Ντόναλτ Τραμπ. Ο άνθρωπος που έφερε σε διάστημα τεσσάρων χρόνων τα πάνω κάτω στην αμερικανική αλλά και παγκόσμια πολιτική σκηνή διεκδικεί επανεκλογή στις 3 Νοεμβρίου. Το BBC έκατσε και μάζεψε σημαντικά στοιχεία για την επιρροή που είχε ο πλανητάρχης στη διάρκεια της θητείας του.
Ο Πρόεδρος Τραμπ που κατά καιρούς αποκαλούσε τις ΗΠΑ “την ισχυρότερη χώρα στον κόσμο”, δεν φαίνεται πως πέτυχε πολλά για την εικόνα του στο εξωτερικό. Σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, το ποσοστό των ανθρώπων που βλέπει θετικά τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι στο χαμηλότερο επίπεδο που υπήρξε τα τελευταία 20 χρόνια. Στη Βρετανία μόλις 41% έχουν θετική εικόνα, στη Γαλλία 31%, το χαμηλότερο που υπήρξε ποτέ από το 2003, ενώ στη Γερμανία μόλις 26%.
Η έρευνα διεξήχθη ανάμεσα στην κοινή γνώμη 13 χωρών του κόσμου. Μόλις το 15% των ερωτηθέντων απάντησε ότι οι ΗΠΑ διαχειρίστηκαν καλά την πανδημία του κορωνοϊού. Φυσικά θα πρέπει να σημειωθεί πως αυτή η έρευνα έτρεξε τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όταν η εικόνα ιδιαίτερα στην Ευρώπη ήταν σε καλύτερα επίπεδα από ότι τον Μάρτιο ή αυτή την περίοδο που διανύουμε τώρα.
Βήματα πίσω στις κλιματικές αλλαγές
Ακόμη και σήμερα είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς με σαφήνεια ποιες πραγματικά είναι οι θέσεις και οι πολιτικές του Ντόναλτ Τραμπ στο ζήτημα των κλιματικών αλλαγών. Από τη μια συχνά αποκαλεί το θέμα ως μια “ακριβή φάρσα” από την άλλη το αποκαλεί ως “ένα σοβαρό θέμα” ή “πολύ σημαντικό για μένα”. Αυτό που έχει σίγουρα διαφανεί είναι πως από το πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησης του έθεσε τους επιστήμονες σε συναγερμό με την απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία των Παρισίων στην οποία συμμετείχαν 200 χώρες. Οι ΗΠΑ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ρυπογόνος χώρα στον κόσμο μετά την Κίνα. Κάποιοι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ενδεχόμενη επανεκλογή του Ντόναλτ Τραμπ ενδεχομένως να συνεπάγεται και με οριστική εκτροπή από τους στόχους να κρατηθεί υπό έλεγχο το θέμα των κλιματικών αλλαγών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η έξοδος των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού τίθεται σε ισχύ στις 4 Νοεμβρίου, δηλαδή μια μέρα μετά τις εκλογές. Ο Μπάιντεν από την άλλη, ο οποίος επίσης είπε αρκετά ψέματα και πράγματα που χρίζουν διευκρινίσεων αναφορικά με το ζήτημα των σχιστολιθικών γεωτρήσεων και του πετρελαίου, έχει δηλώσει πως αν εκλεγεί θα επαναφέρει τις ΗΠΑ στη συμφωνία των Παρισίων.
Οι ατέλειωτοι πόλεμοι των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή
Μεγάλος λόγος γίνεται και για την αποτελεσματικότητα της εξωτερικής πολιτικής του Ντόναλτ Τραμπ. Τον Φεβρουάριο του 2019 ο Τραμπ προανήγγειλε την απόσυρση αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία με τη φράση ότι “τα μεγάλα έθνη δεν πολεμούν σε ατέλειωτους πολέμους”. Η εξέλιξη δείχνει πως αν και τα στρατεύματα μειώθηκαν, εντούτοις παρέμεινε προσωπικό 500 ατόμων για να προστατεύει τις πηγές πετρελαίου. Μείωση στρατευμάτων υπήρξε και στο Αφγανιστάν αλλά και στο Ιράκ, όμως οι Αμερικανικές δυνάμεις εξακολουθούν να βρίσκονται σε όλες τις χώρες στις οποίες βρίσκονταν όταν αναλάμβανε την Προεδρία των ΗΠΑ.
