Μετά την κατάληψη δύο ελληνικών πετρελαιοφόρων από τους Φρουρούς της Επανάστασης, Ελλάδα και Ιράν αλληλοκατηγορούνται για “πράξεις πειρατείας”. Ένας Κύπριος κρατείται από τις ιρανικές αρχές, σύμφωνα με την ΕΡΤ.

Τα υπό ελληνική σημαία και ελληνικών συμφερόντων πετρελαιοφόρα Delta Poseidon και Prudent Warrior, κατελήφθησαν χθες από το Πολεμικό Ναυτικό των “Φρουρών της Επανάστασης”, ενώ έπλεαν στον Περσικό Κόλπο.

Το γραφείο τύπου των “Φρουρών της Επανάστασης” (IRGC) εξέδωσε χθες λακωνική ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία “το Πολεμικό Ναυτικό του IRGC κατέλαβε δύο ελληνικά πετρελαιοφόρα λόγω παραβιάσεων στα ύδατα του Περσικού Κόλπου”.

Αντιφατικές πληροφορίες για τις συνθήκες της κατάληψης των ελληνικών πετρελαιοφόρων

Το ιρανικό ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Nour News, που εκφράζει τις θέσεις των Φρουρών της Επανάστασης, μετέδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για το γεγονός, διευκρινίζοντας ότι τα δύο ελληνικά πετρελαιοφόρα έπλεαν εντός των ιρανικών χωρικών υδάτων. Σύμφωνα πάντα με την ίδια πηγή, το Delta Poseidon και το Prudent Warrior έπλεαν στα ανοικτά των ιρανικών λιμανιών Μπαντάρ-Λενγκέ και Ασαλουίε αντίστοιχα και ότι τα μέλη των πληρωμάτων τους κρατούνται.

Η δημόσια ελληνική τηλεόραση ΕΡΤ μετέδωσε χθες βράδυ, ότι η κατάληψη των δύο ελληνικών πετρελαιοφόρων έλαβε χώρα, όταν ένα εκ των δύο έπλεε σε διεθνή ύδατα και το δεύτερο πλησίον των ιρανικών ακτών. Σύμφωνα με σχετικό χάρτη που ανήρτησε η ειδησειογραφική ιστοσελίδα της ΕΡΤ, ertnews.gr, το πετρελαιοφόρο Delta Poseidon έπλεε στα ανοιχτά του ιρανικού λιμανιού Ασαλουίε και το Prudent Warrior στα ανοιχτά του λιμανιού Μπαντάρ-Λενγκέ. Αντιθέτως, το ιρανικό πρακτορείο Nour News στο σχετικό του τηλεγράφημα αναγράφει αντίστροφη θέση των δύο καταληφθέντων ελληνικών πετρελαιοφόρων – δηλαδή ότι το Delta Poseidon φερόταν να πλέει στα ανοιχτά του λιμανιού Μπαντάρ-Λενγκέ και το Prudent Warrior στα ανοιχτά του λιμανιού Ασαλουίε.

Η ΕΡΤ ανέφερε ότι κατά την επιχείρηση κατάληψης των δύο ελληνικών πετρελαιοφόρων, προσγειώθηκαν στο κατάστρωμά τους ελικόπτερα με ένοπλους άνδρες των «Φρουρών της Επανάστασης» που αιχμαλώτισαν το πλήρωμα. Αντιθέτως, το Nour News και τα λοιπά ιρανικά μέσα δεν αναφέρουν λεπτομέρειες περί της επιχείρησης κατάληψης των πλοίων.  

Το ιρανικό πρακτορείο Nour News μετέδωσε ότι μόνο στο Delta Poseidon συγκαταλέγονται στα μέλη του πληρώματος και Έλληνες πολίτες, προσθέτοντας ότι στο Prudent Warrior “δεν υπάρχουν Έλληνες”. Αντιθέτως, η ελληνική δημόσια τηλεόραση δημοσιοποίησε λεπτομερή στοιχεία περί του αριθμού των μελών των πληρωμάτων, των υπηκοοτήτων τους και των εταιρειών πλοιοκτησίας. Σύμφωνα με την ΕΡΤ, το πλήρωμα του Delta Poseidon αποτελείται συνολικά από 25 άτομα εκ των οποίων δύο είναι Έλληνες, ενώ το Prudent Warrior έχει 23 άτομα πλήρωμα, εκ των οποίων οι 8 είναι Έλληνες και ένας είναι Κύπριος πολίτης. Η ΕΡΤ μετέδωσε επίσης ότι το Delta Poseidon ανήκει στην εταιρεία Delta Tankers του Διαμαντή Διαμαντίδη και το Prudent Warrior ανήκει στην εταιρεία Polembros Shipping Limited συμφερόντων Σπύρου Πολέμη.

