Η Κύπρος αποφασίζει, η Ελλάδα συμπαρίσταται στο κυπριακό; Οι δύο χώρες αποφασίζουν από κοινού; Συνεχίζουν την εξωτερική πολιτική τους όπως χαράχθηκε τα τελευταία χρόνια σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επίπεδο τριμερών συνεργασιών και με έμφαση στη σημασία της αναβάθμισης των σχέσεων τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες;

Η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη έχει σημαισιολογική αλλά και ουσιαστική σημασία καθώς η αλλαγή στο πηδάλιο της ελλαδικής ηγεσίας έρχεται σε μια στιγμή που πλανώνται σημαντικά ερωτήματα και που έπονται σημαντικές εξελίξεις στο επίπεδο του κυπριακού, των ενεργειακών και της διπλωματίας ευρύτερα.

Τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν πως όλα κινούνται προς την επανέναρξη μιας διεθνούς διάσκεψης για το κυπριακό. Κάποιοι ισχυρίζονται μάλιστα πως θα είναι η τελευταία ευκαιρία για λύση με στόχο την ομοσπονδία. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς το βάρος που θα έχει αυτή η νέα προσπάθεια, η οποία εν πολλοίς είναι αποτέλεσμα της ασφυκτικής πίεσης που ασκεί τους τελευταίους μήνες η Άγκυρα με τις ενέργειες της στην κυπριακή ΑΟΖ.

Στον προηγούμενο γύρο συνομιλιών για το κυπριακό, ο οποίος τερματίστηκε με ναυάγιο τον Ιούλιο του 2017 στο ελβετικό θέρετρο Κραν Μοντάνα, η ελλαδική πλευρά διαδραμάτισε εξαιρετικής σημασίας ρόλο. Η εμπλοκή του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στις διεθνείς διασκέψεις της Γενεύης και του Κραν Μοντάνα, αλλά και σε όλες τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις που έγιναν, υπήρξε καταλυτική. Στη Λευκωσία λένε πως χωρίς τον Νίκο Κοτζιά, δεν θα φτάναμε στο σημείο ο Γενικός Γραμματέας να εισαγάγει στο πλαίσιο του την ανάγκη κατάργησης των αναχρονιστικών εγγυήσεων και της αποχώρησης του τουρκικού στρατού. Άλλοι τον επέκριναν ότι με παρεμβάσεις του είχε πολλές φορές οδηγήσει κοντά σε ναυάγιο τις συζητήσεις. Υπήρξαν επίσης στιγμές ασυνεννοησίας. Συνεπώς, θα πρέπει να παρθούν αποφάσεις να υπάρξει η ανάλογη συνεννόηση και προώθηση των πολιτικών αυτών όσο πιο έγκαιρα γίνεται. 

Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη έρχεται σε μια χρονική συγκυρία που η Τουρκία κλιμακώνει την ένταση σε θάλασσα και ξηρά, είτε με τις παράνομες γεωτρήσεις της και την παρουσία πολεμικών πλοίων στις θάλασσες της Κύπρου, είτε με τα σχέδια της για το άνοιγμα της περίκλειστης Αμμοχώστου.

Αθήνα και Λευκωσία οφείλουν να επανασχεδιάσουν την στρατηγική τους, να βρουν φόρμουλες υλοποίησης της και να επαναδιατυπώσουν την προσέγγιση τους στα εθνικά θέματα. Τα δεδομένα αλλάζουν συνεχώς και η Άγκυρα δείχνει να είναι πάντα ένα βήμα μπροστά.

• Ποια η επόμενη ημέρα των τριμερών συνεργασιών; Ποιες θα πρέπει τελικά να είναι οι προσδοκίες από αυτές τις συνεργασίες;
• Πώς αντιμετωπίζεται η νέα περίεργη από κάθε άποψη προσέγγιση της ρωσικής διπλωματίας έναντι της Κύπρου;
• Πώς η προσέγγιση με τις ΗΠΑ γίνεται πιο ουσιαστική;
• Πώς Αθήνα και Λευκωσία θα προστατεύσουν τα συμφέροντα τους εντός της ΕΕ σε κορυφαία ζητήματα όπως το μεταναστευτικό;