Αντιδράσεις και επιφυλάξεις διατυπώθηκαν σήμερα στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, η οποία εξέτασε την περίπτωση αίτησης εταιρείας για κατασκευή ηλιοθερμικού πάρκου εντός των κοινοτήτων Αλάμπρας και Αγίας Βαρβάρας. Από τις τοποθετήσεις των φορέων στη συνεδρίαση, προκύπτει ότι το κρατικό τεμάχιο 3,3 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο οποίο σχεδιάζεται το έργο, με την τοποθέτηση 6,5 χιλιάδων ηλιοστατών για παραγωγή ενέργειας 65MW, γειτνιάζει, μεταξύ άλλων, με οικιστική ζώνη και με βιότοπο, ενώ ο Πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, έκανε λόγο για κοινωνικές, περιβαλλοντικές και άλλες επιπτώσεις.
Στη συνεδρίαση εκφράστηκαν ανησυχίες για πιθανή αύξηση της θερμοκρασίας έως και 4 βαθμούς στην περιοχή, ενώ επισημάνθηκε ότι θα χρειαστεί για τους σκοπούς του έργου να αποκοπούν συνολικά 3.100 δέντρα, καθώς και χαμηλή βλάστηση. Εκπρόσωπος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Birdlife ανέφερε ότι στην περιοχή έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 32 είδη πανίδας, ενώ εκπρόσωπος της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας ανέφερε χαρακτηριστικά σε παρέμβασή του ότι στην Κύπρο «καταστρέφουμε πράσινο για την πράσινη ανάπτυξη».
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο κ. Δαμιανού, ο οποίος είναι και ένας εκ των εισηγητών του θέματος εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΑΚΕΛ, μαζί με τους Βουλευτές Μαρίνα Νικολάου και Βαλεντίνο Φακοντή, επεσήμανε ότι το θέμα έχει πολεοδομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Ανέφερε, ακόμα, ότι η Επιτροπή θα επανέλθει εντός Ιουνίου για μία ολοκληρωμένη εικόνα, «γιατί είναι προφανές ότι πολλά πράγματα έγιναν με λανθασμένο τρόπο», όπως είπε. Εξάλλου, μιλώντας εντός της Επιτροπής, ο κ. Δαμιανού ανέφερε ότι στην επόμενη συζήτηση θα κληθεί η εμπλεκόμενη εταιρεία, καθώς και η ΡΑΕΚ, από την οποία δόθηκε έγκριση για το έργο τον Απρίλιο του 2021.
Ο Διευθυντής του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, Κυριάκος Κούνδουρος, επεσήμανε κατά την τοποθέτησή του στην Επιτροπή ότι εκκρεμεί η πολεοδομική αίτηση για το έργο. Διευκρίνισε, ακόμα, ότι η εκμίσθωση γης θα ολοκληρωθεί μόνο με την παραχώρηση πολεοδομικής άδειας και ότι, εφόσον η πολεοδομική αρχή ταχθεί αρνητικά, τερματίζεται και η διαδικασία εξέτασης για εκμίσθωση γης, έκτασης 3,3 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Σημείωσε ότι στο πλαίσιο της εξέτασης της αίτησης, πέραν της περιβαλλοντικής αξιολόγησης του έργου, θα ληφθεί σοβαρά υπόψη και το ζήτημα της γειτνίασης με οικιστικές ζώνες, τόσο όσον αφορά τον επηρεασμό των ανέσεων της οικιστικής ζώνης, όσο και της δυνατότητας επέκτασής της.
Η εκπρόσωπος του Τμήματος Περιβάλλοντος, στην τοποθέτησή της στη συνεδρίαση ανέφερε ότι η εταιρεία υπέβαλε περιβαλλοντική μελέτη το 2022, όμως ζητήθηκε νέα μελέτη, καθώς διαπιστώθηκε ότι δεν είχε γίνει η απαραίτητη διαβούλευση. Νέα μελέτη κατατέθηκε τον Μάρτιο του 2023 και ζητήθηκαν από την αρμόδια αρχή συμπληρωματικά στοιχεία, για να ολοκληρωθεί η εικόνα για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου, όσον αφορά τη χλωρίδα-πανίδα, τις αντανακλάσεις, την ηχορύπανση κ.α.
Οι Πρόεδροι των Κοινοτικών Συμβουλίων Αλάμπρας και Αγίας Βαρβάρας, εντός των οποίων βρίσκεται η κρατική γη που επιλέχθηκε για την ανέγερση του πάρκου, εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για τη μεγάλη έκταση, η οποία είναι μεγαλύτερη και από μία κοινότητα, όπως είπαν. Επεσήμαναν, δε, ότι δεν έγινε επαρκής διαβούλευση για το έργο, παρά μόνο παρουσίαση της εταιρείας και των στόχων της. Εξάλλου, σε υπόμνημα προς τον Γενικό Ελεγκτή στις 19/1/2023, οι κοινότητες κάνουν λόγο για «πρόχειρη διαδικασία» προώθησης μίας ανάπτυξης ΑΠΕ «με παραγωγή ενέργειας ισχύος 65MW, δηλαδή το 6% της παραγωγής της ΑΗΚ, με τεράστιο υποσταθμό μεταφοράς», όπως αναφέρουν στο υπόμνημα.