Κατά το Nour News, τα δύο ελληνικά πετρελαιοφόρα φόρτωσαν πετρέλαιο στο ιρακινό λιμάνι της Βασόρας. Το φορτίο του Delta Poseidon προοριζόταν για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ο προορισμός του Prudent Warrior φέρεται να παραμένει άγνωστος. Το πετρέλαιο που μετέφεραν τα δύο πλοία  μεταφορτώθηκαν στα ιρανικά λιμάνια, Μπαντάρ-Λενγκέ και Ασαλουίε αντίστοιχα.

Στο σχετικό χθεσινοβραδινό του τηλεγράφημα, το ιρανικό πρακτορείο Nour News αναφέρει ότι «η κατάληψη των δύο ελληνικών πετρελαιοφόρων αποτελεί πράξη αντιποίνων ως απόρροια της συντονισμένης κλοπής ιρανικού πετρελαίου εκ μέρους της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών», χωρίς να αναφέρει συγκεκριμένα ποιο γεγονός αιτιολογεί τα ιρανικά αντίποινα κατά της Ελλάδας.

Ωστόσο, το ιρανικό υπουργείο εξωτερικών, προκειμένου να αιτιολογήσει την απόφαση της χθεσινής κατάληψης των δύο ελληνικών πετρελαιοφόρων, επικαλείται επίσημη διαμαρτυρία του Ιρανικού Οργανισμού Ναυσιπλοΐας και Λιμένων προς την Ελληνική κυβέρνηση που εκδόθηκε την Τετάρτη 25 Μαΐου 2022. Η ιρανική διαμαρτυρία αναφέρεται σε περιστατικό που φέρεται να είχε λάβει χώρα την ίδια ημέρα (25/5/2022) όταν οι ελληνικές αρχές κατέσχεσαν τάνκερ υπό ιρανική σημαία που έπλεε σε ελληνικά χωρικά ύδατα. Η διαμαρτυρία του Ιρανικού Οργανισμού Ναυσιπλοΐας και Λιμένων χαρακτήρισε την απόφαση των ελληνικών αρχών ως “πράξη πειρατείας και παραβίαση των διεθνών κανόνων ναυσιπλοΐας”, καλώντας την ελληνική κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις διεθνείς της υποχρεώσεις και να άρει άμεσα την κατάσχεση του ιρανικού πλοίου.

Στο κείμενο της διαμαρτυρίας αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής: “Το πλοίο αντιμετώπιζε αντίξοες καιρικές συνθήκες και σημαντικό αριθμό τεχνικών προβλημάτων, με αποτέλεσμα να ζητήσει βοήθεια. Σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες ναυσιπλοΐας, το κράτος που ασκεί κυριαρχία στις πλησιέστερες ακτές σε σχέση με σκάφος που καλεί σε βοήθεια, επικαλούμενο λόγους ασφαλείας ναυσιπλοΐας θα έπρεπε να συνεργαστεί προκειμένου το σκάφος να οδηγηθεί σε σημείο που παρέχει ασφάλεια. Κατόπιν, το σκάφος μπορεί να λάβει τα προσήκοντα μέτρα επίλυσης των τεχνικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει και να συνεχίσει την πορεία του όταν πλέον ο κίνδυνος θα έχει πλήρως αντιμετωπισθεί”. Παρ’ όλα αυτά, τα ιρανικά ΜΜΕ δεν αναφέρουν ποια ήταν η ακριβής θέση του ιρανικού τάνκερ που φέρονται να δέσμευσαν οι ελληνικές αρχές, ούτε προσδιορίζουν τα στοιχεία της ταυτότητας του τάνκερ περί του οποίου εξεδόθη η ως άνω διαμαρτυρία του Ιρανικού Οργανισμού Ναυσιπλοΐας και Λιμένων προς την ελληνική κυβέρνηση, πέραν του ότι επρόκειτο για πλοίο υπό ιρανική σημαία.

