Σημαντικές αλλαγές στις νομοθεσίες που αφορούν τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναμένεται να προωθήσει από τον Σεπτέμβριο η Κυβέρνηση, οι οποίες ενδεχομένως να αφορούν τόσο τον αριθμό των αξιωματούχων όσο και τον αριθμό των δήμων. Θέματα χρηματοδότησης των νέων οντοτήτων αναμένεται να τεθούν επίσης άμεσα, ώστε να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένα προβλήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το Υπουργείο Εσωτερικών, η πρόθεση είναι να ξεκινήσει η συζήτηση για τις αλλαγές από τον Σεπτέμβριο και για το θέμα αυτό ο Υπουργός βρίσκεται ήδη σε συνεννόηση με Βουλευτές.
Ένα σημαντικό ζήτημα που αναμένεται να αντιμετωπιστεί άμεσα, αφορά νομοθεσία που ψηφίστηκε από τη Βουλή και προνοεί ότι το 60% των εσόδων από τις αδειοδοτήσεις στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) θα πηγαίνει ως χορηγία στους Δήμους. Η συγκεκριμένη νομοθεσία ψηφίστηκε με το σκεπτικό ότι οι Δήμοι έχουν την υποχρέωση να κάνουν τις υποδομές για τις αναπτύξεις στην επικράτειά τους και για τον λόγο αυτό χρειάζονται έσοδα. Ωστόσο σύμφωνα με τους προϋπολογισμούς των ΕΟΑ για το 2024 που είναι ισοσκελισμένοι, τα έσοδα και τα έξοδά ανέρχονται κατά μέσο όρο στα €20. εκ ευρώ, κάτι ωστόσο που δεν θα ισχύει με την εφαρμογή της νομοθεσίας για το 60%. Αν εφαρμοστεί ο νόμος ως έχει αναμένεται να δημιουργήσει μια τρύπα ύψους περίπου €12 εκατ. τον επόμενο χρόνο τα οποία θα κληθεί να καλύψει η Κυβέρνηση.
Για αυτούς τους λόγους και στο πλαίσιο της οικονομικής και διοικητικής αυτονομίας που πρέπει να διέπουν τους νέους Οργανισμούς αναμένεται να προωθηθεί άμεσα τροποποίηση στη νομοθεσία. Πηγές του Υπουργείου Εσωτερικών θεωρούν ότι η νομοθεσία θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε το ποσό που δίνεται στους Δήμους από τους ΕΟΑ να είναι καθορισμένο και να μην είναι ποσοστό επί των εσόδων τους.
Άλλες αλλαγές που αναμένεται να προωθηθούν αφορούν τον αριθμό των Δήμων και των αξιωματούχων. Όπως είχε δηλώσεις στο παρελθόν ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου η μεταρρύθμιση όπως έχει περάσει δεν είναι ιδεατή και η νομοθεσία χρειάζεται βελτίωση.
Μια βασική αλλαγή που θα προωθηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες του ΥΠΕΣ αφορά τον αριθμό και τις αρμοδιότητες των αντιδημάρχων. Στο πλαίσιο αυτό θεωρείται ότι δεν μπορεί να παραμείνουν 93 Αντιδήμαρχοι και ότι ο αριθμός τους πρέπει να περιοριστεί ανάλογα και με τον αριθμό των κατοίκων των διαμερισμάτων τους. Οι θέσεις των αντιδημάρχων που έχουν ένα συνολικό κόστος €2 δισεκατομμυρίων ετησίως, δεν προνοούν επίσης καθορισμένες αρμοδιότητες. Οι όποιες αρμοδιότητες ανατίθενται στους Αντιδημάρχους από τον Δήμαρχο. Η κατεύθυνση που υπάρχει είναι να προσδιοριστούν καλύτερα στη νομοθεσία οι αρμοδιότητες των Αντιδημάρχων, μαζί με τη μείωση του αριθμού τους.
Δεν αποκλείεται επίσης να ανοίξει η συζήτηση για περαιτέρω μείωση του αριθμού των Δήμων, που προέκυψαν από τη μεταρρύθμιση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι κάποιοι δήμοι όπως αυτός του Στροβόλου και της Πάφου δεν έχουν συνενωθεί με κανέναν άλλο δήμο, κάτι που περιορίζει τα όποια οφέλη μπορούν να υπάρξουν από τις συνενώσεις των Δήμων και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας.
