Πολλοί ασθενείς με COVID-19 έχουν αναφέρει συμπτώματα στα αυτιά και την ακοή, μεταξύ των οποίων η απώλεια ακοής και οι εμβοές. Μπορεί, επίσης, να παρουσιάσουν ζαλάδα και προβλήματα ισορροπίας, υποδεικνύοντας ότι ο SARS-CoV-2 ενδεχομένως μολύνει και το έσω ους (το έσω ους, που αποτελεί το αισθητήριο όργανο της ακοής και της ισορροπίας).
Μια νέα μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο MIT που δημοσιεύθηκε στο Communications Medicine, λοιπόν, παρέχει στοιχεία που δείχνουν ότι ο ιός μπορεί πράγματι να προσβάλει τα κύτταρα του εσώ ωτός, καθώς και των τριχοειδών κυττάρων, τα οποία είναι σημαντικά τόσο για την ακοή όσο και για την αίσθηση της ισορροπίας. Οι ερευνητές βρήκαν, επίσης, ότι το μοτίβο της μόλυνσης που παρατηρείται στον εσωτερικό ιστό του ανθρώπινου αυτιού συνάδει με τα συμπτώματα που παρατηρήθηκαν σε μια μελέτη 10 ασθενών με COVID-19 και άλλους ιούς που μπορούν να προκαλέσουν απώλεια ακοής.
Κυτταρικά μοντέλα με λοίμωξη στο αυτί
Πριν την COVID-19, οι επιστήμονες είχαν ξεκινήσει να εργάζονται για να αναπτύξουν κυτταρικά μοντέλα μέσω των οποίων θα μελετούσαν το εσωτερικό του ανθρώπινου αυτιού. Ιοί όπως ο κυτταρομεγαλοϊός, ο ιός της παρωτίτιδας και οι ιοί της ηπατίτιδας μπορούν να προκαλέσουν κώφωση, αλλά το πώς ακριβώς το κάνουν αυτό δεν έχει γίνει απόλυτα κατανοητό.
Όταν, λοιπόν, ξέσπασε η πανδημία, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης άρχισαν να εξετάζουν ασθενείς που βίωναν απώλεια ακοής, εμβοές και ζαλάδα, οι οποίοι είχαν διαγνωσθεί θετικοί στην COVID-19. «Μέχρι τότε δεν ήταν σαφές αν υπήρχε αιτιώδης σύνδεση ή ήταν κάτι τυχαίο, επειδή η απώλεια ακοής και οι εμβοές είναι αρκετά συχνά φαινόμενα», εξηγεί η Δρ. Konstantina Stankovic, καθηγήτρια Ωτορινολαρυγγολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Stanford και μία εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Η ίδια μαζί με τον επίσης συγγραφέα και καθηγητή Lee Gehrke αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το σύστημα κυτταρικών μοντέλων που ανέπτυξαν για να μελετήσουν τη λοίμωξη από τον SARS-CoV-2. Δημιούργησαν, λοιπόν, μοντέλα από κύτταρα του ανθρώπινου δέρματος τα οποία μεταμόρφωσαν σε πολυδύναμα βλαστοκύτταρα. Μπόρεσαν έτσι να διεγείρουν αυτά τα κύτταρα για να τα διαφοροποιήσουν σε ξεχωριστούς τύπους κυττάρων που βρίσκονται στο εσωτερικό του αυτιού: τριχοειδή κύτταρα, υποστηρικτικά, νευρικές ίνες και κύτταρα Schwann.
Επίσης, οι επιστήμονες κατάφεραν να αποκτήσουν δείγματα από τον εσωτερικό ιστό του αυτιού από ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση. Όπως διαπίστωσαν τόσο από τα ανθρώπινα δείγματα όσο και από τα βλαστοκύτταρα, ορισμένοι τύποι κυττάρων – τα τριχοειδή και τα Schwann κύτταρα- εκφράζουν πρωτεΐνες απαραίτητες για την είσοδο του κορωνοϊού στα κύτταρα. Οι πρωτεΐνες αυτές περιλαμβάνουν τον υποδοχέα ACE2, ο οποίος βρίσκεται στην επιφάνεια των κυττάρων, και δύο ένζυμα που λέγονται φουρίνη και διαμεμβρανική πρωτεάση σερίνης τύπου ΙΙ, τα οποία βοηθούν τον ιό να συγχωνευθεί με το κύτταρο ξενιστή.
Οι ερευνητές έδειξαν, στη συνέχεια, ότι ο ιός μπορεί πράγματι να μολύνει το έσω αυτί και ειδικά τα τριχοειδή κύτταρα και –σε μικρότερο βαθμό- τα κύτταρα Schwann. Επιπλέον, βρήκαν ότι οι άλλοι κυτταρικοί τύποι στα μοντέλα τους δεν ήταν ευάλωτοι στη λοίμωξη από τον SARS-CoV-2.
Το μοτίβο της λοίμωξης που βρήκαν οι ερευνητές στα δείγματα των ιστών φαίνεται πως αντιστοιχεί με τα συμπτώματα που παρατηρήθηκαν σε μια ομάδα ασθενών με COVID-19 που ανέφεραν συμπτώματα στα αυτιά μετά τη μόλυνσή τους. Εννέα από αυτούς τους ασθενείς υπέφεραν από εμβοές, έξι εμφάνισαν ίλιγγο και όλοι βίωσαν ήπια έως σοβαρή απώλεια ακοής. Παρόλο, όμως, που η μελέτη υποστηρίζει σθεναρά ότι ο κορωνοϊός μπορεί να προκαλέσει προβλήματα ακοής και ισορροπίας, το συνολικό ποσοστό των ασθενών που έχει βιώσει τέτοια προβλήματα παραμένει άγνωστο.