Το πρωτόκολλο με τα μέτρα που πρέπει να τηρούνται σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία του Τμήματος Αρχαιοτήτων από την 1η Ιουνίου, όταν και επαναλειτουργούν, ανακοινώνει το Υπουργείο Υγείας.
Αυτούσιο το πρωτόκολλο:
1. Εφαρμογή προληπτικών δράσεων σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και μνημεία : – Ανάρτηση γραπτών οδηγιών και πληροφοριακού υλικού σχετικά με τον τρόπο της εξάπλωσης του COVID-19 στο προσωπικό, έτσι ώστε να γνωρίζει τα συμπτώματα του COVID19 και να είναι σε θέση να τα αναγνωρίζει έγκαιρα. Σκοπός είναι να μπορεί να ζητήσει κατάλληλη ιατρική περίθαλψη και εργαστηριακές εξετάσεις και να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο μόλυνσης τόσο των επισκεπτών όσο και άλλων εργαζομένων. – Υποχρεωτική διασπορά των επισκεπτών κατά τη διάρκεια της αναμονής εισόδου στους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, ιδιαίτερα στην περίπτωση καθόδου επισκεπτών κατά μεγάλες ομάδες και διευθέτηση της εξυπηρέτησης των επισκεπτών σε μικρότερες ομάδες σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. -Τοποθέτηση αφισών/οδηγιών ατομικής υγιεινής και σήμανσης για τήρηση αποστάσεων στους κοινοχρήστους χώρους (π.χ. στους χώρους άφιξης των επισκεπτών, αναψυκτήρια, κλπ.). – Κατά την άφιξη επισκεπτών, όποτε κρίνεται αναγκαίο ζητείται ευγενικά η τήρηση των κανόνων αποστάσεων κλπ. Η προσέγγιση στο ταμείο γίνεται ανά άτομο (για κάθε άτομο εξυπηρέτησης) αφού τα δύο άτομα τηρούν την ενδεδειγμένη απόσταση. Όπου υπάρχει η ευχέρεια, στον ταμείο πλησιάζει μόνο ένα άτομο μιας ομάδας επισκεπτών και πληρώνει και λαμβάνει τα εισιτήρια για όλη την ομάδα. – Αποτροπή της παρουσίας πολλών ατόμων ταυτόχρονα στους κλειστούς χώρους (1 άτομο /8 ωφέλιμα m², ώστε να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός). Επισυνάπτεται Παράρτημα με καταγραφή των επιτρεπόμενων ατόμων ανά χώρο. – Ύπαρξη, σε ευκρινή θέση στις εισόδους και τις εξόδους όλων των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, φιάλης αλκοολούχου (περιεκτικότητας 70% σε αλκοόλη) αντισηπτικού διαλύματος (με αντλία έγχυσης και βάση) για την υγιεινή των χεριών, προς υποχρεωτική χρήση από τους επισκέπτες . Εκεί θα υπάρχει και πινακίδα με οδηγίες προς τους επισκέπτες στην ελληνική και αγγλική που θα τους καλεί να απολυμάνουν τα χέρια τους πριν την είσοδο τους στον αρχαιολογικό χώρο/ μνημείο. – Οργάνωση του προσωπικού σε ομάδες εργασίας, ώστε να υφίσταται περιορισμένη αλληλεπίδραση ανάμεσα στις ομάδες (π.