Ωστόσο οι όποιες αλλαγές τελικά εγκριθούν αναφορικά με τον αριθμό των δήμων και των αξιωματούχων, θα τεθούν σε σε εφαρμογή από την επόμενη πενταετία.
Δεν αναμένονται καθυστερήσεις με την αδειότηση της ανάπτυξης
Παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αναμένεται να υπάρξουν στα πρώτα βήματα της μεταρρύθμισης που θα εφαρμοστεί από 1η Ιουλίου, πηγές του Υπουργείου Εσωτερικών διαβεβαιώνουν ότι δεν θα υπάρξει καμιά καθυστέρηση με την αδειοδότηση της ανάπτυξης.
Αναμένεται ότι η συστέγαση των τριών υφιστάμενων Αρχών αδειοδότησης κάτω από μια ομπρέλα, θα έχει βελτιωμένα αποτελέσματα μεσοπρόθεσμα και μετά την πρώτη μεταβατική περίοδο. Το προσωπικό θα εργάζεται συλλογικά και θα εξορθολογιστεί η διαδικασία διεκπεραίωσης της εξέτασης των αιτήσεων, χωρίς καθυστέρηση
Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν γύρω στις 35.000 πολεοδομικές και οικοδομικές αιτήσεις και υπήρξε αύξηση στις αιτήσεις τους τελευταίους πέντε μήνες, λόγω της ανησυχίας για τις αλλαγές που θα επέφερε η μεταρρύθμιση. Επίσης σύμφωνα με πληροφορίες, τους τελευταίους πέντε μήνες κάποιοι Δήμοι είχαν σταματήσει να εξετάζουν αιτήσεις εν αναμονή της μεταρρύθμισης.
Ωστόσο η έγκαιρη στελέχωση με την πρόσληψη 85 εργοδοτουμένων αορίστου χρόνου από τον Φεβρουάριο, έφερε αυξημένη διεκπεραίωση αιτήσεων στα επαρχιακά γραφεία του Τμήματος Πολεοδομίας. Συγκεκριμένα κατά τους πέντες πρώτους μήνες του 2024 υποβλήθηκαν 4.239 πολεοδομικές αιτήσεις και διεκπεραιώθηκαν 5.256, μειώνοντας τις εκκρεμούσες υποθέσεις κατά 1.017.
Στους ΕΟΑ έχουν ήδη αποσπαστεί σχεδόν όλοι όσοι ασχολούνταν με την αδειδότηση για να συμβάλουν στον ξεκίνησα των νέων οργανισμών από 1η Ιουλίου. Έτσι οι ΕΟΑ, σε ο,τι αφορά την αδειδότηση θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους με 30% περισσότερο προσωπικό σε σχέση με το προσωπικό που ασχολείται τώρα με την αδειοδότηση. Το προσωπικό αυτό έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα ενώ δημιουργήθηκαν ομάδες και κλάδοι στους τομείς της αδειδότησης και ορίστηκαν επικεφαλής.
Παράλληλα υπήρξε απλοποίηση των διαδικασιών με 22 μέτρα, ώστε να υπάρξει επιτάχυνση. Με τις τροποποιήσεις που εφαρμόζονται ήδη καταγράφηκε ουσιαστική εξοικονόμηση χρόνου και μείωση των καθυστερήσεων.
Σημειώνεται ότι από 1η Ιουλίου όλες οι αιτήσεις θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος «Ιππόδαμος» για το οποίο υπήρξε ήδη η ανάλογη εκπαίδευση.
Την ίδια ώρα εγκρίθηκαν τα οργανογράμματα των πέτνε ΕΟΑ και ετοιμάστηκαν τα προσχέδια Σχεδίων Υπηρεσίας για τις πλείστες θέσεις των Οργανισμών καθώς και τα προσχέδια προϋπολογισμών για το 2ο εξάμηνο του 2024.
Όσον αφορά το Τμήμα Πολεοδομίας, σε αυτό αναμένεται να παραμείνουν οι αρμοδιότητες για τις μεγάλες και σύνθετες αναπτύξεις όπως νοσοκομεία, πανεπιστήμια και μεγάλα έργα υποδομής.