Στην ανάγκη σύστασης Κεντρικού Ενιαίου Φορέα που θα διαχειρίζεται τις βιομηχανικές περιοχές και βιομηχανικές ζώνες αναφέρθηκαν οι Υπουργοί Εσωτερικών και Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Κωνσταντίνος Ιωάννου και Γιώργος Παπαναστασίου, αντίστοιχα, σε συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού της Βουλής, ζητώντας παράλληλα πίστωση χρόνου μέχρι τον Οκτώβριο να συζητήσουν το θέμα τα δύο Υπουργεία και να υποβάλουν πρόταση διαφοροποίησης του τρόπου λειτουργίας των βιομηχανικών ζωνών, βιομηχανικών περιοχών και βιοτεχνικών περιοχών.

«Υπάρχει μια σύγχυση γύρω από τις βιομηχανικές ζώνες και περιοχές και βιοτεχνικές περιοχές και θα πρέπει να μπει μια τάξη, και το να υπάρχει ένας Φορέας που να παρακολουθεί αυτούς τους χώρους που σχετίζονται με την βιομηχανία είναι πολύ σημαντικό», ανέφερε ο Υπουργός Εμπορίου μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής η οποία συζήτησε αυτεπάγγελτα τα γενικά και ειδικά προβλήματα σε κάθε βιομηχανική και βιοτεχνική περιοχή στην Κύπρο και τρόποι αντιμετώπισής τους.

«Έχουμε τεμάχια που προέρχονται από πολλά χρόνια ενοικίασης, κάποια άλλα τα οποία είναι (ενοικιασμένα) πιο πρόσφατα, κάποια τα οποία μπαίνουν σε μια φόρμουλα που προέρχεται από την διευθέτηση την οποία έχει το Υπουργείο Βιομηχανίας και κάποια άλλα τα οποία μας υποδεικνύει ο Γενικός Ελεγκτής ότι θα πρέπει να πάνε με την αγοραία αξία», πρόσθεσε.

Αναφερόμενος στις αυξήσεις των ενοικίων που παρατηρήθηκαν, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι υπάρχει κρατική γη όπου ο υπολογισμός του ενοικίου γίνεται στη βάση της αγοραίας αξίας της γης προκαλώντας «προβλήματα και αντιδράσεις» και πρόσθεσε πως «υπάρχουν βιομηχανίες οι οποίες κλήθηκαν με την λήξη του συμβολαίου τους να πληρώσουν 10 φορές το ενοίκιο».

«Επικρατεί μια αναρχία στο όλο θέμα, βιομηχανικές περιοχές, βιομηχανικές ζώνες, διαφορετικά ενοίκια», ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής ο Υπουργός Εσωτερικών και πρόσθεσε ότι υπάρχουν περιοχές που τα ενοίκια μπορεί να είναι δεκαπλάσια από άλλες περιοχές».

Ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε σε μελέτη που έγινε από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως η οποία κατέδειξε την ανάγκη σύστασης ενός ενιαίου Φορέα υλοποίησης και διαχείρισης των οργανωμένων περιοχών.

Ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι «το θέμα διαχείρισης βιομηχανικών ζωνών και βιομηχανικών περιοχών είναι παραδεκτό γεγονός ότι υπάρχει μια ανισότητα στον τρόπο διαχείρισης, ειδικά όσον αφορά στον καθορισμό των ενοικίων αλλά και διάφορα άλλα θέματα που άπτονται της λειτουργίας τους», είπε ο Υπουργός Εσωτερικών.

Ο κ. Ιωάννου ζήτησε από τα κόμματα και τους αρμόδιους φορείς όπως υποβάλουν τις εισηγήσεις επί του θέματος οι οποίες θα εξεταστούν μέσα στο πλαίσιο της συζήτησης που θα κάνει η διυπουργική επιτροπή με στόχο μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου – αρχές Οκτωβρίου να υποβληθεί ένα συγκεκριμένο πλάνο.

«Έχουμε δεσμευθεί με τον Υπουργό Εμπορίου, ενώπιον της Επιτροπής, ότι μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, αρχές Οκτωβρίου να υποβάλουμε μια σχετική πρόταση διαφοροποίησης του τρόπου λειτουργίας», ανέφερε ο κ. Ιωάννου μετά τη συνεδρία και πρόσθεσε πως «η πρόταση που υπάρχει είναι να γίνει ένας ενιαίος Φορέας διαχείρισης των βιομηχανικών περιοχών και βιομηχανικών ζωνών που θα επιβλέπει την λειτουργία τους».