χ. συχνές αλλαγές στο πρόγραμμα βάρδιας). – Το προσωπικό στους αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία θα φέρει υποχρεωτικά προστατευτική μάσκα, και είτε θα φοράει γάντια είτε, αν δεν θα φοράει γάντια, θα εφαρμόζει απολυμαντικό χεριών πριν από κάθε ενέργεια που απαιτεί αλλαγή των γαντιών (βλέπε σημείο 3 «οδηγίες ατομικής υγιεινής προς τους εργαζόμενους» πιο κάτω). Επίσης θα φροντίζει αυστηρά για την προσωπική του υγιεινή. – Αδιάληπτος εφοδιασμός των χώρων υγιεινής με υγρό σαπούνι, χειροπετσέτες μιας χρήσης, (οι οποίες θα απορρίπτονται σε ποδοκίνητους κάδους πλησίον των νιπτήρων), και αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα (περιεκτικότητας 70% σε αλκοόλη). Συσκευές σαπουνιού και χαρτοπετσετών (soap and paper dispensers) στα αποχωρητήρια να ελέγχονται συχνά ως προς την ομαλή λειτουργία τους και να καθαρίζονται συχνά. -Μείωση στο βαθμό που είναι εφικτό των συναλλαγών σε μετρητά και αντί αυτού προώθηση των ανέπαφων συναλλαγών. – Πριν την έναρξη της εργασίας, να ελέγχεται η θερμοκρασία του εργαζόμενου προσωπικού και σε περίπτωση που άτομο παρουσιάζει πυρετό να αποχωρεί από τον χώρο εργασίας αφού ενημερώσει τη Διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων, με οδηγίες να απευθυνθεί άμεσα στον προσωπικό του ιατρό. – Προσωπικό που παρουσιάζει συμπτώματα του COVID-19 θα πρέπει να απέχει από την εργασία και να απευθυνθεί άμεσα τηλεφωνικά στον προσωπικό του ιατρό. Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της εργασίας, το εργαζόμενο άτομο θα πρέπει να εγκαταλείπει αμέσως την εργασία και να επιστρέψει σε αυτή μόνο όταν παύσουν τα συμπτώματα και αφού υποχρεωτικά εν τω μεταξύ συμβουλευθεί τον προσωπικό του γιατρό. – Άτομα που δυνατό να είναι πιο ευάλωτα και ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, να μην εκτελούν καθήκοντα που τα αφήνουν ιδιαίτερα εκτεθειμένα (π.χ. στην έκδοση εισιτηρίων) και γενικά να μην έρχονται σε επαφή με τους επισκέπτες. – Σε περίπτωση επιβεβαιωμένου ή ύποπτου περιστατικού κρούσματος μόλυνσης με COVID-19, θα ενεργοποιείται διαδικασία σύμφωνα με το έγγραφο του Υπουργείου Υγείας με τίτλο «Οδηγίες για αντιμετώπιση για τα θέματα κορωνοϊού (SARS-CoV-2) σε χώρους εργασίας» το οποίο διατίθεται στην ιστοσελίδα: https://www.pio.gov.cy/coronavirus/pdf/erg7.pdf – Γενικά το προσωπικό να συμμορφώνονται με τα σχετικά Διατάγματα που εκδίδει ο Υπουργός Υγείας. 2. Οδηγίες καθαρισμού, απολύμανσης και εξαερισμού για το προσωπικό καθαριότητος: – Επιμελής και συχνός καθαρισμός των αντικειμένων κοινής χρήσης. – Το προσωπικό καθαριότητας πρέπει να εκπαιδευτεί στην κατάλληλη διαδικασία καθαρισμού και απολύμανσης αναφορικά με τον κορωνοϊό COVID-19. Χρησιμοποιούνται προς το σκοπό αυτό τα κατάλληλα έγγραφα που είναι αναρτημένα στην ενότητα «Οδηγίες για αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορωνοϊού σε εργασιακούς χώρους» στην ιστοσελίδα του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών – https://www.pio.gov.cy/coronavirus/info.html – Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να λαμβάνεται για τον συστηματικό, επαρκή και συνεχή φυσικό αερισμό όλων των χώρων. Όλες οι θύρες και τα παράθυρα