Ποτέ δεν αποτελεί καλή είδηση η ανάληψη κυβερνητικής ευθύνης από ένα ακροδεξιό κόμμα σε μια δημοκρατία όπως η Αυστρία και ο ίδιος δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τονίζει ο Ευρωπαίος Επίτροπος, αρμόδιος για την Οικονομική και Νομισματική Ένωση, Πιέρ Μοσκοβισί, σε μακρά συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα Die Presse.

Ως πρώτος ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος ο οποίος παίρνει σαφή θέση εναντίον του πιθανότατου σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού στην Αυστρία, ανάμεσα στο συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα του απερχόμενου υπουργού Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς και του ακροδεξιού εθνικιστικού Κόμματος των Ελευθέρων, ο Πιέρ Μοσκοβισί υπενθυμίζει πως ο ίδιος υπήρξε έντονος και πολύ οργισμένος επικριτής του συνασπισμού ανάμεσα στους Συντηρητικούς και στο Κόμμα των Ελευθέρων του Γεργκ Χάιντερ, το 2000.

Όπως αναφέρει, ήταν μάλιστα εκείνος (σ.σ τότε ήταν υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην κυβέρνηση του Γάλλου πρωθυπουργού Λιονέλ Ζοσπέν) ο οποίος επέμεινε στην επιβολή κυρώσεων σε εκείνη την αυστριακή κυβέρνηση συνασπισμού, στη βάση του άρθρου 7 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, και σήμερα, όπως λέει, ο ίδιος εκπροσωπεί τις ίδιες πεποιθήσεις.

Ωστόσο, σε σύγκριση με το 2000, υπάρχουν, κατά την άποψή του, δύο μεγάλες διαφορές που τον οδηγούν σε μία τοποθέτηση που δεν είναι ίδια με εκείνη του 2000 και αυτές είναι, κατά πρώτον το ότι η εμπειρία από την επιβολή των κυρώσεων δεν ήταν ευτυχής, καθώς αυτές ενίσχυσαν τις λαϊκίστικες ιδέες και αποδυνάμωσαν το φιλοευρωπαϊκό φρόνημα στην Αυστρία, και αυτό (οι κυρώσεις) είναι ένα εργαλείο που δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί τώρα.

“Κατά δεύτερον, το Κόμμα των Ελευθέρων του σήμερα δεν είναι πλέον το κόμμα του Γεργκ Χάιντερ. Δεν είναι ένα μετριοπαθές κόμμα, αλλά συνεχίζει να έχει τις ρίζες του στην άκρα δεξιά, της οποίας τις θέσεις εγώ καταπολεμώ”, αναφέρει ο Ευρωπαίος Επίτροπος, προσθέτοντας ότι, “όμως το κόμμα του Χάιντερ είχε μία νοσταλγία στο Τρίτο Ράιχ που καταδεικνύει μία χαμένη ιστορική ανατροφή και άρα θα πρέπει κανείς τώρα να δει πώς εξελίσσονται τα πράγματα, αλλά όχι μέσα από το τότε πρίσμα”.

Απαντώντας στο ερώτημα, εάν υπάρχουν “κόκκινες γραμμές” τις οποίες δεν θα πρέπει να υπερβεί αυτός ο μελλοντικός κυβερνητικός συνασπισμός στην Αυστρία, ο Πιέρ Μοσκοβισί σημειώνει πως δεν επιθυμεί να κάνει εικασίες, εκείνο ωστόσο που μετρά για τον ίδιο είναι η φιλοευρωπαϊκή δέσμευση της Αυστρίας και μία εξαιρετικά σαφής τοποθέτησή της εναντίον του ρατσισμού και αντισημιτισμού.

Κατά την άποψή του, και για αυτή την τοποθέτηση πρέπει επίσης να δεσμεύεται ο Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος πρέπει να είναι ο εγγυητής της προσήλωσης της Αυστρίας στην Ευρωπαϊκή Ιδέα, στις αξίες στις οποίες θεμελιώθηκε, και ο ίδιος (σ.σ ο Μοσκοβισί) δεν έχει κανένα λόγο να μην τον εμπιστεύεται σε αυτό το θέμα.

Στη συνέντευξή του στην Die Presse, ο Ευρωπαίος Επίτροπος παραδέχεται πως είναι αδιαμφισβήτητη η κρίση της Σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη και πως προς τούτο υπάρχουν πολλοί παράγοντες, όπως το ό,τι, σε αντίδραση στη δημοσιονομική κρίση, οι Σοσιαλδημοκράτες αρχηγοί κυβερνήσεων έλαβαν μέτρα σταθεροποίησης των προϋπολογισμών και δρομολόγησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, κάτι που δεν βρίσκονταν στα σχέδια των ψηφοφόρων τους, οι οποίοι στράφηκαν προς τα άκρα δεξιά και προς τα άκρα αριστερά.

