Οι μεγαλύτερες δυσκολίες στην πορεία της ψηφιοποίησης της χώρας είναι η αλλαγή κουλτούρας και η εξεύρεση ταλέντων και επαγγελματιών, δήλωσε την Τρίτη ενώπιον της Επιτροπής Ενέργειας της Βουλής, ο Υφυπουργός ‘Έρευνας, Καινοτομίας και ψηφιακής πολιτικής Κυριάκος Κόκκινος, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι στον τόπο μας «σκοτώσαμε την επαγγελματική παιδεία».Σε συνεδρίαση για την πολιτική ψηφιοποίησης και την υλοποίησή της στην Κύπρο, ο κ. Κόκκινος είπε ότι αυτή τη στιγμή στον τομέα της πληροφορικής έχουμε έλλειψη 3.500 επαγγελματιών τονίζοντας ότι χρειάζονται ολοκληρωμένα προγράμματα “upskilling” και “reskilling”, της βελτίωσης δηλαδή των δεξιοτήτων και της επανεκπαίδευσης. Τόνισε ότι αναθεώρηση θέλει και το παιδαγωγικό μας σύστημα αλλά πρωτίστως επιβάλλεται και αλλαγή της κουλτούρας στο σπίτι για το τι θέλει το παιδί να σπουδάσει.Ο κ. Κόκκινος έκανε μια αναλυτική και λεπτομερή παρουσίαση για το τι πέτυχε το Υφυπουργείο του στους 19 μήνες από την ίδρυσή του, τονίζοντας ότι επιβάλλεται η Κύπρος να είναι ψηφιακά ώριμη, ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί.

Ανέφερε ότι έχουν γίνει πολλά αλλά ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς. Συνοπτικά μίλησε για την πλατφόρμα για τα επιδόματα του Υπουργείου Εργασίας που στήθηκε σε διάστημα μερικών εβδομάδων κατά την πανδημία, στην Πύλη Εμβολιασμού, την Πύλη του ΓεΣΥ, το Cyprus flight pass, τις εγγραφές στα σχολεία, τις ηλεκτρονικές αιτήσεις στο τμήμα πολεοδομίας και άλλα.

Ο Υφυπουργός αναφέρθηκε και στην αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων όχι μόνο από το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας αλλά και από τον «Ορίζοντα Ευρώπη» και άλλα.

Ο κ. Κόκκινος είπε ότι για τα έργα σε εξέλιξη έγινε συμφωνία με το ΗΒ για τεχνογνωσία για δημιουργία ένα portal το οποίο θα έχει μαζεμένες όλες τις υπηρεσίες και αναμένεται να είναι έτοιμο σε 12-14 μήνες.

Σύμφωνα με τον Υφυπουργό, ως το 2025 το πλάνο είναι να έχουμε 250 υπηρεσίες διαδικτυακά, 100 ως το 2022 από το portal ‘’gov.cy’’.

Ο κ. Κόκκινος είπε ότι σε ό,τι αφορά τον δείκτη DESI το 2019 η Κύπρος ήταν στην 24η θέση από  28 χώρες και εξέφρασε την ελπίδα ότι με την σωστή υλοποίηση της ψηφιακής πολιτικής, μπορούμε να πάμε στη μέση του δείκτη, δηλαδή στις θέσεις 13-16 σε 5-7 χρόνια.

Τόνισε πως το ταξίδι της ψηφιακής πολιτικής δεν έχει πισωγύρισμα και ότι «δεν τρέφουμε ψευδαισθήσεις».

Δηλώσεις Βουλευτών

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κυριάκος Χατζηγιάννης ανέφερε ότι οι προκλήσεις είναι πολλές και το στοίχημα καθολικό και τόνισε την ανάγκη να κινηθούμε γρήγορα. Είπε ακόμη ότι πρέπει να βοηθηθούν και οι ΜμΕ για την ψηφιοποίηση για να αποφεύγουν διαδικασίες γραφειοκρατίας και δυσλειτουργίας.

Ο Νίκος Σύκας του ΔΗΣΥ αναφέρθηκε στην επισήμανση του Υφυπουργού για έλλειψη επιστημονικού προσωπικού και τόνισε την ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας και εντοπισμού και των «πλέον τεμπέληδων υπαλλήλων».