Επίσης, κατά τη συνεδρίαση, επεσήμαναν ότι για το έργο θα εγκατασταθούν 6,5 χιλιάδες ηλιοστάτες με καθρέφτες, 64 τ.μ. καθρέφτη ο καθένας, δηλαδή 416 χιλ. τ.μ. καθρέφτες συνολικά. Ανέφεραν ακόμα ότι μέσα στην κρατική γη υπάρχουν και ιδιωτικά τεμάχια, τα οποία θα μείνουν περίκλειστα στην ανάπτυξη, ενώ με το έργο αυτό θα περιοριστεί η δυνατότητα για περαιτέρω οικιστική ανάπτυξη της περιοχής.
Ο κ. Δαμιανού, έκανε λόγο για «συντριπτικά στοιχεία αναφορικά με το μέγεθος και την έκταση του συγκεκριμένου ηλιοθερμικού πάρκου», στις δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση.
«Ασφαλώς και χρειάζεται να αυξηθεί κατεπειγόντως η διείσδυση σε ΑΠΕ, αλλά αυτή η πολιτική δεν μπορεί να εφαρμόζεται εις βάρος άλλων αναγκών της κοινωνίας, της πολιτείας, αλλά και της οικονομίας, γιατί στη συγκεκριμένη περίπτωση η περιβαλλοντική και κοινωνική επίπτωση από την κατασκευή ενός ανάλογου έργου, θα είναι ενδεχομένως πολύ μεγαλύτερη από το όφελος που θα επιφέρει», επεσήμανε.
Ανέφερε, ακόμα, ότι πέρα από την εκρίζωση πεύκων για την ανέγερση του πάρκου, θα πρέπει να υπάρξει και μετακίνηση χωματουργικών 20.000 κ.μ., καθώς και ακύρωση σχεδιασμού για ανέγερση 650 κατοικιών για προσφυγικές οικογένειες. Στο πλαίσιο αυτό, εξέφρασε την άποψη ότι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν «θα οδηγήσουν τους αρμόδιους φορείς στις σοφότερες των αποφάσεων, γιατί είναι προφανές ότι με τα δεδομένα που υπάρχουν αυτό το έργο δεν μπορεί και δεν πρέπει να προχωρήσει», όπως είπε. Πρόσθεσε, δε, ότι «αν υπάρχει αναγκαιότητα, το έργο χωροταξικά να τεθεί εκεί που πρέπει, για να μην επηρεάζονται οι ζωές των κατοίκων».
Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με καταγγελίες που διατυπώθηκαν από τον Πρόεδρο της Κοινότητας Αλάμπρας, ότι η εταιρεία που ετοίμασε τη μελέτη για την τοποθέτηση του πάρκο, είναι η ίδια που ενεργεί εκ μέρους της εταιρείας που υπέβαλε την αίτηση για την ανέγερση του πάρκου, ο κ. Δαμιανού απάντησε ότι ο ρόλος της Επιτροπής πρέπει να είναι να δίνει φωνή σε πολίτες και οργανωμένα σύνολα, για να αποτυπώνονται ανάλογα δεδομένα και να αξιολογούνται από τους αρμόδιους φορείς. «Δε θα προκαταλάβουμε τις αποφάσεις, θα δώσουμε ελάχιστη πίστωση χρόνου στους αρμοδίους και θα επανέλθουμε εντός Ιουνίου για να έχουμε μία ολοκληρωμένη εικόνα, γιατί είναι προφανές ότι πολλά πράγματα έγιναν με λανθασμένο τρόπο», πρόσθεσε.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου κατά πόσον, εφόσον ήταν σε ισχύ ο νόμος για τη διευκόλυνση έργων στρατηγικής ανάπτυξης, αυτό θα διευκόλυνε το εν λόγω έργο, ο κ. Δαμιανού ανέφερε ότι θεωρητικά αυτό θα ίσχυε, «πάντα υπό την αίρεση των βελτιώσεων που επιφέραμε σήμερα, που αφορούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις», όπως σημείωσε.
«Υπάρχει ζήτημα ασφάλειας και υγείας, το οποίο είναι μπροστά στους αρμοδίους για να το συνεκτιμήσουν. Αναμένουμε να τοποθετηθούν υπεύθυνα σε αυτά που άκουσαν σήμερα στην Επιτροπή», ανέφερε, απαντώντας σε άλλη ερώτηση. «Πρέπει να καυτηριάσω το γεγονός ότι για σειρά μηνών οι κοινότητες εξέπεμπαν SOS προς τους αρμόδιους και δεν είχαν ούτε και μία συνάντηση, για να θέσουν επί τάπητος αυτά τα ζητήματα», πρόσθεσε.
Ολοκλήρωση συζήτησης για Τοπική Αυτοδιοίκηση μέχρι τις 15 Ιουλίου
Απαντώντας σε ερώτηση αναφορικά με τον νόμο για τη μεταρρύθμιση της ΤΑ, ο κ. Δαμιανού ανέφερε ότι αναμένονται εντός λίγων ημερών οι τροποποιητικές προτάσεις του Υπουργείου Εσωτερικών. «Η Επιτροπή Εσωτερικών προγραμμάτισε να ξεκινήσει η συζήτηση για πιθανές βελτιώσεις στα νομοσχέδια στις 18/5, με σκοπό να ολοκληρώσει τη συζήτηση μέχρι τις 15 Ιουλίου», σημείωσε, και ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχει περίπτωση η Επιτροπή να συζητά εκλογικούς νόμους, έξι μήνες πριν τις εκλογές, αφού αυτές είναι στοιχειώδεις αρχές του κράτους δικαίου».