Σε επενδυτική κατηγορία έθεσε ο οίκος Moody’s την κυπριακή οικονομία, την οποία αναβάθμισε, κατά δύο βαθμίδες, στο Baa2, από Ba1, διαφοροποιώντας παράλληλα τις προοπτικές της σε σταθερές, από θετικές.

Ο Moody’s ήταν ο μόνος από τους μεγάλους οίκους που διατηρούσε ακόμη την Κύπρο σε μη επενδυτική κατηγορία. Μετά την αναβάθμιση αυτή, και οι τέσσερις μεγάλοι οίκοι (Fitch, Standard and Poor’s, Moody’s, DBRS) διατηρούν την κυπριακή οικονομία στην ίδια κατηγορία αξιολόγησης (δεύτερη βαθμίδα της επενδυτικής κατηγορίας).

Ταυτόχρονα, ο Moody’s έχει επίσης αναβαθμίσει τις αξιολογήσεις του προγράμματος μεσοπρόθεσμων ομολόγων (MTN) της χώρας σε (P)Baa2 από (P)Ba1.

Η αναβάθμιση της αξιολόγησης της Κύπρου κατά δύο βαθμίδες σε Baa2, από Ba1, σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, «αντικατοπτρίζει την ευρεία βάση διατήρησης της βελτίωσης στο πιστωτικό της προφίλ λόγω των προηγούμενων και συνεχιζόμενων οικονομικών, δημοσιονομικών και τραπεζικών μεταρρυθμίσεων».

Προσθέτει ότι σημαντικές ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις, σε συνδυασμό με την εφαρμογή περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του NextGenerationEU (NGEU) στηρίζουν τις σταθερές μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης.

Ο Moody’s αναφέρει ότι η δημοσιονομική ισχύς έχει επίσης βελτιωθεί σημαντικά και οι οικονομικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πανδημίας διέκοψαν μόνο προσωρινά τη μείωση της επιβάρυνσης του χρέους, με τον οίκο να αναμένει ότι αυτή η μείωση θα συνεχιστεί κατά τα επόμενα χρόνια.

Αναφορικά με τις σταθερές προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, ο οίκος αναφέρει πως αυτές εξισορροπούν τις θετικές πιστωτικές τάσεις έναντι των υπόλοιπων προκλήσεων.

Οι προκλήσεις αυτές, σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, «περιλαμβάνουν δυνητικά βραδύτερη πρόοδο στην υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων» που σχετίζονται με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου σε σχέση με τις εκτιμήσεις του Moody’s, «τους εναπομείναντες κινδύνους που σχετίζονται με το τραπεζικό σύστημα, οι οποίοι θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη θετική οικονομική και δημοσιονομική δυναμική», και τους κινδύνους για την κλιματική αλλαγή στους οποίους είναι εκτεθειμένη η Κύπρος και οι οποίοι «θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ανάπτυξη περισσότερο» από ότι εκτιμά ο οίκος σήμερα.

Ανάπτυξη 2,3% το 2023 και 2,8% το 2024, μείωση χρέους

Ο Moody’s αναμένει ότι η κυπριακή οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2,3% το 2023 και κατά 2,8% το 2024.

Επιπλέον, αναμένει ότι η Κύπρος θα αναπτυχθεί κατά μέσο όρο κατά 3,2% κατά την περίοδο 2025 – 2027, στο πλαίσιο σημαντικών εν εξελίξει έργων άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ), καθώς και επενδύσεων στο πλαίσιο του NextGenerationEU.

Ο οίκος αναμένει ότι οι αρχές θα παραμείνουν προσηλωμένες στη δημοσιονομική πειθαρχία και προβλέπει δημοσιονομικό πλεόνασμα 1,6% του ΑΕΠ τόσο για το 2023 όσο και για το 2024 και κατά μέσο όρο πλεόνασμα περίπου 1% την περίοδο 2025-27.

«Η σταθερή μεσοπρόθεσμη ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ, τα διατηρούμενα δημοσιονομικά πλεονάσματα και η ανάληψη μέρους του σημαντικού ταμειακού αποθέματος ασφαλείας θα οδηγήσουν σε ταχεία μείωση του χρέους προς το ΑΕΠ», υπογραμμίζει.

Ο Moody’s αναμένει ότι το δημόσιο χρέος έναντι του ΑΕΠ θα μειωθεί,  από 86,5% το 2022, σε 74,0% το 2024 και κάτω από το 60% το 2027.

