Προβληματισμό αλλά και έντονο κοινωνικό διάλογο προκαλεί τους τελευταίους μήνες η στάση σημαντικής μερίδα πολιτών που τάσσεται υπέρ θεωριών συνωμοσίας, είτε με αφορμή την πανδημία είτε την ανάπτυξη του δικτύου 5G. Πού όμως οφείλεται η ευπιστία του κοινού και ποιο είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση ενός φαινομένου που όλο και ενισχύεται; 

Διχασμένος ο ελλαδικός λαός

Δημοσκόπηση της «Metron Analysis» που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ», παρουσιάζει ως διχασμένο τον ελλαδικό λαό σχετικά με τη χρήση μάσκας και το εμβόλιο.

Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι 81% των ερωτηθέντων είναι υπέρ της χρήσης μάσκας (17% κατά και 2% δεν ξέρω/δεν απαντώ). Την ίδια στιγμή ένα ποσοστό της τάξης του 44% τάσσεται κατά του εμβολιασμού (50% υπέρ και 6% δεν ξέρω/δεν απαντώ).

Μιλώντας στην εκπομπή «ALPHA Ενημέρωση» ο Καθηγητής Γνωστικής Νευροεπιστήμης του ΤΕΠΑΚ, κ. Νίκος Κωνσταντίνου, ανέφερε ότι πρόκειται για ένα μείζον ζήτημα στο οποίο σημαντικός είναι και ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. 

Νίκος Κωνσταντίνου – Καθηγητής Γνωστικής Νευροεπιστήμης ΤΕΠΑΚ«Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνίες είναι ο διχασμός που πηγάζει μέσα από τον τρόπο με τον οποίον ο άνθρωπος σκέφτεται ως συναισθηματικό και κοινωνικό ον.»

Όπως εξήγησε ο κ. Κωνσταντίνου, ο άνθρωπος παρασύρεται εύκολα και υιοθετεί σκέψεις και απόψεις ανθρώπων που θαυμάζει ή με τους οποίους θέλει να κάνει παρέα. 

Οι «ψεκασμένοι» και οι άλλοι

Ως επικίνδυνο χαρακτήρισε ο Καθηγητής τον διαχωρισμό του κοινού σε δύο ομάδες, εκείνους που αντιδρούν κι εκείνους που χαρακτηρίζουν τους άλλους ως «ψεκασμένους».

Νίκος Κωνσταντίνου – Καθηγητής Γνωστικής Νευροεπιστήμης ΤΕΠΑΚ«Πέραν του ότι συσπειρώνει είναι κι επικίνδυνο γιατί αυτόματα θεωρείς ότι εσύ έχεις μια ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι την αλήθεια και όποιος διαφωνεί μαζί σου είναι ένας χαρακτηρισμός, ηλίθιος ή ψεκασμένος.»

Ερωτηθείς που οφείλεται το αντιδραστικό πνεύμα των πολιτών απέναντι στα μέτρα που κατά καιρούς ανακοινώνονται ο κ. Κωνσταντίνου απάντησε ότι οι άνθρωποι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους προς το σύστημα και τους θεσμούς. Μερίδα της ευθύνης διεκδικεί και η εκκλησία, ωστόσο, όπως εξήγησε ο ίδιος είναι γεγονός πως οι μεγαλύτερες θεωρίες συνωμοσίας έχουν αρχίσει από τα Πανεπιστήμια και τους ερευνητές. Για το λόγο αυτό τόσο τα ατομικά χαρακτηριστικά όσο και το μορφωτικό επίπεδο, δεν σχετίζονται με την υιοθέτηση τέτοιου είδους απόψεων. 

Ως «αντίδοτο» στην κρίση συνωμοσιολογίας ο Καθηγητής πρότεινε την ενεργοποίηση της επιστημονικής κοινότητας με τρόπο τέτοιο ώστε να γίνει αντιληπτό από τους πολίτες πως μπορούν να εμπιστευτούν το σύστημα. Παράλληλα, κάλεσε πολιτεία και ΜΜΕ να μη μεγεθύνουν τις διαφωνίες μεταξύ των ειδικών, παρέχοντας τη δική τους συνδρομή στην καταπολέμηση του φαινομένου.