Αυστηρότερη ήταν η τελική διατύπωση για τις τουρκικές παραβιάσεις στο κείμενο των συμπερασμάτων που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και περιέχει πλέον τη νέα φράση για πρόβλεψη περί “στοχευμένων μέτρων”, κάτι το οποίο διπλωματικές πηγές εξηγούν ως μέτρα έναντι προσώπων. 

Αυτούσια η παράγραφος των συμπερασμάτων

“To Eυρωπαϊκό Συμβούλιο ανακαλεί και επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματα του προηγούμενου Συμβουλίου συμπεριλαμβανομένου και αυτού της 22ας Μαρτίου του 2018, καταδικάζοντας ισχυρά τις συνεχιζόμενες τουρκικές παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες γύρω από την παράνομη γεώτρηση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και λυπάται που η Τουρκία δεν ανταποκρίθηκε στις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις να σταματήσει αυτές τις ενέργειες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σοβαρή αρνητική επίδραση που θα έχουν αυτές οι ενέργειες σε όλο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση, σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από αυτές τις ενέργειες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλωσορίζει την πρόσκληση στην Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης για την υποβολή προτάσεων για κατάλληλα μέτρα χωρίς καθυστέρηση συμπεριλαμβανομένων και στοχευμένων μέτρων. Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να παρακολουθεί το θέμα στενά και θα επανέλθει ανάλογα”. 

Αναλυτικά, σύμφωνα με ελληνική διπλωματική πηγή, στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, πραγματοποίησε στοχευμένη και συντονισμένη παρέμβαση στο Συμβούλιο με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ζητώντας από τους εταίρους της χώρας ισχυρότερη αντίδραση στις τουρκικές ενέργειες.

Σύμφωνα με την ίδια διπλωματική πηγή, ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι “ο στόχος των μέτρων είναι ο τερματισμός των παράνομων ενεργειών και η επιστροφή στο τραπέζι του διαλόγου για επίλυση του κυπριακού προβλήματος, στη βάση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών”. Ξεκαθάρισε μάλιστα ότι η Ελλάδα και η Κύπρος δεν έκλεισαν ποτέ την πόρτα του διαλόγου και ειδικά η Ελλάδα πρότεινε παλαιότερα οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας.O Aλέξης Τσίπρας φέρεται να δήλωσε στο Συμβούλιο ότι “πρόκειται για ζήτημα αξιοπιστίας της ΕΕ” και για “ζήτημα που επηρεάζει και την ίδια την ΕΕ καθώς εμπλέκονται γαλλικές και ιταλικές εταιρίες”. Σημείωσε μάλιστα πως αν πρέπει να δείχνουμε αλληλεγγύη, ως ΕΕ, στην Ουκρανία, πρέπει πολύ περισσότερο να δείχνουμε αλληλεγγύη στην Κύπρο που είναι κράτος μέλος, εξηγώντας τη σημασία του να περιληφθεί η φράση περί στοχευμένων μέτρων.Η παρέμβαση του Πρωθυπουργού και το τελικό λεκτικό υποστηρίχθηκε από όλους, μετά την περιορισμένη αρχική αντίδραση Γερμανίας και Ολλανδίας. Οι χώρες του Βίζεγκραντ αποδείχθηκαν ευέλικτες επί του ζητήματος, ενημέρωσε η ίδια πηγή.

Παρέμβαση πραγματοποίησε και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, περιγράφοντας όλες τις τουρκικές κινήσεις, όχι μόνο από του σημείου της έναρξης των ευρωπαϊκών συστάσεων, αλλά νωρίτερα. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ευχαρίστησε τους εταίρους για την αλληλεγγύη τους με την Κύπρο και η Ύπατη Εκπρόσωπος Φεντερίκα Μογκερίνι ενημέρωσε για τις επόμενες κινήσεις.Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση και διπλωμάτες εκτιμούν ότι επανεκτίμηση θα ακολουθήσει στα Συμβούλια του Ιουλίου.

“Αυτά δεν θα είναι μαλακά μέτρα”

“Αυτά δεν πρόκειται να είναι μαλακά μέτρα”, τόνισε ο Πρόεδρος της Κομισιόν Γιούνκερ αναφερόμενος σε στοχευμένα μέτρα της ΕΕ για την Τουρκία. Σε συνέντευξη Τύπου μετά την πρώτη ημέρα της συνάντησης των 28 στις Βρυξέλλες, ο Προέδρου Γιούνκερ δήλωσε ότι η ΕΕ βρίσκεται σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο.

“Αυτό που κάνει η Τουρκία στα χωρικά ύδατα της Κύπρου είναι εντελώς απαράδεκτο”, δήλωσε και τόνισε ότι “η Επιτροπή καλείται να προτείνει μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε σχέση με τη σύγκρουση αυτή και θα το κάνουμε – και αυτά δεν θα είναι μαλακά μέτρα “, όπως διευκρίνισε.

