Του Νικόλα Ζαννέττου
Πολλά λέγονται και γράφονται στην Κύπρο και την Ελλάδα αναφορικά με την επικείμενη αλλαγή στην ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Πόσο επηρεάζει την Κύπρο και τα εθνικά μας ζητήματα; Είναι καλύτερα με τον Τραμπ ή τον Μπάιντεν;
Είναι σαφές πως η αλλαγή στο πηδάλιο της ισχυρότερης χώρας στον κόσμο αφορά και επηρεάζει ολόκληρο τον κόσμο. Από την άλλη όμως, η διαχρονικότητα της πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών για το θέμα της Κύπρου, ήταν προϊόν επεξεργασίας από τους τεχνοκράτες του State Department. Την τελευταία δεκαετία οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Κυπριακής Δημοκρατίας, αναβαθμίστηκαν και συνεχίζουν να αναβαθμίζονται. Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και την κυπριακή ΑΟΖ, η εμπλοκή αμερικανικών εταιρειών σε αυτά τα έργα, έφερε την περιοχή στο επίκεντρο του αμερικανικού ενδιαφέροντος. Για πρώτη φορά η Κύπρος δεν ήταν μόνο το κυπριακό πρόβλημα για την Ουάσιγκτον με αποτέλεσμα να παρατηρήσουμε μια σειρά από πρωτοβουλίες που έφεραν την περαιτέρω αναβάθμιση των διμερών σχέσεων τα τελευταία χρόνια.
Για τις σχέσεις του Αμερικανού Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν γράφτηκαν πάρα πολλά. Ωστόσο επί των ημερών του ήταν που υπογράφηκε το μνημόνιο συναντίληψης στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, το νομοσχέδιο για την Ανατολική Μεσόγειο αλλά και έγινε το πρώτο βήμα σε ότι αφορά την άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων προς την Κύπρο. Επί Ομπάμα-Μπάιντεν δε, έγιναν τα πρώτα μικρά βήματα συνεργασίας στον τομέα των υδρογονανθράκων που επέτρεψαν τις εξελίξεις που παρατηρήσαμε στη συνέχεια.
Οι «υποσχέσεις» του Τζίμι Κάρτερ
Αξίζει να πάμε πίσω στο χρόνο το 1976. Τότε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος όταν εξελέγη στις ΗΠΑ ο Τζίμυ Κάρτερ, έκλεισε τα σχολεία και έδωσε οδηγία να παίξουν οι καμπάνες των εκκλησιών. Πανηγυρίζαμε εξαιτίας των υποσχέσεων που είχε δώσει στο ελληνικό λόμπι ο Κάρτερ ότι θα συμβάλει για την επίλυση του κυπριακού και την εκδίωξη του αττίλα.
Εν τέλει η πρώτη κίνηση του κ. Κάρτερ τότε ήταν να τροχοδρομήσει την άρση του εμπάργκο όπλων που επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ στην Άγκυρα με αφορμή την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974.
Το σχόλιο του Νίκου Χριστοδουλίδη
Σχόλιο επί του θέματος ζητήσαμε και από τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος μίλησε αποκλειστικά στο AlphaNews.live. Τα όσα ανέφερε για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η αμερικανική εξωτερική πολιτική είναι πολύ χαρακτηριστικά.
«Όντως οι εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, το ποιος θα είναι ο ηγέτης των Ηνωμένων Πολιτειών επηρεάζει όλο τον κόσμο. Απ’ εκεί και πέρα οι Ηνωμένες Πολιτείες αν δούμε διαχρονικά ειδικότερα στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, η γραφειοκρατία του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών διαδραματίζει καθοριστικότατο ρόλο. Δηλαδή ναι με μια αλλαγή στο επίπεδο του Προέδρου, του Υπουργού Εξωτερικών, ενδεχομένως να δούμε αλλαγές στις προτεραιότητες αλλά θεωρώ ότι το γενικότερο πλαίσιο λειτουργίας ή υλοποίηση αυτής της πολιτικής το οποίο διαχρονικά βλέπει τα αμερικανικά συμφέροντα είναι από τη γραφειοκρατία του State Department. Aπ΄εκεί και πέρα, υπάρχουν και κάποια άλλα δεδομένα. Αντιλαμβάνεστε ότι η ανάληψη της εξουσίας από τον νέο Πρόεδρο στις 20 Ιανουαρίου το 2021 και ενδεχόμενα θα γίνουν οι διορισμοί των Υπουργών, πολλοί από τους διορισμούς που αφορούν και το Υπουργείο Εξωτερικών ενδεχόμενα να χρειαστεί και μια περίοδο έξι μηνών με ένα χρόνο για να γίνουν αυτοί οι διορισμοί. Αντιλαμβάνεστε ότι ο ρόλος της γραφειοκρατίας συνεχίζει, η εξωτερική πολιτική συνεχίζεται. Υπάρχει και μια άλλη διάσταση που θεωρώ ότι επειδή ήταν τόσο κοντά οι δύο Υποψήφιοι δεν το έχουμε σχολιάσει αρκετά και σχετίζεται με την εξωτερική πολιτική. Είναι ο ρόλος του Κογκρέσου, ο ρόλος της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων. Στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, διεθνείς συμφωνίες, χρηματοδότηση, διορισμοί και επικύρωση διορισμών, όλα περνούν από τη Γερουσία. Να θυμίσω για παράδειγμα το EastMed Act κάτι που αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία και την περιοχή, ξεκίνησε από τη Γερουσία. Άρα είναι σημαντικό να δούμε και τα αποτελέσματα εκεί, που οι Δημοκρατικοί ανέμεναν ότι θα έχουν την πλειοψηφία στη Γερουσία, φαίνεται ότι αυτό δεν επιτυγχάνεται ενώ στη Βουλή φαίνεται να μειώνεται η δυναμική τους. Τα λέω γιατί ως μια τρίτη χώρα που φυσικά και ενδιαφερόμαστε για την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών είναι σημαντικό να υπάρχει αυτή η προσέγγιση και η σχέση με τα δύο κόμματα», ανέφερε χαρακτηριστικά.