Του Κυριάκου Ιακωβίδη – Πολιτικός Επιστήμονας/Δημοσιογράφος

Μια πολύ μεγάλη εταιρεία ζήτησε να προσλάβει Αρχιλογιστή για τις ανάγκες της. Έγιναν όλες οι διαδικασίες και ο Εκτελεστικός Πρόεδρος αποφάσισε να κάνει εκείνος τη συνέντευξη των τριών τελικών υποψηφίων για τη θέση. Ήταν όλοι εξαίρετοι, ηγετικές φυσιογνωμίες, γνώστες του αντικειμένου, ο κάθε ένας από αυτούς θα μπορούσε να ηγηθεί του λογιστικού τμήματος, αλλά και να συμβουλεύει τον ίδιο και το Διοικητικό Συμβούλιο για οικονομικά θέματα και επενδύσεις. Η τελευταία του ερώτηση ήταν «πόσο κάνει 1+1»; «Δύο», απάντησε ο πρώτος. «Μπορεί 2, αλλά αν αφαιρέσουμε το + κάνει και 11» απάντησε ο δεύτερος. «Εξαρτάται από το πόσο θέλεις να κάνει» απάντησε ο τρίτος. «Προσλαμβάνεσαι», απάντησε στον τρίτο υποψήφιο ο Εκτελεστικός Διευθυντής.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις δημοσκοπήσεις. Ο τρόπος που θα υποβληθούν οι ερωτήσεις, αλλά κυρίως η ερμηνεία που θα δοθεί από τον αναλυτή, καθορίζουν και το αποτέλεσμα της έρευνας.

Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε για λογαριασμό της εφημερίδας Ο Φιλελεύθερος η Pulse Market Research και την ερμηνεία/ανάλυση που έγινε «μόλις το 26% της κοινής γνώμης εμφανίζεται να είναι γενικά ικανοποιημένο από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, σε αντίθεση με ένα 69% το οποίο εμφανίζεται να μην είναι ικανοποιημένο». Έτσι έχουν, όμως, τα πράγματα;

Διαβάζοντας τους πίνακες, η δική μου ερμηνεία είναι πολύ διαφορετική: Στην ερώτηση «Γενική ικανοποίηση από τον πρόεδρο κ. Νίκο Χριστοδουλίδη», 4% απάντησαν «πολύ ικανοποιημένοι» 22% «αρκετά ικανοποιημένοι», 38% «όχι και τόσο ικανοποιημένοι», 31% «καθόλου ικανοποιημένοι», ενώ 5% δεν απάντησαν. Τί σημαίνει αυτό; Τρεις στους δέκα πολίτες, 31% δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Αυτό είναι καθαρό. Οι υπόλοιποι, όμως; Είπαν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι; Ασφαλώς όχι. Πολύ ικανοποιημένοι δήλωσαν ότι είναι το 4% και αρκετά ικανοποιημένοι το 22%. Σχεδόν τέσσερεις στους 10, το 38% δήλωσαν ότι δεν είναι και τόσο ικανοποιημένοι. Τί σημαίνει αυτό; Ευτυχώς τα Ελληνικά μου είναι καλά, αφού είμαι απόφοιτος της κλασσικής κατεύθυνσης του Παγκυπρίου Γυμνασίου και με φιλόλογό μου τον αείμνηστο Φρίξο Πετρίδη. «Όχι και τόσο ικανοποιημένος σημαίνει ότι κάποιος είναι μεν ικανοποιημένος, αλλά όχι στο βαθμό που θα ήθελε. Η απάντηση αυτή δεν σημαίνει ότι κάποιος είναι δυσαρεστημένος. Συμπερασματικά, λοιπόν, ένα ποσοστό από 64% μέχρι 69% είναι ικανοποιημένοι από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο.

Το ίδιο ισχύει και στις άλλες ερωτήσεις. Στην οικονομία, μόνο το 29% είπαν ότι δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από τους χειρισμούς του Προέδρου Χριστοδουλίδη. Αντίθετα, τέσσερεις στους δέκα, το 39%, ανέφεραν ότι δεν είναι και τόσο ικανοποιημένοι, περίμεναν δηλαδή περισσότερα, ένας στους πέντε, το 22% είναι αρκετά ικανοποιημένοι, 3% πολύ ικανοποιημένοι και 7% δεν απάντησαν. Συνεπώς, 64% με 71% είναι ικανοποιημένοι, άλλοι λίγο και άλλοι πολύ.

Η ίδια εικόνα παρουσιάζεται και για τους χειρισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Κυπριακό. Σχεδόν το ένα τρίτο των ερωτηθέντων, 32%, δήλωσαν ότι δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι. (Φαντάζομαι θα είναι από αυτούς που θέλουν λύση να’ναι και ό,τι νά’ναι, να κάνει η πλευρά μας και άλλες υποχωρήσεις, να δεχθεί χωριστή κυριαρχία και δύο κράτη για να αρχίσουν συνομιλίες, αλλά αυτό είναι άλλη πονεμένη ιστορία). Έξι στους 10, (4%, 23% και 33%) είναι πολύ ικανοποιημένοι, αρκετά ικανοποιημένοι, ή όχι και τόσο ικανοποιημένοι, δηλαδή περίμεναν κάτι περισσότερο, ενώ ένας στους δέκα, το 9%, δεν απάντησαν.

Πού είναι λοιπόν η μεγάλη δυσαρέσκεια;

Συμπερασματικά, η ανάλυση είναι τελείως λανθασμένη. Δεν μπορεί να θεωρείται ως αρνητική η απάντηση «όχι και τόσο ικανοποιημένος».

Για να εξάξει κάποιος σωστά συμπεράσματα και να είναι σωστή η ανάλυση, πρέπει οι ερωτήσεις σε μια δημοσκόπηση να είναι καθαρές και οι απαντήσεις να μην επιδέχονται διάφορες ερμηνείες. Στην προκειμένη περίπτωση, η σωστή ερώτηση θα έπρεπε να ήταν «Σε τί βαθμό είστε ευχαριστημένοι, ή δυσαρεστημένοι από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη από το 1 μέχρι το 10, με το 10 απόλυτα ευχαριστημένος και το μηδέν απόλυτα δυσαρεστημένος». Μόνο έτσι εξάγονται σωστά συμπεράσματα. Διαφορετικά, 1+1=2, μπορεί να είναι και 11, αλλά εξαρτάται και από το με πόσα θέλει το αφεντικό να ισούται.