Ο Κώστας Κώστα του ΑΚΕΛ είπε ότι αναμφίβολα έγιναν βήματα και εξέφρασε την ελπίδα να προχωρήσουν τα βήματα αυτά με μεγαλύτερη ταχύτητα αλλά έψεξε το γεγονός ότι έχουμε χαμηλές ταχύτητες στο διαδίκτυο, δημιουργούμε Πύλες που δεν λειτουργούν, έχουμε φακέλους που χάνονται και αιτήσεις που στέλλονται με φαξ ή ταχυδρομικώς αλλά και τηλεφωνικά κέντρα που δεν απαντούν. Ανέφερε επίσης ότι το κόστος της γραφειοκρατίας ήταν πριν 3 χρόνια γύρω στα 300 εκ.

Ο Χρύσης Παντελίδης του ΔΗΚΟ είπε ότι η πολιτική ψηφιοποίησης είναι το κύριο θεμέλιο του μελλοντικού οικοδημήματος της χώρας μας ως εκ τούτου θα πρέπει να καταβάλλουμε μια οριζόντια, συλλογική και εθνική προσπάθεια πέρα και πάνω από κομματικά όρια.

Εξέφρασε ικανοποίηση γιατί το Υφυπουργείο Έρευνας Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής έχει μελετήσει και έχει υιοθετήσει τη συνολική πρόταση του ΔΗΚΟ υπό τον τίτλο e-Cyprus και η οποία υποβλήθηκε στο Υφυπουργείο ευθύς αμέσως μετά την ίδρυσή του

Ο Ηλίας Μυριάνθους της ΕΔΕΚ μίλησε για την γραφειοκρατία και τα τηλεφωνικά συστήματα που δεν απαντούν, για την υποστελέχωση και διερωτήθηκε αν μπορεί να ενταχθεί ένας αριθμός αναφοράς με τον οποίο οι πολίτες θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να βλέπουν που βρίσκονται οι αιτήσεις τους.

Ο Σταύρος Παπαδούρης των Οικολόγων μίλησε για αξιέπαινη προσπάθεια, λέγοντας όμως ότι από την θεωρία στην πράξη υπάρχει τεράστιο χάσμα. Αναφέρθηκε ακόμη στην ανάγκη να υπάρχει σύστημα μέσω του οποίου να εντοπίζεται ποιος υπάλληλος ευθύνεται για μη διεκπεραίωση μιας εργασίας.

Ο Μιχάλης Γιακουμής της ΔΗΠΑ είπε ότι η νέα γενιά έχει ψηλά στις προτεραιότητές της την ψηφιοποίηση και ευχήθηκε όσα ακούστηκαν στην επιτροπή να μπουν σε εφαρμογή.

Η ψηφιοποίηση σε υπουργεία, υπηρεσίες και οργανισμούς

Στη συνεδρίαση τοποθετήθηκαν εκπρόσωποι υπουργείων, υπηρεσιών και θεσμών σε σχέση με τα πλάνα και τη στρατηγική τους για ψηφιοποίηση. Από πλευράς Υπουργείου Εμπορίου λέχθηκε ότι γίνεται υλοποίηση των σχεδίων χορηγιών και άλλων έργων τα οποία όμως προϋποθέτουν ότι και άλλες υπηρεσίες θα πάνε σε πιο ψηλό ψηφιακό επίπεδο. Αναφέρθηκε και στη μείωση του διοικητικού κόστους με απλές και στοχευμένες διαδικασίες.

Από πλευράς Υφυπουργείου τουρισμού λέχθηκε ότι από τα μεγαλύτερα έργα είναι το σύστημα για τις ανάγκες του προσωπικού, για τις τουριστικές επιχειρήσεις, το κοινό και τους συνεργάτες του Υφυπουργείου.

Από την ΣΕΚ λέχθηκε ότι ο χάρτης ψηφιοποίησης καθορίστηκε από το 2017 αλλά τονίστηκε ότι τα βήματα πρέπει να γίνονται με λογική και να είναι προσεκτικά και μελετημένα, με σεβασμό προς τα  άτομα που δεν έχουν κατάρτιση.

Από το Υπουργείο Παιδείας αναφέρθηκε ότι στα πολλά έργα περιλαμβάνεται η πλατφόρμα για τις ηλεκτρονικές εγγραφές. Αναφέρθηκε ότι στο Υπουργείο βρίσκονται στη διαδικασία προσφορών για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση των σχολικών μονάδων και τις ψηφιακές τάξεις σε όλες τις βαθμίδες.