στους κλειστούς χώρους θα παραμένουν ανοικτά. – Σε κλειστούς χώρους επιτρέπεται η χρήση κλιματιστικών ή ανεμιστήρων νοουμένου ότι διασφαλίζεται η συνεχής εισαγωγή φρέσκου αέρα είτε με τη χρήση μηχανικών συστημάτων είτε με φυσικό τακτικό αερισμό του χώρου. Μέγιστος αριθμός θυρών και παραθύρων σε κοινόχρηστους χώρους να παραμένει ανοικτός όλη τη διάρκεια που οι χώροι είναι προσβάσιμοι στους επισκέπτες. Όπου υπάρχει μηχανικός εξαερισμός, να παραμένει σε λειτουργία και στις ώρες που οι χώροι δεν είναι ανοικτοί για τους επισκέπτες/ δεν εργάζεται το προσωπικό, ή τουλάχιστον για κάποιες από τις ώρες αυτές πέραν των ωρών που οι χώροι είναι ανοικτοί για τους επισκέπτες/ εργάζεται το προσωπικό. – Νοείται ότι για το θέμα του κλιματισμού ισχύουν οι όροι ως αυτοί αναφέρονται στην Τεχνική Οδηγία για Λειτουργία Συστημάτων Κλιματισμού / Εξαερισμού (HVAC) η οποία ετοιμάστηκε από το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας και δημοσιεύεται στην ακόλουθη ιστοσελίδα: https://www.pio.gov.cy/assets/pdf/COVID-19%20Texnikes%20Odigies%20Kentrika%20Systimata%20Exaerismou-Klimatismou2.pdf Να λαμβάνετε επίσης μέριμνα συχνότερης συντήρησης των κλιματιστικών, καθαρισμού των φίλτρων και ελέγχου της καλής λειτουργίας τους. – Ειδικά όσον αφορά τον εξαερισμό στις κοινόχρηστες τουαλέτες εσωτερικών χώρων: εάν είναι εφικτό, εκεί όπου υπάρχει εγκατεστημένο σύστημα τεχνικού εξαερισμού: διασφάλιση του τεχνικού εξαερισμού στις τουαλέτες σε συνεχή βάση όλο το 24ωρο και να αποτρέπεται το άνοιγμα των παραθύρων της τουαλέτας για να επιτευχθεί η ορθή κατεύθυνση του αερισμού-εξαερισμού. Εάν δεν υπάρχει εγκατεστημένο σύστημα τεχνικού εξαερισμού τότε οι θύρες και τα παράθυρα μένουν ανοικτά όλο το 24ωρο. – Στις τουαλέτες τίθεται απαγόρευση χρήσης μηχανημάτων για στέγνωμα των χεριών με θερμό αέρα (jet air dryers) καθότι η λειτουργία τους – Όλες οι επιφάνειες δάπεδα, πάγκοι, ταμεία, χώροι υγιεινής (δάπεδα, λεκάνες, νιπτήρες, κλπ.) πρέπει να διατηρούνται καθαρά και να απολυμαίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας. – Πέρα από τις συνήθεις εργασίες καθαρισμού, απαιτείται συχνός καθαρισμός των λείων επιφανειών που χρησιμοποιούνται συχνά (π.χ. πόμολα, χερούλια, κουπαστή από σκάλες ή κιγκλίδωμα, ανελκυστήρες, διακόπτες, βρύσες, προθήκες, κ.λπ.) με κοινά καθαριστικά, δηλαδή υγρό σαπούνι και νερό, ή διάλυμα οικιακής χλωρίνης 0,1% (υγρή χλωρίνη – υποχλωριώδες νάτριο σε συγκέντρωση 0,1%. Σε περίπτωση οικιακής χλωρίνης που είναι διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου 5%, το απολυμαντικό διάλυμα προκύπτει από αραίωση 1:50) ή αλκοολούχο αντισηπτικό (περιεκτικότητας 70% σε αλκοόλη). Σημειώνεται ότι οι εργασίες καθαρισμού πρέπει να γίνονται με χρήση γαντιών και στολή εργασίας. – Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στον καθαρισμό των