Τον κανονισμό για εθελοντική μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15% τον χειμώνα από τώρα μέχρι τον Μάρτιο του 2023 ενέκρινε την Παρασκευή το Συμβούλιο της ΕΕ, υιοθετώντας επίσημα την σχετική πρόταση της Κομισιόν, η οποία προβλέπει επίσης τη δυνατότητα ενεργοποίησης «κατάστασης συναγερμού» στην ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια προμήθειας, οπότε και η μείωση της ζήτησης θα καταστεί υποχρεωτική.

Όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση, στόχος της απόφασης είναι η εξοικονόμηση φυσικού αερίου ενόψει του χειμώνα, ώστε οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι έτοιμες σε περίπτωση διακοπής της προμήθειας από την Ρωσία. Η απόφαση, που λήφθηκε μέσω της γραπτής διαδικασίας, αποτελεί συνέχεια της πολιτικής συμφωνίας μεταξύ των 27 Υπουργών Ενέργειας στις 26 Ιουλίου.

Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να μειώσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά 15% σε σχέση με την μέση κατανάλωσή τους τα περασμένα πέντε χρόνια. Η μείωση ισχύει από την 1η Αυγούστου 2022 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023, και η κάθε χώρα μπορεί να επιλέξει τα μέτρα τα οποία θα λάβει.

Όπως επισημαίνεται, το Συμβούλιο έχει συμφωνήσει συγκεκριμένες εξαιρέσεις για πλήρη ή μερική αποχή από το μέτρο ανάλογα με την κατάσταση σε συγκεκριμένα κράτη μέλη.

Ειδικότερα, κράτη μέλη τα οποία δεν είναι συνδεδεμένα με τα δίκτυα φυσικού αερίου άλλων κρατών μελών (όπως η Κύπρος) εξαιρούνται από τις αναγκαστικές μειώσεις καθώς δεν έχουν τη δυνατότητα να εξοικονομήσουν αρκετό φυσικό αέριο ώστε να βοηθήσουν άλλα κράτη μέλη. Εξαιρέσεις προβλέπονται ακόμα για τα κράτη μέλη των οποίων τα δίκτυα ηλεκτρισμού δεν είναι συγχρονισμένα με αυτά της υπόλοιπης ΕΕ.

Σύμφωνα με την απόφαση, ενισχύεται ο ρόλος του Συμβουλίου στην κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε σχέση με την προμήθεια ενέργειας, καθώς θα χρειάζεται εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου στη βάση πρότασης της Κομισιόν.

Η Κομισιόν θα μπορεί να καταθέσει σχετική πρόταση σε περίπτωση σημαντικού κινδύνου σοβαρών διακοπών στην παροχή ή σε περίπτωση ιδιαίτερα αυξημένης ζήτησης, ή μετά από αίτημα πέντε ή περισσότερων κρατών μελών που έχουν κηρύξει αντίστοιχο καθεστώς έκτακτης ανάγκης σε εθνικό επίπεδο.

Τα κράτη μέλη συμφώνησαν ακόμα πως θα γίνει προσπάθεια ώστε τα μέτρα που θα ληφθούν για μείωση της ζήτησης να μην επηρεάσουν προστατευόμενους καταναλωτές ενέργειας, όπως νοικοκυριά και απαραίτητες υπηρεσίες που αφορούν μεταξύ άλλων υγεία και άμυνα.

Πιθανά μέτρα περιλαμβάνουν μείωση της κατανάλωσης αερίου στον τομέα του ηλεκτρισμού, μέτρα για ενθάρρυνση της αλλαγής καυσίμων στη βιομηχανία, εθνικές εκστρατείες ενημέρωσης, στοχευμένες υποχρεώσεις για μείωση της θέρμανσης και της ψύξης και μέτρα στο πλαίσιο της αγοράς.