Ο ίδιος, όπως σημειώνει ο Πιέρ Μοσκοβισί, βλέπει δύο αλληλένδετες απαντήσεις για το ξεπέρασμα της κρίσης, κατά πρώτον είναι επιτακτικά απαραίτητο οι Σοσιαλδημοκράτες να αρνηθούν μία μίξη των αξιών τους με λαϊκίστικες θέσεις. Και αυτό, γιατί δεν σημαίνει πως επειδή μία μερίδα των ψηφοφόρων τους στηρίζει τώρα τα λαϊκίστικα κόμματα θα πρέπει και να τους ακολουθήσουν, αλλά η Σοσιαλδημοκρατία θα πρέπει να παραμείνει αγκιστρωμένη σε αυτό που την χαρακτηρίζει, δηλαδή στην προσήλωση στη δημοκρατία και στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Κατά δεύτερο, σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο, η Σοσιαλδημοκρατία θα πρέπει να εφεύρει εκ νέου τα κοινωνικά της προγράμματα και να είναι το κόμμα της αριστερής μεταρρύθμισης, όπως επίσης θα πρέπει να είναι πολύ πιο ευρωπαϊκή από τα λαϊκίστικα κόμματα.

Υπενθυμίζεται πως στις 4 Φεβρουαρίου του 2000 ορκιζόταν η πλέον αμφιλεγόμενη μεταπολεμικά κυβέρνηση της χώρας –που παρέμεινε στην εξουσία μέχρι τον Δεκέμβριο του 2006– καθώς, για πρώτη φορά στην ιστορία της Αυστρίας συμμετείχε στη διακυβέρνησή της ένα ακροδεξιάς και εθνικιστικής απόκλισης κόμμα, το Κόμμα των Ελευθέρων.

Αυτό αποτελούσε τότε και “καινοτομία” στην Ευρώπη μια και ήταν, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το πρώτο κόμμα με τέτοια πολιτική που αναλάμβανε κυβερνητική ευθύνη σε μία ευρωπαϊκή χώρα, κάτι που οδήγησε σε έντονες προειδοποιήσεις των κυβερνήσεων των άλλων, τότε 14, πρωτευουσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πως σε περίπτωση συμμετοχής των Ελευθέρων σε αυστριακή κυβέρνηση, θα επέβαλαν κυρώσεις εναντίον της. Αυτές οι προειδοποιήσεις δεν απέτρεψαν τον αρχηγό του Λαϊκού Κόμματος –και υπουργό εξωτερικών στην προηγούμενη κυβέρνηση με τους Σοσιαλδημοκράτες– και κατόπιν καγκελάριο Βόλφγκανγκ Σιούσελ , να προχωρήσει σε κυβερνητική συμφωνία με τον ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο αρχηγό των Ελευθέρων, τον γνωστό για το λαϊκισμό και τη δημαγωγία του, αλλά και νοσταλγό του ναζιστικού παρελθόντος, Γεργκ Χάιντερ.

Το γεγονός αυτό έφερε την Αυστρία επανειλημμένα στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος αλλά και εντονότατης κριτικής που συνοδεύτηκε τότε από πολύμηνης διάρκειας μέτρα πολιτικής και διπλωματικής απομόνωσης. Στα χρόνια αυτής της διακυβέρνησης, η Αυστρία, η οποία μέχρι τότε ίσχυε ως πρότυπο στην Ευρώπη σε πολλούς τομείς, δέχθηκε πλήγματα στην αίγλη και στο κύρος που διέθετε τις προηγούμενες δεκαετίες στο εξωτερικό.

Στο ίδιο το εσωτερικό της, η χώρα γνώρισε ίσως τις εντονότερες πολιτικές αντιπαραθέσεις μετά το 1945, τις απόπειρες εγκατάστασης ενός αυταρχικού κράτους, την αμφισβήτηση της ελεύθερης έκφρασης της γνώμης, την απειλή της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και των Μέσων Ενημέρωσης, αλλά συγχρόνως και την επαναπολιτικοποίηση των πολιτών της.

Ακόμη, στο διάστημα αυτό αμφισβητήθηκε, και στη συνέχεια άρχισε να καταργείται, το, για αρκετές δεκαετίες, υποδειγματικό στην Ευρώπη, “αυστριακό κράτος πρόνοιας”.