αντικειμένων και των επιφανειών, με τις οποίες ήρθε σε επαφή άτομο που εμφάνισε συμπτώματα ίωσης. Εφόσον προκύψει ανάγκη, οι χώροι θα απολυμαίνονται από εξειδικευμένο συνεργείο. – Οι πλαστικές σακούλες των κάδων, όταν γεμίζουν, πρέπει να δένονται σφικτά και να απομακρύνονται αμέσως. Τα γάντια μετά τη χρήση τους πρέπει να απορρίπτονται αμέσως στις πλαστικές σακούλες των κάδων απορριμμάτων και να μη γίνονται προσπάθειες καθαρισμού τους, π.χ. πλύσιμο των γαντιών μιας χρήσης και επαναχρησιμοποίησή τους. – Τα αναπηρικά αμαξίδια και αμαξίδια του γκόλφ που είναι διαθέσιμα για εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία θα απολυμαίνονται με κατάλληλο αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα πρίν και μετά από κάθε χρήση 3. Οδηγίες ατομικής υγιεινής προς τους εργαζόμενους : – Αποφυγή επαφής χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης από τον ιό.
– Αποφεύγουν να ομιλούν, να βήχουν ή να εισπνέουν-εκπνέουν βαθιά κατά την εξυπηρέτηση των επισκεπτών. – Σε βήχα ή φτέρνισμα, κάλυψη της μύτης και του στόματος με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα ή με χαρτομάντιλο. Το χρησιμοποιημένο χαρτομάντιλο πρέπει να απορρίπτεται αμέσως μετά τη χρήση του μέσα στους κάδους απορριμμάτων. – Τακτικό πλύσιμο των χεριών των εργαζομένων με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Προσεκτικό στέγνωμα των χεριών με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης, οι οποίες θα απορρίπτονται στους κάδους απορριμμάτων. Το πλύσιμο των χεριών πρέπει να γίνεται απαραίτητα μετά την επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις και μετά τη χρήση της τουαλέτας. Επισημαίνεται ότι τα γάντια δεν αντικαθιστούν το πλύσιμο των χεριών. – Άτομα με συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού να μην προσέρχονται στην εργασία τους μέχρι το πέρας των συμπτωμάτων και αφού εν τω μεταξύ έχουν συμβουλευτεί τον προσωπικό τους γιατρό. – Το προσωπικό θα πρέπει να φέρει μάσκα, ακολουθώντας τις πιο κάτω οδηγίες: i. Η μάσκα, πρέπει να είναι κατάλληλη (χειρουργική μάσκα), ii. Εφαρμόζεται σωστά στο πρόσωπο ώστε να καλύπτει τόσο το στόμα όσο και τη μύτη, iii. Αλλάζεται συχνά ώστε να μην αποτελέσει με την πάροδο του χρόνου εστία μικροβίων (σταφυλόκοκκος κτλ.). iv. Φοριέται και αφαιρείται με τον ορθό τρόπο, όπως περιγράφεται στο σχετικό έντυπο του Υπουργείου Υγείας και του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, διαθέσιμο στην ακόλουθη ιστοσελίδα: https://www.pio.gov.cy/coronavirus/pdf/a3_mask_greek_web_pio.pdf_ – Το προσωπικό αν θα φορέσει γάντια, θα ακολουθεί τις πιο κάτω οδηγίες: i. Πριν φορεθούν τα γάντια, πάντα πλένονται τα χέρια με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα και στεγνώνονται. ii. Φοριέται το σωστό μέγεθος. iii. Αλλάζονται τα γάντια όπως θα πλένονταν τα χέρια αν δεν