Στην Κύπρο κατά το 2021, 43% των νεκρών μοτοσικλετιστών και μοτοποδηλατιστών δεν έφεραν κράνος σύμφωνα με την 44η έκθεση που δημοσιεύει σήμερα, Τετάρτη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC), στα πλαίσια του προγράμματος Road Safety PIN (Performance Index). Προστίθεται δε ότι η Κύπρος έχει το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ανάμεσα στις 12 χώρες που έδωσαν σχετικά στοιχεία.

Σύμφωνα και με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, η  44η έκθεση (PIN Flash Report 44), παρουσιάζει τα δεδομένα στα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), καθώς και στην Ελβετία, το Ισραήλ, τη Νορβηγία, τη Σερβία και το Ηνωμένο Βασίλειο, σχετικά με τους οδικούς θανάτους μοτοσικλετιστών και μοτοποδηλατιστών. 

Συνοπτικά συμπεράσματα

Όπως αναφέρεται στην Έκθεση την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των οδικών θανάτων μοτοσικλετιστών και μοτοποδηλατιστών στην ΕΕ μειώθηκε κατά 25%, από 5.216 θανάτους το 2011 σε 3.891 το 2021. Στην πλειονότητά τους οι θανόντες ήταν μοτοσικλετιστές. Ο αριθμός όλων των άλλων οδικών θανάτων μειώθηκε κατά 33% την ίδια περίοδο. Επισημαίνεται ότι στην Κύπρο την περίοδο αυτή, οι οδικοί θάνατοι μοτοσικλετιστών και μοτοποδηλατιστών μειώθηκαν κατά 17% ( από 17 το 2011 σε 14 το 2021).

Σημειώνεται επίσης, ότι οι θάνατοι μοτοποδηλατιστών μειώνονται ταχύτερα από τους θανάτους μοτοσικλετιστών. Τα τελευταία δέκα χρόνια, σύμφωνα με την Έκθεση, ο αριθμός των θανάτων μοτοποδηλατιστών μειωνόταν κατά μέσο όρο 6 % ετησίως στην ΕΕ των 24 , από 983 το 2011 σε 526 το 2021. Στην Κύπρο αναφέρεται ότι οι αριθμοί ήταν πολύ μικροί για να έχουν κάποια στατιστική σημασία ( 3 το 2011 και 2 το 2021).

Προστίθεται ακόμη ότι 6.759 σοβαροί τραυματισμοί μοτοποδηλατιστών και 17.228 μοτοσικλετιστών καταγράφηκαν  το 2020 στην ΕΕ των 27. Ωστόσο, όπως δηλώνεται οι αριθμοί αυτοί είναι πιθανό να είναι χαμηλότεροι από τους πραγματικούς λόγω του υψηλού επιπέδου ελλιπούς αναφοράς σοβαρών τραυματισμών.

Εξάλλου, αναφέρεται ότι η 3η Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Άδεια Οδήγησης (2006/126), η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2013, εισήγαγε ουσιαστικά τη Διαβαθμισμένη Άδεια Οδήγησης για τους μοτοσικλετιστές και μοτοποδηλατιστές, καθορίζοντας μια σειρά σταδίων για την απόκτηση πλήρους άδειας για τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες μοτοσικλέτες. Ελάχιστες ηλικίες ισχύουν για κάθε στάδιο, αλλά τα άτομα άνω των 24 ετών έχουν άμεση πρόσβαση στις πιο ισχυρές μοτοσικλέτες. Υπογραμμίζεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη αναθεώρηση της Οδηγίας, με περαιτέρω αλλαγές.

Παράλληλα, όπως καταγράφεται στην Έκθεση τα στοιχεία δείχνουν μεγάλη μείωση των οδικών θανάτων μοτοσικλετιστών και μοτοποδηλατιστών μεταξύ των ατόμων ηλικίας 14-23 ετών από το 2011 στο 2021. «Θα μπορούσε να υποτεθεί ότι μέρος αυτής της μείωσης σχετίζεται με τις προαναφερθείσες αλλαγές στην άδεια οδήγησης», αναφέρεται.

Σημειώνεται ότι μεταξύ των θανάτων μοτοσικλετιστών, το 92% είναι άνδρες οδηγοί, το 2% είναι άνδρες επιβάτες, το 3% είναι γυναίκες οδηγοί και το 3% γυναίκες επιβάτες, ενώ μεταξύ των θανάτων μοτοποδηλατιστών στην ΕΕ, το 86% είναι άνδρες οδηγοί, το 4% άνδρες επιβάτες, το 8% γυναίκες οδηγοί και το 2% γυναίκες επιβάτες .

Αναφέρεται ότι μεταξύ των χωρών που παρακολουθούν τα επίπεδα συμμόρφωσης ταχύτητας σε αστικούς δρόμους με όριο 50 km/h σε όλη τη χώρα, μεταξύ 41% και 61% των παρατηρήσεων ταχύτητας μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων στην ελεύθερη ροή κυκλοφορίας συμμορφώνονται με τη νόμιμη ταχύτητα (στην Κύπρο 46% το 2021).

