Την 1η Μαΐου θα ξεκινήσει η εφαρμογή του σχεδίου ανοικοδόμησης των 43 προσφυγικών πολυκατοικιών ενημέρωσε ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, την Επιτροπή Προσφύγων της Βουλής την Παρασκευή.

Ο Υπουργός ενημέρωσε τους Βουλευτές ότι αναμένεται το ζήτημα να πάει στο Υπουργικό Συμβούλιο την ερχόμενη βδομάδα και από 1η Μαΐου να αρχίσει η εφαρμογή του. Στο μεσοδιάστημα, είπε, θα γίνουν όλες οι προετοιμασίες που απαιτούνται για να μπορέσει να ξεκινήσει ομαλά η διαδικασία από την 1η Μαΐου, όπως η ενημέρωση των τοπικών αρχών, η ανάρτηση ερωταπαντήσεων ηλεκτρονικά, θα ετοιμαστούν τα σχετικά έντυπα, ενώ θα ενημερωθούν και οι ενδιαφερόμενοι και θα κληθούν να υποβάλουν το ενδιαφέρον τους.

Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα αφορά άμεσα 43 προσφυγικές πολυκατοικίες που το Τμήμα Πολεοδομίας έκρινε ως ακατάλληλες και αναμένεται να κατεδαφιστούν ή να επιδιορθωθούν, ενώ σταδιακά θα ακολουθηθεί η ίδια διαδικασία και για τις υπόλοιπες προσφυγικές πολυκατοικίες.

Ο Υπουργός ενημέρωσε ότι έχουν ήδη βρεθεί τα τεμάχια για τις νέες πολυκατοικίες, οι οποίες θα είναι των 16 διαμερισμάτων, αντί των 9 ή 12 που ήταν οι περισσότερες προσφυγικές πολυκατοικίες μέχρι τώρα.

Σημείωσε επίσης ότι θα υπάρξει διαφοροποίηση των δικαιούχων σε τρεις κατηγορίες: η πρώτη αφορά πρόσφυγες πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς, που ήταν οι αρχικοί δικαιούχοι των διαμερισμάτων. Η δεύτερη κατηγορία αφορά μεταγενέστερους αγοραστές που είναι πρόσφυγες που έτυχαν και άλλης βοήθειας και η τρίτη κατηγορία μεταγενέστεροι αγοραστές που δεν είναι πρόσφυγες.

Επιπλέον, ανέφερε ότι για τις πολυκατοικίες που θα κατεδαφιστούν θα δοθεί στους ένοικους επίδομα ενοικίου για 24 μήνες, για προσωρινή μετεγκατάσταση, ενώ για όσους το διαμέρισμα τους θα τύχει επιδιόρθωσης, αν χρειάζεται να μετακινηθούν, θα δοθεί επίδομα 12 μηνών ή λιγότερο αν ολοκληρωθούν οι εργασίες νωρίτερα. Διευκρίνισε ότι αν κάποιοι επιλέξουν να μείνουν σε συγγενικά πρόσωπα θα πάρουν ένα μειωμένο ποσό ως επίδομα. Δεν έδωσε στη δημοσιότητα το ύψος του ποσού που θα δοθεί, καθώς αναμένεται διαβούλευση με το Υπουργείο Οικονομικών για το θέμα.

Ο Υπουργός έδωσε συγχαρητήρια στο Τμήμα Πολεοδομίας, γιατί δούλεψε εντατικά και Σαββατοκύριακα για επίλυση των προβλημάτων για να προχωρήσει άμεσα το ζήτημα.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της Επιτροπής, ανέφερε ότι το όραμα του ΑΚΕΛ είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό το οποίο παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση, καθώς επιθυμεί την επαναφορά της προσφυγικής στεγαστικής πολιτικής που το κράτος χτίζει και παραχωρεί κατοικίες στις πιο ευάλωτες ομάδες του προσφυγικού κόσμου. Ωστόσο, είπε, «έχουμε ξεκαθαρίσει και στον Υπουργό Εσωτερικών ότι εμείς θα είμαστε, όπως ήμασταν και τα προηγούμενα χρόνια υπεύθυνοι και εποικοδομητικοί».

