Μπορεί οι Ταλιμπάν να πανηγυρίζουν μετά την αποχώρηση και του τελευταίου Αμερικανού στρατιώτη από το έδαφος του Αφγανιστάν, τα δύσκολα όμως για τους ίδιους αλλά και τα εκατομμύρια των Αφγανών είναι μπροστά. Η στρατιωτική ισχύς που απέκτησαν μετά τον έλεγχο ολόκληρης της χώρας και την ανάκτηση σύγχρονων αμερικανικών όπλων που εγκαταλείφθηκαν, από μόνα τους δεν διασφαλίζουν ότι η νέα ηγεσία της χώρας δεν θα παραμείνει απομονωμένη από τον έξω κόσμο.
Οι μεγάλες δυνάμεις διαβουλεύονται και αναζητούν τρόπους να εξακολουθήσουν στο βαθμό που εξυπηρετούνται τα συμφέροντα τους να ασκούν κάποιας μορφής επιρροή στη νέα ισλαμική διοίκηση. Στην προσπάθεια αυτή ρόλο μεσολαβητών μπορούν να αναλάβουν μόνο δύο χώρες. Το Κατάρ και η Τουρκία, επιχειρούν μέσω της κατάστασης που διαμορφώνεται, να καταστούν χρήσιμες κεφαλαιοποιώντας την πρόσβαση που διαθέτουν προς τους Ταλιμπάν. Παράλληλα όμως είναι προφανές πως αναλαμβάνουν ένα μεγάλο ρίσκο που θα μπορούσε να προκαλέσει νέα αναταραχή στη Μέση Ανατολή.
Η ανώτερη σύμβουλος της δεξαμενής σκέψης Διεθνής Ομάδα Κρίσεων, Ντίνα Εσφαντιάρι, μιλώντας στο BBC εξηγεί ότι η διαδικασία εκκένωσης από το Αφγανιστάν, δεν θα ήταν σε καμία περίπτωση εφικτή χωρίς την εμπλοκή του Κατάρ.
«Οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, θα ήταν μια τεράστια νίκη για το Κατάρ, όχι μόνο επειδή θα δείξει ότι η χώρα είναι ικανή να μεσολαβήσει προς τους Ταλιμπάν, αλλά επειδή τους καθιστά ένα σοβαρό παίχτη για τις δυτικές χώρες που εμπλέκονται», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ, σε διαδοχικά Tweets της τις τελευταίες ημέρες αναδεικνύει το πιο πάνω επαναλαμβάνοντας ξανά και ξανά ότι η χώρα της είναι ένας αξιόπιστος μεσολαβητής σε αυτή τη διένεξη.
Η υποστήριξη όμως του Κατάρ και της Τουρκίας προς τα περιφερειακά ισλαμικά κινήματα όπως τους Ταλιμπάν, εμπερικλείει κινδύνους σε ότι αφορά τη μετάδοση αυτών των ιδεολογιών σε χώρες όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τα οποία σήμερα θεωρούν τα κινήματα αυτά ως υπαρξιακή απειλή.
Στο άρθρο του το BBC θέτει το εξής ερώτημα προς την Εσφαντιάρι: «Αν Τουρκία και Κατάρ ενισχυθούν με το να διεξάγουν τη διεθνή διπλωματία με τους Ταλιμπάν, θα μπορούσαν αυτά τα κύματα να φτάσουν στη Μέση Ανατολή;
«Η ανάκτηση του ελέγχου του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν συνιστά μια ανανεωμένη στροφή προς τον Ισλαμισμό, μια πολιτική ιδεολογία η οποία στοχεύει στην αναδιάταξη της κυβέρνησης και της κοινωνίας σύμφωνα με τον Ισλαμικό νόμο. Επί του παρόντος αυτό περιορίζεται στη Νότια Ασία. Είναι για το Αφγανιστάν και δεν σημαίνει ότι αυτό θα συμβεί και στη Μέση Ανατολή. Την τελευταία δεκαετία η περιοχή πάει μπρος πίσω μεταξύ των ισλαμικών κινημάτων και των μη ισλαμικών κινημάτων», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Το BBC σημειώνει πάντως ότι κατά τη διάρκεια που η χώρα βρισκόταν υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν τη δεκαετία του ’90, μόνο τρεις χώρες διατηρούσαν επίσημους δεσμούς μαζί τους. Το Πακιστάν, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αν και μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 και τα επακόλουθα της οι όποιοι δεσμοί διακόπηκαν, κατά καιρούς υπήρχαν πληροφορίες για χρηματοδότηση των Ταλιμπάν από Σαουδάραβες επιχειρηματίες, κάτι που η ίδια η χώρα διέψευδε.
Στη συνέχεια, η επικοινωνία ανάμεσα στους Ταλιμπάν το Κατάρ και την Τουρκία αναπτύχθηκε με διαφορετικούς τρόπους από τη στιγμή που ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα προανήγγειλε την πρόθεση για τερματισμό του πολέμου. Το 2011 το Κατάρ φιλοξένησε τις πρώτες ειρηνευτικές συνομιλίες με τους ηγέτες των Ταλιμπάν. Οι συνομιλίες προχώρησαν εντατικά και έφτασαν στη συμφωνία του Τραμπ με τους Ταλιμπάν για απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων. Η συμφωνία υλοποιήθηκε από τον Τζο Μπάιντεν.
Ο οπορτουνιστής Ερντογάν
Η Τουρκία διαχρονικά είχε ισχυρούς ιστορικούς και εθνοτικούς δεσμούς με το Αφγανιστάν, παρέμενε στο έδαφος της χώρας ως η χώρα με στρατεύματα ως το μοναδικό μουσουλμανικό μέλος του ΝΑΤΟ. Ανέπτυξε δεσμούς στον τομέα των πληροφοριών με τους μαχητές των Ταλιμπάν, ενώ έχει άριστες σχέσεις με το Πακιστάν.
Την περασμένη βδομάδα Τούρκοι αξιωματούχοι είχαν συνομιλίες με τους Ταλιμπάν πέραν των τριών ωρών καθώς γινόταν το χάος στο αεροδρόμιο της Καμπούλ. Οι Ταλιμπάν εμμένουν όπως η Τουρκία τερματίσει την επιχείρηση προστασίας του αεροδρομίου της Καμπούλ, κάτι που συμβαίνει τα τελευταία έξι χρόνια.
Ο Ερντογάν στις δηλώσεις του ανέφερε ότι βλέπει με «προσεκτική αισιοδοξία» τις πρώτες δηλώσεις των Ταλιμπάν και πως δεν χρειάζεται την άδεια κανενός για να αποφασίσει με ποιον θα συζητήσει. «Αυτό είναι η διπλωματία», ανέφερε, λέγοντας ότι θα υποστηρίξει με κάθε τρόπο την ενότητα του Αφγανιστάν.
Ο Τούρκος Πρόεδρος φέρεται σύμφωνα με αναλυτές να βλέπει μπροστά του μια εξαιρετική ευκαιρία για να αναδειχθεί ως η δύναμη που θα κρατήσει το Αφγανιστάν μακριά από τις ακρότητες. Παράλληλα όμως αναλαμβάνει ένα τεράστιο ρίσκο ως προς το να μετατραπεί σε σπόνσορα του νόμου της Σαρία, κάτι που θα έφερνε τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα σε σχέση με την εικόνα που θα ήθελε να εκπέμψει προς τη Δύση.
