Αντιμέτωποι ακόμα και με αγωγές για επαγγελματική αμέλεια μπορεί να βρεθούν οι δικηγόροι, οι οποίοι έχουν μείνει ξεκρέμαστοι μετά την αδυναμία του συστήματος e-justice να ανταποκριθεί στις ανάγκες του νομικού κόσμου. Αυτό δήλωσε σήμερα η Βουλευτής Φωτεινή Τσιρίδου, Προεδρεύουσα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, η οποία ζήτησε ενημέρωση για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες δέκα ημέρες, λόγω μη ανταπόκρισης του συστήματος.

Ο Νεόφυτος Παπαδόπουλος, Γενικός Διευθυντής Υφυπουργείου Καινοτομίας, ανέφερε, μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής, ότι χθες ενεργοποιήθηκε όρος της σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο η εταιρεία οφείλει εντός πέντε ημερών να επιλύσει τα προβλήματα.

Η συνεδρίαση της Επιτροπής συνήλθε την ώρα που έξω από τον χώρο της Βουλής πραγματοποιούσαν παράσταση διαμαρτυρίας δεκάδες δικηγόροι. Εξάλλου, στη συνεδρίαση συμμετείχαν και εκπρόσωποι του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), μεταξύ των οποίων και ο Πρόεδρός του, Μιχάλης Βορκάς. Ο κ. Βορκάς, σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους κατά την εξέλιξη της διαμαρτυρίας, ανέφερε ότι «η Δικαιοσύνη δεν είναι πειραματόζωο, αλλά είναι το υποστύλωμα του κράτους το οποίο διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου».

Παράλυση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης από τις 15 Ιανουαρίου

Ο Αντιπροεδρος του ΠΔΣ Νικόλας Τσαρδελλής ανέφερε κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Νομικών ότι από τις 15 Ιανουαρίου έχει παραλύσει ολόκληρο το σύστημα απονομής δικαιοσύνης και ότι, ακόμα και όπου παρατηρείται κάποια σταθεροποίηση της λειτουργίας του συστήματος, παρουσιάζονται ελλείψεις σε ό,τι έχει να κάνει με τις διαδικασίες. Σημείωσε επίσης ότι με την κατάσταση που δημιουργήθηκε, περιορίστηκε η πρόσβαση των πολιτών στη δικαιοσύνη και σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει και απόλυτη στέρηση της πρόσβασης.

Ο ίδιος εξήγησε, απαντώντας σε ερωτήσεις που υπέβαλαν νωρίτερα τα μέλη της Επιτροπής, ότι όταν προκηρύχθηκαν οι προσφορές για το έργο αυτό, το 2017, ο Δικηγορικός Σύλλογος δεν είχε κάποια εμπλοκή, παρά μόνο αργότερα, όταν ξεκίνησε ο σχεδιασμός και υλοποίηση του συστήματος, και ζητήθηκε η συνεισφορά των δικηγόρων, ώστε να ελεγχθεί ότι οι διαδικασίες που ακολουθούνται στα δικαστήρια, έχουν μεταφερθεί στο σύστημα. Υπογράμμισε, πάντως, ότι η επιθυμία του δικηγορικού κόσμου είναι να εξευρεθεί άμεσα λύση, ώστε να έχουν στη διάθεσή τους ένα ηλεκτρονικό σύστημα.

Ενεργοποίηση όρου σύμβασης για επίλυση προβλημάτων εντός 5 ημερών

Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής ο Νεόφυτος Παπαδόπουλος, Γενικός Διευθυντής Υφυπουργείου Καινοτομίας, ανέφερε ότι εχθές ενεργοποιήθηκε όρος της σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο η εταιρεία οφείλει εντός πέντε ημερών να επιλύσει τα προβλήματα. Εξήγησε ότι η σύμβαση προβλέπει ότι υπάρχει δυνατότητα ακόμα και τερματισμού, σε περίπτωση ανυπέρβλητων προβλημάτων. Όπως είπε, αυτό θα αξιολογηθεί αφού ολοκληρωθούν οι προσπάθειες της εταιρείας.

Ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε ότι η σταδιακή κλιμάκωση των προβλημάτων, δεν δικαιολογούσε να ενεργοποιηθεί νωρίτερα η συγκεκριμένη πρόνοια της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία. Είπε, ακόμα, ότι δεν αναμενόταν να υπάρξουν προβλήματα στην απόδοση και στη λειτουργικότητα του συστήματος, όπως επίσης και στο σύστημα πληρωμών. Ανέφερε ότι είχαν γίνει stress tests από την εταιρεία, η οποία διαβεβαίωνε ότι θα διορθώσει τα όποια προβλήματα.

