Η Κύπρος από σήμερα διαθέτει νέο Προκαθήμενο της Εκκλησίας της, καθώς η Ιερά Σύνοδος που συνεδρίασε το πρωί, εξέλεξε με Χ θετικές ψήφους, τον τέως Μητροπολίτη Λεμεσού, Αθανάσιο, ως τον νέο Αρχιεπίσκοπο Νέας Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου.

Η εκλογή του Αθανασίου στον Αρχιεπισκοπικό Θώκο, συνεπάγεται αυτομάτως κήρυξη της Μητρόπολης Λεμεσού σε χηρεία, με τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κύπρου να καθορίζει τη διαδικασία εκλογής του διαδόχου. Η διαδικασία προσομοιάζει σε μεγάλο βαθμό με αυτή που ακολουθήθηκε για να οδηγηθούμε στην εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου. Τα βήματα καθορίζονται στα άρθρα 25-28 του Καταστατικού Χάρτη.

Η διαδικασία ανάδειξης του νέου Μητροπολίτη Λεμεσού

Καταρχάς, όπως ορίζει το άρθρο 25, σε περίπτωση χηρείας Μητροπόλεως, την τοποτηρητεία αναλαμβάνει ο Αρχιεπίσκοπος, πράγμα που σημαίνει ότι ο τέως Μητροπολίτης Λεμεσού, Αθανάσιος, αναλαμβάνει χρέη Τοποτηρητή.

Η τοποτηρητεία ασκείται όπως στην περίπτωση χηρείας του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, δηλαδή ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου θα έχει ως καθήκον την προσωρινή διοίκηση της Μητρόπολης, ως προς τα απολύτως απαραίτητα, ώστε να συνεχιστεί η εύρυθμη λειτουργία της, χωρίς να επιτρέπεται οποιαδήποτε μεταβολή στο καθεστώς, είτε των προσώπων, είτε των πραγμάτων.

Σύμφωνα με το άρθρο 30, υποψήφιοι για την εκλογή στον Μητροπολιτικό Θρόνο είναι όλοι οι Επίσκοποι και όσοι διαθέτουν τα προσόντα προς αρχιερατεία, τα οποία έχουν ως εξής:

Είναι άγαμοι κληρικοί (πρεσβύτεροι ή διάκονοι)Διαθέτουν πτυχίο αναγνωρισμένης Ορθόδοξης Θεολογικής ΣχολήςΔιαθέτουν δεκαετή ευδόκιμη διακονία με την ιδιότητα του κληρικού ή του μοναχούΈχουν συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας τους

Ωστόσο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις η Ιερά Σύνοδος μπορεί να δεχθεί ως εκλόγιμο, κληρικό εγνωσμένου ήθους και κύρους που δεν έχει πτυχίο Θεολογικής Σχολής.

Οι εκλογές

Στο πρώτο στάδιο της εκλογικής διαδικασίας για ανάδειξη των τριών επικρατέστερων υποψηφίων για τον Μητροπολιτικό Θρόνο (τριπρόσωπο), ψηφίζουν σε καθολική μυστική ψηφοφορία όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, 18 ετών και άνω, οι οποίοι διαμένουν μόνιμα για τουλάχιστον έναν χρόνο σε ενορία ή κοινότητα που υπάγεται στη Μητρόπολη, συμπεριλαμβανομένης και της υπαγόμενης σε αυτήν Επισκοπής, κι είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο της Μητρόπολης, τον οποίο εγκρίνει η Ιερά Σύνοδος.

Κατά τη ψηφοφορία, εφαρμόζονται όλα όσα ορίζονται για την εκλογή Αρχιεπισκόπου. Κάθε ψηφοφόρος δικαιούται να ψηφίσει έναν υποψήφιο, αναγράφοντας σε λευκό χαρτί το όνομα της προτίμησής του. Βέβαια, κατά τις πρόσφατες Αρχιεπισκοπικές Εκλογές, η πρόνοια αυτή του Καταστατικού Χάρτη είχε τροποποιηθεί, καθώς διαμορφώθηκαν ψηφοδέλτια με τους έξι υποψηφίους, γεγονός που καθιστά πιθανή την εφαρμογή της ίδιας τροποποίησης στις εκλογές για ανάδειξη του Μητροπολίτη Λεμεσού.

Σε περίπτωση αδυναμίας ενός ψηφοφόρου να ασκήσει το δικαίωμα του εκλέγειν, ο Πρόεδρος της Εφορευτικής Επιτροπής αναλαμβάνει να βοηθήσει. Μετά την ολοκλήρωση της καταμέτρησης, τα αποτελέσματα αποστέλλονται στον Τοποτηρητή.

Μετά την κατάρτιση του τριπροσώπου, η Ιερά Σύνοδος συγκαλείται από τον Πρόεδρό της εντός τριών ημερών και προβαίνει στην εκλογή νέου Μητροπολίτη.

Κατά τη διαδικασία, αλλά και για τη χειροτονία και ενθρόνιση του εκλεγέντος Μητροπολίτη, ισχύουν τα ίδια που ισχύουν για εκλογή Αρχιεπισκόπου. Η Ιερά Σύνοδος συνέρχεται, έχοντας ως ρόλο της την επικύρωση των αποτελεσμάτων και την ανάδειξη του διαδόχου του Μητροπολιτικού Θρόνου, μεταξύ των τριών προσώπων που πλειοψήφησαν. Σε περίπτωση ισοψηφίας, διενεργείται κλήρωση.

Μητροπολίτης αναδεικνύεται εκείνος που θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των μελών της Ιεράς Συνόδου. Σε περίπτωση μη επίτευξης πλειοψηφίας, επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία μεταξύ των δύο που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Μητροπολίτης αναδεικνύεται αυτός που θα λάβει την πλειοψηφία ανάμεσα στους δύο εναπομείναντες. Σε περίπτωση ισοψηφίας, διενεργείται κλήρωση.

Η ενθρόνιση του νέου Μητροπολίτη γίνεται εντός 15 ημερών από το τέλος της εκλογικής διαδικασίας.