Η Ολομέλεια της Βουλής τροποποίησε τον νόμο περί Σχολικών Εφορειών, ώστε να συνάδει με το νέο πλαίσιο λειτουργίας των δήμων στη βάση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ).

Υπέρ ψήφισαν 39 Bουλευτές ενώ υπήρξαν και δύο αποχές. Κατά τη συζήτηση μέλη της Βουλής στηλίτευσαν την καθυστέρηση από την εκτελεστική εξουσία στη νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος ενόψει επερχόμενων εκλογών τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ εξέφρασαν προβληματισμό για πιθανά ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν με βάση τη νέα ρύθμιση.

Το νομοσχέδιο προνοεί τη σύσταση και λειτουργία μίας σχολικής εφορίας σε κάθε έναν από τους 20 δήμους ο οποίος ιδρύεται στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΤΑ δυνάμει των διατάξεων του περί Δήμων Νόμου, μέχρι τη λήξη της καθορισθείσας μεταβατικής περιόδου το έτος 2029, κατά το οποίο οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες που έχουν σήμερα οι σχολικές εφορίες θα μεταφερθούν στους δήμους. Προνοείται ακόμα συνένωση σχολικών εφοριών.

Επίσης προβλέπεται οι εκλογές για την ανάδειξη των μελών των σχολικών εφοριών το έτος 2024 να διενεργηθούν την ίδια ημερομηνία που θα διενεργηθούν οι εκλογές σε επίπεδο ΤΑ.

Εισάγονται επίσης νομοθετικές ρυθμίσεις αναφορικά με τη διαδοχή των υφιστάμενων και υπό συνένωση σχολικών εφοριών από τις νεοσύστατες σχολικές εφορίες, την κινητή και ακίνητη ιδιοκτησία που ανήκει στα σχολεία δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης και την κατοχύρωση του προσωπικού των υπό συνένωση σχολικών εφοριών.

Ο νόμος προβλέπει μεταξύ άλλων αύξηση του αριθμού των μελών των νεοσύστατων σχολικών εφοριών στην αρμοδιότητα των οποίων εμπίπτουν πέραν των πενήντα σχολικών μονάδων, ώστε δέκα μέλη να εκλέγονται και πέντε μέλη να ορίζονται από το οικείο δημοτικό συμβούλιο μεταξύ των μελών του.

Προβλέπει επίσης εισαγωγή προνοιών, ώστε, κατά το δυνατόν, η επιλογή των μελών με τα οποία ο οικείος δήμος θα μετέχει στη νεοσύστατη σχολική εφορία να γίνεται από το οικείο δημοτικό συμβούλιο με αναλογική εκπροσώπηση των συνδυασμών αυτοτελών κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων, αλλά και εκπροσώπηση των δημοτικών διαμερισμάτων που τον συναποτελούν, σύμφωνα με τον αριθμό εκλογέων σε έκαστο δημοτικό διαμέρισμα.

Εκ μέρους του ΔΗΣΥ ο Βουλευτής Νίκος Σύκας υπενθύμισε ότι η μεταρρύθμιση της ΤΑ ήταν μέρος των μεγάλων μεταρρυθμίσεων της προηγούμενης διακυβέρνησης αλλά και αποτέλεσμα της συναίνεσης και σοβαρότητας από όλα τα μέλη της Επιτροπής Εσωτερικών. Αναγνώρισε ότι υπήρξε καθυστέρηση στο θέμα των Σχολικών Εφορειών και είπε ότι έγιναν προσπάθειες να βρεθούν λύσεις για να παραμείνουν οι Εφορείες στο ίδιο νομικό καθεστώς, αλλά ηγέρθησαν θέματα αντισυνταγματικότητας.

Σημείωσε ότι η θέση του ΔΗΣΥ ήταν η άμεση μεταρρύθμιση και όχι να υπάρξει μεταβατική περίοδος. Εξέφρασε την άποψη ότι η νομοθεσία αυτή μπορεί να ταυτιστεί με τη νομοθεσία των δήμων και δημιουργεί μια σαφήνεια, ενώ είναι προπομπός για το 2029.

Ο Βουλευτής ΑΚΕΛ και Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών Άριστος Δαμιανού είπε ότι αν η Επιτροπή Εσωτερικών δεν απευθυνόταν επανειλημμένα στα συναρμόδια Υπουργεία Παιδείας και Εσωτερικών, στις 9 Ιουνίου 2024 θα γίνονταν οι εκλογές χωρίς να υπάρχει σαφές νομικό πλαίσιο για τις Εφορείες και μίλησε για ευθύνες της προηγούμενης Κυβέρνησης. Ανέφερε ότι η νομοθεσία που ψηφίζεται είναι μια νομοθεσία ανάγκης όχι η ιδανική.

