Η ε/φ  Frankfurter Allgemeine Zeitung με τίτλο: «Το αποφασιστικό βήμα για τα μαχητικά αεροσκάφη» γράφει πως «η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία σημειώνουν πρόοδο σε σχέση με το FCAS. Ένα πρωτότυπο έχει προγραμματιστεί να πετάξει το 2027. Αλλά θα στηρίξουν οι Πράσινοι το έργο;»

Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, το πιο ακριβό εξοπλιστικό έργο στην Ευρώπη σημειώνει πρόοδο. Μετά από μακρά διαμάχη για τις αρμοδιότητες σε σχέση με το σύστημα FCAS (Future Combat Air System) των 300 δισ. ευρώ, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία διευθέτησαν την διαφωνία τους. Ειδικά στο Παρίσι γιορτάστηκε χθες η «καταρχήν συμφωνία». Η Υπουργός Άμυνας Φλοράνς Παρλί δήλωσε ότι «η Γαλλία, η Γερμανία και η Ισπανία δημιουργούν ένα από τα πιο σημαντικά μέσα για την κυριαρχία τους και αυτήν της Ευρώπης κατά τον 21ο αιώνα». Είναι πλέον βέβαιο ότι θα απογειωθεί το πρωτότυπο του μελλοντικού μαχητικού αεροσκάφους. «Το πρωτότυπο του αεροσκάφους του μέλλοντος θα πετάξει το 2027, ανοίγοντας το δρόμο για το αεροσκάφος που θα είναι επιχειρησιακό το 2040», είπε.

Το Υπουργείο Άμυνας στο Βερολίνο έκανε λόγο για «απρόσκοπτη συνέχιση» του έργου. Εναπόκειται τώρα στο ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο να εξασφαλίσει την περαιτέρω χρηματοδότηση. Από τις 21 Ιουνίου οι Βουλευτές θα διαβουλευθούν επί μιας πρότασης ύψους 25 εκ. ευρώ. Συνολικά η επόμενη φάση ανάπτυξης του έργου αναμένεται να κοστίσει 3,5 δισ. ευρώ. Η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία θα επωμιστούν το ένα τρίτο του κόστους έκαστη, ελέχθη στο Παρίσι. Το κόστος για το πρωτότυπο δεν περιλαμβάνεται στο ποσόν αυτό. Αρχικά θα αναπτυχθούν περαιτέρω τα μαχητικά αεροσκάφη, καθώς και τα συναφή drones και τα πληροφοριακά συστήματα. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, η δεύτερη φάση θα ξεκινήσει το 2024. Επιπλέον 7.000 νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν στις τρεις χώρες.

Η συμφωνία που έχει πλέον γίνει γνωστή προβλέπει ότι η Dassault θα έχει την πρωτοπορία στην ανάπτυξη του μαχητικού αεροσκάφους. Οι κινητήρες θα παραχθούν με την συνεργασία της γαλλικής εταιρείας Safran και της γερμανικής MTU. Ισχύει η αρχή του «καλύτερου αθλητή», λένε στο Παρίσι. Είναι σημαντικό να μην υπάρχουν τα λεγόμενα «Black Boxes», δηλαδή πεδία στα οποία δεν θα επιτρέπεται να έχουν πρόσβαση οι συνεργάτες. Στη Γαλλία υπήρχε μεγάλη ανησυχία για την MTU, καθώς η εταιρεία με έδρα το Μόναχο συνεργάζεται με την Rolls-Royce.

