Είμαστε σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών, ώστε να βλέπουμε σταθερή μείωση, είπε την Πέμπτη, η Υπουργός Παιδείας, Αθηνά Μιχαηλίδου, μετά τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου για το θέμα των αποσπάσεων εκπαιδευτικών.
Η Επιτροπή συζήτησε την Ειδική Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για το 2020 για τον εξορθολογισμό Δαπανών Δημόσιας Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα για τις αποσπάσεις εκπαιδευτικών.
Όπως ενημερώθηκε η Επιτροπή από τον Γενικό Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη και την Υπουργό Παιδείας, τρεις καθηγήτριες εργάζονται σε πρεσβείες στις οποίες είναι πρέσβεις οι σύζυγοί τους και παίρνουν και οι ίδιες επίδομα εξωτερικού, υπάρχουν εκπαιδευτικοί οι οποίοι εργάζονται και σε άλλα Υπουργεία, αλλά και ένα άτομο στην Προεδρία για να γράφει ομιλίες για εκπαιδευτικά προγράμματα. Για τα θέματα αυτά δόθηκαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας διευκρινίσεις από την Υπουργό, και στελέχη του ΥΠΑΝ και του Υπουργείου Οικονομικών.
Αναφέρθηκε από πλευράς Υπουργείου Παιδείας, ότι διαθέτει μόνο περίπου 40 άτομα μόνιμο προσωπικό, ενώ υπάγονται σε αυτό περίπου 14.000 εκπαιδευτικοί, με την Υπουργό να τονίζει ότι πάντα θα υπάρχει ανάγκη για αποσπάσεις, εκφράζοντας τη διαφωνία της όμως με την παραμονή αυτών των αποσπασμένων εκπαιδευτικών στο Υπουργείο για δεκαετίες.
Υπήρξε επίσης σύγκλιση απόψεων ανάμεσα στους προσκεκλημένους – την Υπουργό, στελέχη ΥΠΑΝ και εκπαιδευτικές οργανώσεις – ότι, θα πρέπει να υπάρξει ένας εξορθολογισμός όσον αφορά στις αποσπάσεις εκπαιδευτικών, για να μην υπάρχουν ανισότητες και να μην παραμένουν άτομα για δεκαετίες σε απόσπαση ενώ συνεχίζεται η ανέλιξή τους, χωρίς ουσιαστική εμπειρία σε σχολικό περιβάλλον.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Μιχαηλίδης, το 2021, 305 εκπαιδευτικοί ήταν σε απόσπαση, ενώ έγινε επεξήγηση από εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομικών της διαφοράς μεταξύ αποσπάσεων, που αφορά την απασχόληση εκπαιδευτικών από σχολεία στο ΥΠΑΝ, και των παραχωρήσεων, όπου εκπαιδευτικοί μπορούν να υπηρετούν σε άλλα Υπουργεία και αλλού.
Ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε ότι υπήρξε και παρανομία σε κάποιες περιπτώσεις, αφού όπως είπε, σύμφωνα με νομοθεσία του 1996, απόσπαση γίνεται μόνο για σκοπούς εκπαίδευσης και της ελληνορθόδοξης θρησκείας, και ότι, αντί αυτού, υπάρχουν εκπαιδευτικοί σε άλλα Υπουργεία να γράφουν ομιλίες αλλά και σε πρεσβείες. Αναφέρθηκε σε «απόσπαση» τριών καθηγητριών ως γραμματειακό προσωπικό σε ισάριθμες πρεσβείες όπου μετατέθηκαν οι διπλωμάτες σύζυγοί τους, σημειώνοντας ότι μαζί με τον μισθό τους, λαμβάνουν και οι ίδιες επίδομα εξωτερικού, όπως και οι σύζυγοί τους.
Για το θέμα των τριών καθηγητριών, η Υπουργός Παιδείας είπε ότι αφορά σε παραχωρήσεις και ότι έγιναν μετά από αίτημα του Υπουργείου Εξωτερικών, και έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου, για «λόγους δημοσίου συμφέροντος».
Η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας, Δρ Μαρίνα Ιωάννου Χασάπη, ανέφερε ότι έχουν παραχωρήσει 27 εκπαιδευτικούς σε πρεσβείες και αλλού, όπως τα Υφυπουργεία Πολιτισμού, Έρευνας και Καινοτομίας, Πρόνοιας, την Ακαδημία Επιστημών Γραμμάτων και Τεχνών, το εκκλησιαστικό μουσείο Τάλας (2 μέρες την εβδομάδα), το Γραφείο Επιτρόπου για το Παιδί, ένα άτομο στην πρεσβεία Αθήνας ως μορφωτικό ακόλουθο, και τις τρεις περιπτώσεις που ανέφερε οι Γενικός Ελεγκτής, μεταξύ άλλων. Μέσα σε αυτά τα άτομα περιλαμβάνεται και ένας εκπαιδευτικός που είναι στην Προεδρία, για να γράφει ομιλίες για εκπαιδευτικά προγράμματα, ανέφερε.