Ωστόσο, όπως είπε, παρά τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν, πανευρωπαϊκά αλλά και στη Λατινική Αμερική η προσέγγιση που υπάρχει είναι οι Εφορείες να περιέρχονται στην τοπική αυτοδιοίκηση για μια ολοκληρωμένη και ολιστική προσέγγιση. Αυτή η πρόθεση υπήρχε στη νομοθεσία, ανέφερε, αλλά έλειπε το πως θα γίνει αυτό. Με το νόμο που ψηφίζεται, πρόσθεσε, υπάρχουν ρυθμίσεις που δίνουν κατεύθυνση για τη γεωγραφική εκπροσώπηση και πολιτική και κοινωνική εκπροσώπηση. Ο κ. Δαμιανού συμπλήρωσε ότι ο νόμος ίσως αντιμετωπίσει δυσκολίες και έφερε το παράδειγμα των κληροδοτημάτων πολλών εκατομμυρίων που υπάρχουν σε Εφορείες, ωστόσο, ανέφερε ότι θα παρακολουθούν την εφαρμογή του.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου σημείωσε την μεγάλη καθυστέρηση που υπήρξε από την προηγούμενη κυβέρνηση σε σχέση με τη νομοθεσία για τις Σχολικές Εφορείες, γεγονός που οδήγησε την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών να διαπιστώσει ότι υπήρχαν κενά στη νομοθεσία και ότι θα γίνονταν  οι εκλογές χωρίς το κατάλληλο νομικό υπόβαθρο.  Είπε επίσης ότι είχαν αρχικά ταχθεί εναντίον της ένταξης των Εφορειών στους Δήμους και μετά από διαβουλεύσεις κατέληξαν ότι ήταν ανέφικτο να περάσουν στα χέρια των δήμων αυτή την περίοδο. Σημείωσε ότι η ένταξή τους ανεστάλη μέχρι το 2029.

Παράλληλα ο κ. Λεωνίδου είπε ότι ο συγκεκριμένος νόμους θα έχει προβλήματα αφού ουσιαστικά καταργούνται οι 30 Σχολικές Εφορείες που βρίσκονται στους δήμους και δημιουργούνται 20 Σχολικές Εφορείες.  Προέβλεψε ακόμα ότι θα δημιουργηθεί νομικό ζήτημα με τα κληροδοτήματα. Ωστόσο όπως είπε, το ΔΗΚΟ αποφάσισε να ψηφίσει το νόμο παρά τα προβλήματα ώστε να προχωρήσει η εκλογή.

Ο Βουλευτής ΔΗΚΟ και Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας Παύλος Μυλωνάς επεσήμανε ότι υπάρχουν πάμπλουτες αλλά και φτωχές Εφορείες, οι οποίες είναι εντεταλμένες να υπηρετούν τις σχολικές μονάδες και είναι ανάγκη να βρεθεί η χρυσή τομή αλλά και άνθρωποι που θα κάνουν σωστά τη δουλειά τους.

Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος σημείωσε δεν είχε ληφθεί καμιά πρόνοια που αφορούσε τις Σχολικές Εφορείες στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αυτό αναδείχθηκε από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών. Ανέφερε ότι οι Σχολικές Εφορείες έχουν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στην εκπαίδευση και συντήρηση εγκαταστάσεων και τα μέλη τους πρέπει να είναι επικεντρωμένα σε αυτή την αποστολή. Όπως είπε, η ΕΔΕΚ κατέθεσε πρόταση ώστε όλα τα μέλη να εκλέγονται απευθείας από τους ψηφοφόρους και ο αριθμός να είναι ανάλογος με τον αριθμό των σχολικών μονάδων που έχει να διαχειριστεί.

Ωστόσο όπως είπε, έγινε τελικά ένας συμβιβασμός και η ΕΔΕΚ θα στηρίξει το νομοσχέδιο. Παρόλα αυτά, εξέφρασε τη διαφωνία του με την ένταξη των Σχολικών Εφορειών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και σημείωσε ότι θα πρέπει να παραμείνουν αυτόνομες εκφράζοντας την άποψη ότι το αντίθετο θα οδηγήσει σε οπισθοδρόμηση όσον αφορά τις αρμοδιότητές τους Εξέφρασε την ελπίδα η Βουλή να αναθεωρήσει κάποια στιγμή τη συγκεκριμένη πρόνοια του νόμου.

Στη δική του παρέμβαση, ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων Μαρίνος Μουσιούττας ανέφερε ότι η νομοθεσία αυτή ήρθε ετεροχρονισμένα και ότι έπρεπε να γίνει αυτή η τροποποίηση ενόψει της μεταβατικής περιόδου μέχρι το 2029.

Σημείωσε ότι η Επιτροπή Εσωτερικών επέφερε διαφοροποίηση ώστε να εκλέγονται δέκα σχολικοί Έφοροι στους τρεις μεγάλους δήμους και πέντε να προέρχονται από τα δημοτικά συμβούλια.