Το Ηνωμένο Βασίλειο, η ΕΕ και οι ΗΠΑ απάντησαν στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία με καταστροφικές κυρώσεις κατά των δισεκατομμυριούχων επιχειρηματιών που θεωρείται ότι ανήκουν στον στενό κύκλο του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Πούτιν είχε προειδοποιήσει τους συμμάχους του εδώ και πολλά χρόνια ώστε να προστατευτούν από τέτοιου είδους μέτρα. Ενώ μερικοί ακολούθησαν τις συμβουλές του και κράτησαν τις επενδύσεις τους στη Ρωσία, άλλοι άφησαν τα χρήματά τους σε ακίνητα στο εξωτερικό και ποδοσφαιρικούς συλλόγους.
Τώρα προσπαθούν να διατηρήσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία εν μέσω σκληρών οικονομικών κυρώσεων.
Λέγεται ότι είναι ένας από τους αγαπημένους ολιγάρχες του Πούτιν. Ο Alisher Usmanov είναι ένας από τους πλουσιότερους, με αξία περίπου 17,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το Forbes. Η ΕΕ τον περιγράφει ως «επιχειρηματία-αξιωματούχο» που βοηθά τον Ρώσο πρόεδρο να λύσει τα επαγγελματικά του προβλήματα.
Γεννημένος στο Ουζμπεκιστάν ενώ ήταν ακόμη μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, διευθύνει την USM Holdings, έναν τεράστιο όμιλο, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται το δεύτερο μεγαλύτερο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας της Ρωσίας MegaFon.
Η ΕΕ ανακοίνωσε κυρώσεις εναντίον του στις 28 Φεβρουαρίου, με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο να ακολουθούν το παράδειγμά της. Ο ίδιος χαρακτήρισε τις κυρώσεις άδικες και είπε ότι όλες οι κατηγορίες εναντίον του ήταν ψευδείς.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι κύριες επενδύσεις του είναι σε ακίνητα. Στο Λονδίνο είναι ιδιοκτήτης του Beechwood House, μιας εξοχικής κατοικίας 65 εκατομμυρίων λιρών με κήπους στην καρδιά της πόλης, και λίγο έξω από το Λονδίνο στο Surrey, έχει μια έπαυλη, το Sutton Place. Και οι δύο περιουσίες έχουν “παγώσει” από τις βρετανικές αρχές.
Ο επιχειρηματικός του συνεργάτης Farhad Moshiri είναι ιδιοκτήτης της Everton, και οι εταιρείες του Usmanov, USM, MegaFon και Yota υπήρξαν βασικοί χορηγοί. Η Everton ανέστειλε τη χορηγία την Τετάρτη και ο Moshiri παραιτήθηκε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της USM.
Ένας από τους πιο γνωστούς Ρώσους δισεκατομμυριούχους λόγω της εκπληκτικής επιτυχίας της ποδοσφαιρικής του ομάδας Chelsea FC, ο Roman Abramovich δεν έχει ακόμη γίνει δέκτης κυρώσεων, πιθανώς επειδή έχει λιγότερο εμφανή επιρροή από άλλους συμμάχους του Πούτιν.
Η επιρροή του στο Κρεμλίνο συζητείται πολύ. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Πρόεδρος Πούτιν απλώς τον ανέχεται, άλλοι λένε ότι η σχέση τους είναι πολύ στενότερη.
Ο Αμπράμοβιτς αρνείται κατηγορηματικά ότι έχει στενούς δεσμούς με τον Πούτιν ή το Κρεμλίνο, αλλά η περιουσία του που υπολογίζεται στα 12,4 δισ. δολάρια απειλείται εάν επιβληθούν κυρώσεις. Την Τετάρτη ανακοίνωσε ότι ήθελε να πουλήσει την Τσέλσι για 3 δισεκατομμύρια λίρες. Το σπίτι του αξίας 150 εκατομμυρίων λιρών στο Λονδίνο φέρεται να είναι επίσης προς πώληση.
Ο Αμπράμοβιτς ήταν ένας από τους αρχικούς ολιγάρχες κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπορίς Γέλτσιν. Στα περιουσιακά του στοιχεία περιλαμβάνεται το τρίτο σε μήκος γιοτ στον κόσμο – το Eclipse – και ένα άλλο μεγάλο γιοτ, το Solaris, αγκυροβολημένο στη Βαρκελώνη.