Από το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας αναφέρθηκε ότι ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός των συστημάτων αποτελεί προτεραιότητα και τονίστηκε ότι ειδικά για τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας πρέπει να εφαρμοστεί ένα σχέδιο για αξιολόγηση και ιεράρχηση περιστατικών άμεσης προτεραιότητας.

Στο Υπουργείο Εργασίας λέχθηκε ότι έγιναν βήματα με τις υπηρεσίες και τις ηλεκτρονικές αιτήσεις καθώς και την πληρωμή εισφορών και αναμένεται εντός 2022 να έχουμε πολύ περισσότερες ψηφιακές υπηρεσίες

Από την Εθνική Αρχή Ηλεκτρικής Υγείας αναφέρθηκε ότι ψηφιοποιείται ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας με αρχείο προσβάσιμο με την άδεια του πολίτη. Αναφέρθηκε επίσης ότι στόχος είναι τα υφιστάμενα συστήματα πχ του ΟΚΥπΥ να είναι κάτω από μια ενιαία Πύλη.

Από πλευράς ΠΕΟ λέχθηκε ότι η  διαδικασία ψηφιοποίησης και απλούστευσης διαδικασιών είναι θετική εξέλιξη και ότι  για να έχει αξία χρειάζεται και εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού και απλών ανθρώπων και ότι η ΠΕΟ έχει τις εκπαιδευτικές δομές για να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση.

Η ΟΕΒ ανέφερε πως στεναχωρεί το γεγονός ότι στο θέμα της κατάταξης του δείκτη DESI είμαστε σε χαμηλές θέσεις και εκφράστηκε η ελπίδα να υπάρξει βελτίωση.

Από πλευράς ΟΑΥ  αναφέρθηκε ότι με την εισαγωγή του ΓεΣΥ έχουμε ηλεκτρονικό σύστημα από παρόχους και δικαιούχους, ότι φτιάχτηκε η Πύλη εμβολιασμών και ότι γίνονται σχέδια για την διαλειτουργικότητα του ΓεΣΥ με άλλα συστήματα. Αναφέρθηκε ακόμη ότι ο ΟΑΥ έχει αρκετά δεδομένα υγείας και μπορούν να αξιοποιηθούν αν ζητηθεί.

Από τον  ΟΚΥπΥ λέχθηκε ότι υπάρχουν αρκετές προκλήσεις για αναβάθμιση συστημάτων , για τους πυλώνες αναβάθμισης υποδομών σε όλα τα νοσηλευτήρια και για την συνδεσιμότητα.

Από το ΥΠΕΣ λέχθηκε πως στόχος είναι ο πολίτης να είναι κοντά στο Υπουργείο και να υπάρχει περισσότερη πληροφόρηση ειδικά σε υπηρεσίες του κτηματολογίου και της πολεοδομίας.

Ο εκπρόσωπος του ΥΠΑΜ είπε ότι η μηχανογράφηση προσωπικού και υλικού έγινε από πολύ νωρίς αλλά αφορούσε κλειστές δομές και ότι από το 2020 έγινε διασύνδεση με άλλα Υπουργεία, ανταλλαγή πληροφοριών για ΓεΣΥ,  συνεργασία με την υπηρεσία χορηγιών κλπ. Αναφορά έγινε στις απλουστευμένε διαδικασίες κατάταξης νεοσυλλέκτων και στην αποφυγή της φυγοστρατίας και στην σύνδεση με το ΚΕΠ και άρα την αποφυγή επισκέψεων σε στρατολογικά γραφεία για έκδοση πιστοποιητικών.

Από πλευράς καταναλωτών λέχθηκε πως πρέπει κάθε κρατική υπηρεσία να βελτιώσει την ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών της και έπειτα να τις ψηφιοποιήσει.

Από το Υφυπουργείο Ναυτιλίας λέχθηκε ότι σύντομα θα αρχίσει η υλοποίηση έργων ψηφιοποίησης και από το ΚΕΒΕ λέχθηκε ότι είναι σημαντική η επανεκπαίδευση προσωπικού και πρέπει αυτή η ψηφιακή ευκαιρία να αγκαλιαστεί από τις επιχειρήσεις και το ψηφιακό όραμα να είναι αναπόσπαστο μέρος κάθε πολιτικής.