Από την πλευρά του, ο Υπουργός Εμπορίου δήλωσε ότι «πρέπει να γίνει ένας ενιαίος Φορέας ο οποίος θα παρακολουθεί όλες αυτές τις περιοχές που αφορούν την βιομηχανία μας», προσθέτοντας ότι «υπάρχουν περιοχές οι οποίες σχετίζονται με βιομηχανίες οι οποίες είναι πολύ ουσιαστικές για τον τόπο και αυτές οι περιοχές μαζί με τις άλλες τις μικρότερες που είναι οι βιοτεχνικές αλλά και γενικά στις ζώνες θα πρέπει να μπει μια τάξη ώστε να υπάρχει μια δίκαιη διαχείριση όσων βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές ή ζώνες ή βιοτεχνικές περιοχές».

Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ότι άκουσε τις γνώμες των αρμοδίων Φορέων και «συμφωνούμε με την Επιτροπή ότι ο ενιαίος Φορέας είναι κάτι αναγκαίο και θα πρέπει να γίνει» και πρόσθεσε ότι μέχρι τον Οκτώβριο θα έρθουμε με μια πρόταση η οποία θα περάσει και από δημόσια διαβούλευση για να μπορέσουμε να βάλουμε μια τάξη στον χώρο αυτό».

Αναφορικά με τις ανησυχίες των αρμόδιων φορέων για αύξηση των ενοικίων, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι το Υπουργείο Εμπορίου θέλει να βοηθήσει την βιομηχανία και πρόσθεσε πως «είμαστε πολύ προσεκτικοί σε οτιδήποτε αυξάνει τα κόστη αυτών των βιομηχανιών», αλλά «θα πρέπει να είμαστε και δίκαιοι απέναντι στο κράτος με τα εισοδήματα του».

«Στην προκειμένη περίπτωση θα προσπαθήσουμε να έχουμε ό,τι χαμηλότερο μπορούμε σε σχέση με το κόστος για τις βιομηχανίες ώστε να βοηθήσουμε την επιβίωση και την παραγωγή αυτών των βιομηχανιών», υπογράμμισε.

Μιλώντας κατά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κυριάκος Χατζηγιάννης είπε ότι η διαιώνιση για πολλά χρόνια αυτής της εκκρεμότητας και η μη υπογραφή νέων συμβολαίων είναι διωγμός επιχειρήσεων «με τον πλέον βίαιο τρόπο», καθώς «θα καθηλωθεί η επιχείρηση, δεν θα αξίζει να επενδύσει οτιδήποτε και θα οδηγηθεί στο κλείσιμο».

«Είναι πολύ άδικο, ολόκληρες περιοχές να είναι θύμα της οποιασδήποτε ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή και να μην έχουμε ως κράτος τον μηχανισμό να επιλύσουμε άμεσα αυτό το πρόβλημα», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «κάναμε και την πρόταση ότι όλη αυτή η βιομηχανική γη θα πρέπει να μισθωθεί στον διαχειριστή ο οποίος με τη σειρά του να έρθει να την μισθώνει στους δικαιούχους με βάση την βιομηχανική πολιτική και πάντοτε στο πλαίσιο σεβασμού και των κρατικών ενισχύσεων και του ανταγωνισμού».

Ο κ. Χατζηγιάννης ζήτησε από τους Υπουργούς να μελετήσουν την πρόταση και να έχουν ένα συνομιλητή όλες οι επιχειρήσεις και οι βιομηχανικές περιοχές, ενώ εξέφρασε την ανάγκη οποιαδήποτε αλλαγή θα γίνει να μην οδηγήσει σε αύξηση των ενοικίων.

Η Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων Στέλλα Μιχαηλίδου είπε ότι «το θέμα των μισθωμάτων κρατικής γης εμπίπτει στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων κάτω από προϋποθέσεις και πρόσθεσε πως «η απώλεια μισθωμάτων ή μειωμένων μισθωμάτων σημαίνει απώλεια κρατικών πόρων και κατά συνέπεια εμπίπτει στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων».

«Το να ακολουθούμε κάποιους κανόνες και οδηγίες σε μια κοινότητα που ανήκουμε και η οποία είναι η ΕΕ αυτό δεν είναι κόπος», πρόσθεσε.

Αναφέρθηκε στην ανάγκη διαχωρισμού των συμβάσεων που έγιναν πριν και μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ καθώς τα δύο αυτά είδη διέπονται από διαφορετικούς κανόνες και πρόσθεσε όσες συμβάσεις έγιναν πριν από την ένταξη «δεν εμπίπτουν στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων».

