Την πρώτη θέση ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ κατέχει η Κύπρος στο θέμα της απορρόφησης Ευρωπαϊκών κονδυλίων, σύμφωνα με την Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της ΕΕ για το 2020. Το ποσοστό απορρόφησης κονδυλίων ανέρχεται στο 75% με τον μέσο όρο της ΕΕ να βρίσκεται στο 62%. Τα θετικά αποτελέσματα της Έκθεσης παρουσίασε σήμερα σε κοινή συνεδρία των τριών Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Ελέγχου, Οικονομικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων ο εκπρόσωπος της Κύπρου στο Σώμα, Λάζαρος Λαζάρου. Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία των τριών Επιτροπών, ο κ. Λαζάρου, είπε πως η Κύπρος στα θέματα απορρόφησης μέχρι και την 31η Σεπτεμβρίου 2021 είναι πρώτη με ποσοστό 75% σε σύγκριση με το 62% απορρόφησης που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ. Όπως είπε, υπολείπονται ακόμη 2,5 χρόνια για να απορροφηθεί το υπόλοιπο 25% καθώς η προγραμματική περίοδος απορρόφησης 2014-2020 ολοκληρώνεται στις 31η Δεκεμβρίου 2023. Ερωτηθείς αν υπάρχουν προβλήματα στον τρόπο απορρόφησης κονδυλίων στην Κύπρο, είπε πως δεν έχουν διαπιστώσει συγκεκριμένα προβλήματα ως Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι έλεγχοι ωστόσο που κάνουν δεν αφορούν τα κράτη μέλη της ΕΕ αλλά το σύνολο του προϋπολογισμού της ΕΕ και διαχρονικά στους ελέγχους που έχουν κάνει για την Κύπρο δεν έχουν διαπιστώσει οποιαδήποτε σοβαρά προβλήματα.
Ερωτηθείς αν το Συνέδριο ελέγχει τη διαχείριση των κονδυλίων που διοχετεύονται στα κατεχόμενα καθώς από το 2006 μέχρι σήμερα έχουν φτάσει στο ψευδοκράτος 591 εκ. ευρώ, ο κ. Λαζάρου είπε πως φέτος το Συνέδριο έχει ελέγξει μια πράξη που έχει γίνει στα κατεχόμενα και δεν έχει διαπιστώσει οποιοδήποτε σφάλμα. Εξήγησε πως ο έλεγχος που διενεργεί το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι δειγματοληπτικός και εξετάζουν κατά πόσον οι πληρωμές γίνονται σωστά. Επίσης, είπε, πριν κάποια χρόνια το Συνέδριο είχε κάνει μια έκθεση αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας της οικονομικής βοήθειας προς τα κατεχόμενα.Ο κ. Λαζάρου σημείωσε ότι, από το 2004 μέχρι και το 2020 η Κύπρος είχε συνολική συνεισφορά στον προϋπολογισμό της ΕΕ 3,1 δις – ενώ έλαβε συνολικά 3,4 δις από όλους τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς της ΕΕ – έχοντας έτσι συνολικά καθαρά έσοδα ύψους 328 εκ. ευρώ. Για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 η Κύπρος λαμβάνει κονδύλια ύψους 2,7 δις σε επιχορηγήσεις και 200 εκ. σε δάνεια.
Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Ο κ. Λάζαρου ανέφερε ότι ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανερχόταν στο 55% μέχρι το τέλος του 2020 ενώ η Κύπρος αντίστοιχα είχε απορροφήσει το 57%. Μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2021, η Κύπρος έχει κατορθώσει να επιτύχει ένα ποσοστό απορρόφησης της τάξεως του 75%, σε σχέση με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο 62%, και κατατάσσεται στην πρώτη θέση μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Άννα Ζαβού Χριστοφόρου επιβεβαίωσε τα εξαιρετικά αποτελέσματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και ανέφερε πως πέραν της απορρόφησης, το ποσοστό σφάλματος της Κυπριακής Δημοκρατίας ανέρχεται στο 0,13% για τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά επενδυτικά ταμεία και 0% για τα ταμεία εσωτερικών υποθέσεων. Το όριο σφάλματος της ΕΕ, όπως εξήγησε, ανέρχεται στο 2%. Ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης Θεοδόσης Τσιόλας είπε πως πρέπει σήμερα Εκτελεστική εξουσία και Δημόσια Υπηρεσία να νιώθει περήφανη γιατί έχει επιτευχθεί μια πρωτιά στην απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων στην ΕΕ. Σημείωσε ότι είναι επίσης πολύ σημαντικό να τονιστεί πως δεν υπήρχαν οποιαδήποτε ευρήματα σε σχέση με τη διαχείριση αυτών των κονδυλίων από τις δημόσιες αρχές της Δημοκρατίας, κάτι που είναι πολύ ενθαρρυντικό. Ο Βουλευτής Ονούφριος Κουλλά του ΔΗΣΥ είπε ότι αισθανόμαστε περήφανοι γιατί για άλλη μια χρονιά η Κύπρος είναι πρώτη και με διαφορά στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων και ορθά συμμορφούμενη με τους αυστηρούς κανόνες της ΕΕ. Ο Βουλευτής Χρίστος Χριστοφίδης του ΑΚΕΛ δήλωσε ότι τα αποτελέσματα για την απορρόφηση ικανοποιούν, ωστόσο προκύπτει από τη συζήτηση ερώτημα για το γεγονός πως μεταξύ 2014-2020 η Κυπριακή Δημοκρατία πήρε 117, 62 εκ ευρώ για το μεταναστευτικό και όχι 100 εκ όπως είπαν αξιωματούχοι και δεν απαντήθηκε που έχουν πάει αυτά τα χρήματα και έχουμε αδυναμίες σε υποδομές και διαχείριση αιτήσεων.
Επίσης θέμα έθεσε για το γεγονός ότι η ενώ ΕΕ συνήψε συμφωνία με Τουρκία και πλήρωσε πέραν των 6 δισ. ευρώ για το μεταναστευτικό, δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας και κάλεσε τον ΠτΔ να απαντήσει τι προτίθεται να πράξει για αυτό. Ο κ. Χριστοφίδης είπε επίσης ότι ερώτημα προκύπτει και για την Ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τους υδάτινους πόρους σε μια περιοχή που πλήττεται από ανομβρία και άνοδο της θερμοκρασίας. Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ αναφέρθηκε και στην ειδική ομάδα του Ελεγκτικού συνεδρίου που εξέδωσε ειδική ανακοίνωση υπεράσπισης του θεσμού του Γενικού Ελεγκτή στην Κύπρο και αυτό, είπε, δείχνει διαφορά νοοτροπίας και κουλτούρας την ίδια ώρα που οι έλεγχοι στην Κύπρο ενοχλούν. Ανέφερε επίσης ότι πρέπει να απλοποιηθούν οι δαιδαλώδεις διαδικασίες χρηματοδότησης από την ΕΕ ειδικά για τους αγρότες μας. Σε δηλώσεις του ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης, είπε πως για το Κόμμα του η διαφάνεια, ο έλεγχος και η χρηστή διοίκηση είναι αναγκαία θεμέλια για ένα σύγχρονο, ευνομούμενο, ευρωπαϊκό κράτος και εξέφρασε ικανοποίησή για το γεγονός ότι οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνουν σε αυτές τις αρχές και στο Ελεγκτικό Συνέδριο ιδιαιτέρως βαρύνουσα σημασία. Η Κύπρος, δυστυχώς, όπως είπε, τα τελευταία χρόνια πρωταγωνιστεί αρνητικά σε αυτό τον τομέα, τόσο με πολλά φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς, όσο και με προσπάθειες της κυβέρνησης για παρακώλυση του έργου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Ανδρέας Αποστόλου από την ΕΔΕΚ είπε ότι ερώτημα τίθεται για το ποσό των 591,6 εκ που λαμβάνει το ψευδοκράτος ως απευθείας χρηματοδότηση από την ΕΕ και υπενθύμισε την θέση του κόμματός του και στο Εθνικό Συμβούλιο όπως αυτή η χρηματοδότηση προς το ψευδοκράτος διακοπεί ως μέτρο άσκησης πιέσεων για τις προκλήσεις της Τουρκίας.