Την πεποίθηση πως εντός του 2023 είναι δυνατόν να εντοπιστούν μεγάλοι χώροι ταφής αγνοουμένων, εκφράζει το μέλος της ε/κ πλευράς στη ΔΕΑ, Λεωνίδης Παντελίδης, επισημαίνοντας πως «έχουμε σχετικά καλές πληροφορίες για 2-3 περιπτώσεις, ίσως και παραπάνω, και αν είμαστε πραγματικά ακριβείς στις πληροφορίες, θα κάνουν διαφορά στους αριθμούς».
“Τα καταφέρνουμε συνεχώς και λίγο καλύτερα και ελπίζω ότι το 2023 θα είμαστε πιο αποτελεσματικοί στον εντοπισμό περισσότερων ατόμων”, είπε ο κ. Παντελίδης σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ερωτηθείς για την πορεία του έργου της ΔΕΑ. Ανέφερε πως το 2022 έγιναν από τα συνεργεία της Επιτροπής 63 ανασκαφές σε σύγκριση με 79 το 2021 και 65 το 2020.
“Έχουν εντοπιστεί οστά 19 ατόμων σε σύγκριση με 17 το 2021 και 10 το 2020″, είπε ο κ. Παντελίδης, υπογραμμίζοντας πως έχει βελτιωθεί σημαντικά το ποσοστό ακρίβειας. Δηλαδή, εξήγησε,” έχουμε εντοπίσει οστά σε 9 από τις 63 ανασκαφές που έχουμε κάνει, με ποσοστό ακρίβειας 14,3%. Το 2021 το ποσοστό αυτό ήταν 5%, είχαμε 4 ανασκαφές με οστά και 3 το 2020 με ποσοστό ακρίβειας 4,6%”.
“Άρα υπάρχει βελτίωση στις πληροφορίες που επηρεάζουν τον βαθμό ακρίβειας. Οι αριθμοί δεν έχουν αυξηθεί σημαντικά διότι βρίσκαμε λίγα άτομα σε κάθε ανασκαφή. Ο μεγαλύτερος αριθμός ατόμων που βρήκαμε σε τάφο ήταν τέσσερα άτομα σε δυο-τρεις περιπτώσεις. Όμως συνειδητά δεν παραμελούμε τις περιπτώσεις όπου μπορεί να είναι ένα ή δυο τα άτομα και πολλές φορές κάνουμε προσπάθειες ξανά και ξανά που να αφορούν ένα άτομο. Έχουμε αρκετές τέτοιες περιπτώσεις”, πρόσθεσε ο κ. Παντελίδης.
Τόνισε πως παράλληλα με το ποσοστό ακρίβειας πρέπει να αυξηθεί και ο αριθμός των ατόμων που εντοπίζονται. “Και ο τρόπος να γίνει αυτό με το να εντοπίσουμε μεγάλους χώρους ταφής”, είπε.
Ανέφερε πως “όσο μπορούμε και σκάβουμε είμαστε ικανοποιημένοι διότι σημαίνει ότι μπορούμε και εντοπίζουμε. Όμως θα θέλαμε να βρίσκουμε πιο πολλά άτομα, ακόμα μας υπολείπονται πάρα πολλοί αγνοούμενοι, οι οικογένειες περιμένουν και όσο και να δουλεύουμε εντατικά με επτά συνεργεία που διαθέτουμε πάντα δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είναι ικανοποιητικοί οι ρυθμοί που εντοπίζουμε και επιστρέφουμε οστά”.
Πρόσθεσε πως “μέσα στο 2023 ευελπιστούμε ότι θα εντοπίσουμε μερικούς μεγάλους τάφους, διότι έχουμε σχετικά καλές πληροφορίες για 2-3 περιπτώσεις ίσως και παραπάνω, που αν είμαστε πραγματικά ακριβείς στις πληροφορίες θα κάνουν διαφορά στους αριθμούς. Είμαστε πιο βέβαιοι σήμερα ότι για ορισμένες ανασκαφές που είναι στο πρόγραμμα είναι καλές οι πληροφορίες”.
Συνεχίζοντας, ο κ. Παντελίδης εξέφρασε την ελπίδα ότι, «μέσα στο 2023 θα έχουμε και μια σημαντική βελτίωση των αριθμών που θα αντανακλά τη μεγαλύτερη ακρίβεια την οποία πετυχαίνουμε στον εντοπισμό των χώρων διότι θα επιχειρήσουμε και για ορισμένες από τις μεγάλες περιπτώσεις που ξέρουμε ότι είναι πολλοί άνθρωποι σε ένα χώρο, ως αποτέλεσμα περισυλλογών για παράδειγμα”.
Σημείωσε πως αυτή την περίοδο τα συνεργεία εργάζονται στην Κερύνεια, στην Πάφο, στη Γύψου, στο Κάρμι, στην Άσσια, στο Δίκωμο, στη Μύρτου και στην Αγία Ειρήνη.
Ελπίζουμε να κάνουμε ανασκαφές στον Στρόβολο το 2023 και έχουμε και 10 στρατιωτικές περιοχές στα κατεχόμενα όπως κάνουμε κάθε χρόνο. Έχει σημαντικές στρατιωτικές περιοχές που έχουμε ζητήσει να γίνουν ανασκαφές, αλλά ακόμα δεν έχουμε απάντηση, πρόσθεσε.
Σε ό,τι αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, είπε πως με την πάροδο του χρόνοι “οι μάρτυρες χάνονται, οι οικογένειες χάνονται, τα σημεία που μας ενδιαφέρουν αλλοιώνονται λόγω οικιστικής δραστηριότητας, οδοποιητικής δραστηριότητας, γεωργικών εργασιών, για πάρα πολλούς λόγους”.
“Έχουμε το πρόβλημα ότι βρίσκουμε πολλές φορές λίγα οστά διότι οι τάφοι δεν είναι όπως ήταν στην αρχική τους κατάσταση. Κάποιες από τις ταφές ήταν επιφανειακές και έχουν διαταραχθεί ακόμα και με γεωργικές εργασίες κ.ο.κ. Τα προβλήματα είναι πολλά αλλά πληροφορίες υπάρχουν”, ανέφερε.
Επεσήμανε πως τίθεται θέμα βελτίωσης της ακρίβειας και εξήγησε πως όσο περισσότερες είναι οι πληροφορίες “βοηθούν να επικεντρωθούμε πιο συγκεκριμένα στο σωστό σημείο». Πληροφορίες, είπε, «υπάρχουν και από το παρελθόν και πιο πρόσφατες, αλλά πάντα όταν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες βοηθούν. Άρα εγώ πάντοτε ενθαρρύνω τον κόσμο εάν ξέρει κάτι να μας πει διότι σε συνδυασμό με άλλα πράγματα που ξέρουμε μπορεί να μας βοηθήσει να εντοπίσουμε το ακριβές σημείο”.
Ο κ. Παντελίδης είπε επίσης πως υπάρχει συνεργασία με τον Ερυθρό Σταυρό, ο οποίος αρκετά συχνά στέλνει στην Κύπρο επιστήμονες και άλλους αρμόδιους από διάφορες χώρες για να δουν πώς λειτουργεί το πρόγραμμα της ΔΕΑ.