Τονίζεται ακόμη ότι το 2020 στην ΕΕ27, 97 πεζοί σκοτώθηκαν σε σύγκρουση με μοτοσικλέτα και 6 πεζοί σκοτώθηκαν σε σύγκρουση με μοτοποδήλατο ενώ την ίδια χρονιά στην ΕΕ27, 33 ποδηλάτες σκοτώθηκαν σε σύγκρουση με μοτοσικλέτα και 10 ποδηλάτες σκοτώθηκαν σε σύγκρουση με μοτοποδήλατο.

«Η νεαρή ηλικία ενός μοτοσικλετιστή ή μοτοποδηλατιστή είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με τους νέους οδηγούς και επιβάτες πηγάζουν από την απειρία, την ανωριμότητα και τον τρόπο ζωής που αφορά στην ηλικία και το φύλο τους», όπως εξηγείται στην Έκθεση.

Σημειώνεται ότι η χρήση κράνους σε μοτοσικλέτα είναι υποχρεωτική σε όλες τις χώρες της ΕΕ και, συνολικά, τα ποσοστά συμμόρφωσης είναι υψηλά. Και όμως, τονίζει η Έκθεση, σε ορισμένες χώρες, το ποσοστό των σκοτωμένων χρηστών PTW που δεν φορούν κράνος παραμένει υψηλό.

Όπως υπογραμμίζεται στην Κύπρο κατά το 2021, το 43% των νεκρών μοτοσικλετιστών και μοτοποδηλατιστών δεν έφεραν κράνος. Αυτό ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ανάμεσα στις 12 χώρες που έδωσαν σχετικά στοιχεία.

Αναφέρεται ακόμη ότι η έρευνα διαπίστωσε ότι οι εργαζόμενοι σε καθεστώς «ευέλικτης εργασίας» (“gig economy”), πολλοί από τους οποίους χρησιμοποιούν μοτοσικλέτα ή μοτοποδήλατο για να κάνουν παραδόσεις τροφίμων ή άλλων αγαθών, αντιμετωπίζουν μια «τέλεια καταιγίδα» παραγόντων κινδύνου στο δρόμο.

Συστάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών

Το ETSC προβαίνει καταληκτικά στην Έκθεσή του σε σειρά συστάσεων προς τις εθνικές κυβερνήσεις και προς την ΕΕ. Προς τις εθνικές κυβερνήσεις συστήνει, μεταξύ άλλων, όπως καταστεί υποχρεωτική η θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση για όλες τις κατηγορίες μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων (A1, A2,  A και AM) και να θεσπιστούν ελάχιστα πρότυπα για την εκπαίδευση, να υιοθετηθεί το συνιστώμενο ελάχιστο όριο ηλικίας, ανά κατηγορία, της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2006/126 για την Άδεια Οδήγησης, ή χαμηλότερο και να συνταχθούν και να υιοθετηθούν πρότυπα για τις οδικές υποδομές, που θα αντιμετωπίζουν τα ζητήματα ασφάλειας  των μοτοσικλετιστών και μοτοποδηλατιστών.

Ακόμη συστήνεται όπως εγκατασταθούν κάμερες ταχύτητας, συμπεριλαμβανομένων καμερών μέσης ταχύτητας, που να είναι σε θέση να ανιχνεύσουν μοτοσικλετιστές και μοτοποδηλατιστές που παραβιάζουν τα όρια ταχύτητας και η επιβολή της υποχρεωτικής χρήσης και της σωστής πρόσδεσης των κρανών για τους μοτοσικλετιστές και μοτοποδηλατιστές.

Προς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συστήνεται, μεταξύ άλλων, όπως καταστεί υποχρεωτική μια ολοκληρωμένη πρακτική εξέταση για την απόκτηση άδειας οδήγησης (AM), να μη μειωθεί το κατώτατο όριο ηλικίας για την απόκτηση άδειας οδήγησης για οποιονδήποτε χρήστη του οδικού δικτύου και να θεσπιστεί πρότυπο για προστατευτικά κιγκλιδώματα φιλικά προς τους μοτοσικλετιστές και μοτοποδηλατιστές.

Ακόμη συστήνεται όπως υποστηριχθεί η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος ενημέρωσης των καταναλωτών για το κράνος και την προστατευτική ενδυμασία, το οποίο θα παρέχει ανεξάρτητη πληροφόρηση στους καταναλωτές σχετικά με τα επίπεδα ασφάλειας των δημοφιλέστερων κρανών και προστατευτικών ενδυμάτων που πωλούνται στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης πληροφόρησης σχετικά με την ανθεκτικότητα και την απαιτούμενη συντήρηση τους.