Του Νικόλα Ζαννέττου
Η Σύνοδος ΕΕ-Τουρκίας στη Βάρνα ήταν ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα που θα ξεκαθάριζαν τα πράγματα για τις όποιες προοπτικές επανέναρξης μιας διαδικασίας στο κυπριακό. Η πολυαναμενόμενη Σύνοδος, δεν έφερε οποιαδήποτε πρόοδο στις ευρωτουρκικές σχέσεις και τα ανοιχτά τους ζητήματα, με αποτέλεσμα σήμερα τα δεδομένα να παραμένουν όπως ήταν.
Οι πληροφορίες λένε ότι ο Τούρκος Πρόεδρος επέμενε και μάλιστα έντονα στις θέσεις που η χώρα του διατυπώνει δημοσίως το τελευταίο διάστημα για το θέμα των παρανομιών στην κυπριακή ΑΟΖ, επικαλούμενος «τα συμφέροντα των Τ/κ τα οποία οφείλει να διασφαλίσει».
Η Λευκωσία αισθάνεται ικανοποίηση για το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι ανταποκρίθηκαν στο αίτημα στήριξης από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, με τον Τουσκ να προβαίνει σε ξεκάθαρες δηλώσεις στην κοινή διάσκεψη τύπου που ακολούθησε της Συνόδου. Έχοντας τον Ταγίπ Ερντογάν, δίπλα του.
Πίσω στη Λευκωσία, εκκρεμεί η πραγματοποίηση μιας κοινωνικής συνάντησης Αναστασιάδη-Ακιντζί. Οι δύο δήλωσαν έτοιμοι να παρευρεθούν, ωστόσο ο Τ/κ ηγέτης θέτει ως προϋπόθεση να μπουν στο τραπέζι τα ενεργειακά. Πράγμα που ωστόσο κολλάει στην αναμενόμενη άρνηση της ε/κ πλευράς.
Εκτιμήσεις τρίτων στον διεθνή χώρο, με τους οποίους η Λευκωσία είχε προσφάτως επικοινωνία, αναφέρουν ότι δύσκολα θα υπάρξει νέα διαδικασία στο κυπριακό πριν τις Προεδρικές εκλογές στην Τουρκία. Οι οποίες είναι προγραμματισμένες για τις 3 Νοεμβρίου του 2019. Ωστόσο πληροφορίες που λαμβάνονται το τελευταίο διάστημα από πολλές κατευθύνσεις, αναφέρουν ότι ένα από τα ενδεχόμενα, είναι η προκήρυξη εκλογών από τον Ερντογάν για τις 15 Ιουλίου του 2018. Ημερομηνία σημαδιακή και συνδεδεμένη με το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016.
Στο κάδρο προστίθονται και οι κακές σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα, οι οποίες λόγω της κατάστασης στη Συρία, δεν προβλέπεται ότι θα βελτιωθούν πολύ σύντομα.
Είναι για αυτό που η Κυβέρνηση, δίνει μεγάλη έμφαση στην εμβάθυνση των διμερών σχέσεων της Κύπρου με κράτη της περιοχής και την αξιοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα. Ο Υπουργός Εξωτερικών είχε ένα καθ’ όλα επιτυχημένο ταξίδι στο Ισραήλ, στη διάρκεια του οποίου επαναβεβαίωσε τις εξαιρετικές σχέσεις των δύο κρατών, στέλνοντας το μήνυμα ότι η Λευκωσία επιθυμεί περαιτέρω ανάπτυξη και εμβάθυνση των σχέσεων αυτών.
Στην περίπτωση της Ιορδανίας oι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης διαπίστωσε την εμπιστοσύνη του Αμμάν προς τη Λευκωσία, ως τη μοναδική χώρα της περιοχής που μπορεί να τη βοηθήσει σε κρίσιμα ζητήματα που αντιμετωπίζει όπως το προσφυγικό. Αυτό γιατί η Κύπρος προωθεί στην ΕΕ τα αιτήματα της Ιορδανίας για οικονομική και άλλη στήριξη του Αμμάν στο προσφυγικό. Πλέον και η Λευκωσία επενδύει σε αυτή τη σχέση για να εξασφαλίσει τη στήριξη του Βασιλιά Αμντάλα Β’ σε δικές της ανησυχίες. Οι τριμερείς συνεργασίες μπορεί μέχρι στιγμής να μην φανέρωσαν τις πραγματικές τους δυνατότητες, ωστόσο η προσπάθεια που γίνεται εκτιμάται από τη Δύση ως βήμα προς την κατεύθυνση της συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι για αυτό που το επόμενο διάστημα θα πρέπει να αναμένονται πιο απτά αποτελέσματα.
Η άλλη όψη του νομίσματος
Μια σχολή σκέψης που αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα, είναι πως οι ακραίες θέσεις που εκφράζει η Τουρκία το τελευταίο διάστημα, λανθασμένα συνδέονται με το προεκλογικό σκηνικό της χώρας. Επικρατεί όλο και περισσότερο ότι ο Ερντογάν έχει σχέδιο το οποίο έχει επεκτατικές βλέψεις. Στο καλάθι αυτό βάζουν την εισοβολή στο συριακό έδαφος, τις δημόσιες αναφορές στα «σύνορα της καρδιάς του», την κορύφωση της κρίσης στην ΑΟΖ με την αναβολή της γεώτρησης της ΕΝΙ, τον εμβολισμό του ελληνικού σκάφους στο Αιγαίο και την άρνηση του να ελευθερώσει τους Έλληνες στρατιωτικούς που συνελήφθησαν.
Κυβερνητικοί κύκλοι αναφέρουν πάντως ότι ενόψει της γεώτρησης της ΕΧΧΟΝ Mobil στο οικόπεδο 10, δεν αναμένεται πως η Τουρκία θα επιχειρήσει κάτι ανάλογο.