Το 2018 αποφάσισε να μην υποβάλει αίτηση για να ανανεώσει τη βίζα του στο Ηνωμένο Βασίλειο και αντ’ αυτού χρησιμοποιεί το ισραηλινό διαβατήριο που απέκτησε πρόσφατα για να επισκέπτεται το Λονδίνο. Και ενώ συνήθιζε να πηγαίνει σε κάθε εντός έδρας αγώνα της Τσέλσι, τώρα τον βλέπουμε σπάνια στο Stamford Bridge.
Όταν ο Πρόεδρος Πούτιν ανήλθε στην εξουσία, ο Oleg Deripaksa ήταν εξαιρετικά πλούσιος, με την περιουσία του να κορυφώνεται στα 28 δισεκατομμύρια δολάρια – αλλά τώρα πιστεύεται ότι αξίζει μόλις 3 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι συμμετείχε σε ξέπλυμα χρήματος, δωροδοκία, εκβιασμό και εκβιασμό, ενώ ανέφεραν ότι «διέταξε τη δολοφονία ενός επιχειρηματία και είχε δεσμούς με ρωσική ομάδα οργανωμένου εγκλήματος». Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες.
Υπέφερε άσχημα κατά την οικονομική κρίση του 2008 και χρειαζόταν τον Πούτιν για να τον σώσει. Το 2009, ο Πρόεδρος Πούτιν τον ταπείνωσε λέγοντας δημόσια ότι είχε κλέψει ένα στυλό. Στην έκθεση Mueller – μια αμερικανική έρευνα για τις προσπάθειες της Ρωσίας να παρέμβει στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016 – χαρακτηρίστηκε ως «στενά ευθυγραμμισμένος» με τον Ρώσο πρόεδρο.
Ίδρυσε την εταιρεία En+ Group, η οποία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, αλλά μείωσε το μερίδιό του κάτω από το 50% όταν υποβλήθηκε σε αμερικανικές κυρώσεις το 2018. Έχει ένα τεράστιο ακίνητο στο Weybridge του Surrey, το οποίο προσπαθεί να πουλήσει για 18 εκατομμύρια λίρες από τότε που οι αγγλορωσικές σχέσεις επιδεινώθηκαν μετά τη δηλητηρίαση του Σκριπάλ. Έχει επίσης ένα γιοτ, το Clio, το οποίο την Τετάρτη βρισκόταν στις Μαλδίβες.
Σε αντίθεση με πολλούς ολιγάρχες που έχουν λάβει κυρώσεις, ο Deripaska έχει εκφράσει την άποψή του για τον πόλεμο, κάνοντας έκκληση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για ειρήνη. “Οι διαπραγματεύσεις πρέπει να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό!” έγραψε.
Οι διασυνδέσεις του Ιγκόρ Σετσίν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν είναι μακροχρόνιες και βαθιές, σύμφωνα με την ΕΕ που ανακοίνωσε κυρώσεις εναντίον του στις 28 Φεβρουαρίου. Λέγεται ότι είναι ένας από τους πιο έμπιστους και στενότερους συμβούλους του κ. Πούτιν, καθώς και προσωπικός φίλος, ενώ θεωρείται ότι οι δύο τους βρίσκονται σε καθημερινή επαφή.
Ένα τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας που διέρρευσε από το 2008 τον περιέγραφε ως “τόσο σκιερό που αστειεύτηκε ότι μπορεί να μην υπάρχει στην πραγματικότητα και ήταν ένα είδος αστικού μύθου. Ένας μπαμπούλας, που εφευρέθηκε από το Κρεμλίνο για να εμφυσήσει φόβο”. Οι ΗΠΑ του επέβαλαν κυρώσεις το 2014, τις οποίες χαρακτήρισε «εντελώς αδικαιολόγητες και παράνομες». Ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις εναντίον του στις 24 Φεβρουαρίου.
Ο Sechin στην καριέρα πέρασε από την πολιτική και την επιχειρηματικότητα, μερικές φορές κατέχοντας υψηλές θέσεις και στους δύο τομείς αυτόχρονα. Όταν ο Πούτιν ήταν πρωθυπουργός, αυτός ήταν αναπληρωτής πρωθυπουργός και τώρα διευθύνει τον κρατικό πετρελαϊκό κολοσσό Rosneft.
Ο Sechin εργάστηκε με τον Πούτιν στο γραφείο του δημάρχου στην Αγία Πετρούπολη τη δεκαετία του 1990 και πιστεύεται ευρέως ότι ήταν στην υπηρεσία πληροφοριών, την KGB, αν και ποτέ δεν έγινε ανοιχτά παραδεκτό.
