Τη δημιουργία 30 νέων ή επέκταση υφιστάμενων βρεφονηπιακών σταθμών, οι οποίοι θα λειτουργούν και τις απογευματινές ώρες, ανακοίνωσε η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας Μαριλένα Ευαγγέλου την Τρίτη, κατά την παρουσίαση των πεπραγμένων του Υφυπουργείου κατά τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης Νίκου Χριστοδουλίδη και των δρομολογούμενων δράσεων και πολιτικών για το 2024.
Αναφέρθηκε επίσης στους στόχους για μείωση του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα σε 60 ημέρες, την ανταπόκριση σε πάνω από 366.000 κλήσεις από το τηλεφωνικό κέντρο της γραμμής εξυπηρέτησης 1450 και την επέκταση του θεσμού του Κοινωνικού Λειτουργού της Γειτονιάς σε παγκύπρια βάση.
Σύμφωνα με την κ. Ευαγγέλου, το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας υλοποιεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα κοινωνικής πολιτικής, με προϋπολογισμό για το 2024 ύψους 651 εκατ. ευρώ, περιλαμβανομένων των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με έμφαση στην ευημερία των οικογενειών και των παιδιών, την αποτελεσματική στήριξη των ευάλωτων ομάδων, την ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες στο κοινωνικό σύνολο, τη συμπερίληψη, την ενεργό και υγιή γήρανση και τη γρήγορη και αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών και όσων χρειάζονται την αρωγή του Κράτους.
Ξεκινώντας από την αναβάθμιση και στον εκσυγχρονισμό του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), η κ. Ευαγγέλου ανέδειξε την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων στην εξέταση αιτήσεων, τη μείωση του μέσου χρόνου εξέτασης αιτήσεων του ΕΕΕ σε 90 μέρες και τον στόχο που τέθηκε για το 2024 για περαιτέρω μείωση του χρόνου εξέτασης σε 60 ημέρες, την ενίσχυση της Ομάδας Ελέγχου για τον τερματισμό παροχών εκεί όπου εντοπίζεται κατάχρηση του συστήματος, και την ενεργοποίηση και ενσωμάτωση δικαιούχων με στόχο τον απεγκλωβισμό τους από τα επιδόματα και την ενεργοποίησή τους στο κοινωνικό σύνολο.
Αναφέρθηκε επίσης στην ψηφιοποίηση και απλοποίηση διαδικασιών και εξυπηρέτησης, επισημαίνοντας τη λειτουργία της ηλεκτρονικής αίτησης για το ΕΕΕ από τον Ιούνιο του 2023, τη λειτουργία της τηλεφωνικής εξυπηρέτησης πολιτών μέσω του τετραψήφιου αριθμού 1450 από τον Μάιο του 2023, με το τηλεφωνικό κέντρο να έχει ανταποκριθεί σε πάνω από 366.000 κλήσεις, με μέσο χρόνο αναμονής τα 30 δευτερόλεπτα και μέσο χρόνο εξυπηρέτησης τα 3 λεπτά, εκ των οποίων κλήσεων οι 195.000 αφορούν την Υπηρεσία Επιδομάτων Πρόνοιας του Υφυπουργείου.
Σημαντική εξέλιξη σύμφωνα με την κ. Ευαγγέλου αποτελεί και η προώθηση εντός του 2024 διαδραστικής εφαρμογής, η οποία θα απευθύνεται προς τους δικαιούχους κοινωνικών επιδομάτων με δυνατότητα live chat, καθώς και εφαρμογής, μετά τη χαρτογράφηση δομών, στην οποία προχώρησε το Υφυπουργείο, η οποία θα απευθύνεται στους πολίτες και θα ενημερώνει για όλες τις δομές φροντίδας στην Κύπρο.
Η Υπουργός χαρακτήρισε ως «εξαιρετικής σημασίας κοινωνική υπηρεσία» τον Κοινωνικό Λειτουργό της Γειτονιάς, ο οποίος, όπως ανέφερε, μετά την επιτυχή πιλοτική εφαρμογή του τον Απρίλιο του 2023 σε 8 δήμους και κοινότητες επεκτείνεται εντός των ημερών σε παγκύπρια βάση.
«Ο Κοινωνικός Λειτουργός της Γειτονιάς αγκαλιάστηκε από τους πολίτες, γεγονός που καταδεικνύει ότι το πρόγραμμα ανταποκρίθηκε στον σκοπό του», σημείωσε η Υφυπουργός, προσθέτοντας ότι στις 28 Μαρτίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα θέσει υπό την αιγίδα του την τελετή υπογραφής της συνεργασίας μεταξύ των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και των τοπικών αρχών.
Αναφορικά με τις πολιτικές συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, η κ. Ευαγγέλου υπογράμμισε τη δημιουργία 30 νέων ή επέκταση υφιστάμενων βρεφονηπιακών σταθμών στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι οποίοι θα λειτουργούν και κατά τις απογευματινές ώρες, με τις δύο πρώτες δημόσιες χρηματοδοτήσεις να έχουν ήδη υπογραφεί με τους Δήμους Γεροσκήπου και Δερύνειας.
Επεσήμανε επίσης τη σημασία της επέκτασης τον Ιούνιο του 2023 των δικαιούχων του συγχρηματοδοτούμενου Σχεδίου Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4 χρονών με επιδότηση μέχρι και 80% των διδάκτρων ιδιωτικών και κοινοτικών νηπιαγωγείων και βρεφονηπιακών σταθμών με κόστος 16 εκατ. ευρώ, ενώ αναφέρθηκε στην επεξεργασία νέου Σχεδίου Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4 ετών και 5 μηνών με τα ίδια κριτήρια, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή τον Σεπτέμβριο του 2024, με συνολικό κόστος 3 εκατ. ευρώ.
Στάθηκε ακόμη στην απόφαση για αύξηση κατά 5% του Επιδόματος Τέκνου, από την οποία θα επωφεληθούν περίπου 60.000 οικογένειες, με συνολικό κόστος 3,7 εκατ. ευρώ, στην ικανοποίηση του πάγιου αιτήματος της Οργάνωσης Πολυτέκνων για την ένταξη φοιτητών πολύτεκνων οικογενειών στο Επίδομα Τέκνου με την καταβολή του 50% του Επιδόματος Τέκνου συνολικού κόστους 3,3 εκατ. ευρώ, καθώς και στην απόφαση για την τροποποίηση της Νομοθεσίας, ώστε να μην λαμβάνεται υπόψη η συμβίωση για σκοπούς παροχής Επιδόματος Μονογονιού.
Εν συνεχεία, η κ. Ευαγγέλου απαρίθμησε σειρά μέτρων που αποφασίστηκαν για την οικονομική ενίσχυση οικογενειών, περιλαμβανομένων μονογονεϊκών, τρίτεκνων και πολύτεκνων, χαμηλοσυνταξιούχων, ατόμων με αναπηρίες, δικαιούχων του ΕΕΕ, γονέων, συζύγων και χήρων αγνοουμένων και πεσόντων του 1974, ενώ αναφέρθηκε στην προωθούμενη εντός των ημερών αναθεώρηση και βελτίωση του Σχεδίου Επανεγκατάστασης στις κατεχόμενες περιοχές.
Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού νομοθεσιών με επίκεντρο το παιδί, η Υφυπουργός υπογράμμισε πως βρίσκονται στο τελικό στάδιο επεξεργασίας και δημόσιας διαβούλευσης τρεις νομοθεσίες με τη διαδικασία ολοκλήρωσής τους μέχρι το φθινόπωρο, οι οποίες διέπουν την αναδοχή, την υιοθεσία και τη λειτουργία βρεφικών και παιδικών σταθμών.
Αναφερόμενη στην εν εξελίξει διαβούλευση με την Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ), η κ. Ευαγγέλου εξέφρασε αισιοδοξία «για τη δημιουργία μιας νέας, σύγχρονης Νομοθεσίας η οποία θα διέπει όλα τα ζητήματα που αφορούν τα άτομα με αναπηρίες», σημειώνοντας παράλληλα ότι τόσο η επικαιροποίηση της Εθνικής Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης για την Αναπηρία όσο και η πρώτη Εθνική Στρατηγική για τον Αυτισμό βρίσκονται σε τελικό στάδιο.
Ως ιδιαίτερα σημαντική χαρακτήρισε επίσης τη δημιουργία δύο νέων κατοικιών οικογενειακού τύπου για ενήλικα άτομα με αναπηρίες και τεσσάρων νέων ατομικών προγραμμάτων για άτομα με αυτισμό, νοητική αναπηρία και άλλες σοβαρές αναπηρίες, καθώς και την έγκριση ανέγερσης πέντε πρόσθετων κατοικιών για ενήλικα άτομα με αναπηρίες.
«Ως Κράτος οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις, αλλά και να παράσχουμε τις ευκαιρίες στα άτομα τρίτης ηλικίας οριζόντια και ολιστικά αναλαμβάνοντας όλες τις υποχρεώσεις και παρέχοντας όλες τις διευκολύνσεις, αλλά και προοπτικές για ενεργό γήρανση. Μέχρι τον καταρτισμό της Στρατηγικής οι πολιτικές και δράσεις που είναι ώριμες θα υλοποιούνται», τόνισε η Υφυπουργός, αναφέροντας ως παράδειγμα το Σχέδιο Επιδότησης Διαμονής σε Στέγες Ηλικιωμένων, το οποίο επεξεργάζεται το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας με ορίζοντα υλοποίησης εντός του έτους.
Σημείωσε επίσης ότι εντός του 2024 προγραμματίζεται αναλογιστική μελέτη με στόχο τον εξορθολογισμό της επιδοματικής πολιτικής στο σύνολό της, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις σημερινές ανάγκες και προκλήσεις, με το Υφυπουργείο Κοινωνικής να βρίσκεται σε διαδικασία χαρτογράφησης της υφιστάμενης πολιτικής και να συνεργάζεται με ομάδες εργασίας του Υπουργείου Οικονομικών, μετά το τέλος της οποίας θα εκδοθεί οδηγός κοινωνικών δικαιωμάτων του πολίτη και θα επικαιροποιηθεί μετά το εξορθολογισμό της επιδοματικής πολιτικής.
«Έχοντας αναπτύξει μερικές από τις πιο βασικές πολιτικές και δράσεις του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, αποτυπώνεται το ανθρωποκεντρικό στίγμα της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη σε μια ιδιαίτερη εποχή με πολλαπλές και σύνθετες προκλήσεις μετά από τις απανωτές κρίσεις, οικονομική, πανδημία και πόλεμοι στην ευρύτερη περιοχή και στην Ευρώπη με σοβαρές κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες, αποσκοπώντας στην αντιμετώπισή τους και στην ευημερία του ανθρώπου και κατ’ επέκταση του συνόλου, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς διακρίσεις», κατέληξε η Υφυπουργός.
Ερωτηθείσα κατά πόσο υπάρχουν πρόνοιες για τη δημιουργία κρατικών δομών φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων, η κ. Ευαγγέλου είπε ότι η πολιτική του Υφυπουργείου επικεντρώνεται στην ενίσχυση της πολιτικής επανεγκατάστασης ασυνόδευτων ανηλίκων, πρόθεση που, όπως είπε, έχει μεταφερθεί και στην αρμόδια Ευρωπαία Επίτροπο, η οποία ξεκίνησε πιλοτικό πρόγραμμα μετεγκατάστασης ενός μικρού αριθμού παιδιών, συμπληρώνοντας πως έλαβε τις ίδιες διαβεβαιώσεις και από τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά στη διάρκεια διυπουργικής σύσκεψης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Κύπρο.
Προσέθεσε ότι έχουν καταστεί πολύ πιο γρήγορες και οι διαδικασίες αναδοχής ασυνόδευτων ανηλίκων, με 190 παιδιά να βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε προγράμματα αναδοχής και άλλα 290 σε ημιανεξάρτητη διαβίωση με ανάδοχους κηδεμόνες, φιλοξενούμενα κατά βάση από συμπατριώτες τους που έχουν ήδη καθεστώς διαμονής στην Κύπρο, με στόχο τη διαμόρφωση μιας διαχειρίσιμης κατάστασης.
Σε ερώτηση για τις τελευταίες εξελίξεις ως προς το θεσμό του «κόκκινου κουμπιού», η Υφυπουργός είπε ότι αποτελεί ένα σημαντικό και ευαίσθητο μέρος της Εθνικής Στρατηγικής της Κυβέρνησης για την Τρίτη Ηλικία, για το οποίο, όπως σημείωσε, θα πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι θα λειτουργεί και στην πιο απομακρυσμένη περιοχή καθώς σε αυτό θα στηρίζονται ηλικιωμένοι σε κάθε μέρος της Κύπρου όταν θα βρίσκονται σε ανάγκη.
Συμπλήρωσε πως αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη συσκέψεις της υποεπιτροπής του κόκκινου κουμπιού του Φορέα Τρίτης Ηλικίας, με συμμετοχή του προέδρου του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας, ακαδημαϊκών και λειτουργών του Υφυπουργείου, οι οποίοι έχουν μελετήσει καλές πρακτικές από το Ισραήλ, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες, από όπου προέκυψαν και όχι και τόσο καλές πρακτικές, προσθέτοντας πως η διαδικασία βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης και σύντομα θα υπάρξουν ανακοινώσεις.
Ερωτηθείσα για τυχόν περιστατικά κατάχρησης του συστήματος παροχής του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, η κ. Ευαγγέλου είπε ότι μετά την ενίσχυση της ομάδας ελέγχου τον περασμένο Ιούλιο έγιναν, εκτός από τους αυτοματοποιημένους μηνιαίους ελέγχους, και 543 εξειδικευμένοι στοχευμένοι έλεγχοι σε περιπτώσεις υψηλού ρίσκου, από τους οποίους προέκυψαν 364 τερματισμοί, ύστερα από πλήρη διερεύνηση και αιτιολόγηση για τα ευρήματα, με την ετήσια εξοικονόμηση να ανέρχεται σε περίπου 3,1 εκατ. ευρώ.