Το Γυμνάσιο Αγίου Δομετίου, τo Δημοτικό Αγίων Τριμιθιάς, το  Β’ Δημοτικό Ιδαλίου, το Στ’ Νηπιαγωγείο Αγλαντζιάς, και το Νηπιαγωγείο Αγίου Αντωνίου είναι τα πρώτα πέντε σχολεία τα οποία εντάσσονται στο πρόγραμμα Pedia, που αφορά τον πράσινο μετασχηματισμό των σχολικών κτιρίων, ανακοίνωσε την Τετάρτη, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ) Νεόφυτος Παπαδόπουλος.

Μιλώντας στη δημοσιογραφική διάσκεψη για το πρόγραμμα Pedia, ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε ότι στην πρόσκληση ενδιαφέροντος για συμμετοχή, υπέβαλαν αίτηση για να τύχουν ενεργειακής αναβάθμισης 162 σχολεία από όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, εκ των οποίων επιλέξιμα ήταν τα 144, ενώ αξιολογήθηκαν όλα τα σχολεία και έγινε κατάταξή τους.

Σημείωσε ότι σε 8 μήνες από σήμερα, τα πέντε σχολεία θα είναι πρότυπα πράσινα σχολεία στην Κύπρο έναντι επένδυσης €2 εκ περίπου, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλα σχολεία, αφού σε συνεννόηση με τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης το έργο εντάσσεται στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα ΘΑλΕΙΑ για να αξιοποιήσει ακόμα €20 εκ και να διευρύνει σημαντικά τον αριθμό των πράσινων σχολικών κτιρίων στην Κύπρο στο πλαίσιο μιας συνολικής επένδυσης της τάξης των €30 εκ.

«Το έργο, προφανώς, καθίσταται εμβληματικό για την Κύπρο, αλλά και παράδειγμα αναφοράς για την Ευρώπη. Ένα έργο βιτρίνα για το ΥΠΑΝ, πράσινα σχολεία δημιουργίας για τη Μονάδα Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη, χώροι που συστηματοποιούν εντός της εκπαιδευτικής διαδικασίας στάσεις ζωής για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές στο πεδίο της  βιωσιμότητας και της αειφόρου ανάπτυξης», πρόσθεσε.

Όπως αναφέρθηκε στην διάσκεψη, δύο περίπου εκατομμύρια έχουν ήδη διατεθεί από το ΥΠΑΝ για τις ανάγκες ενεργειακής αναβάθμισης των σχολείων αυτών, ενώ άλλα δύο εκατομμύρια θα διατεθούν από το ΥΠΑΝ στο αμέσως επόμενο διάστημα για τα επόμενα πέντε σχολεία, τα οποία θα αναβαθμιστούν στη βάση των επόμενων διαγωνισμών που επίκεινται άμεσα να ανακοινωθούν.

Συνολικά, από το ΥΠΑΝ για τα πρώτα 25 σχολεία θα διατεθεί το ποσό των 8-10 εκατομμυρίων. Μέλημα του ΥΠΑΝ είναι να γίνουν και τα 55 σχολεία που πέρασαν την αξιολόγηση σε σχολεία σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας. Για το σκοπό αυτό το ΥΠΑΝ είναι σε διαδικασία και στενή συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης για να αντλήσει 20 επιπλέον εκατομμύρια από ευρωπαϊκούς πόρους, ώστε μέχρι το 2028 όλα τα προβλεπόμενα σχολεία να γίνουν πράσινα. 

Ο Γενικός Διευθυντής του ΥΠΑΝ Νεόφυτος Παπαδόπουλος είπε ότι για την υλοποίηση του Pedia, το οποίο χρηματοδοτείται από την ΕΕ, αναπτύχθηκε ένα μεθοδολογικό εργαλείο εφαρμογής κριτηρίων κατάταξης ειδικά για τα σχολεία της Κύπρου [από το Γραφείο Ενέργειας με την υποστήριξη των Τεχνικών Υπηρεσιών του ΥΠΑΝ, της υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης], η εφαρμογή του οποίου μπορεί να αποτυπώσει τις πραγματικές ανάγκες ενεργειακής αναβάθμισης του κάθε σχολικού κτηρίου.

Ανέφερε ότι το έργο Pedia αντανακλά τους στόχους και υλοποιεί τα αποτελέσματα του COP 26 του 2021 και του COP 27 του 2022, του UN SDG 4.7, του Πλαισίου της UNESCO για την εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη, της ‘Πράσινης Συμφωνίας’ της ΕΕ, και πιο πρόσφατα των Διακηρύξεων της 9ης Υπουργικής Συνόδου για το Περιβάλλον στην Ευρώπη της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών, η οποία φιλοξενήθηκε στην Κύπρο τον περασμένο Οκτώβριο, αναφορικά με τις ‘Αειφόρες Υποδομές’ και την ‘Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη.

