Ο υπαρχηγός της Χαμάς στη Γάζα Χαλίλ Αλ-Χάγια, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Τεχεράνη μετά τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια, είπε ότι η Χαμάς και το Ιράν δεν θέλουν έναν περιφερειακό πόλεμο, αλλά εδώ υπάρχει ένα έγκλημα που πρέπει να τιμωρηθεί.
Όλες οι επιλογές απέτυχαν με το Ισραήλ, η μόνη επιλογή είναι η αντίσταση, δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς.
Ισραήλ
Ισραηλινός κυβερνητικός εκπρόσωπος αρνήθηκε να σχολιάσει τον θάνατο του Χανίγια. “Δεν σχολιάζουμε αυτό το συγκεκριμένο συμβάν”, δήλωσε ο εκπρόσωπος Ντέιβιντ Μένσερ σε ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Εξάλλου, ο Ισραηλινός Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε σήμερα πως ένας “ολοκληρωτικός πόλεμος” με την υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ μπορεί να αποτραπεί με την άμεση εφαρμογή ενός ψηφίσματος του ΟΗΕ που απαγορεύει στις ένοπλες οργανώσεις στον νότιο Λίβανο να βρίσκονται κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ.
Ο Ισραέλ Κατς δήλωσε πως έστειλε επιστολή σε δεκάδες ομολόγους του καλώντας για εφαρμογή του ψηφίσματος 1701 του ΟΗΕ, το οποίο εγκρίθηκε το 2006 στο τέλος του πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και στη Χεζμπολάχ το 2006.
Το ψήφισμα ορίζει πως καμία ένοπλη οργάνωση δεν πρέπει να έχει παρουσία ανάμεσα στον ποταμό Λιτάνι του Λιβάνου και τα σύνορα. Ο ποταμός απέχει αρκετά χιλιόμετρα από τα σύνορα.
“Το Ισραήλ δεν ενδιαφέρεται για ολοκληρωτικό πόλεμο, όμως ο μοναδικός τρόπος να τον αποτρέψουμε είναι η άμεση εφαρμογή του Ψηφίσματος 1701”, αναφέρει στην επιστολή του ο Κατς.
Ιράκ
Το Ιράκ καταδίκασε σήμερα τη δολοφονία στην Τεχεράνη του αρχηγού του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς, η οποία αποδίδεται στο Ισραήλ, προειδοποιώντας ότι το γεγονός αυτό μπορεί να αποσταθεροποιήσει την περιοχή.
Το ιρακινό Υπουργείο Εξωτερικών κατήγγειλε, σύμφωνα με ανακοίνωση, την “κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου”. Η δολοφονία αυτή “απειλεί την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής”, πρόσθεσε.
Οι Ταξιαρχίες της Χεζμπολάχ – Κατάεμπ Χεζμπολάχ στα αραβικά- ισχυρή ιρακινή ένοπλη οργάνωση, σύμμαχος της Τεχεράνης, δήλωσε ότι σκοτώνοντας τον Χανίγια, το Ισραήλ “παραβίασε όλους τους κανόνες εμπλοκής”, σε ανακοίνωσή τους στον επίσημο λογαριασμό τους στο Telegram.
Το κίνημα Αλ-Νουτζάμπα, της ίδιας συμμαχίας, δήλωσε νωρίτερα ότι “οι σιωνιστές και οι Αμερικανοί άνοιξαν τις πόρτες της κόλασης”, αναφερόμενη στη δολοφονία του Χανίγια, στη στοχοθέτηση ανώτερου διοικητή της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό και σε ένα αμερικανικό πλήγμα κατά φιλοϊρανών μαχητών στο Ιράκ.
Αυτοί “οι δολοφόνοι δεν θα μας αποτρέψουν αλλά θα ενισχύσουν την αποφασιστικότητά μας”, προσθέτει.
Τους τελευταίους μήνες, η “Ισλαμική Αντίσταση στο Ιράκ”, πυρήνας ιρακινών φιλοϊρανικών κινημάτων, δήλωσε ότι είχε βάλει στο στόχαστρο το Ισραήλ πλήττοντάς το με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ρουκέτες.