Αίσθηση είχε προκαλέσει επίσης και η μεταφορά της Αμερικανικής Πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ το 2018 αναγνωρίζοντας έτσι την πόλη ως την πρωτεύουσα του Ισραήλ. Τον Σεπτέμβριο ανακοίνωσε την έναρξη μιας νέας εποχής στη Μέση Ανατολή με τα Ηνωμένα Αραβικά και το Μπαχρέιν να υπογράφουν συμφωνίες εξομάλυνσης των σχέσεων τους με το Ισραήλ. Η Κυβέρνηση Τραμπ είχε τεράστιο ρόλο στο να επέλθει αυτή η συμφωνία, η οποία βάζει τις βάσεις για τον τερματισμό της απομόνωσης του Ισραήλ από τον αραβικό κόσμο. Πρόκειται ίσως για το σημαντικότερο επίτευγμα της Κυβέρνησης Τραμπ.
Στα πρόθυρα πολέμου με το Ιράν
Η Κυβέρνηση Τραμπ βρισκόταν επίσης στα πρόθυρα ενός πολέμου με το Ιράν. Ευχόμενος στον κόσμο χαρούμενο νέο έτος για το 2019, ο Τραμπ απείλησε το Ιράν ότι θα πληρώσει βαρύ τίμημα για τον ρόλο που διαδραμάτιζε στη Μέση Ανατολή. Μερικές ημέρες αργότερα, εκτελέστηκε ο ισχυρότερος Ιρανός Στρατηγός, Qasem Suleimani προκαλώντας οργή και εκτόξευση πυραύλων από το Ιράν προς Αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ. Περισσότεροι από 100 Αμερικανοί στρατιώτες τραυματιστηκαν και οι επόμενοι μήνες ήταν δραματικοί. Το αποκορύφωμα ήταν η κατάρριψη από το Ιράν ενός ουκρανικού αεροσκάφος με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 176 άνθρωποι. Η κόντρα εξακολουθεί να υποβόσκει παρά το γεγονός ότι οι κραδασμοί απορροφήθηκαν από την πανδημία που χτύπησε για τα καλά τις δύο χώρες.
Η εμμονή με την Κίνα
Ο Ντόναλτ Τραμπ επιχείρησε επίσης κατά τη διάρκεια της θητείας του να τοποθετήσει στην κορυφή της ατζέντας του στην εξωτερική πολιτική το ζήτημα της Κίνας. Αυτό ξεκίνησε με τις εμπορικές συμφωνίες ή τον εμπορικό πόλεμο όπως επικράτησε να λέγεται. Ο Τραμπ επέλεξε να ακολουθήσει μια επιθετική προσέγγιση για να περιορίσει την επιρροή της αναδυόμενης και πιο εξωστρεφούς Κίνας, προσπαθώντας να ισορροπήσει το εμπορικό ισοζύγιο ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο και να επαναπατρίσει αμερικανικές εταιρείες που βρίσκονταν στην Κίνα μέσω ταριφών. Αυτή η πολιτική έφερε νέες πραγματικότητες κυρίως στο εσωτερικό των ΗΠΑ με τομείς όπως η γεωργία να βρέθονται ενώπιον νέων δυσμενέστερων δεδομένων, αλλά το εμπορικό ισοζύγιο να βελτιώνεται σε κάποιο βαθμό σε σχέση με το 2016. Όχι όμως στο βαθμό που ο ίδιος θέλει να το παρουσιάζει. Ακολούθησε η κόντρα για τα κινεζικά applications TikTok και WeChat, η κόντρα με την κινεζική Huawei και η προσπάθεια προσφάτως του Μάικ Πομπέο να εντάξει και την ΕΕ στο άρμα κατά της κινεζικής επιρροής. Το πιο πρόσφατο δε δείγμα της προσέγγισης του Ντόναλτ Τραμπ, είναι αυτό που ο ίδιος αποκαλεί “China-virus” όταν αναφέρεται στον κορωνοϊό.
Fake News
Ο Ντόναλτ Τραμπ ισχυρίζεται πως ήταν ο ίδιος ο οποίος έφερε τον όρο “fake news” στο επίκεντρο. Η πραγματικότητα είναι πως δεν δημιούργησε ο ίδιος τον όρο, αλλά σίγουρα ήταν ο άνθρωπος που βοήθησε στην εξάπλωση του. Στην προσπάθεια να αντιμετωπίσει τα εχθρικά ΜΜΕ τα οποία είναι γεγονός πως μέχρι σήμερα ηταν σε διαφορετικές περιπτώσεις άδικα μαζί του, περνούσε στην αντεπίθεση χαρακτηρίζοντας τα “fake news” και κάποτε ξεπερνώντας τα όρια με αισχρές επιθέσεις εναντίον των δημοσιογράφων. Τη λογική του ακολούθησαν και άλλοι ηγέτες ανά τον κόσμο και πλέον αποτελεί μέρος της καθημερινότητας μας.