Εξήγησε ότι με την εμφάνιση των προβλημάτων, το Υφυπουργείο ήρθε σε επικοινωνία με το Ανώτατο Δικαστήριο και με τον Δικηγορικό Σύλλογο για να εξετάσει τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Υπογράμμισε ότι δεν έχουν πεταχτεί λεφτά, λόγω της εμφάνισης των προβλημάτων στο σύστημα, αλλά ότι σίγουρα έχει περάσει χρόνος ανεκμετάλλευτος.

Δεν έμεινε ικανοποιημένη η Επιτροπή από τις απαντήσεις, οι δηλώσεις των Βουλευτών

Η Προεδρεύουσα της Επιτροπής, Βουλευτής ΔΗΣΥ, Φωτεινή Τσιρίδου, ανέφερε σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση ότι τα μέλη της Επιτροπής δεν έμειναν ικανοποιημένα από την τοποθέτηση της αναδόχου εταιρείας, σημειώνοντας ότι αυτή περιορίστηκε στο να παρουσιάσει μόνο το ιστορικό της διαχείρισης του συστήματος. Εξάλλου, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, με παρέμβασή του κατά τη συνεδρίαση κατήγγειλε ότι έγινε προσπάθεια από κυβερνητικής πλευράς, για να μην παρευρίσκεται στη συνεδρίαση της Επιτροπής η εταιρεία ΙΒΜ, που είχε αναλάβει το έργο.

Η κ. Τσιρίδου σημείωσε, ακόμα, στις δηλώσεις της ότι, ενώ σκοπός του συστήματος ήταν να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα της δικαιοσύνης, καθώς επίσης να εξοικονομήσει χρόνο και χρήμα, το αποτέλεσμα ήταν με την εφαρμογή του e-justice να παρουσιάζονται προβλήματα λειτουργικά, διαχειριστικά και στα ζητήματα εξόδων.

«Μας ανησυχεί ιδιαίτερα ότι αυτή τη στιγμή δικηγόροι μπορεί να βρίσκονται αντιμέτωποι ακόμη και με ενδεχόμενες ευθύνες για διαχείριση των υποθέσεων», πρόσθεσε, λέγοντας ότι την ώρα που ένας δικηγόρος καταχωρεί ενδιάμεση αίτηση μονομερή, για να εκδώσει προσωρινό διάταγμα εναντίον της άλλης πλευράς χωρίς αυτή να το γνωρίζει, την ειδοποίηση μέσω του συστήματος λαμβάνει και ο αντίδικος. Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, η κ. Τσιρίδου εξήγησε ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί ένας δικηγόρος να βρεθεί αντιμέτωπος με αγωγές για επαγγελματική αμέλεια.

Η κ. Τσιρίδου συνέχισε λέγοντας ότι με την αναστάτωση που προκλήθηκε, χάνεται χρόνος και χρήμα, διαταράσσεται η δικαιοσύνη και οι δικηγόροι αναγκάζονται να προσφύγουν σε πρακτικές που εφαρμόζονταν πριν την περίοδο της πανδημίας και πριν την εφαρμογή του συστήματος ηλεκτρονικού πρωτοκολλητή, του i-justice, υπογραμμίζοντας ότι «αυτό είναι απαράδεκτο».

«Ζητήσαμε ενημέρωση από όλους τους αρμόδιους φορείς, δεν λάβαμε τις απαντήσεις που αναμέναμε σε καμία των περιπτώσεων, θέσαμε τα ερωτήματα, ζητήσαμε να μας δοθεί η συμφωνία, ζητήσαμε να μας δοθούν οι όροι και οπωσδήποτε θα επανέλθουμε γιατί συμμεριζόμαστε απόλυτα την ταλαιπωρία και την απαράδεκτη κατάσταση στην οποία έχει υποπέσει δικαιοσύνη του τόπου», κατέληξε η κ. Τσιρίδου.

Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, έκανε λόγο για μία «ανεπανόρθωτη βλάβη» από τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν λόγω των αδυναμιών του συστήματος, υπογραμμίζοντας ότι, ακόμα κι αν διορθωθεί το πρόβλημα, «η ζημιά έχει γίνει και στην απονομή της δικαιοσύνης, και στο καλό όνομα των επαγγελματιών του κλάδου και βεβαίως σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα».