Ο ισραηλινός στρατός επιβεβαίωσε αρκετές αεροπορικές επιθέσεις από τα ανατολικά, από τον Απρίλιο, αλλά δήλωσε ότι όλες αναχαιτίστηκαν πριν εισέλθουν στον εναέριο χώρο του.
Η Χαμάς ανακοίνωσε σήμερα ότι ο Χανίγια σκοτώθηκε σε ισραηλινό πλήγμα στο Ιράν, όπου είχε συμμετάσχει χθες, Τρίτη, στην τελετή ορκωμοσίας του μεταρρυθμιστή προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν.
Το κίνημα υποσχέθηκε ότι η ενέργεια αυτή “δεν θα μείνει αναπάντητη”.
Εκτιμήσεις αναλυτών
Η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς στην Τεχεράνη, στην καρδιά της ιρανικής εξουσίας, αποτελεί ένα νέο παράδειγμα της τρωτότητας του Ιράν και του βαθμού διείσδυσης των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών, σύμφωνα με αναλυτές.
Ο Ισμαΐλ Χανίγια, που βρισκόταν στο Ιράν για να παραστεί στην τελετή ορκωμοσίας του νέου Προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν, σκοτώθηκε, όπως μεταδίδουν ιρανικά ΜΜΕ τη νύχτα, σε ένα στοχευμένο αεροπορικό πλήγμα εναντίον της κατοικίας για τους Ιρανούς βετεράνους, όπου διέμενε στο βόρειο τμήμα της Τεχεράνης. Σε μια ήρεμη και εύπορη συνοικία της ιρανικής πρωτεύουσας.
Ακόμα κι αν οι Ισραηλινοί δεν έχουν επιβεβαιώσει ότι βρίσκονται πίσω από αυτήν την επιχείρηση, «μοιάζει προφανές ότι αυτό δεν μπορεί παρά να προήλθε από το Ισραήλ δεδομένου του υπάρχοντος πλαισίου» του πολέμου στη Γάζα, εκτιμά η Ανιές Λεβαλουά, του Ινστιτούτου Έρευνας και Μελετών για θέματα Μεσογείου και Μέσης Ανατολής.
Μια τέτοια δολοφονία «δείχνει ότι η ασφάλεια του Ιράν μοιάζει με ελβετικό τυρί, όπου τα κενά είναι ευθυγραμμισμένα με τρόπο που μια απειλή μπορεί να διαπεράσει κάθε άμυνα», είπε με σκωπτική διάθεση ο Αλί Βαέζ, αναλυτής του Crisis group.
Καθώς ο ηγέτης της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης δολοφονήθηκε «σε ένα μέρος που θεωρείται ασφαλές», αυτό ακριβώς υπογραμμίζει ότι το Ιράν «δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των προσκεκλημένων του ανώτατου πνευματικού ηγέτη και του προέδρου», παρατηρεί ο Χάσνι Αμπίντι του Κέντρου Μελετών και Έρευνας στον αραβικό κόσμο και τη Μεσόγειο, με έδρα τη Γενεύη.
Εντούτοις, όπως υπογραμμίζει ο Τιερί Κοβίγ, ειδικός για το Ιράν στο Ινστιτούτο Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (Iris), αυτού του είδους τα κενά δεν είναι ούτε καινούργια ούτε προκαλούν έκπληξη.
Ο ίδιος επικαλείται, συγκεκριμένα, τις δολοφονίες των Ιρανών επιστημόνων που συνδέονταν με το πυρηνικό πρόγραμμα, μεταξύ αυτών τον καθηγητή Φυσικής Μασούντ Αλί Μοχαμαντί, τη 12η Ιανουαρίου του 2010 και του Ματζίντ Σαχριαρί, ιδρυτή της Πυρηνικής Εταιρείας του Ιράν την 29η Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου.
Άλλες δολοφονίες θα λάβουν χώρα το 2011 και το 2012, κατόπιν την 27η Νοεμβρίου του 2020, όταν ο πυρηνικός φυσικός Μοχσέν Φαχριζαντέχ σκοτώθηκε κοντά στην Τεχεράνη, σε μια επίθεση εναντίον της οχηματοπομπής του, μια ενέργεια που επίσης αποδόθηκε στους Ισραηλινούς.
«Για χρόνια ακούγαμε να μιλούν για την ευαλωτότητα του Ιράν, ιδίως από την πλευρά των Πασνταράν», των Φρουρών της Επανάστασης, του ιδεολογικού στρατού της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, επισημαίνει ο Τιερί Κοβίγ.
