Του Νικόλα Ζαννέττου
Εξαιρετικής σημασίας για τις ευρωτουρκικές σχέσεις θεωρείται η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα στη Βάρνα της Βουλγαρίας. Στο δείπνο εργασίας, απέναντι στον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν θα βρεθούν ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλτ Τουσκ, ο Πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο Πρωθυπουργός της Προεδρεύουσας Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοβ.
Μπορεί οι τουρκικές αντιδράσεις επί των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που προηγήθηκε να μιλούσαν για «απαράδεκτες εκφράσεις», ωστόσο η Άγκυρα κατέβασε στη συνέχεια τους τόνους, με τα τουρκικά ΜΜΕ μιλάνε για ευκαιρία δημιουργίας ενός νέου μομέντουμ στις ευρωτουρκικές σχέσεις.
Η Λευκωσία αναμένει με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της Συνόδου, καθώς ο Ντόναλτ Τουσκ θα βρίσκεται εκεί έχοντας ανά χείρας τα ξεκάθαρα και αυστηρά συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν οι 28 για τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ.
Η συζήτηση δεν θα είναι εύκολη, κάτι που παραδέχθηκε δημόσια ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πέραν του ρήγματος που έχει επέλθει στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, αλλά και με κράτη-μέλη ξεχωριστά τον τελευταίο χρόνο, ο Ερντογάν αναμένεται να πάει εκεί με συγκεκριμένες απαιτήσεις. Τέτοιες είναι η απελευθέρωση των θεωρήσεων εισόδου για Τούρκους υπηκόους, η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, τα 3 δις ευρώ που ζητεί η Τουρκία για το προσφυγικό αλλά και το άνοιγμα παγωμένων κεφαλαίων.
Οι Ευρωπαίοι πλέον αντιμετωπίζουν δικαιολογημένα με δυσπιστία τον Ερντογάν και δεν φαίνονται επί του παρόντος διατεθειμένοι να συζητήσουν με συγκεκριμένους όρους οτιδήποτε άλλο πέραν των χρημάτων που ζητεί ο Τούρκος Πρόεδρος για το προσφυγικό. Για όλα τα υπόλοιπα ζητήματα αναμένεται ότι θα ζητήσουν συγκεκριμένα πράγματα από τον Ερντογάν και να παραμείνουν σε «αόριστες» χρονικά αναφορές.
Ποια στάση θα τηρήσουν οι επικεφαλής των συνιστωσών της ΕΕ, σε περίπτωση που ο Ερντογάν, τοποθετηθεί με τις γνωστές θέσεις σε σχέση με τις έρευνες για φυσικό αέριο στην κυπριακή ΑΟΖ; Ήδη ο Τούρκος Υπουργός Ευρώπης, συνέδεσε το θέμα με το κυπριακό, λέγοντας ότι είναι αδιανόητο οι Ε/κ και η Ελλάδα που ευθύνονται για το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα, να πέτυχαν τέτοια δήλωση. Πώς θα απαντήσουν οι Ευρωπαίοι στον Ερντογάν αν αυτός επιμένει ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει την υλοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας εκτός και αν δημιουργηθεί κοινή επιτροπή συνδιαχείρισης του ενεργειακού πλούτου;
Για την ώρα Λευκωσία και Αθήνα μπορούν να αισθάνονται ικανοποίηση για το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, ωστόσο τα πάντα θα κριθούν στη Βάρνα. Εκεί που ο Τούρκος Πρόεδρος, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, θα επιχειρήσει να καθορίσει την ατζέντα.