Αυτά πρέπει να τα δούμε κατά την λήξη τους για να διαπιστώσουμε τι όροι έχουν καταχωρηθεί σε αυτές τις συμβάσεις που είτε θα πρέπει να τηρηθούν είτε θα πρέπει κατά την ανανέωση τους να τεθούν νέοι όροι ως επιβάλει η ΕΕ, πρόσθεσε.

Αναφορικά με τις συμβάσεις που έγιναν μετά την ένταξη, η κ. Μιχαηλίδου είπε ότι αυτές εμπίπτουν στους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων φθάνει ο μισθωτής να είναι το κράτος, δηλαδή να μην είναι κρατική γη προς ένα δήμο ή προς μια κοινότητα.

Ανέφερε ότι η μεθοδολογία υπολογισμού του αγοραίου μισθώματος που θα πρέπει να καταβάλλεται πρέπει να γίνεται από έμπειρο, ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα και στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι το Κτηματολόγιο.

Ο Διευθυντής του Κτηματολογίου Ελίκκος Ηλία είπε ότι το Κτηματολόγιο διαθέτει καταλόγους των βιομηχανικών μισθώσεων και ότι το Τμήμα με οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών επαναξιολογούμε τον τρόπο υπολογισμού των ενοικίων και θα συνεργαστούμε με ιδιώτες εκτιμητές και με το ΕΤΕΚ προκειμένου να καταλήξουμε σε καλύτερο αποτέλεσμα.

Ο Διευθυντής του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Κυριάκος Κούνδουρος είπε ότι στο θέμα της βιοτεχνικής ανάπτυξης παγκύπρια διαπραγματευόμαστε μια σειρά από άλλα ζητήματα ευρύτερης σημασίας όπως η φοροθετική πολιτική για συμβατότητα μεταξύ χρήσεως. Πρόσθεσε πως για το λόγο αυτό στο πλαίσιο της αναθεώρησης της πολιτικής που προωθείται τώρα από το ΥΠΕΣ «είναι μια ευκαιρία η μελέτη που εκπονήθηκε σε συνεννόηση με το αρμόδιο Υπουργείο να αναδείξει τα ζητήματα αυτά, να προχωρήσει σε αναλύσεις και να διορθώσει προβληματικά σημεία της προωθητικής πολιτικής, να αξιολογήσει τη δυνατότητα συγκράτησης συγκεκριμένων οχληρών βιομηχανικών ζωνών και να τις διευρύνει σε άλλες περιοχές που είναι πιο κατάλληλες».

Ο Δήμαρχος Στροβόλου Ανδρέας Παπαχαραλάμπους χαιρέτισε την πρωτοβουλία των Υπουργών για την δημιουργία ενός ενιαίου φορέα διαχείρισης των Βιομηχανικών Περιοχών και Βιομηχανικών Ζωνών, σημειώνοντας ότι η Ένωση Δήμων θα συμβάλει εποικοδομητικά προς αυτή την πρωτοβουλία, αποστέλλοντας σχετικό σημείωμα με τις θέσεις της.

Ο κ. Παπαχαραλάμπους ενημέρωσε την Επιτροπή για την ανάγκη να καθοριστούν εκ νέου βιομηχανικές/ βιοτεχνικές ζώνες και να δοθούν κίνητρα σε εργαστήρια και μικρές μονάδες να μετεγκατασταθούν σε αυτές, έτσι ώστε να μην δραστηριοποιούνται εντός του αστικού ιστού προκαλώντας οχληρία.

Παράλληλα, σημείωσε ότι οι Τοπικές Αρχές θεωρούν σημαντική παράμετρο τη διαχείριση των εκτάκτων καταστάσεων που προκαλούνται από ανθρωπογενείς και φυσικές καταστροφές στις βιομηχανικές/ βιοτεχνικές ζώνες και αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία του Δήμου Στροβόλου, μαζί με άλλους φορείς για δημιουργία ενός σχεδίου διαχείρισης εκτάκτων καταστάσεων για την Βιομηχανική Περιοχή Στροβόλου.

Εκπρόσωπος της ΟΕΒ αναφέρθηκε στα προβλήματα που είναι τα υψηλά επιτόκια και οι υποδομές και εισηγήθηκε όπως το ενοίκιο καθορίζεται σύμφωνα με την χρήση ανεξάρτητα από το αγοραίο ενοίκιο, προσθέτοντας ότι «από την στιγμή που υπάρχει βιομηχανική πολιτική που έχει σκοπό να στηρίζει τις βιομηχανίες στόχος μας πρέπει να είναι η στήριξη των βιομηχανιών με την χρήση που κάνουν και όχι να είναι σκοπός να αυξήσει το κράτος τα έσοδα του».