Στο εξωτερικό, «το Ιράν έχει μια εμφανή ικανότητα να βλάψει… μέσω των πυραύλων του, των μη επανδρωμένων αεροσκαφών του, όμως δεν διαθέτει μέσα άμυνας» για την εσωτερική ασφάλειά του, προσθέτει η Ανιές Λεβαλουά.
Επομένως, η Τεχεράνη καθιέρωσε έναν «άξονα αντίστασης» εχθρικό προς το Ισραήλ, τον ορκισμένο εχθρό του, στηριζόμενη σε συμμαχικές δυνάμεις στην περιοχή, ιδίως τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, σε ένοπλες οργανώσεις στο Ιράκ και τη Συρία και στους αντάρτες Χούθι στην Υεμένη.
Όμως, στο εσωτερικό πεδίο, το Ιράν μοιάζει πιο επιρρεπές σε λάθη. Τον περασμένο Απρίλιο, εκρήξεις ήχησαν στα κεντρικά της χώρας, που επίσης αποδόθηκαν στο Ισραήλ, ως αντίποινα για τα ιρανικά πλήγματα εναντίον του εβραϊκού κράτους.
Επιπλέον, η Ισλαμική Δημοκρατία έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια στο στόχαστρο αιματηρών επιθέσεων, την ευθύνη για τις οποίες ανέλαβε η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, η τελευταία τον Ιανουάριο με τουλάχιστον 91 νεκρούς.
Η Τεχεράνη ανακοινώνει συλλήψεις πρακτόρων που εργάζονται για ξένες υπηρεσίες πληροφοριών, ιδίως την ισραηλινή Μοσάντ. Τέσσερις εξ αυτών, που κρίθηκαν ένοχοι για «πόλεμο εναντίον του Θεού», «διαφθορά» και «συνεργασία με το σιωνιστικό καθεστώς», εκτελέστηκαν στα τέλη Δεκεμβρίου.
«Το ότι οι Ιρανοί δεν κατάφεραν να σταματήσουν αυτήν τη δολοφονία είναι πολύ ντροπιαστικό για το Ιράν», τονίζει η Ανιές Λεβαλουά.
Διότι αυτό δείχνει ότι το Ισραήλ μπορεί εκ νέου να λάβει πληροφορίες «εξαιρετικά ακριβείς» μέσω «δικτύων πρώτου επιπέδου», που διαθέτουν λεπτομέρειες, οι οποίες υπό κανονικές συνθήκες δεν μοιράζονται παρά μεταξύ λίγων», λέει ο Χάσνι Αμπίντι.
Για τον Αράς Αζίζι, λέκτορα στο Πανεπιστήμιο Κλέμσον στις ΗΠΑ, «είναι μια επιβεβαίωση αυτού που γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό: το εύρος της διείσδυσης του Ισραήλ στις ιρανικές υπηρεσίες ασφαλείας».
Εξάλλου, σύμφωνα με τον Χάσνι Αμπίντι, οι αυτουργοί αυτής της δολοφονίας επωφελήθηκαν πιθανώς από τη στήριξη δικτύων στην περιοχή, προφανώς «στο Κουρδιστάν ή το Αζερμπαϊτζάν», γνωρίζοντας πως το Ισραήλ διαθέτει στρατιωτικές βάσεις σε αυτήν τη χώρα.
Το Ισραήλ και το Ιράν απέχουν μεταξύ τους περίπου 2.000 χιλιόμετρα.
«Από γεωγραφικής άποψης, αυτή η επιχείρηση χρειαζόταν μια εγγύτητα για την παρακολούθηση, για (…) την εκτέλεση αυτής της επιχείρησης», εξηγεί ο ειδικός.
Έπειτα από αυτήν τη νέα επιχείρηση, «μία προσβολή», «μία πρόκληση» για την Τεχεράνη, «το ζήτημα παραμένει το ίδιο»: Πώς θα απαντήσει το Ιράν, διερωτάται ο Τιερί Κοβίγ.
«Βρισκόμαστε ήδη σε ένα εξαιρετικά τεταμένο πλαίσιο. Όμως, πιστεύω ότι το Ιράν δεν θέλει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο», τόνισε.