση με τράπεζες, ποιοι αγοράζουν και σε ποιες τιμές.

Ζήτησαν ενημέρωση γι’ αυτές τις διαδικασίες, είπε, τόσο από την προηγούμενη κυβέρνηση, όσο και από την νυν, αλλά «φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Εμείς θα συνεχίσουμε να ρωτούμε και να είμαστε ενοχλητικοί».

Ο τέταρτος πυλώνας, συνέχισε, αφορά στη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων λόγω της αύξησης των επιτοκίων. Επανέλαβε την ανάγκη καθορισμού οροφής στα δανειστικά επιτόκια που αφορούν τα στεγαστικά δάνεια, ιδιαίτερα αυτά που χειρίζονται οι ΕΕΠ, την παροχή διευκολύνσεων στους δανειολήπτες με βάση και τις πρόνοιες του Κώδικα της Κεντρικής Τράπεζας και τη δημιουργία σχεδίων από τις τράπεζες σταθερού αντί κυμαινόμενου επιτοκίου».

Ο πέμπτος πυλώνας της κοινωνικής πολιτικής, είπε ο κ. Στεφάνου αφορά την πρωτοβουλία που πρέπει να αναλάβει το κράτος για υλοποίηση ολοκληρωμένης κοινωνικής πολιτικής για αντιμετώπιση των κινδύνων και των συνεπειών που δημιουργούνται από τις εκποιήσεις κύριας κατοικίας και μικρής επαγγελματικής στέγης. «Ταυτόχρονα, θα πρέπει να προχωρήσει η κάλυψη από το κράτος μέρους των αυξημένων τόκων και η ρύθμιση των οφειλών, στη βάση εισοδηματικών και κοινωνικών κριτηρίων, εργαλείο που έχει υιοθετηθεί και από άλλες χώρες σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Αυτά μπορούν να γίνουν όταν υπάρχει η αναγκαία πολιτική βούληση, σημείωσε, και το ΑΚΕΛ έχει τη βούληση. «Η κυβέρνηση, τα κόμματα που τη στηρίζουν και ο ΔΗΣΥ που διαχρονικά στηρίζει τις τράπεζες, την έχουν; Μέχρι τώρα δεν την έχουμε δει. Πέραν από τον ΔΗΣΥ που ήταν 10 χρόνια στην εξουσία και τώρα δύο μήνες δηλώνει ότι βρίσκεται στην αντιπολίτευση, αλλά συνεχώς και με συνέπεια είναι στο πλευρό των τραπεζών». 

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού είπε ότι χθες στην υποεπιτροπή της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής, εξέτασαν το σύνολο των προτάσεων που είναι κατατεθειμένες για τα ζητήματα εκποιήσεων, αναδιαρθρώσεων και συναφή θέματα, όπως οι αρμοδιότητας του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου.

Η πρώτη κατηγορία των προτάσεων νόμου, συνέχισε, όπου υπάρχει σύγκλιση και όχι κατ’ ανάγκη πλειοψηφία, αφορούν την αποκατάσταση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος εξασφάλισης διατάγματος αναστολής εκποίησης μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, εξήγησε, υπάρχει πρόταση που υποδεικνύει ότι εδώ και 7 χρόνια μέρος της οδηγίας που αφορά το δίκαιο των συμβάσεων και καθορίζει ότι για σκοπούς αναδιάρθρωσης, πλειστηριασμού, εκπλειστηριάσματος, πρέπει να ληφθεί υπόψην η αρχική αξία του ακινήτου που υποθηκεύτηκε κι αν γίνει πλειστηριασμός ή αναδιάρθρωση να προσμετράται η αγοραία εκτιμημένο αξία της δεδομένης στιγμής. «Ούτε το ένα κάνει η νομοθεσία, ούτε το άλλο». Σύμφωνα με τον κ. Δαμιανού, το ΑΚΕΛ έδωσε μάχη γι’ αυτό αλλά η πλειοψηφία των κομμάτων επί προηγούμενης κυβέρνησης, δεν υιοθέτησε αυτή την πρόταση.   

Μέχρι τα μέσα Μαΐου, είπε ο κ. Δαμιανού, η υποεπιτροπή θα έχει ενοποιήσει τις προτάσεις, όπως έκανε πριν τις Βουλευτικές εκλογές για την ειδική δικαιοδοσία των δικαστηρίων. Θα προχωρήσουν τώρα αυτόνομα και χωρίς την κυβέρνηση, είπε, εφόσον δεν υπάρχει βούληση και αν τα συγκυβερνώντα σήμερα κόμματα συμφωνούν, «υπολείπεται να διαπιστωθεί». Υπάρχει, σημείωσε, ανάλογη πρόταση κι άλλου κόμματος στην Επιτροπή Οικονομικών.

Ο επικεφαλής του Τομέα Οικονομίας του ΑΚΕΛ, Χάρης Πολυκάρπου είπε ότι η συνεχής αναστολή των εκποιήσεων έδειξε ότι έχει συγκεκριμένα όρια.

Η πρόταση – πλαίσιο του ΑΚΕΛ, είπε, στόχο έχει να πάει ένα βήμα παρακάτω και να συμπληρώσει το νομοθετικό πλαίσιο με προτάσεις που μπορούν να βοηθήσουν. Υπογράμμισε δε κι αυτός την ανάγκη κοινωνικής πολιτικής από το κράτος ώστε αυτοί που θα χάσουν την κατοικία τους να τους παρέχει αρωγή του κράτους, ώστε να μην βρεθούμε μπροστά στο φαινόμενο των αστέγων.

Ο Στέφανος Στεφάνου είπε ότι αυτή είναι η ισορροπία που η προηγούμενη κυβέρνηση δεν έφερε ποτέ και σημείωσε ότι οι πρώην κυβερνώντες παραδέχθηκαν ότι το ΕΣΤΙΑ απέτυχε ενώ και το «Ενοίκιο έναντι Δόσης», που διαφημιζόταν από το 2014 και χρησιμοποιήθηκε στις Βουλευτικές και τις πρόσφατες Προεδρικές εκλογές, τουλάχιστον από έναν υποψήφιο όπως είπε, και «προφανώς τελικά, δεν κατάφεραν να πάρουν την άδεια».