Άρθρο του Μαρίνου Κυναιγείρου, MRICS, Πρόεδρος Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών
Ο πονοκέφαλος του ενοικίου μεγαλώνει όσο αυξάνονται οι πληθωριστικές πιέσεις και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συμπιέζεται. Σε μια εποχή, που τα πάντα ακριβαίνουν, βλέπουμε ότι το όλο θέμα γίνεται αντικείμενο συζήτησης όχι μόνο ανάμεσα στον φοιτητόκοσμο και στις οικογένειες των παιδιών, που σπεύδουν στα αστικά κέντρα για να σπουδάσουν, αλλά και ευρύτερα στην κοινωνία των πολιτών. Η αύξηση των δανειστικών επιτοκίων, αλλά και τα νέα δεδομένα που φαίνεται να δημιουργούνται στο φλέγον θέμα του μειωμένου ΦΠΑ 5% για απόκτηση κύριας κατοικίας αναμένεται ότι θα ωθήσουν ακόμη περισσότερο κόσμο στην επιλογή του ενοικίου. Σε αρκετές περιοχές παρατηρούμε ότι τα ενοίκια βρίσκονται ήδη σε υψηλά επίπεδα, ενώ σε άλλες ακολουθώντας τις επιταγές του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης διαγράφουν ανοδική πορεία.
Η ζήτηση για ενοίκιο έχει αυξηθεί και από την έλευση στην Κύπρο ανθρώπων από την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, οι οποίοι έσπευσαν στη χώρα μας μετά την έναρξη του πολέμου, όπως επίσης και από εργαζόμενους από τρίτες χώρες οι οποίοι εργοδοτούνται σε διεθνείς εταιρείες με παρουσία στην Κύπρο και κυρίως στη Λεμεσό.
Δεδομένου ότι η στέγαση είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, το οποίο αργά ή γρήγορα απασχολεί όλους, το ερώτημα που πλανάται είναι με ποιο τρόπο θα μειωθούν, τελικά, οι τιμές των ενοικίων.
Η εύκολη απάντηση είναι η αύξηση της προσφοράς. Να χτιστούν με απλά λόγια περισσότερα ακίνητα, τα οποία να «ισοφαρίσουν» κάποια στιγμή τη ζήτηση που υπάρχει και η αγορά να αυτορυθμιστεί με αποτέλεσμα να μειωθούν οι τιμές.
Η αύξηση όμως της προσφοράς μπορεί να επιτευχθεί και με άλλους τρόπους και νέες πρακτικές, οι οποίες να «ξεκλειδώνουν» τις ανησυχίες ιδιοκτητών ακινήτων, που κάηκαν στο χυλό και φυσάνε το γιαούρτι. Γι’ αυτόν το λόγο κι εμείς ως Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών εισηγούμαστε να εισαχθούν εργαλεία τα οποία θα διασκεδάζουν τις ανησυχίες αυτών που έχουν ενοικιάσει τα ακίνητά τους σε κακούς ενοικιαστές, οι οποίοι τους άφησαν εκτεθειμένους χωρίς να καταβάλλουν τα ενοίκια ενώ πολλές είναι οι περιπτώσεις που οι ενοικιαστές προκαλούν ζημιές στα ακίνητα. Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο χρήζει, κατά την άποψή μας, επαναξιολόγησης και αναθεώρησης καθώς δεν προστατεύει αποτελεσματικά τους ιδιοκτήτες και δεν τους διασφαλίζει την είσπραξη των ενοικίων που τους οφείλονται.
Υπό αυτό το πρίσμα εισηγούμαστε επίσης και τη δημιουργία μητρώου προβληματικών ενοικιαστών. Ένα εργαλείο, που σαν ιδέα προσεγγίζει αυτήν του Συστήματος Άρτεμις, το οποίο έχουν στη διάθεσή τους τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας και λαμβάνουν πληροφόρηση για τους δανειολήπτες. Πως θα λειτουργεί στην περίπτωση των ενοικιαστών; Το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών θα έχει τη διαχείριση του μητρώου και θα μπορούν να αποκτούν πρόσβαση όλα τα μέλη του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, δηλαδή οι επαγγελματίες εγγεγραμμένοι Κτηματομεσίτες. Σ’ αυτό θα περιλαμβάνονται όσοι ενοικιαστές έχουν εναντίον τους καταδικαστική απόφαση από δικαστήριο για μη τήρηση των συμφωνηθέντων στο πλαίσιο συμφωνίας ενοικίου. Έτσι θα μπορούν οι νόμιμοι κτηματομεσίτες να λαμβάνουν γνώση και να διαχειρίζονται τυχόν πελάτες με «βεβαρημένο ιστορικό» στην ενοικίαση ακινήτων. Με τη δημιουργία του Μητρώου, οι επενδυτές θα ανακτήσουν την εμπιστοσύνη τους στον τομέα και θα επενδύσουν εκ νέου.
Η ενδυνάμωση της νομοθεσίας και η δημιουργία του Μητρώου σε συνάρτηση με την αύξηση της προσφοράς ακινήτων η κατάσταση στην αγορά θα βελτιωθεί και σταδιακά οι τιμές θα εξομαλυνθούν.