Σχετικά με την διαμαρτυρία του Ιρανικού Οργανισμού Ναυσιπλοΐας και Λιμένων με ημερομηνία 25/5/2022, τα ιρανικά μέσα μεταδίδουν ότι την ίδια ημέρα (Τετάρτη 25 Μαΐου) μετέβη στην Πρεσβεία της Ελλάδας στην Τεχεράνη ο διευθυντής του Τμήματος Μεσογειακών Χωρών του Ιρανικού Υπουργείου Εξωτερικών και, λόγω απουσίας του Έλληνα πρέσβη, απευθύνθηκε στον Έλληνα επιτετραμμένο, προκειμένου να του υπενθυμίσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδας, ζητώντας την άμεση αποδέσμευση του ιρανικού τάνκερ. Σύμφωνα με την αγγλόφωνη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Tehran Times, κατά την ίδια συνάντηση, ο Ιρανός αξιωματούχος “επέκρινε την Ελλάδα για την ενδοτικότητα που εκδηλώνει έναντι των πιέσεων που της ασκούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, χαρακτηρίζοντας την ελληνική στάση ως απαράδεκτη”. Επιπροσθέτως, το πρακτορείο Nour News αναφέρει ότι νωρίτερα χθες, προτού πραγματοποιηθεί η συνάντηση του Ιρανού διπλωματικού αξιωματούχου με τον Έλληνα επιτετραμμένο, το Ιρανικό Υπουργείο Εξωτερικών προέβη σε ξεχωριστό διάβημα κατά των Ηνωμένων Πολιτειών ενώπιον του επιτετραμμένου της Ελβετίας στην Τεχεράνη, ο οποίος εκπροσωπεί τις ΗΠΑ στο Ιράν, κατηγορώντας την Ουάσιγκτον “για την παράνομη κατάσχεση του ιρανικού πετρελαίου που μεταφερόταν από ρωσικό τάνκερ ιρανικών συμφερόντων” το οποίο φέρεται να είχε κατασχεθεί την περασμένη Τετάρτη 25/5 από τις ελληνικές αρχές. Στο διάβημά του, ο επικεφαλής του Τμήματος ΗΠΑ του Ιρανικού Υπουργείου Εξωτερικών κάλεσε τον Ελβετό επιτετραμμένο να διαβιβάσει στην διακυβέρνηση των ΗΠΑ “την έντονη διαμαρτυρία του Ιράν για την συνεχιζόμενη παράβαση του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συνθηκών περί ναυσιπλοΐας και εμπορίου”, καλώντας παράλληλα “την άμεση αποδέσμευση του ιρανικού τάνκερ και του πετρελαίου που κατασχέθηκε”. 

Από την άλλη πλευρά, οι πληροφορίες που μετέδωσε χθες βράδυ η ελληνική δημόσια τηλεόραση, συνδέουν την χθεσινή ιρανική κατάληψη των ελληνικών πετρελαιοφόρων με την απόφαση των ελληνικών αρχών να δεσμεύσουν πλοίο ρωσικών συμφερόντων, που μετέφερε ιρανικό πετρέλαιο και έπλεε στα ανοικτά της Καρύστου τον περασμένο Απρίλιο. Όπως είχαν ανακοινώσει τότε οι ελληνικές αρχές, η δέσμευση του πετρελαιοφόρου LANA με πλήρωμα 19 Ρώσους πολίτες πραγματοποιήθηκε κατ’ εφαρμογή σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας, που απαγορεύει τον κατάπλου πλοίων υπό ρωσική σημαία σε ευρωπαϊκά λιμάνια, στο πλαίσιο των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας.

Έντονο διάβημα του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών

Αργά χθες βράδυ, κατ’ εντολή του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου, Θεμιστοκλής Δεμίρης, πραγματοποίησε έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Πρέσβη του Ιράν στην Αθήνα, κάνοντας λόγο για “πράξη πειρατείας”. Επιπροσθέτως, η Ελλάδα εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία στους Έλληνες πολίτες να μην επισκέπτονται το Ιράν μέχρι νεωτέρας.

Πρόκειται για την πρώτη σοβαρή διπλωματική κρίση που σημειώνεται μεταξύ Αθηνών και Τεχεράνης μετά από παραδοσιακά φιλικές σχέσεις επί σειρά δεκαετιών.