Ο κ. Μιχαηλίδης, σημείωσε κατά τη συνεδρία της Επιτροπής, αναφερόμενος στην Έκθεση της Υπηρεσίας του για το ΥΠΑΝ, ότι το μόνο θέμα για το οποίο έχει άποψη η Υπηρεσία του είναι η αποτελεσματικότητα της χρήσης των κονδυλίων και ανέφερε ότι αυτό που παρατηρούν είναι ότι τα κονδύλια για την παιδεία αυξάνονται χωρίς να υπάρχει βελτίωση των αποτελεσμάτων της παιδείας, και αυτό σημαίνει σπατάλη πόρων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Μιχαηλίδης, το 2021, 305 εκπαιδευτικοί ήταν σε απόσπαση. Ο ίδιος ανέφερε ότι ζήτησαν και έλαβαν στοιχεία από το Υπουργείο Παιδείας για το πόσοι από αυτούς είναι σε απόσπαση για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως πέντε, 10, 20 χρόνια, και έχουν πάρει προαγωγές μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, τα οποία και εξετάζουν.
Η Υπουργός, κα Μιχαηλίδου, έκανε μια παρουσίαση της αξιολόγησης για το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, κατά την οποία ανάφερε ότι, το εκπαιδευτικό σύστημα παρέμεινε προσκολλημένο στη γνώση, χωρίς να δίνει επαρκή έμφαση στις δεξιότητες και στις ικανότητες, ότι οι εκπαιδευτικοί διδάσκουν αυτά που το Αναλυτικό Πρόγραμμα και η αξιολόγηση τους επιβάλλουν και ότι απαιτούνται δομικές αλλαγές, ώστε το εκπαιδευτικό σύστημα να καταστεί πιο αποτελεσματικό και να βελτιωθούν τα μαθησιακά αποτελέσματα σε βάθος χρόνου.
Αναφέρθηκε στις δράσεις του Υπουργείου προς αυτή την κατεύθυνση, όπως στη σύσταση 43 ομάδων εργασίας με στόχο να παραδώσουν τον Μάιο, σε πρώτη μορφή, επικαιροποιημένα αναλυτικά προγράμματα, μείωση της ύλης σε κάποια μαθήματα, επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, και αλλαγές στο σύστημα αξιολόγησης του μαθητή με σύγχρονες μορφές αξιολόγησης.
Ανέφερε ακόμη ότι από φέτος θα δώσουν έμφαση στην ανακατανομή κονδυλίων στην προσχολική εκπαίδευση, ενώ στο θέμα της βίας και παραβατικότητας, σημείωσε ότι αν δεν αρχίσουν οι δράσεις από νωρίς, δεν θα υπάρχουν καλά αποτελέσματα και ότι, να ξεκινούν δράσεις για αυτά τα θέματα όταν οι μαθητές/-τριες είναι 16 και 17 χρονών, «είναι ήδη πάρα πολύ αργά».
Σημείωσε ακόμη ότι, η ψηφιοποίηση της εκπαίδευσης συνεχίζεται.
Σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρία, η κα Μιχαηλίδου σημείωσε ότι, η χρηστή διοίκηση, οι εξοικονομήσεις σε λειτουργικά έξοδα και η άμεση διασύνδεση των πολιτικών/δράσεων του Υπουργείο με τον ετήσιο Προϋπολογισμό και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο, θα συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη του διπλού στόχου της βελτίωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων και του παράλληλου εξορθολογισμού των δαπανών της δημόσιας εκπαίδευσης. «Το Υπουργείο μας, θα παρακολουθεί με προσοχή την πορεία υλοποίησης των πολιτικών αυτών και δεν θα διστάσει να προβεί σε διορθωτικά μέτρα, όπου χρειάζεται», πρόσθεσε.
Για το θέμα των αποσπάσεων και την προσπάθεια για αντικατάσταση αποσπασμένων λειτουργών με Λειτουργούς Εκπαιδευτικού Προγραμματισμού (ΛΕΠ), ανέφερε ότι, για κάποια εκπαιδευτικά καθήκοντα απαιτείται η απόσπαση εκπαιδευτικών με μεταπτυχιακά προσόντα.