Σημείωσε ότι μόνο το ΑΚΕΛ έστειλε γραπτώς προτάσεις και εισηγήσεις για το θέμα, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν γίνει δεκτές και έχουν ενταχθεί στο συγκεκριμένο σχέδιο. «Ο στόχος μας ήταν και είναι αυτό το σχέδιο να είναι ελκυστικό και να είναι λειτουργικό. Να μην προκύψουν προβλήματα που να είναι ανυπέρβλητα και να μη λειτουργήσει το σχέδιο», είπε.

Θέλουμε επίσης, πρόσθεσε, «να διασφαλίσουμε ότι κανένας από τους πρόσφυγες που μένουν σε αυτές τις πολυκατοικίες δεν θα επιβαρυνθεί με επιπλέον κόστος», σημειώνοντας ότι υιοθετήθηκε η πρόταση τους για μεγαλύτερες πολυκατοικίες για μείωση του κόστους και το επίδομα σε όσους επιλέξουν να μείνουν σε συγγενικά πρόσωπα για να μην εκτοξευτεί η αγορά ενοικίων.

Σημείωσε ότι η Επιτροπή Προσφύγων θα παρακολουθεί την εξέλιξη των εργασιών.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Γιώργος Κάρουλλας εξέφρασε την ικανοποίηση του, αφού φαίνεται να προχωρά το μείζον θέμα για τις πολυκατοικίες και ρώτησε κατά πόσο οι πόροι για το σχέδιο είναι εξασφαλισμένοι. Μιλώντας γενικότερα για την προσφυγική πολιτική, ο κ. Κάρουλλας σημείωσε επίσης ότι πρέπει να μηχανογραφηθούν οι αιτήσεις της Μέριμνας και του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, να υπάρχει διασύνδεση των υπηρεσιών, ενώ πρότεινε και εμπλοκή του ΚΟΑΓ και το ζήτημα της αντιπαροχής στους συνοικισμούς για στέγαση νεαρών ζευγαριών.