φοριούνταν γάντια, δηλαδή τουλάχιστον κάθε 4 ώρες. iv. Τα γάντια αφαιρούνται κάθε φορά που χρησιμοποιείται η τουαλέτα ή γίνεται λήψη φαγητού ή ροφήματος ή χειρισμός σκουπιδιών ή καθαρισμός επιφανειών. v. Δεν γίνεται άγγιγμα του προσώπου ενώ φοριούνται γάντια. vi. Το γάντι του χεριού που θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματική συναλλαγή πρέπει να αντικαθίσταται. vii. Αντικαθίστανται αμέσως τα κατεστραμμένα ή σκισμένα γάντια . viii. Δεν επαναχρησιμοποιούνται γάντια φορεμένα. Κάθε φορά που αλλάζονται γάντια θα πετιούνται τα χρησιμοποιημένα. ix. Αφαιρείται το κάθε γάντι χωριστά πιάνοντάς το από τη μανσέτα. x. Πλένονται τα χέρια ακόμα και αν μετά θα φορεθούν γάντια, καθώς τα μολυσμένα γάντια όταν αφαιρεθούν μπορεί να μεταφέρουν τον ιό στα χέρια. 4. Ειδικές οδηγίες για χώρους εξυπηρέτησης επισκεπτών: – Να διενεργείται τακτικά έλεγχος από άτομα που θα οριστούν υπεύθυνα ανά Επαρχία για έλεγχο της τήρησης των μέτρων προφύλαξης τόσο από το προσωπικό όσο και από επισκέπτες, καθώς και καθοδήγηση αυτών. – Τοποθέτηση ανακοινώσεων στα σημεία εισόδου με τις οποίες θα ζητούν από τους επισκέπτες να μην εισέλθουν στους αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και μνημεία εάν νιώθουν αδιαθεσία ή έχουν συμπτώματα του COVID19. – Σε περίπτωση που τα ταμεία δεν φέρουν προστατευτικό τζάμι μεταξύ επισκέπτη και αρχαιοφύλακα, ο επισκέπτης να απέχει τη μέγιστη εφικτή απόσταση. Προς το σκοπό αυτό, να υπάρχει στο δάπεδο κατάλληλη ένδειξη. Νοείται ότι ο αρχαιοφύλακας φέρει μάσκα προσώπου. – Οι υπάλληλοι που εργάζονται στα εκδοτήρια και πωλητήρια των αρχαιολογικών χώρων, μουσείων και μνημείων να φορούν προστατευτική μάσκα κατά την εξυπηρέτηση των επισκεπτών, και είτε να φορούν γάντια είτε να εφαρμόζουν απολυμαντικό χεριών πριν από κάθε ενέργεια που απαιτεί αλλαγή των γαντιών (βλέπε σημείο 3 πιο πάνω). Επίσης να φροντίζουν αυστηρά για την προσωπική τους υγιεινή. -Απαγορεύεται αυστηρά οι επισκέπτες να αγγίζουν τα προϊόντα των πωλητηρίων. – Σήμανση δαπέδου στους χώρους, όπου υπάρχουν ταμεία (εκδοτήρια, πωλητήρια) για τη διευκόλυνση της συμμόρφωσης με την τήρηση της ελάχιστης φυσικής απόστασης μεταξύ των επισκεπτών (δύο μέτρα). – Οι υπάλληλοι που εξυπηρετούν το κοινό να περιορίσουν, στο βαθμό που είναι δυνατό την συνομιλία με επισκέπτες και να περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα. – Απαγορεύεται η παρουσία εξωτερικών επισκεπτών εντός των υπηρεσιακών χώρων (γραφεία, εκδοτήρια, εργαστήρια κ.λπ.). – Εκεί όπου υπάρχουν αυτόματοι κερματοδέκτες (vending machines) πώλησης τροφίμων και αναψυκτικών/νερού, θα τοποθετείται δίπλα σταθμός με αντισηπτικό διάλυμα απολύμανσης χεριών και πινακίδα με οδηγίες στην ελληνική και αγγλική που να καλεί τους επισκέπτες να το χρησιμοποιούν για απολύμανση των χεριών πριν από κάθε χρήση του κερματοδέκτη.