Του Νικόλα Ζαννέττου
Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ τα τελευταία 24ωρα. Από τη μια, τα πολύ θετικά νέα που έφερε η γεώτρηση στο τεμάχιο 6 και τον στόχο Καλυψώ, με την ΕΝΙ να εκτιμά ότι οι ποσότητες φυσικού αερίου κυμαίνονται από 6-8 τρισεκατομμύρια πόδια και από την άλλη η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν που εμποδίζει την εξέλιξη των ενεργειακών σχεδιασμών στο τεμάχιο 3 της ΑΟΖ.
Ο επικεφαλής της ΕΝΙ μιλώντας σε ενεργειακό συνέδριο στο Κάιρο, παρουσιάστηκε έκπληκτος από τη συμπεριφορά της Τουρκίας στο τεμάχιο 3, λέγοντας ότι μέχρι τώρα η εταιρεία πραγματοποιούσε κανονικά τις γεωτρήσεις της χωρίς κανένα πρόβλημα. Ανακοίνωσε πως οι ποσότητες φυσικού αερίου στην Καλυψώ ανέρχονται από 6-8 τρισεκατομμύρια πόδια φυσικού αερίου χωρίς να αποκλείεται να είναι και περισσότερες. Η τελική απάντηση θα δοθεί μετά την επιβεβαιωτική γεώτρηση που θα γίνει σε κατοπινό χρόνο.
Στη Λευκωσία οι ανακοινώσεις αυτές δημιουργούν ευφορία. Ο πρώην εκτελεστικός Πρόεδρος της Κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων, Χαράλαμπος Έλληνας, ανέφερε ότι αυτές οι ποσότητες σε συνδυασμό με τα επιβεβαιωμένα 4,5 τρισεκατομμύρια πόδια φυσικού αερίου στην Αφροδίτη, ανοίγουν πλέον το δρόμο για τη δημιουργία ενός χερσαίου τερματικού υγροποίησης. Οι ποσότητες αυτές είπε επιτρέπουν την ανέγερση ενός τερματικού 2-3 τρένων, φτάνει βεβαίως να βρεθούν και οι αγοραστές αυτών των ποσοτήτων. Η άλλη επιλογή είναι η σύνδεση του κοιτάσματος Καλυψώ με τις υποδομές του υπερκοιτάσματος Ζορ της Αιγύπτου το οποίο και πάλι διαχειρίζεται η ιταλική εταιρεία ΕΝΙ. Καταλαβαίνει επίσης κανείς ότι σε περίπτωση που η γεώτρηση της ΕΧΧΟΝ Mobil τον ερχόμενο Οκτώβριο, προσθέσει περαιτέρω ποσότητες, τότε η λύση του τερματικού ενδεχομένως να αποτελεί την καλύτερη επιλογή.
Την ίδια ώρα η προειδοποίηση του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν προς “όσους ξεπερνούν τα όρια σε Αιγαίο και Κύπρο”, δείχνει ότι η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη επί του παρόντος να σταματήσει τις προκλήσεις της. Η NAVTEX που εκδόθηθκε λήγει στις 22 Φεβρουαρίου και το τρυπάνι της ΕΝΙ συνεχίζει να παρεμποδίζεται από τουρκικά πλοία. Οι μέχρι τώρα χλιαρές παρεμβάσεις από ξένους εταίρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν φαίνεται να έχουν αποτέλεσμα και το τρυπάνι θα πρέπει να μετακινηθεί στο Μαρόκο αρχές Μαρτίου.
Ειδικοί τονίζουν πως εάν υπάρξει τελικά αναβολή της γεώτρησης, θα δημιουργηθεί ένα αρνητικό προηγούμενο στην κυπριακή ΑΟΖ και θα στείλει το μήνυμα ότι οι όποιοι ενεργειακοί σχεδιασμοί τελούν υπό την εκάστοτε συμπεριφορά της Τουρκίας με την Κυπριακή Δημοκρατία να αδυνατεί να κάνει κουμάντο στα νερά της. Είναι για αυτό τονίζουν που η Λευκωσία θα πρέπει να πράξει ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να διασφαλίσει την πραγματοποίηση της γεώτρησης.
Πανεπιστημιακοί αναφέρουν ότι η Τουρκία περνά πλέον σε έμπρακτη αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Προειδοποιούν μάλιστα ότι μετά την παρεμπόδιση της γεώτρησης της εταιρείας ΕΝΙ, δεν θα πρέπει να αποκλείεται το επόμενο διάστημα να δούμε την Άγκυρα να στέλνει στις κυπριακές θάλασσες το δικό της γεωτρύπανο.