«Η πολυδιαφημιζόμενη ηλεκτρονική δικαιοσύνη έχει καταλήξει να οδηγεί σε παράλυση της απονομής της δικαιοσύνης», είπε ο κ. Δαμιανού, κάνοντας λόγο για «ακόμα μια καινοτομία της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη». Σημείωσε ότι οι απαντήσεις που ζήτησαν οι Βουλευτές δεν έχουν δοθεί, όπως και ότι δεν είναι γνωστό κατά πόσο θα διορθωθούν τα προβλήματα ή αν υπάρχει σχέδιο β.

«Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι, ως αποτέλεσμα πράξεων και παραλείψεων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, του Υφυπουργείου Καινοτομίας, αλλά και ενδεχομένως ενεργειών που έπρεπε να γίνουν από την δικαστική εξουσία, αλλά προφανώς και από την εταιρεία που ανέλαβε το έργο, έχουν οδηγήσει σε παράλυση στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται δυσμενώς βιοποριστικά χιλιάδες επαγγελματιών, να επηρεάζονται δυσμενώς τα ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών, των οποίων η ανεμπόδιστη πρόσβαση στη δικαιοσύνη έχει επηρεαστεί και μοιραία να καταγράφεται μια ανεπανόρθωτη βλάβη», ανέφερε ο κ. Δαμιανού.

Σε ερώτηση αν τίθεται θέμα ασφάλειας των δεδομένων, ο κ. Δαμιανού είπε ότι υπάρχει θέμα ασφάλειας σε ό,τι αφορά την απώλεια δεδομένων, γιατί τρέχουν δύο διαδικασίες καταχώρησης παράλληλα, τόσο ηλεκτρονική, όσο και φυσική.

Διευκρίνισε ότι δεν θέλει να αναφερθεί λεπτομερώς σε ευθύνες, καθώς ενδέχεται το ζήτημα αυτό να βρεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης, υπογράμμισε, όμως, ότι «σε πολιτικό επίπεδο αυτό που διαπιστώνεται είναι ελλείμματα και πολιτική ανεπάρκεια».

Με παρέμβασή του κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, είπε ότι το κράτος παρουσιάζει «μία θλιβερή εικόνα» και είπε ότι το θέμα θα εξεταστεί και σε συνεδρίαση της Επιτροπής Ελέγχου. Σημείωσε ότι τα προβλήματα του συστήματος e-justice αποτελούν «το τρίτο κρούσμα», μετά από τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν με τη σύμβαση για την ανάπτυξη συστήματος του Γενικού Λογιστηρίου για τη διαχείριση πόρων, και μετά τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στο σύστημα του Εφόρου Εταιρειών.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, επεσήμανε ότι δεν ήταν ικανοποιητικές οι απαντήσεις που δόθηκαν από τους αρμόδιους και από την ανάδοχο εταιρεία, λέγοντας ότι «η ζημιά που έγινε είναι πολύ μεγάλη και ίσως ανεπανόρθωτη». Αναφέρθηκε στις επιπτώσεις στον βιοπορισμό των επαγγελματιών του κλάδου της δικαιοσύνης, αλλά και στο δικαίωμα των πολιτών για προσφυγή στη δικαιοσύνη.

«Μετά το περιθώριο των πέντε ημερών, ως Δημοκρατική Παράταξη Συνεργασία, απαιτούμε όπως διεξαχθεί έρευνα και αποδοθούν ευθύνες για την μη ικανοποιητική λειτουργία του συστήματος και το χάος που δημιουργήθηκε στο σύστημα δικαιοσύνης, σε μία εποχή που περηφανευόμαστε ότι κάνουμε μεταρρυθμίσεις στον τομέα της δικαιοσύνης ο οποίος επηρεάζει την όλη πορεία και αξιοπιστία της χώρας μας», κατέληξε.

Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, με παρέμβασή του στην Επιτροπή έθεσε μία σειρά από ερωτήματα, σχετικά με το αν έγιναν αναλύσεις για να καταγραφούν οι διαδικασίες και να ενταχθούν στις τεχνικές προδιαγραφές της προσφοράς για το σύστημα, αν έγινε δημόσια διαβούλευση με τον δικηγορικό σύλλογο, ώστε να είναι σύμφωνος με όσα συμπεριλήφθηκαν στις προδιαγραφές και αν συμπεριλήφθηκαν απαιτήσεις ασφάλειας στη σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία.