Συνολικά 219 ιστορικά έργα τέχνης που επεστράφησαν από τα κατεχόμενα μετά από 46 χρόνια, παρουσιάζει η έκθεση “Ξαναγέννηση” που φιλοξενείται σήμερα στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης – ΣΠΕΛ,  μετά την αναβολή της τον περασμένο Μάρτιο λόγω του COVID-19.

 Η επιστροφή των έργων που φέρει την υπογραφή σπουδαίων Ελληνοκυπρίων  και Ελλήνων καλλιτεχνών έγινε στο πλαίσιο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης που συμφωνήθηκαν μεταξύ των ηγετών των δύο Κοινοτήτων.

Η ευθύνη για την υλοποίηση της διαδικασίας επιστροφής των έργων τέχνης και του αρχειακού υλικού ανατέθηκε στη Δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή για τον Πολιτισμό. Ως γνωστό, η εν λόγω Επιτροπή είχε συσταθεί το 2015 από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων, έχοντας ως κύριο στόχο την προβολή και τη διευκόλυνση της διοργάνωσης πολιτιστικών εκδηλώσεων.

Τα έργα τέχνης, στα οποία συγκαταλέγονται πολύ σημαντικά έργα Ελληνοκυπρίων και Ελλήνων καλλιτεχνών από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του ‘70, είχαν παραμείνει μετά το 1974 στα κατεχόμενα. Αργότερα εντοπίστηκαν σε σπίτια και δημόσιους χώρους στην Αμμόχωστο και διαφυλάχθηκαν από Τουρκοκυπρίους. Εξήντα επτά από τα έργα αυτά, μαζί με το οπτικοακουστικό υλικό, παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Λήδρα Πάλας στη Λευκωσία για περιορισμένο κοινό, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.  

Η έκθεση στη ΣΠΕΛ με τίτλο «ΞΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ», η οποία θα χωρίζεται σε ενότητες ανάλογα με την εικαζόμενη ή επιβεβαιωμένη προέλευση των έργων (π.χ. Δημοτική Πινακοθήκη Αμμοχώστου), φέρνει στο φως εμβληματικά έργα ιστορικών Ελληνοκυπρίων καλλιτεχνών, όπως των Γεώργιου Πολ. Γεωργίου, Γιώργου Σκοτεινού, Στέλιου Βότση, Χριστόφορου Σάββα, Ανδρέα Χαραλαμπίδη, Μιχαήλ Κκάσιαλου, Ιωάννη Κισσονέργη, Νίκου Νικολαΐδη, Ρέας Μπέιλυ, Αδαμάντιου Διαμαντή, Τηλέμαχου Κάνθου κ.ά. Παρουσιάζονται, επίσης, έργα σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών όπως των Γιάννη Τσαρούχη, Γιάννη Μόραλη, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Γιώργου Γουναρόπουλου, Φώτη Κόντογλου κ.ά.

“Μια πολύτιμη συλλογή”..

Σε δηλώσεις του ο Υπουργός Παιδείας, Πρόδρομος Προδρόμου δήλωσε μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για πολύτιμη συλλογή και ότι η Δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή για τον Πολιτισμό θα συνεχίσει την συνεργασία για να αποδοθούν σταδιακά στους δικαιούχους. 

“Τα έργα ενώ προέρχονται από ένα συγκεκριμένο τόπο την Αμμόχωστο από μόνα τους είναι μια σύνοψη της πολιτιστικής ιστορίας της καλλιτεχνικής παρουσίας στον τόπο μας. Είναι μια πολύτιμη συλλογή, ήταν ευτυχής συγκυρία ότι ήρθαν από Αμμόχωστο έργα που ήταν εκτεθειμένα στην πινακοθήκη. Μεγάλη κληρονομιά ζωγράφων και αυτούσια μια συλλογή του Βότση. Αξίζει να τα δουν όλοι οι Κύπριοι. Η επιτροπή που συστάθηκε συνεχίζει της εργασίες σας για να αποδοθούν σταδιακά στους δικαιούχους. Ταυτόχρονα είναι κάτι που το συζητήσαμε προηγουμένως έχουμε κάποια μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας και θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να ανήκουν στην κρατική πινακοθήκη. Θα πρέπει να βρούμε τον τρόπο ορισμένα έργα να τα κρατήσουμε να τα έχουμε για πάντα, αποτυπώνουν οριακές στιγμές της πολιτιστικής μας ιστορίας”. 

Η έκθεση διοργανώνεται από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, σε επιμέλεια του Δρα Γιάννη Τουμαζή, ιστορικού-θεωρητικού τέχνης και Συν-Αντιπροέδρου της Τεχνικής Επιτροπής για τον Πολιτισμό, ο οποίος διεξήγαγε τη σχετική έρευνα, φέρνοντας εις πέρας την πρώτη διαδικασία ταυτοποίησης των έργων.

• Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα λειτουργεί σημείο συλλογής πληροφοριών από το κοινό για περαιτέρω εμπλουτισμό της έρευνας και του ιστορικού των έργων.

• Σχετικές παρουσιάσεις και ξεναγήσεις θα ανακοινώνονται.Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη.

Δε θα πραγματοποιηθούν εγκαίνια. Η επαναλειτουργία του χώρου θα διέπεται από τα μέτρα που προβλέπονται στα υγειονομικά πρωτόκολλα του Υπουργείου Υγείας.

Ωράριο Λειτουργίας Πινακοθήκης:

• Τρίτη-Παρασκευή: 10:00 – 18:00
• Σάββατο: 11:00 – 19:00
• Κυριακή & Δευτέρα: Κλειστή