Εκπρόσωπος του ΚΕΒΕ, αφού σημείωσε ότι πρέπει να εξεταστούν τα τεχνικά ζητήματα προτού προχωρήσει η σύσταση ενιαίου Φορέα, είπε ότι το κράτος πρέπει να βρει τρόπο να στηρίξει την βιομηχανία και πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να έχουμε μία λύση για αυτούς που είναι στις βιομηχανικές ζώνες και άλλη λύση για αυτούς που είναι στις βιομηχανικές περιοχές.

Επίσης συμφώνησε με την ΟΕΒ ότι «εδώ και χρόνια έχουμε εισηγηθεί τον τρόπο υπολογισμού του μισθώματος σύμφωνα με την χρήση και όχι σύμφωνα με την περιοχή που βρίσκεται κάποιος» και πρόσθεσε πως πρέπει να υπάρξει υπολογισμός του μισθώματος όχι σύμφωνα με το αγοραίο ενοίκιο».

Ο ΓΓ της ΠΟΒΕΚ Στέφανος Κουρσάρης διαφώνησε με τη θέση του ΚΕΒΕ και πρόσθεσε ότι «αν μείνουμε στην επίλυση των τεχνικών ζητημάτων στο τέλος της ημέρας δεν θα προχωρήσουμε με μια στρατηγική η οποία χρειάζεται να γίνει μέσω ενός ενιαίου φορέα».

«Χρειάζεται ο Ενιαίος Φορέας ο οποίος θα καθορίσει την στρατηγική και θα συντονίσει το θέμα των διαδικασιών, της αδειοδότησης, των ενοικίων και των υπολοίπων θεμάτων», ανάφερε και πρόσθεσε πως «πρώτα πρέπει να καθοριστεί η στρατηγική πολιτική με την δημιουργία Ενιαίου Φορέα και μετά να εξετάσουμε τα ζητήματα που είναι τεχνικής φύσεως».

Ανέφερε επίσης ότι «το 40% μικρών βιοτεχνιών και επαγγελματιών τεχνικών εργάζονται παράνομα σε αστικές περιοχές ή σε μεγάλες κοινότητες»

Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα εξέφρασε ικανοποίηση για τη θετική στάση των Υπουργών Εμπορίου και Εσωτερικών, οι οποίοι αναγνώρισαν, όπως είπε, «το πολύ μεγάλο και σοβαρό πρόβλημα που υπάρχει και ζήτησαν χρόνο μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο για να ετοιμάσουν μια πρόταση για ένα συγκεκριμένο πλαίσιο που θα είναι ουσιαστικά η δημιουργία ενός φορέα που θα αναλάβει τη διαχείριση όλων αυτών των περιοχών και ζωνών».

«Εμείς, ως ΑΚΕΛ, θεωρούμε ότι η κατάσταση στις βιομηχανικές περιοχές, ζώνες και στις βιοτεχνικές περιοχές είναι απαράδεκτη και θα πρέπει άμεσα να μπει μια τάξη», ανέφερε και πρόσθεσε πως το ΑΚΕΛ «εδώ και δέκα χρόνια φωνάζαμε για αυτή την απαράδεκτη κατάσταση που υπάρχει, αλλά δυστυχώς, η προηγούμενη κυβέρνηση έκλεινε τα αυτιά της, με αποτέλεσμα τα προβλήματα σήμερα να έχουν διογκωθεί και να έχουν επίσης μεγαλώσει οι ανάγκες για επέκταση και λειτουργία νέων βιομηχανικών περιοχών και ζωνών».

Ο κ. Κώστα είπε ότι στις βιομηχανικές περιοχές, βιομηχανικές ζώνες και βιοτεχνικές περιοχές, έχουμε διαφορετική διαχείριση, έχουμε διαφορετικά κριτήρια παραχώρησης της γης, διαφορετικά κριτήρια αδειοδότησης και άρα έχουμε σύγχυση.

Έχουμε επίσης διαφορετικά ενοίκια τα οποία «σε κάποιες περιπτώσεις είναι δέκα φορές μεγαλύτερα και άρα έχουμε ανισότητα», ενώ «έχουμε επίσης παγοποίηση ενοικίου αλλού και αύξηση ενοικίου σε άλλες περιπτώσεις», πρόσθεσε. 

Ανέφερε επίσης ότι χρειάζεται άμεσα να θεσμοθετηθεί ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο για όλες αυτές τις ζώνες και περιοχές.

Ο Βουλευτής ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι η κατάσταση στις βιομηχανικές περιοχές και ζώνες είναι ένα αλαλούμ και πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο του εξορθολογισμού, των διαδικασιών αλλά και της πολιτικής σε αυτές τις περιοχές η Επιτροπή Εμπορίου έχει καταγράψει το συγκεκριμένο θέμα.