«Στόχος όλων μας είναι, οι δαπάνες για την εκπαίδευση να έχουν και τα αναμενόμενα αποτελέσματα, όπως προνοείται και στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης. Η ανακατανομή κονδυλίων και πόρων ευρύτερα και η στοχευμένη αξιοποίησή τους στη βάση τεκμηρίωσης είναι η μόνη οδός. Το Πρόγραμμα μας, το οποίο υλοποιούμε εδώ και ένα χρόνο, αυτό διασφαλίζει», ανέφερε.
Ερωτηθείσα αν υπάρχει συγκεκριμένο πλάνο από το Υπουργείο για να μειωθούν οι αποσπάσεις των εκπαιδευτικών, απάντησε καταφατικά και ανέφερε ότι υπήρξε και από τα προηγούμενα χρόνια το οποίο υλοποιήθηκε σε μικρό βαθμό. «Στη δική μας περίπτωση είμαστε σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών, ώστε να βλέπουμε σταθερή μείωση», είπε. Τόνισε ότι σε κάποιες θέσεις και για κάποια καθήκοντα επιβάλλεται να έχουν εκπαιδευτικούς αλλά για κάποια καθήκοντα διοικητικής φύσεως, «εννοείται πως θα πρέπει να υποστηριχτούμε με το κατάλληλο γραμματειακό προσωπικό από το Υπουργείο Οικονομικών και είναι γι’ αυτό που είμαστε σε μια αγαστή συνεργασία μαζί τους».
Κατά τη συνεδρία, οι εκπρόσωποι εκπαιδευτικών οργανώσεων έθεσαν την σημασία εξορθολογισμού των αποσπάσεων αλλά και το ότι είναι αναγκαία πρακτική.
Ο Γενικός Γραμματέας της ΟΛΤΕΚ, Λένος Λοΐζου, ανέφερε ότι η τεχνική εκπαίδευση είναι «ο φτωχός συγγενής» του εκπαιδευτικού συστήματος και ότι χρειάζεται περισσότερες αποσπάσεις διότι ασχολείται με εξειδικευμένα θέματα. Σημείωσε ότι αυτές οι αποσπάσεις πρέπει να γίνουν «εδώ και τώρα», αλλά και στα ΜΙΕΚ.
Ο Δημήτρης Ταλιαδώρος, Πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, σημείωσε ότι, το πρώτο που ζητούν εδώ και χρόνια είναι η θεσμοθέτηση κανονισμών για τις αποσπάσεις και τον χρόνο παραμονής σε μια θέση και διερωτήθηκε πως είναι δυνατόν κάποιος να μπορεί να παραμένει εκπαιδευτικός όταν για μια 20ετία παραμένει αποσπασμένος στο Υπουργείο. Είπε ότι παραμένουν εκεί για χρόνια, προάγονται από καθηγητές σε διευθυντές χωρίς να έχουν εμπειρία σε σχολικό περιβάλλον, ενώ την ίδια ώρα «πριμοδοτούνται» από το Υπουργείο με ψηλές αξιολογήσεις, ενώ εκπαιδευτικοί στα σχολεία που αυξάνουν τα προσόντα τους, παίρνουν χαμηλότερη αξιολόγηση.
Η Πρόεδρος της ΠΟΕΔ, Μύρια Βασιλείου ΠΟΕΔ είπε ότι και η δική τους οργάνωση θέλει να υπάρχουν διαφανή κριτήρια για αποσπάσεις και να υπάρχει εναλλαξιμότητα. Ανέφερε ακόμη, ότι η προδημοτική και ειδική εκπαίδευση δεν έχουν συμβούλους, ενώ αναφέρθηκε σε παρατυπία στην νομοθεσία καθώς, όπως ανέφερε, στις πολυθεματικές δεν συμμετέχουν συνδετικοί λειτουργοί λόγω υποστελέχωσης. Σημείωσε επίσης ότι, στις τελευταίες έρευνες αναλφαβητισμού στην Κύπρο, φαίνεται να υπάρχει μείωση από 14% σε 9%.