Με έδρα τη Ρωσία, κανείς δεν γνωρίζει πόσα χρήματα έχει ο Sechin, αλλά οι Γάλλοι κατέσχεσαν ένα γιοτ με το όνομα Amore Vero που συνδέθηκε μαζί του αφού η δεύτερη σύζυγός του Olga Sechina ανέβαζε συνέχεια φωτογραφίες στο πλοίο. Έκτοτε χώρισαν.
Πέρα από αυτό, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει σημαντική περιουσία στο εξωτερικό που θα μπορούσε εύκολα να αποκαλυφθεί.
Ο Alexey Miller είναι ένας άλλος παλιός φίλος του Βλαντιμίρ Πούτιν. Και αυτός έχτισε την καριέρα του παραμένοντας πιστός στον πρόεδρο, ξεκινώντας ως αναπληρωτής του Πούτιν στην επιτροπή εξωτερικών σχέσεων του γραφείου του δημάρχου της Αγίας Πετρούπολης τη δεκαετία του 1990.
Διοικεί την εξαιρετικά ισχυρή κρατική εταιρεία φυσικού αερίου Gazprom από το 2001 και θεωρείται ευρέως ότι εκτελεί απλώς τις εντολές του παλιού του αφεντικού. Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Μόσχα το 2009 περιέγραψε την Gazprom ως «αναποτελεσματική, πολιτικά καθοδηγούμενη και διεφθαρμένη».
Στον Μίλερ δεν επιβλήθηκαν κυρώσεις μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, αλλά όταν προστέθηκε στη λίστα των ΗΠΑ το 2018, δήλωσε περήφανος. “Δεν περιλαμβάνομαι στην πρώτη λίστα. Είχα κάποιες αμφιβολίες – ίσως κάτι δεν πάει καλά; Αλλά τελικά συμπεριλήφθηκα. Αυτό σημαίνει ότι τα κάνουμε όλα σωστά”, είπε.
Δεν φαίνεται να έχει εύκολα ανιχνεύσιμα περιουσιακά στοιχεία εκτός Ρωσίας.
Η ΕΕ περιγράφει τον Pyotr Aven (αριστερά στη φωτογραφία) ως έναν από τους στενότερους ολιγάρχες του Προέδρου Πούτιν και τον Μιχαήλ Φρίντμαν ως βοηθό του στενού κύκλου του Πούτιν. Μαζί οι δύο άνδρες δημιούργησαν την Alfa-Bank, τη μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα στη Ρωσία.
Η έκθεση Mueller ανέφερε ότι ο κ. Aven συναντιόταν με τον Πούτιν στο Κρεμλίνο περίπου τέσσερις φορές τον χρόνο, λέγοντας ότι «κατανόησε ότι τυχόν προτάσεις ή κριτικές που έκανε ο Πούτιν κατά τη διάρκεια αυτών των συναντήσεων ήταν σιωπηρές οδηγίες και θα υπήρχαν συνέπειες για τον Aven εάν δεν τις ακολουθούσε».
Είχαν προειδοποιηθεί από τον Πούτιν το 2016 να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους από μελλοντικές κυρώσεις. Αυτή την εβδομάδα το ζευγάρι αποχώρησε από τον επενδυτικό όμιλο LetterOne που εδρεύει στο Λονδίνο, την οποία ίδρυσαν πριν από σχεδόν 10 χρόνια, καθώς οι μετοχές τους είχαν “παγώσει” λόγω των κυρώσεων της ΕΕ στις 28 Φεβρουαρίου. Ο Aven παραιτήθηκε επίσης ως διαχειριστής της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών στο Λονδίνο.
Οι δύο επιχειρηματίες δήλωσαν ότι «θα αμφισβητήσουν την ψευδή και αβάσιμη βάση για την επιβολή αυτών των κυρώσεων – σθεναρά και με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους».
Ο Fridman, που θεωρείται ότι αξίζει περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια, ζει στο Λονδίνο σε ένα σπίτι δίπλα στο Lord’s Cricket Ground και έχει επίσης ένα τεράστιο ακίνητο, το Athlone House στο βόρειο Λονδίνο, για το οποίο πλήρωσε 65 εκατομμύρια λίρες το 2016.
Σε συνέντευξη Τύπου στο Λονδίνο την Τρίτη, είπε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν μια «τεράστια τραγωδία», αλλά δεν θα επέκρινε το Κρεμλίνο λέγοντας ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θέσει τις θέσεις εργασίας εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων σε κίνδυνο.
*Πηγή: BBC*Κεντρική φωτογραφία από BBC