Στο Παρίσι πλέον υπάρχει ανακούφιση, γιατί μερικές φορές είχε δοθεί η εντύπωση ότι ξαναζούν την δεκαετία του 1980. Εκείνη την εποχή, θα δημιουργείτο σε συνεργασία με την Γερμανία και την Μεγάλη Βρετανία το μαχητικό αεροσκάφος Rafale. Όμως, λίγους μήνες μετά την υπογραφή της σύμβασης στο τέλος του 1984, το έργο απέτυχε λόγω διαφωνιών γύρω από το ποιος θα ηγηθεί και πώς θα κατανεμηθεί το έργο. Η Γαλλία προχώρησε μόνη της, ενώ η Γερμανία και η Μεγάλη Βρετανία ανέπτυξαν το Eurofighter. Τους περασμένους μήνες, οι διαπραγματεύσεις για το FCAS επικεντρώνονταν και πάλι σε θέματα καταμερισμού της εργασίας, πνευματικής ιδιοκτησίας (διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας) και δικαιωμάτων χρήσης.

Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και η Καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ τάχθηκαν υπέρ του έργου κατά την Σύνοδο Κορυφής του Γαλλο-Γερμανικού Συμβουλίου Ασφαλείας τον Φεβρουάριο. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν με αργούς ρυθμούς.

Το γεγονός ότι η Ισπανία εντάχθηκε στο έργο το 2019 δεν διευκόλυνε τις συνομιλίες. Ταυτόχρονα, οι τρεις χώρες φοβούνται τον ανταγωνισμό από τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία κέρδισε την συνεργασία Σουηδίας και Ιταλίας για το σύστημα μαχητικών αεροσκαφών Tempest. Η δυσπιστία μεταξύ των Γάλλων και των Γερμανών κατασκευαστών όπλων έκανε τις διαπραγματεύσεις ακόμη πιο δύσκολες. Από την Dassault εκφράστηκε ανοιχτά η υποψία ότι η Γερμανία ήθελε να οικειοποιηθεί την τεχνογνωσία και τις γαλλικές ευρεσιτεχνίες. Σε ακρόαση ενώπιον της γαλλικής Γερουσίας τον Μάρτιο, ο επικεφαλής της Dassault Eρίκ Τραπιέ δήλωσε: «Και όταν μου μιλάτε για τους άλλους εταίρους στο έργο, να ξέρετε: Δεν ήμουν εγώ που επέλεξα την Γερμανία. Ήταν το γαλλικό κράτος».

Το πιθανώς μεγαλύτερο και ακριβότερο ευρωπαϊκό εξοπλιστικό έργο των επόμενων δεκαετιών συμφωνήθηκε λίγο μετά την εκλογή του Μακρόν στις 13 Ιουλίου 2017 κατά την πρώτη επίσκεψη της Mέρκελ στο Eλυζέ. Στο Παρίσι έχουν ανέβει οι ρυθμοί, καθώς η απόφαση για την επόμενη φάση ανάπτυξης θα πρέπει να ληφθεί πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές. Ο Πρόεδρος Mακρόν βλέπει με κάποια ανησυχία για την πιθανότητα συμμετοχής στην κυβέρνηση των Πρασίνων, καθώς δεν είναι σίγουρος ότι στηρίζουν το έργο.

Ο εκπρόσωπος των Πρασίνων για θέματα Άμυνας, Tομπίας Λίντνερ, δήλωσε στην FAZ: «Σε κάθε περίπτωση, μία μακρά περίοδος αβεβαιότητας φαίνεται να έχει τελειώσει με την καταρχήν συμφωνία για την επόμενη φάση ανάπτυξης. Δεν αρκεί όμως να υπάρχει συμφωνία. Θα πρέπει να είναι και βιώσιμη από την άποψη του περιεχομένου». Είναι σημαντικό το πλαίσιο να είναι σωστό και να μην επαναληφθούν λάθη, όπως αυτά που σχετίζονται με το ευρωπαϊκό αεροσκάφος μεταφοράς A400M. Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας θα εξεταστούν «πολύ προσεκτικά» τις επόμενες εβδομάδες. Αυτό αφορά τόσο τα ζητήματα κατανομής της εργασίας, όσο και την πνευματική ιδιοκτησία των αποτελεσμάτων της εξέλιξης του αεροσκάφους. Δεν θα υπάρξει αυτοματισμός, συνέχισε ο Λίντνερ, παρά τον ευρωπαϊκό χαρακτήρα του έργου.