Εντολή να παρουσιαστούν επιλογές μέτρων

“Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο: Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μας ενημέρωσε για την κατάσταση στα ανοικτά των ακτών της Κύπρου”, ανακοίνωσε από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.

“Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι έτοιμο να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Η Επιτροπή και η ΕΥΕΔ έχουν λάβει εντολή να παρουσιάσουν επιλογές μέτρων”, κατέληξε.

Ικανοποίηση Λευκωσίας

Οι εταίροι της Κύπρου στην ΕΕ εξέφρασαν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους υιοθετώντας κείμενο συμπερασμάτων που προβλέπει επιβολή στοχευμένων μέτρων κατά των παράνομων δραστηριοτήτων της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου, μετά την έγκριση του σχετικού κειμένου από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες.

Εξέφρασε παράλληλα την ικανοποίηση του Προέδρου Αναστασιάδη για την ομόφωνη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και είπε ότι οι έκνομες ενέργειες εις βάρος κράτους μέλους, δεν γίνονται ανεκτές από την ΕΕ και έχουν συγκεκριμένες επιπτώσεις.

Αναλυτικά, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος δήλωσε ότι με το κείμενο των συμπερασμάτων που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο “οι εταίροι μας ανταποκρίνονται θετικά στην έκκληση που έκανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, και η ΕΕ εκφράζει έμπρακτα την αλληλεγγύη και την υποστήριξή της στην Κυπριακή Δημοκρατία”.

Ο Πρόδρομος Προδρόμου ανέφερε συγκεκριμένα ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα Συμπεράσματα Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των Συμπερασμάτων της 22ας Μαρτίου 2018, καταδικάζοντας σθεναρά τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.

Σημείωσε ότι το Συμβούλιο, εκφράζει τη σοβαρή του ανησυχία αναφορικά με τις τρέχουσες παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να τερματίσει αυτές τις δραστηριότητες.

Το κείμενο των συμπερασμάτων “υπογραμμίζει το σοβαρό, άμεσο, αρνητικό αντίκτυπο που αυτές οι παράνομες ενέργειες έχουν σε όλο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας”. Επίσης “καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και να απόσχει από αυτού του είδους τις πράξεις”.

Ακόμη “εγκρίνει την απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων με την οποία καλούνται τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσεως να υποβάλουν, χωρίς καθυστέρηση, προτάσεις για κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και στοχευμένων μέτρων”, σημείωσε ο Εκπρόσωπος.

“Η ΕΕ θα συνεχίσει να επιτηρεί στενά τις εξελίξεις ενώ εκφράζει την ετοιμότητά της να ανταποκριθεί κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο”, είπε και συμπλήρωσε πως “το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως.

Ο Εκπρόσωπος τόνισε ότι “ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκφράζει την απόλυτη ικανοποίησή του για τη σημερινή ομόφωνη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και με αυτή την απόφαση, η ΕΕ στο υψηλότερο επίπεδο, πέραν από τη επιβεβαίωση των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της 18ης Ιουνίου 2019, υιοθέτησε την εισήγηση του Προέδρου της Δημοκρατίας για λήψη στοχευμένων μέτρων κατά της Τουρκίας”.

“Πέραν της ομόφωνης καταδίκης της τουρκικής προκλητικότητας και της στήριξης στην Κυπριακή Δημοκρατία, για πρώτη φορά, με συλλογική απόφαση του ανώτατου οργάνου της ΕΕ, υπογραμμίζεται ότι οι έκνομες ενέργειες εις βάρος κράτους – μέλους, δεν γίνονται ανεκτές και έχουν συγκεκριμένες επιπτώσεις”, τονίζει ο Πρόδρομος Προδρόμου.

Σύμφωνα με τον Εκπρόσωπο, “ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκφράζει για άλλη μια φορά την αποφασιστικότητα του να εμπλακεί σε ένα δημιουργικό διάλογο για εξεύρεση μιας λειτουργικής, διαρκούς και βιώσιμης λύσης του κυπριακού προβλήματος με αλληλοσεβασμό στις εύλογες ανησυχίες των δύο κοινοτήτων και στόχο την επικράτηση της ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας για το σύνολο του κυπριακού λαού στη βάση πάντα των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και των αρχών και αξιών της ΕΕ”.

“Την ίδια ώρα”, όπως είπε, “καλεί την Τουρκία να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως υπαγορεύουν οι κανόνες καλής γειτονίας αποφεύγοντας αχρείαστες εντάσεις ή έκνομες ενέργειες που οδηγούν σε αποσταθεροποίηση στην περιοχή”.  

“Η δέσμευση, από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για συνέχιση της στενής επιτήρησης και παρακολούθησης των εξελίξεων, ως επίσης και η δρομολόγηση στοχευμένων μέτρων, χωρίς καθυστέρηση, αποτελεί έμπρακτη στήριξη για την προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας”, κατέληξε ο Εκπρόσωπος.