Ανέφερε ότι οι δύο Υπουργοί «έχουν τονίσει πως υπάρχουν τεράστια προβλήματα, ανισότητες αι ανορθόδοξες διαδικασίες που προκαλούν άνιση μεταχείριση και εμποδίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη της βιομηχανίας μας» και «έχουν αποφασίσει να παρουσιάσουν ενιαία στρατηγική και πολιτική η οποία θα αντιμετωπίσει συνολικά τα προβλήματα των βιομηχανικών περιοχών».

Ο κ. Λεωνίδου αφού αναφέρθηκε στον βασικό στόχο αυτής της προσπάθειας που είναι η σύσταση Ενιαίου Φορέα, εξέφρασε την ανάγκη για περαιτέρω διάλογο και να «ακουστούν οι απόψεις όλων των εμπλεκομένων ούτως ώστε να υπάρξει μια σωστή και δίκαιη στρατηγική που θα εξυπηρετεί στο τέλος της ημέρας τις ανάγκες της βιομηχανίας αλλά και τους ιδιώτες που λειτουργούν μέσα στις βιομηχανικές περιοχές με τον καλύτερο τρόπο».

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων Μιχάλης Γιακουμή εξέφρασε ικανοποίηση για την κοινή γραμμή των δύο Υπουργών ότι θα επεξεργαστούν με τους τεχνοκράτες τους και θα δούμε, όπως είπε, «ως τελική θέση αρχές Οκτωβρίου, της πρότασης μας που θέσαμε τον Ιανουάριο του 2022, για τη δημιουργία ενός Κεντρικού Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης για τη λειτουργία, την ανάπτυξη, την ασφάλεια, την υγεία και των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών με χρήση συστημάτων από ΑΠΕ και συστήματα Εξοικονόμησης Ενέργειας, για όλες τις Βιομηχανικές και Βιοτεχνικές Περιοχές σε παγκύπρια βάση».

«Με αυτό τον τρόπο ενιαία και ομοιόμορφα πλέον θα υπάρχουν όλα τα δεδομένα διάφανα και ίσα σε κάθε πολίτη που θέλει να αγοράσει ή να ενοικιάσει υποστατικό, όπου με αυτό τον τρόπο θα υπάρχει σωστός ανταγωνισμός και μη κατάχρηση της κυρίαρχης θέσης της οποιασδήποτε αρμόδιας Αρχής», πρόσθεσε.

Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης χαιρέτισε την κοινή προσπάθεια μεταξύ Υπουργείου Εσωτερικών και Υπουργείο Εσωτερικών για την δημιουργία ενός φορέα για την χρήση, την εκμετάλλευση και τη λειτουργία των βιοτεχνικών και βιομηχανικών χώρων και πρόσθεσε ότι «αυτή την στιγμή υπάρχει ένα είδος αναρχίας σε διάφορα θέματα (υποδομών, λειτουργίας και μισθώματος)».

Ο κ. Παπαδούρης είπε ότι θέση αρχής του Κινήματος όταν θα γίνει η διαβούλευση, είναι ότι στο θέμα καθορισμού του μισθώματος υπάρχουν τρεις άξονες που πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.

Ανέφερε ότι ο ένας άξονας είναι να είναι μια δίκαιη φόρμουλα που να εξυπηρετεί τις σωστές αρχές υγιούς ανταγωνισμού και ο δεύτερος άξονας είναι το μίσθωμα που θα καθορίζεται να είναι βιώσιμο για τις βιομηχανίες και τις βιοτεχνίες.

«Από την άλλη η φόρμουλα που θα καθοριστεί μέσω της μεθοδολογίας να μην επιτρέπει την διασπάθιση δημόσιου χρήματος, δηλαδή να αποστερεί χρήματα από την μίσθωση αυτή», ανέφερε και πρόσθεσε από την μια να τους βοηθήσουμε με ένα πιο λογικό μίσθωμα αλλά από την άλλη να μην στερείται το κράτος τα οποιαδήποτε έσοδα από την μίσθωση.

Ανέφερε επίσης ότι αναμένεται τόσο από την Πολεοδομία όσο και από το Κτηματολόγιο η χωροθετική πολιτική γενικότερα των βιομηχανικών, βιοτεχνικών περιοχών και πρόσθεσε πως η πολιτική αυτή «πρέπει να είναι συσταρισμένη που να παρέχει τις υποδομές προς υποστήριξη αυτών των βιοτεχνικών και των βιομηχανιών».