Η Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν, βουλευτής του ΔΗΣΥ, σχολιάζοντας την προσφυγική πολιτική από το 1975 και μετά, η οποία, όπως είπε, εστιάστηκε κυρίως στα στεγαστικά θέματα, είπε ότι δημιουργήθηκαν πρόσφυγες πολλών ταχυτήτων και σήμερα βλέπουμε τα προβλήματα που προκύπτουν από αυτό. Ζήτησε να μπουν όλα στο τραπέζι από την αρχή για να αλλάξει εντελώς η πολιτική και να δίνεται βάση στις ανάγκες του κάθε πρόσφυγα. Σχολίασε ότι το σχέδιο για τις πολυκατοικίες ακούγεται «ωραίο και φιλόδοξο» και ζήτησε ενημέρωση για το τι χειρισμού θα τύχει η κάθε κατηγορία που ανέφερε ο Υπουργός.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστόφιας, μιλώντας στην επιτροπή, επικρότησε τις προσπάθειες του Υπουργού, αναφέροντας ότι «αυτό που έλειπε τα τελευταία χρόνια είναι η πολιτική βούληση».  Σημείωσε ωστόσο ότι όλα θα κριθούν εκ του αποτελέσματος. Ρώτησε τον Υπουργό κατά πόσο θα γίνει εκ νέου έλεγχος των 43 πολυκατοικιών και σε ποιο στάδιο βρίσκεται και αν αυτό θα καθυστερήσει το χρονοδιάγραμμα που έχει δώσεις. Επιπλέον, ρώτησε αν έγινε πρόνοια για ενεργειακή αναβάθμιση των πολυκατοικιών που θα επιδιορθωθούν.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, έδωσε συγχαρητήρια στον Υπουργό «που αντιλήφθηκε πολύ γρήγορα και σωστά την ανάγκη για συνεργασία με τη Βουλή», σε αντίθεση με άλλους συναδέλφους του, όπως είπε. Σημείωσε ότι χρειάζεται να κατατεθεί στη Βουλή η έκθεση που έγινε για τις πολυκατοικίες, ενώ πρέπει να κατατεθεί και το σχέδιο με χρονοδιαγράμματα, όταν ολοκληρωθεί η διαβούλευση με το Υπουργείο Οικονομικών. Επιπλέον, ρώτησε κατά πόσο λήφθηκε υπόψη ο χρόνος που θα περάσει, καθώς πολυκατοικίες που όταν έγινε ο έλεγχος ήταν σε καλή κατάσταση, μετά από 5-6 χρόνια μπορεί να μην είναι.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, ρώτησε αν υπάρχει το κονδύλι και οι πιστώσεις για να υλοποιηθεί το σχέδιο. Ζήτησε να εμπλακούν οι τοπικές αρχές για να κηρυχθούν κατεδαφιστέες οι πολυκατοικίες και ζήτησε να αυξηθεί ο συντελεστής δόμησης για να δοθεί η δυνατότητα να στεγαστούν κι άλλα ζευγάρια. Πίστωσε τον Υπουργό για την άμεση αντίδρασή του για το θέμα, ενώ ζήτησε την εμπλοκή και του ΚΟΑΓ.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου ανέφερε ότι με τα χρόνια ο αριθμός των προσφύγων έχει πολλαπλασιαστεί και οι πρόσφυγες χωρίστηκαν σε πολλές ταχύτητες. Ζήτησε να εξεταστούν πολιτικές που μπορεί να βοηθήσουν τον περισσότερο κόσμο, παρόλο που μπορεί να βοηθήθηκε στο παρελθόν. Ζήτησε επίσης να χαλαρώσουν τα εισοδηματικά κριτήρια, καθώς τα σχέδια αφορούν «άτομα που δεν έχουν κάτι να κληρονομήσουν από τους γονείς τους για να το εκμεταλλευτούν άμεσα».

Πρότεινε όπως άτομα που έλαβαν στο παρελθόν μικρή οικονομική βοήθεια και σήμερα αποκλείονται από τα διάφορα σχέδια επιδότησης ενοικίου ή στεγαστικής βοήθειας για τους πρόσφυγες, να δικαιούνται να ενταχθούν και να αφαιρείται η βοήθεια που ήδη έλαβαν. Ζήτησε επίσης να απαγορευτεί η πώληση ή ενοικίαση προσφυγικών κατοικιών σε μη Κύπριους ή αιτητές ασύλου, καθώς «χτίστηκαν για τους πρόσφυγες και κάποιοι το εκμεταλλεύονται». Ο κ. Ιωάννου ρώτησε επίσης αν υπάρχουν κονδύλια από την ΕΕ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τους Κύπριους πρόσφυγες.

Απαντώντας στις ερωτήσεις των Βουλευτών, ο Υπουργός ανέφερε ότι έχει ήδη βγει ενδεικτικό προσχέδιο μιας τυπικής πολυκατοικίας και έχουν εντοπιστεί οι χώροι που θα ανοικοδομηθούν οι νέες πολυκατοικίες. Είπε επίσης ότι οι μελετητές θα αξιολογούν ξανά τις πολυκατοικίες, ενώ οι τοπικές αρχές θα εμπλακούν για να εκκενώσουν άμεσα τις πολυκατοικίες που θα κατεδαφιστούν.

Σημείωσε ότι υπάρχουν οι απαραίτητες πιστώσεις και αναμένεται έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών. Παρόλο που θα απαιτηθούν πολλά λεφτά στην αρχή, είπε, στο τέλος θα υπάρξουν εξοικονομήσεις, καθώς οι ιδιοκτήτες των νέων διαμερισμάτων θα υπογράφουν ότι δεν φέρει υποχρέωση το κράτος να τα συντηρεί στο μέλλον, με αποτέλεσμα να μειωθεί σταδιακά το κονδύλι για τις αναδομήσεις.