«Παρά τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τη σχετική σημαντική αύξηση του κόστους χρηματοδότησης», αναμένει ότι την περίοδο 2023-27 οι δείκτες οικονομικής προσιτότητας του χρέους της Κύπρου θα παραμείνουν ισχυροί, με τις πληρωμές τόκων σε σχέση με τα έσοδα να βρίσκονται κοντά στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Αναφέρει επίσης ότι η Κύπρος δεν έχει ανεξόφλητα ομόλογα με κυμαινόμενο επιτόκιο, δεν έχει χρέος σε ξένο νόμισμα, διατηρεί πολύ χαμηλό ποσοστό βραχυπρόθεσμου χρέους, ενώ η μέση διάρκεια ωρίμανσης χρέους είναι μακροπρόθεσμη, στα 7,5 έτη, σύμφωνα με στοιχεία τέλος Αυγούστου 2023.

Επιπλέον, αναφέρει το ταμειακό απόθεμα ασφαλείας, το οποίο συσσωρεύτηκε κυρίως κατά τη διάρκεια του 2020, όταν τα επιτόκια βρίσκονταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, επιτρέπει στην Κυβέρνηση υψηλό βαθμό ευελιξίας στη στρατηγική χρηματοδότησής της.

Παράγοντες νέας αναβάθμισης

Αναφορικά με τους παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση των αξιολογήσεων, ο Moody’s αναφέρει ότι «ανοδικές πιέσεις στην αξιολόγηση» θα ασκήσουν οι προοπτικές ταχύτερης από την αναμενόμενη βελτίωσης των δημοσιονομικών μεγεθών και του χρέους.

« Η ιδιαίτερα υψηλή απορρόφηση των κονδυλίων της ΕΕ και η αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, ιδίως στους τομείς του δικαστικού συστήματος και του ελέγχου της διαφθοράς, θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές», προσθέτει ο Moody’s.

Αναφέρει επίσης ότι η περαιτέρω μείωση της έκθεσης του κράτους στους κινδύνους του τραπεζικού τομέα, μέσω μιας συνεχιζόμενης, διατηρήσιμης απομόχλευσης του τομέα σε συνδυασμό με μια περαιτέρω βελτίωση της εσωτερικής ισχύος των κυπριακών τραπεζών θα ήταν επίσης πιστωτικά θετική.

Παράγοντες υποβάθμισης

Αναφορικά με τους παράγοντες για μια ενδεχόμενη υποβάθμιση, ο αμερικανικός οίκος αναφέρει πως μια υποβάθμιση θα προερχόταν από τις σημαντικά ασθενέστερες οικονομικές επιδόσεις από αυτές που αναμένει σήμερα.

Μια διαρκής, ουσιαστική επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της Κυβέρνησης που θα οδηγούσε σε αλματώδη αύξηση της επιβάρυνσης του χρέους και σε ουσιαστική αποδυνάμωση των δεικτών χρέους θα ήταν επίσης αρνητική για την πιστοληπτική ικανότητα, αναφέρει και προσθέτει πως αρνητική θα ήταν επίσης μια ουσιαστική αύξηση των κινδύνων του τραπεζικού τομέα.

Τραπεζικός τομέας

Ο Moody’s αναφέρει ότι ο τραπεζικός τομέας συνεχίζει να ενισχύεται λόγω της μείωσης της μόχλευσης και της βελτίωσης του πιστωτικού προφίλ των κυπριακών τραπεζών.

«Ένα υγιέστερο τραπεζικό σύστημα μειώνει τους σχετικούς κινδύνους ενδεχόμενων υποχρεώσεων για το κράτος και οι υγιέστερες τράπεζες είναι σε καλύτερη θέση να στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη», προσθέτει.

Αναφέρει ότι η μείωση της μόχλευσης και η βελτίωση των δεικτών ρευστότητας και κεφαλαίου έχουν ενισχύσει το πιστωτικό προφίλ των κυπριακών τραπεζών, ενώ η κερδοφορία τους «έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία τρίμηνα, καλύπτοντας το χάσμα με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές τράπεζες».

Ο Moody’s αναμένει ότι η περαιτέρω, σταδιακή απομόχλευση του τραπεζικού συστήματος και η βελτίωση της ρευστότητας και των κεφαλαιακών δεικτών θα διατηρηθούν τα επόμενα δύο χρόνια.

Η ποιότητα του ενεργητικού των κυπριακών τραπεζών έχει επίσης βελτιωθεί σημαντικά αναφέρει ο Moody’s, ο οποίος αναμένει περαιτέρω, αλλά πιο σταδιακή βελτίωση κατά τα επόμενα δύο χρόνια.

Προσθέτει ότι ο συνδυασμός της εξυγίανσης και των πωλήσεων προβληματικών δανείων έχει μειώσει σημαντικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των κυπριακών τραπεζών.