Η θερμοκρασία ανέβηκε αισθητά και τα φίδια ξύπνησαν, κάνοντας εμφανίσεις, οι οποίες δεν είναι και τόσο επιθυμητές, κυρίως λόγω της άγνοιας για την επικινδυνότητα του κάθε φιδιού. Οκτώ διαφορετικά είδη φιδιών υπάρχουν καταγεγραμμένα στην Κύπρο, με τρία από αυτά να τα δηλητηριώδη και μόνο ένα πραγματικά επικίνδυνο για τον άνθρωπο.

Ποια είναι αυτά;

Malpolon insignitus (Geoffroy in Savigny, 1827)

Πρόκειται για μεγάλο και αρκετά δυνατό φίδι, του οποίου το μήκος μπορεί να φτάσει τα δύο μέτρα.

Τα νεαρά έχουν καφέ χρώμα σώματος με πολλές διακεκομμένες λευκές ή κίτρινες γραμμώσεις ενώ τα ενήλικα διαθέτουν ομοιόχρωμο γκρίζο προς ελαιοπράσινο χρώμα. Το πιγούνι φέρει λευκά στίγματα και η κοιλιά συνήθως έχει κίτρινο χρωματισμό.

Μπορεί να εντοπιστεί από ζεστά, ξηρά ενδιαιτήματα με πετρώδη εδάφη, μέχρι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ή και σε δάση και περιοχές με πολλούς θάμνους.

Φέρει δηλητήριο στα πίσω δόντια, ωστόσο είναι ακίνδυνο για τον άνθρωπο.

Telescopus fallax(Fleischmann, 1831)

Είναι λεπτό και μικρό φίδι, με μήκος που δεν ξεπερνά το ένα μέτρο. Διαθέτει σώμα γκρίζου-μπεζ χρώματος με σκούρες καφέ μπάρες τοποθετημένες κατ’ εναλλαγή στο πάνω μέρος της πλάτης του. Όταν ενοχληθεί κουλουριάζεται, συρίζει δυνατά και προσπαθεί να δαγκώσει. Τα μάτια του έχουν μια κάθετη κόρη η οποία διαστέλλεται το βράδυ για να διευκολύνει τη νυχτερινή όραση του.

Εντοπίζεται σε ζεστά, ξηρά πετρώδη εδάφη καθώς και σε χαλάσματα παλιών σπιτιών. Δραστηριοποιείται κυρίως νωρίς το πρωί, αργά το απόγευμα και το βράδυ.

Φέρει δηλητήριο στα πίσω δόντια, ωστόσο είναι ακίνδυνο για τον άνθρωπο.

Macrovipera lebetina (Linnaeus, 1758)

Είναι η γνωστή φίνα, η οχιά. Μπορεί να φτάσει τα δύο μέτρα μήκος και τα 5 κιλά βάρος. Έχει εξαιρετικά χοντρό σώμα -σε σχέση με τα υπόλοιπα φίδια της Κύπρου- στο χρώμα της άμμου. Διαθέτει σκούρους καφέ ορθογώνιους σχηματισμούς στην πλάτη τοποθετημένους κατ’ εναλλαγή. Έχει ιδιαίτερα κοντή ουρά και χοντρό τριγωνικό κεφάλι. Η κόρη των ματιών είναι κάθετη και διαστέλλεται το βράδυ για να διευκολύνει τη νυχτερινή όραση του ζώου.

Τρέφεται κυρίως με τρωκτικά και πουλιά ενώ τα νεαρά φίδια με σαύρες.

Με το δάγκωμα της τα δόντια παραμένουν στους ιστούς του θύματος της όπου με συνεχόμενες κινήσεις της σιαγόνας απελευθερώνουν αρκετή ποσότητα δηλητηρίου. 

Συναντάται σε όλους τους τύπους ενδιαιτημάτων του νησιού (δάση, κοιλάδες, παραλίες, βραχώδεις περιοχές) ακόμα και κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Συνήθως εντοπίζεται σε περιοχές πλησίον πηγής νερού (ρυάκι, ποτάμι, λίμνη)

Τι πρέπει να κάνετε αν συναντήσετε φίνα;

Αρχικά η φίνα ανήκει στα είδη φιδιών που περιμένουν την λεία της να έρθει σε αυτά, επομένως μείνετε ακίνητοι ή απομακρυνθείτε από αυτή χωρίς να την κάνετε να νιώσει απειλή.

Σε περίπτωση που δεχθείτε επίθεση από φίνα θα πρέπει το τραύμα να δεθεί χαλαρά λίγο πιο ψηλά και να επισκεφθείτε άμεσα το πιο κοντινό νοσοκομείο για την κατάλληλη ιατρική περίθαλψη, χωρίς πανικό.

Τα πρώτα συμπτώματα μετά από δάγκωμα από δηλητηριώδες φίδι

1. Έντονος πόνος με αίσθημα καψίματος
2. Έντονο τοπικό φούσκωμα
3. Ναυτία
4. Εμετός
5. Έντονος ιδρώτας
6. Μούδιασμα ή τσιμπήματα στα χείλη και στο κεφάλι
7. Αρρυθμίες στην καρδιά (σε πολύ σοβαρά περιστατικά)

Τέλος, σε πολύ σοβαρά περιστατικά μπορεί να προκαλέσει και θάνατο, ωστόσο οι αποστάσεις της Κύπρου βοηθούν ώστε σε όποια περιοχή και αν βρίσκεστε να δεχθείτε κατάλληλη θεραπεία.

Μέτρα πρόληψης

• Ψηλές μπότες και παντελόνι σε εξορμήσεις στη φύση
• Αποφεύγουμε να περπατάμε σε χώρους που δεν έχουμε οπτική επαφή με το έδαφος
• Κόψιμο χόρτων γύρω από τα σπίτια μας