Προβληματισμός και σε μεγάλο βαθμό σύγχυση επικρατεί για τα μέτρα αντίδρασης που αποφάσισε να υλοποιήσει η Κυβέρνηση ως αντίδραση στις ενέργειες της ηγεσίας των Τ/κ για τα Βαρώσια. Τα μέλη της ομάδας των Συνταγματολόγων που συμβουλεύουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κώστας Παρασκευά και Αχιλλέας Αιμιλιανίδης εμφανίστηκαν προβληματισμένοι στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση για την εξέλιξη των πραγμάτων μετά τις εξαγγελίες του Υπουργικού Συμβουλίου προ εβδομάδων ιδιαίτερα σε ότι αφορά το αποτέλεσμα που θα μπορούσε να φέρει μια 5η διακρατική προσφυγή της Δημοκρατίας κατά της Τουρκίας.
Παρασκευά και Αιμιλιανίδης συμφώνησαν πάντως ότι τα θέματα είναι εξόχως πολιτικά παρά νομικά και πως στο πλαίσιο πολιτικών και διπλωματικών ενεργειών που περιλαμβάνει μια συνολική πολιτική της κυβέρνησης, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν νομικά εργαλεία για επίτευξη του στόχου. Ο κ. Παρασκευά ωστόσο, διερωτήθηκε κατά πόσο τη στιγμή που η ε/κ πλευρά επιδιώκει την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων στο κυπριακό, αυτές οι ενέργειες μας φέρνουν πιο κοντά ή πιο μακριά από το στόχο. Η άποψη του είναι πως μας παίρνουν πιο μακριά και πως η αφαίρεση για παράδειγμα διαβατηρίων από λεγόμενους αξιωματούχους του ψευδοκράτους και δη τον συνομιλητή μας, μάλλον «καίει» τους όποιους δίαυλους επικοινωνίας έχουν απομείνει.
Όσον αφορά την 5η διακρατική προσφυγή, ο κ. Παρασκευά σημείωσε ότι μια τέτοια κίνηση εμπεριέχει ρίσκο νοουμένου ότι το αποτέλεσμα της 4ης διακρατικής η απόφαση της οποίας εκδόθηκε το 2001, είναι εξόχως ισχυρό και εξακολουθεί να ελέγχει την Τουρκία για παρόμοιας υφής θέματα που άπτονται των ζητημάτων των περιουσιών και της κατοικίας.
«Η δική μου αντίληψη είναι ότι η τέταρτη διακρατική προσφυγή η οποία καταχωρίσθηκε το 1994 και είχαμε αποτέλεσμα το 2001, ιδιαίτερα στο ζήτημα των περιουσιών και της κατοικίας είναι ακόμα ζωντανή υπό την έννοια ότι το ζήτημα της συμμόρφωσης της Τουρκίας για τα θέματα των συνεχιζόμενων παραβιάσεων του δικαιώματος κατοικίας και περιουσίας όπως έχει αποφανθεί το δικαστήριο, είναι ακόμα ζωντανή και εκκρεμεί ακόμα ενώπιον της επιτροπής των Υπουργών του Συμβουλίου. Με απλά λόγια η επιτροπή των υπουργών που απαρτίζεται από τους 47 νομίμουμς αντιπροσώπους έχουν ακόμα την απαίτηση από την Τουρκία να συμμορφωθεί με αυτές τις παραβιάσεις στα δικαιώματα κατοικίας και περιουσίας. Κατά τη δική μου άποψη θα πρέπει να προβληματιστούμε για το ενδεχόμενο καταχώρησης μιας πέμπτης διακρατικής διότι είναι πολύ ισχυρά αυτά τα συμπεράσματα και ευρήματα του ευρωπαϊκού δικαστηρίου στην τέταρτη διακρατική. Θέλω να επισημάνω το ζήτημα συνεχιζόμενων παραβιάσεων για αυτά τα δικαιώματα και ο φόβος μου είναι μη τυχόν υπάρξουν οποιαδήποτε αρνητικά ευρήματα ή και συμπεράσματα ενόψει του γεγονότος ότι έχει κριθεί στην απόφαση Δημόπουλος ότι υπάρχει και λειτουργεί η επιτροπή ακινήτων περιουσιών που έχει κριθεί από το ΕΔΑΔ ως ένα αποτελεσματικό ένδικο μέσο», εξήγησε ο Κώστας Παρασκευά.
Ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης συμφωνώντας με τα πιο πάνω επισήμανε ότι οι τρεις πρώτες διακρατικές προσφυγές που είχαν γίνει τη δεκαετία του ’70 και η τέταρτη, όταν έγιναν είχαν μεγάλο ρίσκο και μεγάλες πιθανότητες αμφισβήτησης γιατί δεν ήταν βέβαιο ότι το ΕΔΑΔ θα απέδιδε δικαιοδοσία στην Τουρκία.
«Υπήρξε ένας πολύ επιτυχής χειρισμός και οδήγησε στην επιτυχία των πρώτων τριών διακρατικών και το σημαντικότερο βασισμένη σε αυτές στη μεγάλη επιτυχία του 2001 με την τέταρτη διακρατική. Δυστυχώς πολιτικά δεν αξιοποιήθηκε η τέταρτη διακρατική γιατί τέτοιου είδους αποφάσεις δεν μπορούν να λύσουν το κυπριακό, αλλά ούτε και αξιοποιήθηκαν πολιτικά και διπλωματικά γιατί τότε ήταν η περίοδος των εκ του σύνεγγυς διαπραγματεύσεων οι οποίες οδήγησαν στο σχέδιο Ανάν το 2004. Γι’ αυτό τότε η κυβέρνηση είχε κρίνει ότι δεν ήταν η ώρα να θέσει στο τραπέζι επίμονα την εφαρμογή της τέταρτης διακρατικής, ενώ μετά το σχέδιο Ανάν εξαιτίας του κλίματος δεν τέθηκε. Είναι γεγονός ότι η τέταρτη διακρατική είναι τεράστιο όπλο αν θέλουμε διπλωματικά και πολιτικά να αξιοποιήσουμε κάποιο νομικό όπλο περιλαμβάνει τεράστιο εύρος παραβιάσεων δικαιωμάτων για τα οποία κρίθηκε υπόλογη η Τουρκία», ανέφερε ο κ. Αιμιλιανίδης συμμεριζόμενος τους προβληματισμούς ως προς το όφελος έναντι του ρίσκου.