Περαιτέρω, συνέχισε, ευθυγραμμίζεται και υλοποιεί τους στόχους της στρατηγικής για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη  2030 της UNECE, περνώντας από τον σχεδιασμό στην πράξη σε ό,τι αφορά στα στοιχεία της Ολιστικής Σχολικής Προσέγγισης με εστίαση στη δημιουργία ενός θετικού περιβάλλοντος στα σχολεία μέσω της διαμόρφωσης των χαρακτηριστικών των σχολικών κτιρίων (:θερμική άνεση, αερισμός, φωτισμός) ως σημαντικών συνιστωσών στη διαμόρφωση περιβαλλοντικής και ενεργειακής συνείδησης όλων των συμμετεχόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά κυρίως ως καθοριστικών παραγόντων στη διασφάλιση της ποιότητας της μάθησης και στη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων.

Σημείωσε ότι το Pedia προστίθεται στην αλυσίδα των πρωτοβουλιών του Υπουργείου Παιδείας, και κάθε σχολείο που συμμετέχει στο πρόγραμμα εντάσσεται στη συστηματική, ολοκληρωμένη και συνεπή εφαρμογή του ενιαίου στρατηγικού σχεδιασμού του ΥΠΑΝ για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη και την Πράσινη Μετάβαση, ο οποίος στηρίζεται στη λειτουργία μόνιμης οριζόντιας δομής για την Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη η οποία έχει να παρουσιάσει πλούσιο έργο, το οποίο δεν περιορίζεται στα στενά πλαίσια της Κύπρου.

«Δεν είναι τυχαίος, άλλωστε, ο πρωταγωνιστικός ρόλος της Κύπρου, μέσω της Μονάδας του ΥΠΑΝ, στην ανάπτυξη πολιτικής και στρατηγικής στα θέματα Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, επιστέγασμα του οποίου αποτελεί η Προεδρία της Επιτροπής για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη της UNECE και η Προεδρία της αντίστοιχης Μεσογειακής Επιτροπής. Πρόσφατη αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την ενσωμάτωσή της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη στις εκπαιδευτικές πολιτικές των χωρών-μελών, ανέδειξε την Κύπρο ως παράδειγμα αναφοράς και πρότυπο για τις άλλες χώρες κατατάσσοντάς την στην κορυφή», πρόσθεσε.

Σε ομιλία του εξάλλου στη δημοσιογραφική διάσκεψη, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Ενεργειακού Γραφείου Κύπρου Ανδρέας Κιτρομηλίδης είπε ότι η σημερινή μέρα είναι σημαντική, αφού σηματοδοτεί την έναρξη των εργασιών για την ενεργειακή αναβάθμιση των πρώτων πέντε σχολείων, τα οποία έχουν επιλεγεί κατόπιν ανοιχτής πρόσκλησης, καθορισμένα κριτήρια και διαφανείς διαδικασίες στη βάση μιας μεθοδολογίας, που αναπτύχθηκε από το Ενεργειακό Γραφείο αποκλειστικά για τα σχολεία της Κύπρου.

Ανέφερε ότι οι εμπειρογνώμονες του Ενεργειακού Γραφείου εργάστηκαν και συνεχίζουν να εργάζονται, με κύριο μέλημά τους την αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης και του ευρύτερου πλαισίου «πράσινων» πολιτικών», ώστε τα σχολικά κτήρια να αναβαθμιστούν ενεργειακά και ποιοτικά.

Επεσήμανε ότι αυτή η προσπάθεια, είναι προς άμεσο όφελος κυρίως των μαθητών και εκπαιδευτικών που βρίσκονται καθημερινά στα σχολεία, και έμμεσο όφελος προς το περιβάλλον και την οικονομία του τόπου.

Εξέφρασε την ελπίδα αυτό να αποτελέσει παράδειγμα και για άλλα κτήρια του δημοσίου, της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και του ιδιωτικού τομέα.

Επιβεβαίωσε τη στήριξη του Ενεργειακού Γραφείου σε πρωτοβουλίες τέτοιου χαρακτήρα, στηρίζοντας μέσα από την εμπλοκή του και τη συνεργασία, δράσεις που βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα θα συμβάλουν στην σταδιακή μετατροπή όλων των σχολείων της Κύπρου σε Κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας.

Πρόσθεσε ότι η υλοποίηση του έργου PEDIA δεν θα μπορούσε να είναι εφικτή χωρίς τη συνεισφορά και υποστήριξη τόσο της «Μονάδας Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη» όσο και των «Τεχνικών Υπηρεσιών» του Υπουργείου Παιδείας.

Ο κ. Κιτρομιλίδης ευχαρίστησε ιδιαίτερα τις Διευθύνσεις, τις Σχολικές Εφορείες αλλά και τους Συνδέσμους Γονέων όλων των σχολείων, για το ενδιαφέρον που εξέφρασαν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα από την αρχή, και πιο συγκεκριμένα των 25 σχολείων που έχουν επιλεγεί και θα τύχουν Ενεργειακής Αναβάθμισης μέσα στα επόμενα 2 με 3 χρόνια.

Ζήτησε επίσης τη συνεργασία και την κατανόηση τους για τη φάση υλοποίησης των παρεμβάσεων, καθώς όπως ανέφερε, οι προγραμματιζόμενες εργασίες θα αναστατώσουν για ένα χρονικό διάστημα την καθημερινότητα και τον τρόπο λειτουργίας των σχολείων.