Σε τοποθέτησή του κατά τη συνεδρία, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άντρος Καυκαλιάς, σημείωσε ότι διαπιστώνει σύγκλιση για αδυναμίες σε ό,τι αφορά στο θέμα των αποσπάσεων, και τις παραχωρήσεις. Υπάρχει σοβαρότατο χρόνιο πρόβλημα, είπε, αναφέροντας ότι αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για κανένα για να μην δοθούν λύσεις αλλά και να μην εφαρμοστεί η νομοθεσία. Κάποιες παραχωρήσεις γίνονται κατά παράβαση της νομοθεσίας, ανέφερε. Ζήτησε όπως κατατεθεί ο κατάλογος των αποσπάσεων και των παραχωρήσεων.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, σημείωσε την πολίτικη βούληση της Υπουργού αλλά και διευθυντών του Υπουργείου και των εμπλεκομένων για εξορθολογισμό, διαφάνεια και εναλλαξιμότητα στο θέμα των αποσπάσεων. Διερωτήθηκε αν έχει πρόθεση η Κυβέρνηση να καλύψει τις θέσεις που χρειάζεται το ΥΠΑΝ, σημειώνοντας ότι είναι θέμα πολιτικών αποφάσεων.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαχαρίας Κουλίας, είπε ότι, οι αποσπάσεις στο Υπουργείο Παιδείας είναι σε μεγάλους αριθμούς, με αποτέλεσμα τα σχολεία, δημοτικά, νηπιαγωγεία και γυμνάσια, να στερούνται του εκπαιδευτικού προσωπικού. «Αίτημά μας είναι πλέον, με τη βοήθεια του Υπουργείου Οικονομικών, να στελεχωθεί το Υπουργείο Παιδείας με το δικό του προσωπικό, διότι έχει διαπιστωθεί ότι ενώ έχει ανάγκη 300 υπαλλήλους, έχει μόνο 40», είπε. Είναι πολύ χαμηλός αριθμός και πρέπει να εκπονηθεί σχέδιο να στελεχωθούν με το γραμματειακό και το διοικητικό προσωπικό που πρέπει, ούτως ώστε οι καθηγητές και οι δάσκαλοι και οι νηπιαγωγοί να επιστρέψουν στις τάξεις που είναι η δουλειά τους, πρόσθεσε. Ευελπιστούμε ότι αυτό θα γίνει το συντομότερο δυνατόν, είπε, αναφέροντας ότι μπήκε ένα χρονοδιάγραμμα και ότι ευελπιστεί ότι εντός έξι μηνών θα λυθεί αυτό το θέμα.
Χαιρέτισε ακόμη την πρωτοβουλία της Υπουργού Παιδείας να θέσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το θέμα της συμπεριφοράς του τουρκικού κράτους και τον τρόπο που μεταχειρίζονται τα σχολεία στο Ριζοκάρπασο, όπου λέχθηκε, όπως είπε, ότι λογοκρίνουν τα βιβλία, δεν επιτρέπουν να φτάσουν εκεί έγκαιρα, αφαιρούν σελίδες από μέσα και παρεμβαίνουν στον τρόπο διορισμού των εκπαιδευτικών, ενώ εδώ και σχεδόν ενάμισι με δύο χρόνια έχουν απαγορεύσει στη σχολική εφορία Ριζοκαρπάσου να επισκέπτεται τα σχολεία. Επιπλέον, ανέφερε ότι η Υπουργός υποσχέθηκε ότι ανάλογες παραστάσεις που έκανε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα κάνει και στο Συμβούλιο των Υπουργών Παιδείας της ΕΕ τον Μάρτιο.
Ο κ. Καυκαλιάς, στις δηλώσεις του είπε, μεταξύ άλλων, ότι, «πιο εκτεθειμένη είναι η Κυβέρνηση» σε ό,τι αφορά στις παραχωρήσεις εκπαιδευτικών σε άλλα Υπουργεία και υπηρεσίες, σημειώνοντας ότι ο νόμος «είναι ξεκάθαρος» και προβλέπει ότι οι παραχωρήσεις πρέπει να γίνονται για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Σημείωσε ότι έγιναν παραχωρήσεις εκπαιδευτικών οι οποίες δεν ήταν για εκπαιδευτικούς σκοπούς, ενώ η διάταξη που υπάρχει στην Νομοθεσία για ενημέρωση της Βουλής για αυτές τις παραχωρήσεις δεν εφαρμόστηκε. Απαίτηση όλων μας είναι να υπάρξουν διορθωτικές αποφάσεις, είπε ο κ. Καυκαλιάς.
Ο κ. Τρυφωνίδης, σε δηλώσεις του είπε ότι στηρίζουν την Υπουργό για την υλοποίηση των στόχων για μετάβαση σε ένα σύγχρονο, μαθητοκεντρικό και συμπεριληπτικό σχολείο. Αναφέρθηκε στον στόχο που έθεσε η ΔΗΠΑ, «ότι επιβάλλεται, άμεσα, να γίνουν δομικές αλλαγές στο Υπουργείο Παιδείας», ούτως ώστε να ενισχυθεί με διοικητικό προσωπικό για να μπορέσουν οι εκπαιδευτικοί να επιστρέψουν στις τάξεις.